Anonymous

καθάρσιος: Difference between revisions

From LSJ
m
no edit summary
m (Text replacement - "as Subst." to "as substantive")
mNo edit summary
 
(15 intermediate revisions by the same user not shown)
Line 8: Line 8:
|Transliteration C=katharsios
|Transliteration C=katharsios
|Beta Code=kaqa/rsios
|Beta Code=kaqa/rsios
|Definition=ον, (καθαίρω) <span class="sense"><span class="bld">A</span> [[cleansing]] from guilt or defilement, [[purifying]], Ζεύς <span class="bibl">Hdt.1.44</span>, cf. <span class="bibl">Arist.<span class="title">Mu.</span>401a23</span>, etc.; of Dionysus, μολεῖν καθαρσίῳ ποδί <span class="bibl">S.<span class="title">Ant.</span>1144</span> (lyr.); of sacrifice, αἷμα <span class="bibl">A.<span class="title">Eu.</span>449</span>, <span class="bibl"><span class="title">Th.</span>680</span>; πῦρ <span class="bibl">E.<span class="title">HF</span>937</span>, <span class="bibl"><span class="title">IA</span>1112</span>, <span class="bibl">J.<span class="title">AJ</span>20.8.5</span>, al.; φλόξ <span class="bibl">E.<span class="title">Hel.</span>869</span>; προχύται <span class="bibl">Id.<span class="title">IA</span>1471</span>: c. gen., [<b class="b3">Λοξίας] δωμάτων κ</b>. <span class="bibl">A.<span class="title">Eu.</span>63</span>; ἱερὰ κ. οἴκων <span class="bibl">E. <span class="title">HF</span>923</span>; also <b class="b3">κ. φόνου</b> <b class="b2">cleansing from</b>…, <span class="bibl">A.<span class="title">Eu.</span>578</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">II</span> as [[substantive]], </span><span class="sense"><span class="bld">1</span> [[καθάρσιον]] (sc. [[ἱερόν]]), τό, [[purificatory offering]], <span class="bibl">Aeschin. 1.23</span>, cf. Phot.: pl., <span class="title">BMus.Inscr.</span>481*.280: hence, [[expiation]], καθαρσίου ἐδέετο κυρῆσαι <span class="bibl">Hdt.1.35</span>, cf. <span class="bibl">Jul.<span class="title">Or.</span>2.58d</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> (sc. [[φάρμακον]]) [[purge]], <span class="bibl">Alex.Trall.1.15</span>, <span class="bibl"><span class="title">POxy.</span>1384.1</span> (v A.D.), <span class="bibl">Phlp. <span class="title">in Ph.</span>318.12</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">III</span> [[καθάρσια]], [[τά]],= Lat. [[illuvies]], Gloss. ([[nisi legendum|nisi leg.]] [[ἀκαθαρσία]]).</span>
|Definition=καθάρσιον, ([[καθαίρω]])<br><span class="bld">A</span> [[cleansing]] from [[guilt]] or [[defilement]], [[purifying]], [[Ζεύς]] [[Herodotus|Hdt.]]1.44, cf. Arist.Mu.401a23, etc.; of [[Dionysus]], [[μολεῖν]] καθαρσίῳ ποδί S.Ant.1144 (lyr.); of [[sacrifice]], [[αἷμα]] A.Eu.449, Th.680; πῦρ E.HF937, IA1112, J.AJ20.8.5, al.; [[φλόξ]] E.Hel.869; προχύται Id.IA1471: c. gen., [Λοξίας] δωμάτων κ. A.Eu.63; ἱερὰ καθάρσια οἴκων E. HF923; also [[φόνος|φόνου]] καθάρσιος = [[cleansing]] from [[murder]], φόνου δὲ τοῦδ' ἐγὼ καθάρσιος = I am his [[purifier]] from [[bloodshed]] A.Eu.578.<br><span class="bld">II</span> as [[substantive]],<br><span class="bld">1</span> [[καθάρσιον]] (''[[sc.]]'' [[ἱερόν]]), τό, [[purificatory offering]], Aeschin. 1.23, cf. Phot.: pl., BMus.Inscr.481*.280: hence, [[expiation]], καθαρσίου ἐδέετο κυρῆσαι [[Herodotus|Hdt.]]1.35, cf. Jul.Or.2.58d.<br><span class="bld">2</span> (''[[sc.]]'' [[φάρμακον]]) [[purge]], Alex.Trall.1.15, POxy.1384.1 (v A.D.), Phlp. in Ph.318.12.<br><span class="bld">III</span> [[καθάρσια]], τά = Lat. [[illuvies]], ''Glossaria'' ([[nisi legendum|nisi leg.]] [[ἀκαθαρσία]]).
}}
}}
{{pape
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1282.png Seite 1282]] reinigend, bes. von Verbrechen und Schuld, sühnend; φόνου δὲ τοῦδ' ἐγὼ [[καθάρσιος]] Aesch. Eum. 548, wie [[Λοξίας]] δωμάτων [[καθάρσιος]] 63; so mit Bezug auf das Sühnungsopfer αἱμα καθ. 427 Spt. 680; [[μολεῖν]] καθαρσίῳ ποδί, von Dionysus, als Schutzgott Thebens, der nahen u. die Stadt entsühnen soll, Soph. Ant. 1130; [[Ζεύς]] Her. 1, 44 Arist. mund. 7 u. A, wie θεοί Poll. 1, 24; πῦρ Eur. Herc. Fur. 937; ἱερὰ καθάρσια οἴκων 923, wie Plut. Cam. 20; so τὸ καθάρσιον, sc. [[ἱερόν]], Reinigungsopfer, καθαρσίου ἐδέετο κυρῆσαι Her. 1, 35; häufiger im plur., Eur. I. T. 1225 u. Plut. Rom. 21; ἐπειδὰν τὸ καθ. περιενεχθῇ Aesch. 1, 23, wozu Harpocr. bemerkt, daß in Athen die Versammlungsplätze gereinigt wurden, μικροῖς χοιριδίοις, [[ἅπερ]] ὠνόμαζον καθάρσια; so auch Sp., vgl. [[κάθαρμα]]. Auch sc. [[φάρμακον]], Purgirmittel, Medic.
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1282.png Seite 1282]] reinigend, bes. von Verbrechen und Schuld, sühnend; φόνου δὲ τοῦδ' ἐγὼ [[καθάρσιος]] Aesch. Eum. 548, wie [[Λοξίας]] δωμάτων [[καθάρσιος]] 63; so mit Bezug auf das Sühnungsopfer αἱμα καθ. 427 Spt. 680; [[μολεῖν]] καθαρσίῳ ποδί, von Dionysus, als Schutzgott Thebens, der nahen u. die Stadt entsühnen soll, Soph. Ant. 1130; [[Ζεύς]] Her. 1, 44 Arist. mund. 7 u. A, wie θεοί Poll. 1, 24; πῦρ Eur. Herc. Fur. 937; ἱερὰ καθάρσια οἴκων 923, wie Plut. Cam. 20; so τὸ καθάρσιον, ''[[sc.]]'' [[ἱερόν]], Reinigungsopfer, καθαρσίου ἐδέετο κυρῆσαι Her. 1, 35; häufiger im plur., Eur. I. T. 1225 u. Plut. Rom. 21; ἐπειδὰν τὸ καθ. περιενεχθῇ Aesch. 1, 23, wozu Harpocr. bemerkt, daß in Athen die Versammlungsplätze gereinigt wurden, μικροῖς χοιριδίοις, [[ἅπερ]] ὠνόμαζον καθάρσια; so auch Sp., vgl. [[κάθαρμα]]. Auch ''[[sc.]]'' [[φάρμακον]], Purgirmittel, Medic.
}}
}}
{{ls
{{bailly
|lstext='''κᾰθάρσιος''': -ον, ([[καθαίρω]]) καθαρίζων ἀπὸ ἐνοχῆς ἢ μιάσματος, [[καθαρτικός]], ἀγνιστικός, [[Ζεὺς]] Ἡρόδ. 1. 44, Ἀριστ. π. Κόσμ. 7, 3, κτλ.· περὶ τοῦ Βάκχου, [[μολεῖν]] καθαρσίῳ ποδὶ Σοφ. Ἀντ. 1144· - ἀνήκων εἰς θυσίαν, [[αἷμα]] Αἰσχύλ. Εὐμ. 449, Θ. 680· πῦρ, φλὸξ Εὐρ. Ἡρ. Μαιν. 927, Ι. Α. 1112, Ἑλ. 869· [[προχύται]] Ι. Α. 1472. 2) μετὰ γεν., καθ. φόνου, καθαρίζων, ἐξαγνίζων ἀπό.., Αἰσχύλ. Εὐμ. 578· [[Λοξίας]] δωμάτων [[καθάρσιος]], ὁ καθαρίζων, ἐξαγνίζων τὰ δώματα, [[αὐτόθι]] 63· [[καθάρσιος]] οἴκων, ἐξαγνιστικὸς οἴκων, Εὐρ. Ἡρ. Μαιν. 923. II. ὡς οὐσιαστ., 1) καθάρσιον (δηλ. [[ἱερόν]]), τό, [[καθαρτήριος]] [[θυσία]], [[ὡσαύτως]], τὸ [[θῦμα]], Αἰσχίν. 4. 10· - [[ἐντεῦθεν]], [[καθαρμός]], [[ἁγνισμός]], καθαρσίου ἐδέετο κυρῆσαι Ἡρόδ. 1. 35, πρβλ. Elmsl. εἰς Ἀριστοφ. Ἀχ. 44. 2) (ἐξυπακουομ. τοῦ [[φάρμακον]]) ὡς καὶ νῦν, καθάρσιον, Ἀλεξ. Τραλλ. 1. σ. 111.
|btext=ος, ον :<br /><b>1</b> qu'on peut purifier <i>ou</i> expier;<br /><b>2</b> [[qui purifie]], [[qui a la vertu de purifier]] <i>au sens religieux</i> ; avec un gén. : δωμάτων ESCHL qui purifie une demeure ; τὸ καθάρσιον ([[ἱερόν]]) sacrifice expiatoire HDT ; victime offerte pour un sacrifice expiatoire.<br />'''Étymologie:''' [[καθαίρω]].
}}
{{elnl
|elnltext=καθάρσιος -ον [καθαίρω] [[reinigend]], [[zuiverend]]:; ἐκάλεε... Δία καθάρσιον hij riep Zeus aan als god van de rituële reiniging Hdt. 1.44.2; met gen. van iets:; φόνου δὲ τῷδ’ ἐγὼ καθάρσιος ik ben degene die hem van moord heeft gereinigd Aeschl. Eum. 578; subst.: τὸ [[καθάρσιον]] [[rituële reiniging]].<br />καθάρσιος Ion. gen. sing. van [[κάθαρσις]]
}}
}}
{{bailly
{{elru
|btext=ος, ον :<br /><b>1</b> qu’on peut purifier <i>ou</i> expier;<br /><b>2</b> qui purifie, qui a la vertu de purifier <i>au sens religieux</i> ; avec un gén. : δωμάτων ESCHL qui purifie une demeure ; τὸ καθάρσιον ([[ἱερόν]]) sacrifice expiatoire HDT ; victime offerte pour un sacrifice expiatoire.<br />'''Étymologie:''' [[καθαίρω]].
|elrutext='''κᾰθάρσιος:'''<br /><b class="num">1</b> [[очищающий]], [[отпускающий прегрешения]] ([[Ζεύς]] Her., Plut.; [[θεός]] Arst.): [[μολεῖν]] ποδὶ καθαρσίῳ Soph. прийти очищающей стопой, т. е. явиться во спасение; κ. φόνου Aesch. очищающий от (т. е. снимающий грех) убийства;<br /><b class="num">2</b> [[очистительный]] ([[φλόξ]], [[προχύται]] Eur.; [[ἱερά]] Eur., Plut.): ὁ κ. [[μήν]] Plut. (у римлян) = [[mensis]] [[lustralis]], ''[[sc.]]'' [[Februarius]];<br /><b class="num">3</b> [[могущий быть искупленным]] ([[αἷμα]] Aesch.).
}}
}}
{{grml
{{grml
Line 25: Line 28:
|lsmtext='''κᾰθάρσιος:''' -ον ([[καθαίρω]]),·<br /><b class="num">I. 1.</b> αυτός που καθαίρει από ενοχές ή [[μίασμα]], [[εξαγνιστικός]], σε Ηρόδ., Σοφ.· λέγεται για [[θυσία]], [[αἷμα]], σε Αισχύλ.· [[πῦρ]], [[φλόξ]], σε Ευρ.<br /><b class="num">2.</b> με γεν., <i>καθ. φόνου</i>, αυτός που καθαρίζει ή εξαγνίζει από το [[αίμα]] του φόνου, σε Αισχύλ.· [[αλλά]] επίσης, <i>κ. οἴκων</i>, αυτός που εξαγνίζει τα σπίτια, σε Ευρ.<br /><b class="num">II.</b> ως ουσ., <i>καθάρσιον</i> (ενν. [[ἱερόν]]), <i>τό</i>, καθαρτήρια [[θυσία]], σε Αισχίν.· απ' όπου, [[εξαγνισμός]], σε Ηρόδ.
|lsmtext='''κᾰθάρσιος:''' -ον ([[καθαίρω]]),·<br /><b class="num">I. 1.</b> αυτός που καθαίρει από ενοχές ή [[μίασμα]], [[εξαγνιστικός]], σε Ηρόδ., Σοφ.· λέγεται για [[θυσία]], [[αἷμα]], σε Αισχύλ.· [[πῦρ]], [[φλόξ]], σε Ευρ.<br /><b class="num">2.</b> με γεν., <i>καθ. φόνου</i>, αυτός που καθαρίζει ή εξαγνίζει από το [[αίμα]] του φόνου, σε Αισχύλ.· [[αλλά]] επίσης, <i>κ. οἴκων</i>, αυτός που εξαγνίζει τα σπίτια, σε Ευρ.<br /><b class="num">II.</b> ως ουσ., <i>καθάρσιον</i> (ενν. [[ἱερόν]]), <i>τό</i>, καθαρτήρια [[θυσία]], σε Αισχίν.· απ' όπου, [[εξαγνισμός]], σε Ηρόδ.
}}
}}
{{elru
{{ls
|elrutext='''κᾰθάρσιος:'''<br /><b class="num">1)</b> очищающий, отпускающий прегрешения ([[Ζεύς]] Her., Plut.; [[θεός]] Arst.): [[μολεῖν]] ποδὶ καθαρσίῳ Soph. прийти очищающей стопой, т. е. явиться во спасение; κ. φόνου Aesch. очищающий от (т. е. снимающий грех) убийства;<br /><b class="num">2)</b> очистительный ([[φλόξ]], [[προχύται]] Eur.; [[ἱερά]] Eur., Plut.): ὁ κ. [[μήν]] Plut. (у римлян) = [[mensis]] [[lustralis]], sc. [[Februarius]];<br /><b class="num">3)</b> могущий быть искупленным ([[αἷμα]] Aesch.).
|lstext='''κᾰθάρσιος''': -ον, ([[καθαίρω]]) καθαρίζων ἀπὸ ἐνοχῆς ἢ μιάσματος, [[καθαρτικός]], ἀγνιστικός, [[Ζεύς|Ζεὺς]] Ἡρόδ. 1. 44, Ἀριστ. π. Κόσμ. 7, 3, κτλ.· περὶ τοῦ Βάκχου, [[μολεῖν]] καθαρσίῳ ποδὶ Σοφ. Ἀντ. 1144· - ἀνήκων εἰς θυσίαν, [[αἷμα]] Αἰσχύλ. Εὐμ. 449, Θ. 680· πῦρ, φλὸξ Εὐρ. Ἡρ. Μαιν. 927, Ι. Α. 1112, Ἑλ. 869· [[προχύται]] Ι. Α. 1472. 2) μετὰ γεν., καθ. φόνου, καθαρίζων, ἐξαγνίζων ἀπό.., Αἰσχύλ. Εὐμ. 578· [[Λοξίας]] δωμάτων [[καθάρσιος]], ὁ καθαρίζων, ἐξαγνίζων τὰ δώματα, [[αὐτόθι]] 63· [[καθάρσιος]] οἴκων, ἐξαγνιστικὸς οἴκων, Εὐρ. Ἡρ. Μαιν. 923. II. ὡς οὐσιαστ., 1) καθάρσιον (δηλ. [[ἱερόν]]), τό, [[καθαρτήριος]] [[θυσία]], [[ὡσαύτως]], τὸ [[θῦμα]], Αἰσχίν. 4. 10· - [[ἐντεῦθεν]], [[καθαρμός]], [[ἁγνισμός]], καθαρσίου ἐδέετο κυρῆσαι Ἡρόδ. 1. 35, πρβλ. Elmsl. εἰς Ἀριστοφ. Ἀχ. 44. 2) (ἐξυπακουομ. τοῦ [[φάρμακον]]) ὡς καὶ νῦν, καθάρσιον, Ἀλεξ. Τραλλ. 1. σ. 111.
}}
{{elnl
|elnltext=καθάρσιος -ον [καθαίρω] reinigend, zuiverend:; ἐκάλεε... Δία καθάρσιον hij riep Zeus aan als god van de rituële reiniging Hdt. 1.44.2; met gen. van iets:; φόνου δὲ τῷδ ’ ἐγὼ καθάρσιος ik ben degene die hem van moord heeft gereinigd Aeschl. Eum. 578; subst.: τὸ καθάρσιον rituële reiniging.<br />καθάρσιος Ion. gen. sing. van κάθαρσις
}}
}}
{{mdlsj
{{mdlsj
|mdlsjtxt=κᾰθάρσιος, ον [[καθαίρω]]<br /><b class="num">I.</b> [[cleansing]] from [[guilt]] or [[defilement]], [[purifying]], Hdt., Soph.:—of [[sacrifice]], [[αἷμα]] Aesch.; πῦρ, [[φλόξ]] Eur.<br /><b class="num">2.</b> c. gen., καθ. φόνου [[cleansing]] or [[purifying]] from [[blood]], Aesch.; but, κ. οἴκων [[purifying]] them, Eur.<br /><b class="num">II.</b> as [[substantive]], καθάρσιον (sc. [[ἱερόν]]), a [[purifying]] [[sacrifice]], Aeschin.:— [[hence]], [[purification]], Hdt.
|mdlsjtxt=κᾰθάρσιος, ον [[καθαίρω]]<br /><b class="num">I.</b> [[cleansing]] from [[guilt]] or [[defilement]], [[purifying]], Hdt., Soph.:—of [[sacrifice]], [[αἷμα]] Aesch.; πῦρ, [[φλόξ]] Eur.<br /><b class="num">2.</b> c. gen., καθ. φόνου [[cleansing]] or [[purifying]] from [[blood]], Aesch.; but, κ. οἴκων [[purifying]] them, Eur.<br /><b class="num">II.</b> as [[substantive]], καθάρσιον (''[[sc.]]'' [[ἱερόν]]), a [[purifying]] [[sacrifice]], Aeschin.:— [[hence]], [[purification]], Hdt.
}}
}}
{{WoodhouseReversedUncategorized
{{WoodhouseReversedUncategorized
|woodrun=[[purifying]]
|woodrun=[[purifying]]
}}
}}