Anonymous

ὀλοός: Difference between revisions

From LSJ
1,268 bytes removed ,  26 January 2022
m
no edit summary
m (Text replacement - " ;" to ";")
mNo edit summary
Line 8: Line 8:
|Transliteration C=oloos
|Transliteration C=oloos
|Beta Code=o)loo/s
|Beta Code=o)loo/s
|Definition=ή, όν, (ὄλλυμι) <span class="sense"><span class="bld">A</span> [[destructive]], [[deadly]], ὀλοὴ Κήρ <span class="bibl">Il.18.535</span>; μοῖρ' ὀλοή <span class="bibl">16.849</span>, al.; ὀλοῷ Ἀχιλῆι <span class="bibl">24.39</span>; πυρὸς ὀλοοῖο <span class="bibl">Od.12.68</span>; ὀλοῷ ἐνὶ δεσμῷ <span class="bibl">22.200</span>; <b class="b3">πόλεμος, μάχης πόνος</b>, <span class="bibl">Il.3.133</span>, <span class="bibl">16.568</span>; [[λύσσα]], [[γόος]], [[μῆνις]], <span class="bibl">9.305</span>, <span class="bibl">23.10</span>, <span class="bibl">Od.3.135</span>; γήραος οὐδός <span class="bibl">Il.24.487</span>; νύξ <span class="bibl">16.567</span>, al.; ὀ. τύχαι <span class="bibl">A.<span class="title">Pr.</span>553</span> (lyr.); νιφάς <span class="bibl">Id.<span class="title">Th.</span>213</span> (lyr.); θηρὸς κέρας <span class="bibl">Call.<span class="title">Fr.</span>249</span>; γηγενέων ἀνδρῶν ὀ. στάχυς <span class="bibl">A.R.3.1338</span> : c. inf., <b class="b3">ὀ. φέρειν ζυγόν</b>, of the wild horse, <span class="bibl">Opp.<span class="title">C.</span>3.261</span>; <b class="b3">ὀλοὰ φρονεῖν</b> design [[ill]], τινι <span class="bibl">Il.16.701</span> : Comp. ὀλοώτερος <span class="bibl">3.365</span>,<span class="bibl">23.439</span> : Sup. <b class="b3">-ώτατος</b> (as fem.), ὀδμή <span class="bibl">Od.4.442</span> : neut. pl. as Adv., ὀλοὰ στένει <span class="bibl">S.<span class="title">Tr.</span>846</span> (lyr.), cf. <span class="bibl"><span class="title">El.</span> 843</span> (lyr.).—Rarer collat. forms are ὀλοιός, as ὀλοιὴ μοῖρα πέδησεν <span class="bibl">Il.22.5</span>; ὀλοιῇσι φρεσὶ θύει <span class="bibl">1.342</span>; γῆρας ὀλοιόν <span class="bibl"><span class="title">h.Ven.</span>224</span>; ὀλώϊος, <span class="bibl">Hes.<span class="title">Th.</span>591</span>; θάρσος ὀλώϊον <span class="bibl">Nonn.<span class="title">D.</span>13.416</span>; οὐλοός, <span class="bibl">A.R.2.85</span>,<span class="bibl">3.1402</span> (fem. -ός <span class="bibl">Man.6.464</span>); ὀλός ([[quod vide|q.v.]]). </span><span class="sense"><span class="bld">II</span> rare in pass. sense, [[destroyed]], [[lost]], ὀλοοὺς ἀπέλειπον <span class="bibl">A.<span class="title">Pers.</span>962</span> (lyr.).</span>
|Definition=ή, όν, ([[ὄλλυμι]])<br><span class="bld">A</span> [[destructive]], [[deadly]], ὀλοὴ Κήρ Il.18.535; μοῖρ' ὀλοή 16.849, al.; ὀλοῷ Ἀχιλῆι 24.39; πυρὸς ὀλοοῖο Od.12.68; ὀλοῷ ἐνὶ δεσμῷ 22.200; [[πόλεμος]], μάχης [[πόνος]], Il.3.133, 16.568; [[λύσσα]], [[γόος]], [[μῆνις]], 9.305, 23.10, Od.3.135; γήραος [[οὐδός]] Il.24.487; [[νύξ]] 16.567, al.; ὀ. τύχαι A.Pr.553 (lyr.); [[νιφάς]] Id.Th.213 (lyr.); θηρὸς [[κέρας]] Call.Fr.249; γηγενέων ἀνδρῶν ὀ. [[στάχυς]] A.R.3.1338: c. inf., ὀ. φέρειν ζυγόν, of the [[wild]] [[horse]], Opp.C.3.261; ὀλοὰ [[φρονεῖν]] = [[design]] [[ill]], τινι Il.16.701: Comp. [[ὀλοώτερος]] 3.365,23.439: Sup. ὀλοώτατος (as fem.), [[ὀδμή]] Od.4.442: neut. pl. as Adv., ὀλοὰ στένει S.Tr.846 (lyr.), cf. El. 843 (lyr.).—Rarer collat. forms are [[ὀλοιός]], as ὀλοιὴ μοῖρα πέδησεν Il.22.5; ὀλοιῇσι φρεσὶ θύει 1.342; [[γῆρας]] ὀλοιόν h.Ven.224; [[ὀλώϊος]], Hes.Th.591; [[θάρσος]] ὀλώϊον Nonn.D.13.416; οὐλοός, A.R.2.85,3.1402 (fem. -ός Man.6.464); [[ὀλός]] ([[quod vide|q.v.]]).<br><span class="bld">II</span> rare in pass. sense, [[destroyed]], [[lost]], ὀλοοὺς ἀπέλειπον A.Pers.962 (lyr.).
}}
}}
{{pape
{{pape
Line 26: Line 26:
}}
}}
{{grml
{{grml
|mltxt=<b>(I)</b><br />[[ὀλοός]] και [[ὀλοιός]] και ὀλος, -ή, -όν και [[οὐλοός]] και [[ὀλώϊος]] και ὀλοίϊος, -ον (Α)<br /><b>1.</b> [[θανατηφόρος]], [[ολέθριος]], [[καταστρεπτικός]] («θεῶν ὀλοώτατε πάντων», <b>Ομ. Ιλ.</b>)<br /><b>2.</b> (σπαν. με παθ. σημ.) κατεστραμμένος, [[χαμένος]] («ὀλοοὺς ἀπέλειπον Τυρίας ἐκ ναὸς ἔρροντας», <b>Αισχύλ.</b>)<br /><b>3.</b> (το ουδ. πληθ. ως επίρρ.) <i>ὀλοά</i><br />με θανατηφόρο τρόπο, ολέθρια.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Το επίθ. [[ὀλοός]] (<span style="color: red;"><</span> <i>ολε</i>-<i>Fός</i>) έχει σχηματιστεί από το θ. <i>ὀλε</i>- <i>του [[ὄλλυμι]] (<b>πρβλ.</b> <i>όλεθρος</i>) με αφομοιωτική [[τροπή]] του -<i>ε</i>- σε -<i>ο</i>-. Ο τ. [[ὀλοιός]] με -<i>οι</i>- [[αντί]] -<i>ο</i>- (<b>πρβλ.</b> [[οιέτεας]] <span style="color: red;"><</span> <i>ο</i>[[F]]<i>ετέας</i>). Ο τ. [[ὀλώϊος]], κατ' άλλους, θεωρείται αναλογικός [[σχηματισμός]] [[κατά]] το [[ὀλοφώϊος]] ενώ κατ' άλλους [[πρέπει]] να διορθωθεί σε <i>ὀλοίϊος</i>, [[κατά]] τα [[ὁμοίϊος]], [[γελοίϊος]]. Ο τ. [[οὐλοός]], εξάλλου, έχει σχηματιστεί με [[μετρική]] [[έκταση]] [[κατά]] το [[οὖλος]]. Η [[κλητική]], [[τέλος]], του [[ὀλοός]], <i>ὀλέ έ</i>χει προέλθει με [[υφαίρεση]] από <i>ὀλοέ</i> (ή <i>ολεέ</i>), <b>πρβλ.</b> [[μέλε]] <span style="color: red;"><</span> [[μέλεος]].<br /><b>(II)</b><br />ὁλοός, -ή, -όν (Α)<br /><i>([[κατά]] τον <b>Ησύχ.</b>)</i> «[[φρόνιμος]] καὶ [[ὑγιής]]».<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Βλ. λ. <i>όλος</i>].
|mltxt=<b>(I)</b><br />[[ὀλοός]] και [[ὀλοιός]] και ὀλος, -ή, -όν και [[οὐλοός]] και [[ὀλώϊος]] και ὀλοίϊος, -ον (Α)<br /><b>1.</b> [[θανατηφόρος]], [[ολέθριος]], [[καταστρεπτικός]] («θεῶν ὀλοώτατε πάντων», <b>Ομ. Ιλ.</b>)<br /><b>2.</b> (σπαν. με παθ. σημ.) κατεστραμμένος, [[χαμένος]] («ὀλοοὺς ἀπέλειπον Τυρίας ἐκ ναὸς ἔρροντας», <b>Αισχύλ.</b>)<br /><b>3.</b> (το ουδ. πληθ. ως επίρρ.) <i>ὀλοά</i><br />με θανατηφόρο τρόπο, ολέθρια.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Το επίθ. [[ὀλοός]] (<span style="color: red;"><</span> <i>ολε</i>-<i>Fός</i>) έχει σχηματιστεί από το θ. <i>ὀλε</i>- του [[ὄλλυμι]] (<b>πρβλ.</b> <i>όλεθρος</i>) με αφομοιωτική [[τροπή]] του -<i>ε</i>- σε -<i>ο</i>-. Ο τ. [[ὀλοιός]] με -<i>οι</i>- [[αντί]] -<i>ο</i>- (<b>πρβλ.</b> [[οιέτεας]] <span style="color: red;"><</span> <i>ο</i>[[F]]<i>ετέας</i>). Ο τ. [[ὀλώϊος]], κατ' άλλους, θεωρείται αναλογικός [[σχηματισμός]] [[κατά]] το [[ὀλοφώϊος]] ενώ κατ' άλλους [[πρέπει]] να διορθωθεί σε <i>ὀλοίϊος</i>, [[κατά]] τα [[ὁμοίϊος]], [[γελοίϊος]]. Ο τ. [[οὐλοός]], εξάλλου, έχει σχηματιστεί με [[μετρική]] [[έκταση]] [[κατά]] το [[οὖλος]]. Η [[κλητική]], [[τέλος]], του [[ὀλοός]], <i>ὀλέ έ</i>χει προέλθει με [[υφαίρεση]] από <i>ὀλοέ</i> (ή <i>ολεέ</i>), <b>πρβλ.</b> [[μέλε]] <span style="color: red;"><</span> [[μέλεος]].<br /><b>(II)</b><br />ὁλοός, -ή, -όν (Α)<br /><i>([[κατά]] τον <b>Ησύχ.</b>)</i> «[[φρόνιμος]] καὶ [[ὑγιής]]».<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Βλ. λ. <i>όλος</i>].
}}
}}
{{lsm
{{lsm
Line 35: Line 35:
}}
}}
{{etym
{{etym
|etymtx=Grammatical information: adj.<br />Meaning: [[destructive]], [[sinister]], [[ominous]] (Il.).<br />Other forms: Also [[ὀλοιός]] (A 342, Χ 5, h. Ven. 224), [[ὀλώιος]] (Hes. Th. 591, Nonn.), [[οὑλοός]] (A. R.), voc. [[ὀλέ]] (Alcm. 55), [[ὀλόεις]] (S. Tr. 521, lyr.).<br />Compounds: As 1. member in <b class="b3">ὀλοό-φρων</b> [[of ruinous intention]], [[pondering on evil]], of [[ὕδρος]], [[λέων]], <b class="b3">σῦς κάπρος</b> (Il.), also of [[Ἄτλας]], [[Αἰήτης]], [[Μίνως]] (Od.); see Tièche Mus. Helv. 2, 69 f., Armstrong ClassRev. 63, 50; also <b class="b3">ὀλο-εργός</b>, <b class="b3">-εργής</b> [[having a destructive effect]] (Nic., Man.) with [[ο]] pushed out (cf. Schwyzer 252 f.).<br />Origin: IE [Indo-European] [777] <b class="b2">*h₃elh₁-</b> [[destroy]]<br />Etymology: To <b class="b3">ὀλέ-σαι</b>, <b class="b3">ὄλε-θρος</b> etc. (s. [[ὄλλυμι]]), so prob. through <b class="b3">*ὀλε-Ϝός</b> > <b class="b3">*ὀλο-Ϝός</b> (J. Schmidt KZ 32, 332f., 337, Schwyzer 472 w. lit.). -- The formal variants are all secondary: [[ὀλοιός]] with [[οι]] for [[ο]] (Chantraine Gramm. hom. 1, 168; cf. on [[οἰέτεας]]), [[οὑλοός]] with metr. lengthening and after [[οὖλος]], [[ὀλώϊος]] after [[ὀλοφώϊος]]. [[ὀλόεις]] with poetical enlargement (Schw. 528 w. lit.), [[ὀλέ]] (voc.) from <b class="b3">*ὀλοέ</b> (or <b class="b3">*ὀλε</b>[F][[έ]]?) with vowelloss; cf. <b class="b3">ὤ μέλε</b> and Hdn. 1, 154, 14.
|etymtx=Grammatical information: adj.<br />Meaning: [[destructive]], [[sinister]], [[ominous]] (Il.).<br />Other forms: Also [[ὀλοιός]] (A 342, Χ 5, h. Ven. 224), [[ὀλώιος]] (Hes. Th. 591, Nonn.), [[οὑλοός]] (A. R.), voc. [[ὀλέ]] (Alcm. 55), [[ὀλόεις]] (S. Tr. 521, lyr.).<br />Compounds: As 1. member in [[ὀλοόφρων]] [[of ruinous intention]], [[pondering on evil]], of [[ὕδρος]], [[λέων]], σῦς [[κάπρος]] (Il.), also of [[Ἄτλας]], [[Αἰήτης]], [[Μίνως]] (Od.); see Tièche Mus. Helv. 2, 69 f., Armstrong ClassRev. 63, 50; also [[ὀλοεργός]], [[ὀλοεργής]] = [[having a destructive effect]] (Nic., Man.) with [[ο]] pushed out (cf. Schwyzer 252 f.).<br />Origin: IE [Indo-European] [777] <b class="b2">*h₃elh₁-</b> [[destroy]]<br />Etymology: To [[ὀλέσαι]], [[ὄλεθρος]] etc. (s. [[ὄλλυμι]]), so prob. through <b class="b3">*ὀλεϜός</b> > <b class="b3">*ὀλοϜός</b> (J. Schmidt KZ 32, 332f., 337, Schwyzer 472 w. lit.). -- The formal variants are all secondary: [[ὀλοιός]] with [[οι]] for [[ο]] (Chantraine Gramm. hom. 1, 168; cf. on [[οἰέτεας]]), [[οὑλοός]] with metr. lengthening and after [[οὖλος]], [[ὀλώϊος]] after [[ὀλοφώϊος]]. [[ὀλόεις]] with poetical enlargement (Schw. 528 w. lit.), [[ὀλέ]] (voc.) from <b class="b3">*ὀλοέ</b> (or *ὀλεFέ?) with vowelloss; cf. [[ὤ μέλε]] and Hdn. 1, 154, 14.
}}
}}
{{mdlsj
{{mdlsj
Line 41: Line 41:
}}
}}
{{FriskDe
{{FriskDe
|ftr='''ὀλοός''': {oloós}<br />'''Forms''': auch [[ὀλοιός]] (''A'' 342, Χ 5, ''h''. ''Ven''. 224), [[ὀλώιος]] (Hes. ''Th''. 591, Nonn.), [[οὐλοός]] (A. R.), Vok. ὀλέ (Alkm. 55), [[ὀλόεις]] (S. ''Tr''. 521, lyr.)<br />'''Meaning''': [[verderblich]], [[unheilvoll]], [[verhängnisvoll]] (ep. poet. seit Il.).<br />'''Composita''' : Als Vorderglied in [[ὀλοόφρων]] [[verderblichen Sinnes]], [[Unheil sinnend]], von [[ὕδρος]], [[λέων]], [[σῦς]] [[κάπρος]] (Il.), auch von [[Ἄτλας]], [[Αἰήτης]], [[Μίνως]] (Od.); dazu Tièche Mus. Helv. 2, 69 f., Armstrong ClassRev. 63, 50; auch [[ὀλοεργός]], -εργής [[mit verderblicher Wirkung]] (Nik., Man. u.a.) mit Ausdrängung des ο (vgl. Schwyzer 252 f.).<br />'''Etymology''' : Zu [[ὀλέσαι]], [[ὄλεθρος]] usw. (s. [[ὄλλυμι]]), also wohl über *ὀλεϝός > *ὀλοϝός (J. Schmidt KZ 32, 332f., 337, Schwyzer 472 m. Lit.). — Die formalen Varianten sind alle sekundär: [[ὀλοιός]] mit οι für ο (Chantraine Gramm. hom. 1, 168; vgl. zu [[οἰέτεας]]), [[οὐλοός]] mit metr. Dehnung und nach [[οὖλος]], [[ὀλώϊος]] nach [[ὀλοφώϊος]]. [[ὀλόεις]] mit poetischer Erweiterung (Schw. 528 m. Lit.), ὀλέ (Vok.) aus *ὀλοέ (od. *ὀλε[ϝ]έ?) mit Vokalschwund; vgl. ὤ [[μέλε]] und Hdn. 1, 154, 14.<br />'''Page''' 2,380-381
|ftr='''ὀλοός''': {oloós}<br />'''Forms''': auch [[ὀλοιός]] (''A'' 342, Χ 5, ''h''. ''Ven''. 224), [[ὀλώιος]] (Hes. ''Th''. 591, Nonn.), [[οὐλοός]] (A. R.), Vok. ὀλέ (Alkm. 55), [[ὀλόεις]] (S. ''Tr''. 521, lyr.)<br />'''Meaning''': [[verderblich]], [[unheilvoll]], [[verhängnisvoll]] (ep. poet. seit Il.).<br />'''Composita''': Als Vorderglied in [[ὀλοόφρων]] [[verderblichen Sinnes]], [[Unheil sinnend]], von [[ὕδρος]], [[λέων]], [[σῦς]] [[κάπρος]] (Il.), auch von [[Ἄτλας]], [[Αἰήτης]], [[Μίνως]] (Od.); dazu Tièche Mus. Helv. 2, 69 f., Armstrong ClassRev. 63, 50; auch [[ὀλοεργός]], -εργής [[mit verderblicher Wirkung]] (Nik., Man. u.a.) mit Ausdrängung des ο (vgl. Schwyzer 252 f.).<br />'''Etymology''': Zu [[ὀλέσαι]], [[ὄλεθρος]] usw. (s. [[ὄλλυμι]]), also wohl über *ὀλεϝός > *ὀλοϝός (J. Schmidt KZ 32, 332f., 337, Schwyzer 472 m. Lit.). — Die formalen Varianten sind alle sekundär: [[ὀλοιός]] mit οι für ο (Chantraine Gramm. hom. 1, 168; vgl. zu [[οἰέτεας]]), [[οὐλοός]] mit metr. Dehnung und nach [[οὖλος]], [[ὀλώϊος]] nach [[ὀλοφώϊος]]. [[ὀλόεις]] mit poetischer Erweiterung (Schw. 528 m. Lit.), ὀλέ (Vok.) aus *ὀλοέ (od. *ὀλε[ϝ]έ?) mit Vokalschwund; vgl. ὤ [[μέλε]] und Hdn. 1, 154, 14.<br />'''Page''' 2,380-381
}}
}}