3,274,313
edits
ῥύομαι: Difference between revisions
From LSJ
CSV import
m (Text replacement - "συχν." to "συχν.") |
(CSV import) |
||
| (28 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
| Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=ryomai | |Transliteration C=ryomai | ||
|Beta Code=r(u/omai | |Beta Code=r(u/omai | ||
|Definition= | |Definition=v. [[ἐρύω]] (B). ῥύπα, τά, heterocl. pl. of [[ῥύπος]] ([[quod vide|q.v.]]). | ||
}} | }} | ||
{{pape | {{pape | ||
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0851.png Seite 851]] (vgl. [[ἐρύω]]), fut. ῥύσομαι, aor. ἐῤῥυσάμην; ep. Iterativform des imperf. ῥύσκευ, Il. 24, 730; syncop. aor. ἔρυτο, [[ῥύατο]], ῥῦσθαι, 15, 141; erst Sp. haben auch den aor. pass. ἐῤῥύσθην; – eigtl. Einen an sich ziehen, nämlich aus der Gefahr, daher im wirklichen Sprachgebrauche = aus der Gefahr reißen, d. i. [[retten]], erretten; u. überhaupt [[schützen]]; Hom. u. Hes.; c. accus. der Person u. der Sache; Hom. οἵτε πτολίεθρα ῥύονται, Il. 9, 396; ἵνα Τρώων ἀλόχους καὶ τέκνα ῥύοισθε ὑπ' Ἀχαιῶν, vor den Achäern, 17, 224; ἐῤῥύσατο καὶ ἐσάωσεν Ἕκτορα, 15, 290; οὐ γάρ κεν ῥύσαιτό σ' ὑπὲκ κακοῦ, Od. 12, 107, aus dem Unglück, vgl. Il. 20, 300; Her. 1, 87; ὑπ' ἠέρος, aus dem Nebel retten, Il. 17, 645; auch τινά τινος, Her. 9, 76; τοῦ μὴ κατακαυθῆναι, 1, 86; νούσου, 4, 187, von einer Krankheit heilen, wie ῥύεο νούσου C. Long. 1 (VI, 191); daher [[befreien]], τὸν [[ἔνθεν]] ῥυσάμην, ihn befrei'te ich von dort, Il. 15, 29; ἐκ δουλοσύνης, Her. 5, 49. 9, 90, wie ῥυσάμενοι πόλιας δουλοσύνης Ep. ad. 144 (App. 168); Ar. Lys. 342 πολέμου καὶ μανιῶν ῥυσάμεναι Ἑλλάδα καὶ πολίτας, sie befreien vom Kriege; ῥύσασθε δυσάμμορον ἀνέρα λύμης, Ap. Rh. 2, 218; ἐκ πόνων ἄνδρα ἐῤῥύσατο, Pind. P. 12, 19. – | |ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0851.png Seite 851]] (vgl. [[ἐρύω]]), fut. ῥύσομαι, aor. ἐῤῥυσάμην; ep. Iterativform des imperf. ῥύσκευ, Il. 24, 730; syncop. aor. ἔρυτο, [[ῥύατο]], ῥῦσθαι, 15, 141; erst Sp. haben auch den aor. pass. ἐῤῥύσθην; – eigtl. Einen an sich ziehen, nämlich aus der Gefahr, daher im wirklichen Sprachgebrauche = aus der Gefahr reißen, d. i. [[retten]], erretten; u. überhaupt [[schützen]]; Hom. u. Hes.; c. accus. der Person u. der Sache; Hom. οἵτε πτολίεθρα ῥύονται, Il. 9, 396; ἵνα Τρώων ἀλόχους καὶ τέκνα ῥύοισθε ὑπ' Ἀχαιῶν, vor den Achäern, 17, 224; ἐῤῥύσατο καὶ ἐσάωσεν Ἕκτορα, 15, 290; οὐ γάρ κεν ῥύσαιτό σ' ὑπὲκ κακοῦ, Od. 12, 107, aus dem Unglück, vgl. Il. 20, 300; Her. 1, 87; ὑπ' ἠέρος, aus dem Nebel retten, Il. 17, 645; auch τινά τινος, Her. 9, 76; τοῦ μὴ κατακαυθῆναι, 1, 86; νούσου, 4, 187, von einer Krankheit heilen, wie ῥύεο νούσου C. Long. 1 (VI, 191); daher [[befreien]], τὸν [[ἔνθεν]] ῥυσάμην, ihn befrei'te ich von dort, Il. 15, 29; ἐκ δουλοσύνης, Her. 5, 49. 9, 90, wie ῥυσάμενοι πόλιας δουλοσύνης Ep. ad. 144 (App. 168); Ar. Lys. 342 πολέμου καὶ μανιῶν ῥυσάμεναι Ἑλλάδα καὶ πολίτας, sie befreien vom Kriege; ῥύσασθε δυσάμμορον ἀνέρα λύμης, Ap. Rh. 2, 218; ἐκ πόνων ἄνδρα ἐῤῥύσατο, Pind. P. 12, 19. – Übh. [[schirmen]], [[schützen]], bewahren, erhalten; von Göttern, die Sterbliche beschirmen, Il. 15, 275 Od. 15, 35 u. sonst; von Fürsten und Anführern, welche ihre Städte und Völker beschützen und vertheidigen, Il. 9, 396, s. oben; von Wachen des Heeres, 10, 417; von Hirten, welche ihre Heerden bewachen, mit φυλάσσειν vrbdn, Od. 14, 107. 17, 201; Pind. I. 7, 53; πόλιν καὶ στρατὸν ῥύεσθε, Aesch. Spt. 285; δαίμονες, οἳ δὴ Κάδμου πύργους τούσδε ῥύεσθε, 806, u. öfter; ῥύου με κἀκφύλασσε, Soph. O. C. 286; O. R. 72; ὄλοιθ' [[ὅστις]] μ' ἀπό τε φόνου ἔῤῥυτο κἀνέσωσεν, 1352; ῥῦσαί με πρὸς θεῶν, Eur. Andr. 576; auch von Schutzwaffen, [[κυνέη]] ῥύεται [[κάρη]], Il. 10, 259; ἔρυτο γὰρ [[ἔνδοθι]] [[θώρηξ]] [[χρόα]], 23, 819; von der Schutzmauer der Schiffe, 12, 8; auch verdecken, verhüllen, Od. 6, 129; vgl. Thuc. 5, 63, ῥύσεσθαι ἔργῳ ἀγαθῷ τὰς αἰτίας, er werde die Beschuldigungen mit einer tapfern Tat bedecken, wieder gut machen, Schol. ἀπολύσειν; zurückhalten, hemmen, Ἠῶ δ' [[αὖτε]] ῥύσατ' ἐπ' Ὠκεανῷ, Od. 23, 244; τὸ [[σῶμα]] ῥύεται μὴ κατθανεῖν, Eur. Herc. Fur. 197, wie ὃν [[θανεῖν]] ἐῤῥυσάμην, Alc. 11, vgl. Or. 598. Auch in späterer Prosa, [[schützen]]: ῥύεσθαι τὰς Ῥωμαίων ὄχθας, Hdn. 6, 7, 11; ῥύεσθαι γὰρ αὐτοῖς τὰ σώματα, οὐ μάχεσθαι ἀγαπητόν, 6, 5, 21; ῥῦσαι ἡμᾶς ἀπὸ τοῦ πονηροῦ, Matth. 7, 13; ῥυσθέντες, gerettet, Ev. Luc. 1, 74; ῥυσθῆναι τῆς θυσίας, Heliod. 10, 7. – [Υ braucht Hom. im praes. kurz, wo ein kurzer Vocal folgt, aber Il. 15, 257. 16, 799, wo es den Vers anfängt, lang; im optat. ῥύοιτο ist υ immer lang, Il. 12, 8. 17, 224, wie im fut. Hes. Th. 660, u. gewöhnlich im aor.; nur ῥυσάμην ist kurz, Il. 15, 29; ἔρυτο steht Il. 23, 819, aber mit kurzem υ Hes. Th. 304, wie in [[ῥύατο]], Od. 17, 201 Il. 18, 515; bei den Attik. im fut. u. aor. immer lang. Vgl. noch Buttm. Lexil. I p. 66.] | ||
}} | |||
{{bailly | |||
|btext=<i>impf.</i> ἐρρυόμην, <i>f.</i> ῥύσομαι, <i>ao.</i> ἐρρυσάμην, <i>pf. inus.</i><br />tirer à soi, <i>d'où</i><br /><b>1</b> retenir : [[ἠῶ]] ἐπ' Ὠκεανῷ OD retenir l'Aurore dans l'Océan;<br /><b>2</b> [[tirer d'un danger]] : τινα, sauver qqn ; τινα ὑπ' Ἀχαιῶν IL tirer qqn des mains des Grecs, protéger contre les Grecs ; τινα ὑπ' ἐκ κακοῦ OD <i>ou</i> ἐκ θανάτου LUC sauver qqn d'un malheur, de la mort ; <i>avec</i> [[ἀπό]] τινος ; τινα μὴ κατθανεῖν EUR <i>ou</i> τινα [[θανεῖν]] EUR sauver de la mort ; <i>en gén.</i> protéger, défendre, préserver ; <i>avec un suj. de ch.</i> : [[κυνέη]] ῥύεται [[κάρη]] IL un casque protège sa tête ; <i>avec l'acc. de la ch. dont on se libère</i> : ἔργῳ ἀγαθῷ τὰς αἰτίας THC racheter ses fautes <i>litt.</i> s'en libérer par une noble action;<br /><b>3</b> [[tirer à l'écart]], [[soustraire aux regards]], [[cacher]], [[voiler]], acc.;<br /><b>4</b> [[écarter]], [[éloigner]] : [[πᾶν]] [[μίασμα]] SOPH écarter toute souillure.<br />'''Étymologie:''' R. Ῥυ ; cf. [[ἐρύω]], [[ἔρυμαι]]. | |||
}} | |||
{{elru | |||
|elrutext='''ῥύομαι:''' (в fut. и aor. ῡ, в praes. и impf. ῠ и ῡ) (fut. ῥύσομαι, aor. ἐρρυσάμην - эп. [[ῥυσάμην]]; эп. impf.: 2 л. sing. iter. [[ῥύσκευ]], 3 л. sing. (ἐ)ρύετο, 3 л. pl. [[ῥύατο]]; эп. 3 л. sing. aor. 2 ἔρρυτο; inf. praes. ῥύεσθαι - эп. [[ῥῦσθαι]]; aor. pass. ἐρρύσθην)<br /><b class="num">1</b> [[задерживать]], [[удерживать]] (Ἠῶ ἐπ᾽ Ὠκεανῷ Hom.);<br /><b class="num">2</b> [[освобождать]], [[избавлять]], [[спасать]] (τινα [[ὑπέκ]] τινος и [[ὑπό]] τινος Hom., ἔκ τινος Pind., Her., Eur., [[ἀπό]] τινος Soph. и τινος Her., Pind., Eur., Arph.): ῥ. τινα [[θανεῖν]] или μὴ [[θανεῖν]] Eur. спасать кого-л. от смерти;<br /><b class="num">3</b> [[охранять]], [[стеречь]] (τὰς [[σῦς]] Hom.; ''[[sc.]]'' τὴν πόλιν Aesch.);<br /><b class="num">4</b> (о шлеме и т. п.) защищать, прикрывать ([[κάρη]] τε [[μέτωπον]] Hom.);<br /><b class="num">5</b> [[скрывать]], [[прятать]] ([[μήδεα]] Hom.);<br /><b class="num">6</b> [[устранять]], [[искупать]], [[заглаживать]] (ἔργῳ ἀγαθῷ ῥύσεσθαι τὰς αἰτίας Thuc.). | |||
}} | }} | ||
{{ls | {{ls | ||
|lstext='''ῥύομαι''': Ἰλ., Ἡρόδ., Τραγ.· Ἐπικ. β΄ ἑνικ. παρατ. ῥύσκευ ἐκ παραλλήλου τύπου [[ῥύσκομαι]], Ἰλ. Ω. 730· - μέλλ. ῥύσομαι [ῡ] Ἡσ. Θεογ. 662, Ἡρόδ., Τραγικ.· γ΄ πληθ. ῥυσεῦνται Καλλ. Λουτρ. Παλλάδ. 112: - ἀόρ. ἐρρῡσάμην Ἰλ., Τραγ., Διον. Ἁλ. 4. 68, κτλ.· [[ὡσαύτως]] Ἐπικ. συγκεκομ. ἀόρ. β΄ (ἔχων τύπον ὑπερσ.) ἔρῡτο (ἴδε κατωτ.), γ΄ πληθ. [[ῥύατο]] Ἰλ. Σ. 515, ἔρυντο Θεόκρ. 25. 76· ἀπαρ. [[ῥῦσθαι]] Ἰλ. Ο. 141· - ἀποθ.· ἀλλὰ παρὰ μεταγεν. ὁ ἀόρ. ἐρρύσθην [[εἶναι]] ἐν χρήσει ἐπὶ παθ. σημασίας, Εὐαγγ. κ. Λουκ. α΄, 74, Β΄ Ἐπιστ. πρ. Τιμ. δ΄, 17, Ἡλιόδ. 10. 7. (Τὸ ἐνεργ. ῥύω δὲν ἀπαντᾷ, ἀντ’ [[αὐτοῦ]] δὲ [[εἶναι]] ἐν χρήσει τὸ [[ἐρύω]], [[σύρω]]. Ἀλλὰ τὰ παράγωγα [[ῥύσιον]], [[ῥυσός]], [[ῥυτήρ]], [[ῥύτωρ]], [[ῥυτόν]], [[ῥυτίς]], κτλ. δεικνύουσιν ὅτι τὸ ἐνεργ. ῥύω ὑπῆρχε [[τοὐλάχιστον]] κατ’ ἔννοιαν ἂν μὴ κατὰ τύπον· - καὶ ὅτι ἡ ἐνεργ. σημασ. τοῦ [[ἐρύω]] μετέπιπτεν [[ἐνίοτε]] εἰς τὴν τοῦ [[ῥύομαι]], φαίνεται ἐκ της σημασίας ΙΙΙ, ὡς καὶ ἐκ τῶν λέξεων [[ῥύσιον]], [[ῥύσιος]], [[ῥυτήρ]]). [Ὁ [[Ὅμηρος]] καὶ οἱ Ἀττικ. ποιηταὶ ἔχουσιν ῠ ἐν τῇ ὁριστικῇ τοῦ ἐνεστ.· ἀλλ’ ὁ Ὅμηρ. ποιεῖ τὸ υ μακρὸν ἐν τοῖς ῥύομ’ ῥύετ’ ἐν ἀρχῇ στίχου, Ἰλ. Ο. 257, Π. 799· οὕτω, ῥῡομένους Αἰσχύλ. Ἀποσπ. 449· - ὁ Ὅμηρ. ἔχει ἀεὶ ῡ ἐν τῇ εὐκτικῇ ῥύοιτο, Ἰλ. Μ. 8, Ρ. 224· ἐν τῷ γ΄ πληθ. τοῦ ἀορ. β΄ [[ῥύατο]], Σ. 415, Ὀδ. Ρ. 201· - ῡ ἀεὶ ἐν τῷ μέλλ. ῥύσομαι, Ἡσ. καὶ Ἀττ.· καὶ ἐν τῷ ἀορ. α΄, οὗ ὁ Ὅμηρ. ἔχει τοῦς τύπους ἐρρύσατο, ῥυσάσθην, ῥύσαιτο, ῥῦσαι, (ῠ μόνον [[ἅπαξ]] ἐν τῷ ῥῠσάμην Ἰλ. Ο. 29)· ῡ [[ὡσαύτως]] ἐν τῷ τύπῳ ἔρῡτο Ψ. 819, Σοφ. Ο. Τ. 1351 (ἐν λυρικ. χωρίοις), ἂν καὶ ὁ Ἡσ. ἐν Θεογ. 301 ἔχει ἔρῠτο]. Κυρίως, [[σύρω]] πρὸς ἐμαυτόν, δηλ. [[σύρω]] ἐκτὸς κινδύνου, λυτρώνω, σῴζω, Ὅμηρ. Ἡσ. καὶ Ἀττ. ποιητ., [[ὡσαύτως]] παρ’ Ἡροδ., ἀλλὰ σχεδὸν δὲν εὑρίσκεται ἐν τῷ πεζῷ Ἀττικῷ λόγῳ, ῥ. τινα Ὅμηρ., κλ.· [[συχνάκις]] ἕπεται προσδιορισμὸς ἐμπρόθετος, ῥ. τινα ὑπὲκ θανάτου, ὑπὲκ κακοῦ, σῴζειν τινὰ ἐκ .., Ἰλ. Υ. 300, Ὀδ. Μ. 107· ὑπ’ [[ἠέρος]] Ἰλ. Ρ. 645, πρβλ. 224· ἐκ πόνων Πινδ. Π. 12.32· ἐκ τοῦ κακοῦ Ἡρόδ. 1. 87, κτλ.· ἐκ χερῶν μιαιφόνων Εὐρ. Ὀρ. 1563· [[ὡσαύτως]], ἀπὸ φόνου Σοφ. Ο. Τ. 1352· ἀπὸ τοῦ πονηροῦ Εὐαγγ. κ. Ματθ. ς΄, 13· - οὕτω μετὰ γεν., ῥ. τινα τοῦ μὴ κατακαυθῆναι Ἡρόδ. 1. 86· τινα μάχας Πινδ. Ι. 8 (7), 114· κακῶν μυρίων Εὐρ. Ἄλκ. 77· τόξων ὁ αὐτ. ἐν Ἴωνι 165· πολέμου καὶ μανιῶν ῥ. Ἑλλάδα Ἀριστοφ. Λυσ. 342· μόνον μετ’ ἀπαρ., ῥ. τινα θανεῖν Εὐρ. Ἄλκ. 11· τινα μὴ κατθανεῖν ὁ αὐτ. ἐν Ἡρ. Μαιν. 197, πρβλ. Ὀρ. 599, Ἡρόδ. 7. 11· - [[ὡσαύτως]], σῴζω ἀπὸ ἀσθενείας, [[θεραπεύω]], ἰῶμαι, ὁ αὐτ. 4. 187· [[καθόλου]], 3. 132. 2) ἀπολυτρώνω, τὸν [[ἔνθεν]] ῥυσάμην Ἰλ. Ο. 29· ἐκ δουλοσύνης Ἡρόδ. 5. 49., 9.90· δουλοσύνης [[αὐτόθι]] 76. ΙΙ. [[καθόλου]], [[προστατεύω]], φυλάττω, προφυλάττω, [[μάλιστα]] ἐπὶ τῶν προστατῶν θεῶν, Ἰλ. Ο. 257, 290, Αἰσχύλ. Θήβ. 92, κτλ.· καὶ πῶς βέβηλον [[ἄλσος]] ἂν ῥύοιτό με; ὁ αὐτ. ἐν Ἱκέτ. 509· [[οὕτως]] ἐπὶ βασιλέων καὶ ἡγεμόνων, Ἰλ. Ι. 396· ἐπὶ φυλάκων ἢ φρουρῶν, Κ. 417· ἐπὶ χοιροβοσκῶν, Ὀδ. Ξ. 107, κτλ.· - [[ἐντεῦθεν]] ὁ Ὅμηρ. συχνὰ συνάπτει, ῥ. καὶ φυλάσσειν, Ὀδ. ἔνθ’ ἀνωτ.· ῥ. καὶ σαῶσαι Ἰλ. Ο. 290· [[οὕτως]], ἀρήγειν καὶ ῥ. Αἰσχύλ. Εὐμ. 232· ῥύου με κἀκφύλασσε Σοφ. Ο. Κ. 285. 2) συχν. παρ’ Ὁμ. ἐπὶ ἀμυντικῶν ὅπλων, [[καλύπτω]], [[προασπίζω]], προφυλάττω, Ἰλ. Κ. 259, Π. 799, κτλ.· ἐπὶ τείχους, Μ. 8. 3) [[ἄνευ]] ἐννοίας τινὸς ὑπερασπίσεως, [[ἁπλῶς]], [[καλύπτω]], [[προκαλύπτω]], Ὀδ. Ζ. 129. 4) παρὰ Σοφ. ἐν Ο. Τ. 312, 313, ἡ [[λέξις]] κεῖται ἐπὶ διπλῆς σημασίας, ῥῦσαι σεαυτὸν καὶ πόλιν, ῥῦσαι δ’ ἐμέ, ῥῦσαι δὲ πᾶν [[μίασμα]] τοῦ τεθνηκότος, λύτρωσον σεαυτὸν καὶ τὴν πόλιν καὶ ἐμέ, - καὶ ἀπάλλαξον ἡμᾶς ἐκ παντὸς μιάσματος...· - ἡ τελευταία δὲ αὕτη [[χρῆσις]] τοῦ ῥήματ. τούτου ὁμοιάζει πρὸς τὴν παρὰ Θουκ. 5. 63, ἔργῳ γὰρ ἀγαθῷ ῥύσεσθαι τὰς αἰτίας, νὰ ἀφαιρέσῃ, ἀναιρέσῃ τὰς κατηγορίας δι’ ἔργου ἀγαθοῦ· οὕτω, πάντα [[ταῦτα]] ... ῥύσομαι, θὰ ἀποκρούσω, Εὐρ. Ι. Α. 1383· ῥ. καμάτους Ἑλλ. Ἐπιγράμμ. 853. 6. ΙΙΙ. [[σύρω]] [[ὀπίσω]], κρατῶ [[ὀπίσω]], [[ἀναχαιτίζω]], [[ἐμποδίζω]], Ἠῶ ῥύσατ’ ἐπ’ ὠκεανῷ, «ἐκώλυσεν» (Ἡσύχ.), Ὀδ. Ψ. 244· νόστον ἐρυσσάμενοι Πινδ. Ν. 9. 55. IV. [[ἀποκρούω]], ἀπομακρύνω, ὁ αὐτ. ἐν Ι. 8 (7). 114. - Ἴδε Κόντου Κριτικὰ καὶ Γραμματικὰ ἐν Ἀθηνᾶς τ. Β΄, σ. 277 κἑξ. | |lstext='''ῥύομαι''': Ἰλ., Ἡρόδ., Τραγ.· Ἐπικ. β΄ ἑνικ. παρατ. ῥύσκευ ἐκ παραλλήλου τύπου [[ῥύσκομαι]], Ἰλ. Ω. 730· - μέλλ. ῥύσομαι [ῡ] Ἡσ. Θεογ. 662, Ἡρόδ., Τραγικ.· γ΄ πληθ. ῥυσεῦνται Καλλ. Λουτρ. Παλλάδ. 112: - ἀόρ. ἐρρῡσάμην Ἰλ., Τραγ., Διον. Ἁλ. 4. 68, κτλ.· [[ὡσαύτως]] Ἐπικ. συγκεκομ. ἀόρ. β΄ (ἔχων τύπον ὑπερσ.) ἔρῡτο (ἴδε κατωτ.), γ΄ πληθ. [[ῥύατο]] Ἰλ. Σ. 515, ἔρυντο Θεόκρ. 25. 76· ἀπαρ. [[ῥῦσθαι]] Ἰλ. Ο. 141· - ἀποθ.· ἀλλὰ παρὰ μεταγεν. ὁ ἀόρ. ἐρρύσθην [[εἶναι]] ἐν χρήσει ἐπὶ παθ. σημασίας, Εὐαγγ. κ. Λουκ. α΄, 74, Β΄ Ἐπιστ. πρ. Τιμ. δ΄, 17, Ἡλιόδ. 10. 7. (Τὸ ἐνεργ. ῥύω δὲν ἀπαντᾷ, ἀντ’ [[αὐτοῦ]] δὲ [[εἶναι]] ἐν χρήσει τὸ [[ἐρύω]], [[σύρω]]. Ἀλλὰ τὰ παράγωγα [[ῥύσιον]], [[ῥυσός]], [[ῥυτήρ]], [[ῥύτωρ]], [[ῥυτόν]], [[ῥυτίς]], κτλ. δεικνύουσιν ὅτι τὸ ἐνεργ. ῥύω ὑπῆρχε [[τοὐλάχιστον]] κατ’ ἔννοιαν ἂν μὴ κατὰ τύπον· - καὶ ὅτι ἡ ἐνεργ. σημασ. τοῦ [[ἐρύω]] μετέπιπτεν [[ἐνίοτε]] εἰς τὴν τοῦ [[ῥύομαι]], φαίνεται ἐκ της σημασίας ΙΙΙ, ὡς καὶ ἐκ τῶν λέξεων [[ῥύσιον]], [[ῥύσιος]], [[ῥυτήρ]]). [Ὁ [[Ὅμηρος]] καὶ οἱ Ἀττικ. ποιηταὶ ἔχουσιν ῠ ἐν τῇ ὁριστικῇ τοῦ ἐνεστ.· ἀλλ’ ὁ Ὅμηρ. ποιεῖ τὸ υ μακρὸν ἐν τοῖς ῥύομ’ ῥύετ’ ἐν ἀρχῇ στίχου, Ἰλ. Ο. 257, Π. 799· οὕτω, ῥῡομένους Αἰσχύλ. Ἀποσπ. 449· - ὁ Ὅμηρ. ἔχει ἀεὶ ῡ ἐν τῇ εὐκτικῇ ῥύοιτο, Ἰλ. Μ. 8, Ρ. 224· ἐν τῷ γ΄ πληθ. τοῦ ἀορ. β΄ [[ῥύατο]], Σ. 415, Ὀδ. Ρ. 201· - ῡ ἀεὶ ἐν τῷ μέλλ. ῥύσομαι, Ἡσ. καὶ Ἀττ.· καὶ ἐν τῷ ἀορ. α΄, οὗ ὁ Ὅμηρ. ἔχει τοῦς τύπους ἐρρύσατο, ῥυσάσθην, ῥύσαιτο, ῥῦσαι, (ῠ μόνον [[ἅπαξ]] ἐν τῷ ῥῠσάμην Ἰλ. Ο. 29)· ῡ [[ὡσαύτως]] ἐν τῷ τύπῳ ἔρῡτο Ψ. 819, Σοφ. Ο. Τ. 1351 (ἐν λυρικ. χωρίοις), ἂν καὶ ὁ Ἡσ. ἐν Θεογ. 301 ἔχει ἔρῠτο]. Κυρίως, [[σύρω]] πρὸς ἐμαυτόν, δηλ. [[σύρω]] ἐκτὸς κινδύνου, λυτρώνω, σῴζω, Ὅμηρ. Ἡσ. καὶ Ἀττ. ποιητ., [[ὡσαύτως]] παρ’ Ἡροδ., ἀλλὰ σχεδὸν δὲν εὑρίσκεται ἐν τῷ πεζῷ Ἀττικῷ λόγῳ, ῥ. τινα Ὅμηρ., κλ.· [[συχνάκις]] ἕπεται προσδιορισμὸς ἐμπρόθετος, ῥ. τινα ὑπὲκ θανάτου, ὑπὲκ κακοῦ, σῴζειν τινὰ ἐκ .., Ἰλ. Υ. 300, Ὀδ. Μ. 107· ὑπ’ [[ἠέρος]] Ἰλ. Ρ. 645, πρβλ. 224· ἐκ πόνων Πινδ. Π. 12.32· ἐκ τοῦ κακοῦ Ἡρόδ. 1. 87, κτλ.· ἐκ χερῶν μιαιφόνων Εὐρ. Ὀρ. 1563· [[ὡσαύτως]], ἀπὸ φόνου Σοφ. Ο. Τ. 1352· ἀπὸ τοῦ πονηροῦ Εὐαγγ. κ. Ματθ. ς΄, 13· - οὕτω μετὰ γεν., ῥ. τινα τοῦ μὴ κατακαυθῆναι Ἡρόδ. 1. 86· τινα μάχας Πινδ. Ι. 8 (7), 114· κακῶν μυρίων Εὐρ. Ἄλκ. 77· τόξων ὁ αὐτ. ἐν Ἴωνι 165· πολέμου καὶ μανιῶν ῥ. Ἑλλάδα Ἀριστοφ. Λυσ. 342· μόνον μετ’ ἀπαρ., ῥ. τινα θανεῖν Εὐρ. Ἄλκ. 11· τινα μὴ κατθανεῖν ὁ αὐτ. ἐν Ἡρ. Μαιν. 197, πρβλ. Ὀρ. 599, Ἡρόδ. 7. 11· - [[ὡσαύτως]], σῴζω ἀπὸ ἀσθενείας, [[θεραπεύω]], ἰῶμαι, ὁ αὐτ. 4. 187· [[καθόλου]], 3. 132. 2) ἀπολυτρώνω, τὸν [[ἔνθεν]] ῥυσάμην Ἰλ. Ο. 29· ἐκ δουλοσύνης Ἡρόδ. 5. 49., 9.90· δουλοσύνης [[αὐτόθι]] 76. ΙΙ. [[καθόλου]], [[προστατεύω]], φυλάττω, προφυλάττω, [[μάλιστα]] ἐπὶ τῶν προστατῶν θεῶν, Ἰλ. Ο. 257, 290, Αἰσχύλ. Θήβ. 92, κτλ.· καὶ πῶς βέβηλον [[ἄλσος]] ἂν ῥύοιτό με; ὁ αὐτ. ἐν Ἱκέτ. 509· [[οὕτως]] ἐπὶ βασιλέων καὶ ἡγεμόνων, Ἰλ. Ι. 396· ἐπὶ φυλάκων ἢ φρουρῶν, Κ. 417· ἐπὶ χοιροβοσκῶν, Ὀδ. Ξ. 107, κτλ.· - [[ἐντεῦθεν]] ὁ Ὅμηρ. συχνὰ συνάπτει, ῥ. καὶ φυλάσσειν, Ὀδ. ἔνθ’ ἀνωτ.· ῥ. καὶ σαῶσαι Ἰλ. Ο. 290· [[οὕτως]], ἀρήγειν καὶ ῥ. Αἰσχύλ. Εὐμ. 232· ῥύου με κἀκφύλασσε Σοφ. Ο. Κ. 285. 2) συχν. παρ’ Ὁμ. ἐπὶ ἀμυντικῶν ὅπλων, [[καλύπτω]], [[προασπίζω]], προφυλάττω, Ἰλ. Κ. 259, Π. 799, κτλ.· ἐπὶ τείχους, Μ. 8. 3) [[ἄνευ]] ἐννοίας τινὸς ὑπερασπίσεως, [[ἁπλῶς]], [[καλύπτω]], [[προκαλύπτω]], Ὀδ. Ζ. 129. 4) παρὰ Σοφ. ἐν Ο. Τ. 312, 313, ἡ [[λέξις]] κεῖται ἐπὶ διπλῆς σημασίας, ῥῦσαι σεαυτὸν καὶ πόλιν, ῥῦσαι δ’ ἐμέ, ῥῦσαι δὲ πᾶν [[μίασμα]] τοῦ τεθνηκότος, λύτρωσον σεαυτὸν καὶ τὴν πόλιν καὶ ἐμέ, - καὶ ἀπάλλαξον ἡμᾶς ἐκ παντὸς μιάσματος...· - ἡ τελευταία δὲ αὕτη [[χρῆσις]] τοῦ ῥήματ. τούτου ὁμοιάζει πρὸς τὴν παρὰ Θουκ. 5. 63, ἔργῳ γὰρ ἀγαθῷ ῥύσεσθαι τὰς αἰτίας, νὰ ἀφαιρέσῃ, ἀναιρέσῃ τὰς κατηγορίας δι’ ἔργου ἀγαθοῦ· οὕτω, πάντα [[ταῦτα]] ... ῥύσομαι, θὰ ἀποκρούσω, Εὐρ. Ι. Α. 1383· ῥ. καμάτους Ἑλλ. Ἐπιγράμμ. 853. 6. ΙΙΙ. [[σύρω]] [[ὀπίσω]], κρατῶ [[ὀπίσω]], [[ἀναχαιτίζω]], [[ἐμποδίζω]], Ἠῶ ῥύσατ’ ἐπ’ ὠκεανῷ, «ἐκώλυσεν» (Ἡσύχ.), Ὀδ. Ψ. 244· νόστον ἐρυσσάμενοι Πινδ. Ν. 9. 55. IV. [[ἀποκρούω]], ἀπομακρύνω, ὁ αὐτ. ἐν Ι. 8 (7). 114. - Ἴδε Κόντου Κριτικὰ καὶ Γραμματικὰ ἐν Ἀθηνᾶς τ. Β΄, σ. 277 κἑξ. | ||
}} | }} | ||
{{Slater | {{Slater | ||
|sltr=[[ῥύομαι]] <br /> <b>1</b> [[rescue]] [[ἐπεὶ]] ἐκ τούτων φίλον ἄνδρα πόνων ἐρρσατο (P. 12.19) ]ντος αὐχὴν ῥύοιτο πα[ Δ. 3. 14.<br /> <b>2</b> [[hinder]] Τροίας ἶνας ἐκταμὼν [[δορί]], [[ταί]] μιν ῥᾰοντό ποτε μάχας ἐναριμβρότου [[ἔργον]] ἐν πεδίῳ κορύσσοντα (I. 8.52) | |sltr=[[ῥύομαι]] <br /> <b>1</b> [[rescue]] [[ἐπεὶ]] ἐκ τούτων φίλον ἄνδρα πόνων ἐρρσατο (P. 12.19) ]ντος αὐχὴν ῥύοιτο πα[ Δ. 3. 14.<br /> <b>2</b> [[hinder]] Τροίας ἶνας ἐκταμὼν [[δορί]], [[ταί]] μιν ῥᾰοντό ποτε μάχας ἐναριμβρότου [[ἔργον]] ἐν πεδίῳ κορύσσοντα (I. 8.52) | ||
}} | }} | ||
{{StrongGR | {{StrongGR | ||
| Line 29: | Line 29: | ||
}} | }} | ||
{{grml | {{grml | ||
|mltxt=<b>(I)</b><br />[[ῥύομαι]] ΝΜΑ<br /><b>(αποθ.)</b> [[απαλλάσσω]] κάποιον από κίνδυνο, [[λυτρώνω]], [[διασώζω]] (α. «ἀλλὰ ῥῡσαι | |mltxt=<b>(I)</b><br />[[ῥύομαι]] ΝΜΑ<br /><b>(αποθ.)</b> [[απαλλάσσω]] κάποιον από κίνδυνο, [[λυτρώνω]], [[διασώζω]] (α. «ἀλλὰ ῥῡσαι ἡμᾶς ἀπὸ τοῦ πονηροῦ», ΚΔ<br />β. «ῥῡσαι σεαυτὸν καὶ πόλιν, ῥῡσαι δ' ἐμέ, ῥῡσαι δὲ πᾶν [[μίασμα]] τοῦ τεθνηκότος» — λύτρωσε τον εαυτό σου και την [[πόλη]], σώσε και εμένα, απάλλαξέ μας από [[κάθε]] [[μίασμα]] που προέρχεται από τον πεθαμένο, <b>Σοφ.</b>)<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[προστατεύω]], [[υπερασπίζω]] («ἀμφὶ δὲ τάφρον ἤλασαν... [[ὄφρα]] [[σφιν]] νῆάς τε θοὰς...ἐντὸς ἔχον ῥύοιτο», <b>Ομ. Ιλ.</b>)<br /><b>2.</b> (για βασιλείς, ηγεμόνες ή και για χοιροβοσκούς, φύλακες) [[επιτηρώ]], [[φυλάγω]]<br /><b>3.</b> [[κρατώ]], [[συγκρατώ]] κάποιον ώστε να μην φύγει, [[εμποδίζω]], [[αναχαιτίζω]]<br /><b>4.</b> [[αποκρούω]], [[απομακρύνω]]<br /><b>5.</b> [[σώζω]] από [[ασθένεια]], [[θεραπεύω]]<br /><b>6.</b> ([[χωρίς]] τη σημ. της προστασίας) [[καλύπτω]] («ὡς ῥύσαιτο περὶ χροΐ [[μήδεα]] φωτός», <b>Ομ. Οδ.</b>)<br /><b>7.</b> [[ελευθερώνω]] με [[λύτρα]]<br />8) <b>μτφ.</b> [[παρέχω]] [[αντιστάθμισμα]] («ἔργῳ γὰρ ἀγαθῷ ῥύσεσθαι τὰς αἰτίας», <b>Θουκ.</b>).<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Βλ. λ. [[ἐρύω]] (ΙΙ)].<br /><b>(II)</b><br />Α<br />[[σύρω]], [[τραβώ]] κάποιον ή [[κάτι]] [[προς]] το [[μέρος]] μου.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Βλ. λ. [[ἐρύω]] (Ι)]. | ||
}} | }} | ||
{{lsm | {{lsm | ||
|lsmtext='''ῥύομαι:''' μέλ. ῥύσομαι [ῡ]· αόρ. | |lsmtext='''ῥύομαι:''' μέλ. ῥύσομαι [ῡ]· αόρ. αʹ <i>ἐρρῡσάμην</i>· Επικ. γʹ ενικ. αορ. βʹ <i>ἔρῡτο</i>, γʹ πληθ. <i>ἔρυντο</i>, ῥύᾰτο [ῡ], απαρ. [[ῥῦσθαι]]· αποθ., [[αλλά]] και αόρ. αʹ <i>ἐρρύσθην</i> με Παθ. [[σημασία]]·<br /><b class="num">I.</b> [[σύρω]] προς τον εαυτό μου, δηλ. σύροντας [[βγάζω]] απ' τον κίνδυνο, [[σώζω]], [[λυτρώνω]], σε Όμηρ., Ησίοδ. κ.λπ.· <i>ῥύομαί τινα ὑπὲκ θανάτου</i>, <i>ὑπὲκ κακοῦ</i>, [[σώζω]] κάποιον από..., σε Όμηρ.· ομοίως, με γεν., <i>ῥύομαί τινατοῦ μὴ κατακαυθῆναι</i>, σε Ηρόδ.· ή μόνο με απαρ., ῥύομαί τινα [[θανεῖν]] ή <i>μὴ κατθανεῖν</i>, σε Ευρ.· επίσης, [[σώζω]] από [[ασθένεια]], [[γιατρεύω]], [[θεραπεύω]], σε Ηρόδ.· [[ελευθερώνω]], [[απολυτρώνω]], [[αποδεσμεύω]], σε Ομήρ. Ιλ.· <i>ἐκ δουλοσύνης</i>, σε Ηρόδ.<br /><b class="num">II. 1.</b> γενικά, [[θωρακίζω]], [[φρουρώ]], [[περιφρουρώ]], [[προστατεύω]], λέγεται για φύλακες, προστάτες θεούς, ηγεμόνες, βασιλείς κ.λπ., σε Ομήρ. Ιλ. κ.λπ.· επίσης, για αμυντικό οπλισμό, όπλα, στο ίδ.<br /><b class="num">2.</b> στο Σοφ., το <i>ῥῦσαι</i> με [[διπλή]] [[σημασία]], <i>ῥῦσαι σεαυτόν..</i>., ῥῦσαι δὲ [[μίασμα]] τοῦ τεθνηκότος, λύτρωσε τον εαυτό [[σου]]..., και απάλλαξέ μας από το [[μίασμα]]· ομοίως και, ῥύσεσθαι τὰς αἰτίας, να απαλλάξει από τις κατηγορίες, να αναιρέσει τις κατηγορίες, σε Θουκ.<br /><b class="num">III.</b> [[σύρω]] [[πίσω]], [[αναχαιτίζω]], [[εμποδίζω]], [[ανακόπτω]], [[αναστέλλω]], [[παρεμποδίζω]], σε Ομήρ. Οδ., Πίνδ.<br /><b class="num">IV.</b> [[αποκρούω]], [[απομακρύνω]], [[κρατώ]] σε [[απόσταση]], σε Πίνδ. | ||
}} | }} | ||
{{mdlsj | {{mdlsj | ||
|mdlsjtxt= | |mdlsjtxt=<b class="num">I.</b> to [[draw]] to [[oneself]], i. e. [[draw]] out of [[danger]], to [[rescue]], [[save]], [[deliver]], Hom., Hes., etc.; ῥ. τινα ὑπὲκ θανάτου, ὑπὲκ κακοῦ to [[save]] from . ., Hom.;—so c. gen., ῥ. τινα τοῦ μὴ κατακαυθῆναι Hdt.; or c. inf. [[alone]], ῥ. τινα [[θανεῖν]] or μὴ κατθανεῖν Eur.: also, to [[save]] from an [[illness]], [[cure]], Hdt.: to set [[free]], [[redeem]], Il.; ἐκ δουλοσύνης Hdt.<br /><b class="num">II.</b> [[generally]], to [[shield]], [[guard]], [[protect]], of [[guardian]] gods, chiefs, etc., Il. etc.:—of [[defensive]] [[armour]], Il.<br /><b class="num">2.</b> Soph. has ῥῦσαι in a [[double]] [[sense]], ῥῦσαι σεαυτὸν . ., ῥῦσαι δὲ [[μίασμα]] τοῦ τεθνηκότος [[deliver]] [[thyself]],—and [[deliver]] us from the [[pollution]]; so, ῥ. τὰς αἰτίας to [[remove]] the charges, Thuc.<br /><b class="num">III.</b> to [[draw]] [[back]], to [[hold]] [[back]], [[check]], Od., Pind.<br /><b class="num">IV.</b> to [[keep]] off, Pind. | ||
}} | }} | ||
{{FriskDe | {{FriskDe | ||
|ftr='''ῥύομαι''': {rhúomai}<br />'''See also''': s. [[ἔρυμαι]].<br />'''Page''' 2,665 | |ftr='''ῥύομαι''': {rhúomai}<br />'''See also''': s. [[ἔρυμαι]].<br />'''Page''' 2,665 | ||
}} | |||
{{elmes | |||
|esmgtx=[[salvar]] como acción de Dios ὁρκίζω σε τὸν ὀπτανθέντα τῷ Ὀσραὴλ ἐν στύλῳ φωτινῷ καὶ νεφέλῃ ἡμερινῇ καὶ ῥυσάμενον αὐτοῦ τὸν λαὸν ἐκ τοῦ Φαραώ <b class="b3">te conjuro a ti, que fuiste contemplado por Israel en una columna luminosa y en una nube durante el día, que salvó a su pueblo del Faraón</b> P IV 3035 | |||
}} | |||
{{eles | |||
|esgtx=[[salvar]] | |||
}} | |||
{{Autenrieth | |||
|auten=([[ἐρύω]]), inf. ῥυ[[εσθαι]] and [[ῥῦσθαι]], ipf. ῥύετο, 3 pl. ῥύατ (ο), iter. [[ῥύσκευ]], aor. [[ῥυσάμην]], (ἐρ) ρύσατο, imp. [[ῥῦσαι]]: [[rescue]], [[save]]; [[ὑπέκ]], [[ὑπό]] τινος, ‘[[out]] of, ’ ‘[[from]], ’ Il. 12.107, Il. 17.645; in [[general]], ‘[[protect]], ’ ‘[[cover]], ’ ‘[[hide]], ’ Od. 6.129, Il. 17.224, Il. 12.8; [[detain]] , Od. 23.244. | |||
}} | |||
{{Thayer | |||
|txtha=[[future]] ῤύσομαι; 1st aorist ἐρρυσάμην G (ἐρρυσάμην R, so T in L [[everywhere]] [[except]] in ἐρυσαμην (so Tr WH [[everywhere]], T in L [[text]] in ἐρρύσθην G (ἐρρύσθην R), and (so L T Tr WH in ἐρυσθην; (on the doubling of rho ῥ, and the [[breathing]], [[see]] in Rho); from Homer down; the Sept. [[chiefly]] for הִצִּיל; [[also]] for גָּאַל, פִּלֵּט (to [[cause]] to [[escape]], to [[deliver]]), חָלַץ (to [[draw]] [[out]]), מִלֵּט, הושִׁיעַ , etc.; from Ρ᾽ΥΩ to [[draw]], [[hence]], [[properly]], to [[draft]], to [[oneself]], to [[rescue]], to [[deliver]]: τινα, τινα [[ἀπό]] τίνος (cf. Winer's Grammar, § 30,6a.), R L; T Tr WH ἐκ; τινα ἐκ τίνος (Winer's Grammar, as [[above]]): Winer's Grammar, § 41a. 5); ὁ ῤυόμενος, the [[deliverer]], Isaiah 59:20). | |||
}} | }} | ||
{{Chinese | {{Chinese | ||
|sngr='''原文音譯'''：?Úomai 呂哦買<br />'''詞類次數'''：動詞（18）<br />'''原文字根'''：運輸 相當於： （[[גְּאוּלִים]]‎ / [[גָּאַל]]‎） （[[ | |sngr='''原文音譯'''：?Úomai 呂哦買<br />'''詞類次數'''：動詞（18）<br />'''原文字根'''：運輸 相當於： （[[גְּאוּלִים]]‎ / [[גָּאַל]]‎） （[[יָשַׁע]]‎ / [[יׄשַׁע]]‎ / [[מֹושִׁיעַ]]‎） （[[מָלַט]]‎） （[[נָצַל]]‎） （[[פָּלַט]]‎）<br />'''字義溯源'''：衝進，拉出，救出來，救，脫，拯救，拯救的（拯救者），搭救，解救，釋放；源自（[[ῥέω]]）*=湧流）。我們雖是蒙主拯救，但那惡者總是伺機殺害和毀壞，所以主耶穌就教導門徒在禱告中向父祈求，不叫我們遇見試探，救我們脫離凶惡（ 太6:13）。在那裏可以看見，拯救與保護交匯在一起。保羅用這編號最多，在18次出現中，他使用了12次。在歌羅西書中他把拯救的範圍說的非常透徹：他救了我們脫離黑暗的權勢，把我們遷到他愛子的國裏（ 羅1:13）。註：新約使用 （[[ῥύομαι]]）這字只18次，但另一個同義字（[[ἐκσῴζω]] / [[σῴζω]]）=救），卻使用了110次。參讀 （[[ἀναλύω]]） （[[διασῴζω]]）同義字<br />'''出現次數'''：總共（18）；太（2）；路（2）；羅（3）；林後（3）；西（1）；帖前（1）；帖後（1）；提後（3）；彼後（2）<br />'''譯字彙編'''：<br />1） 救（3） 太6:13； 路11:4； 帖前1:10；<br />2） 拯救（1） 提後3:11；<br />3） 我們可以脫（1） 帖後3:2；<br />4） 必搭救（1） 提後4:18；<br />5） 搭救了（1） 彼後2:7；<br />6） 我⋯被救出來（1） 提後4:17；<br />7） 搭救（1） 彼後2:9；<br />8） 救了（1） 西1:13；<br />9） 在拯救（1） 林後1:10；<br />10） 救出來（1） 路1:74；<br />11） 可以救（1） 太27:43；<br />12） 能救（1） 羅7:24；<br />13） 拯救者（1） 羅11:26；<br />14） 曾拯救（1） 林後1:10；<br />15） 我得拯救（1） 羅15:31；<br />16） 要拯救（1） 林後1:10 | ||
}} | |||
{{etym | |||
|etymtx=See also: s. [[ἔρυμαι]]. | |||
}} | |||
{{lxth | |||
|lthtxt=''[[redimere]]'', to [[ransom]], [[redeem]], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:5.63.3/ 5.63.3]. | |||
}} | }} | ||
