φῦσα: Difference between revisions

|Definition=ης, ἡ,<br><span class="bld">A</span> [[pair]] of [[bellows]], mostly in plural [[φῦσαι]], τὸν δ' εὗρ' . . ἑλισσόμενον περὶ φύσας, sc. [[Hephaestus]], Il.18.372, cf. 409; φύσας ἐσθέντες ἐφύσων Th.4.100; αἱ φ. αἱ ἐν τοῖς χαλκείοις Arist.Resp.474a12; τοῦ χαλκέος δύο φύσας Hdt.1.68: hence [[ἐν τῇσι φύσῃς]] = [[in the smithies]] Herod.3.21.<br><span class="bld">2</span> [[bladder]], Dsc.5.94, Hippiatr.33, Gloss.; φῦσαν ὑπηνέμιον AP9.486 (Pall.); φ. χηνεία PMag.Lond.46.382; of the [[castoreum]] [[pouch]]es of the [[beaver]], Dsc.2.24.<br><span class="bld">3</span> = [[φαρέτρα]], Hsch.<br><span class="bld">4</span> = [[ἀσκός]], Id.<br><span class="bld">II</span> [[breath]], [[wind]], [[blast]], ἀγρίαις φύσαισι [[φυσᾶν]] S.Fr. 768; ἐς τὸν ἀσκὸν φῦσαν ἐνιέναι . . to [[inflate]], Hp.Art.47, cf. 77.<br><span class="bld">2</span> [[wind]] in the [[body]], [[flatus]], Id.VM10,22, Aph.4.73; [[breaking of wind]], opp. [[ἐρυγμός]], [[πταρμός]], Arist.Pr.962a35: pl., Pl.R.405d, Arist.HA 604a12; περὶ φυσῶν, title of work by [[Hippocrates]].<br><span class="bld">3</span> of [[fire]], [[stream]], [[jet]], φλὸξ φῦσαν ἱεῖσα πυρός h.Merc.114.<br><span class="bld">4</span> [[bubble]], φ. ἐπίχρυσοι Luc.Merc.Cond.22.<br><span class="bld">III</span> [[crater]] of a [[volcano]], Str.13. 4.11, Oros.6.2.17.<br><span class="bld">IV</span> [[calyx]] of [[φυσαλλίς]] ''III'', Dsc.Eup.1.51.<br><span class="bld">V</span> name of a [[fish]] found in the [[Nile]], Str.17.2.4, Ath.7.312b. (Cf. Lith. pučiù 'I [[blow]]', Lat. [[pustula]], etc.; onomatop.; v. may be Egyptian.)

|lstext='''φῦσα''': -ης, -ἡ, κοινῶς, «φυσερόν», ὡς ἐπὶ τὸ πλεῖστον ἐν τῷ πληθ., τὸν δ’ εὗρ’... ἑλισσόμενον περὶ φύσας, δηλ. τὸν Ἥφαιστον, Ἰλ. Σ. 372, πρβλ. 409· φύσας ἐσθέντες ἐφύσων Θουκ. 4. 100· αἱ φ. ἐν τοῖς χαλκείοις Ἀριστ. Ἀναπν. 7. 7· ἐν τῷ ἑνικῷ, φ. [[χάλκεος]] Ἡρόδ. 1. 68. 2) [[μάλιστα]] δὲ ὁ σωλὴν τῆς φύσης, Ἱππ. περὶ Ἄρθρ. 837. ΙΙ. [[φύσημα]], πνοὴ ἀνέμου, [[ἄνεμος]] σφοδρὸς καὶ ἡ [[αἰφνίδιος]] πνοὴ [[αὐτοῦ]], ἀγρίαις φύσαισι φυσᾶν Σοφ. Ἀποσπ. 753· ἐνιέναι φῦσαν εἰς..., φουσκώνω φυσῶν τι, Ἱππ. περὶ Ἄρθρ. 814. 2) ἀέρια ἐν τῇ κοιλίᾳ, flatus ventris, ὁ αὐτ. ἐν Ἀρχ. Ἰητρ. 12. 18, Ἀφορ. 1252, Ἀριστ. Προβλ. 33. 9, κ. ἀλλ.· ἐν τῷ πληθ., Πλάτ. Πολ. 405D, Ἀριστ. περὶ τὰ Ζῷα Ἱστ. 8. 22, κ. ἀλλ. 3) ἐπὶ [[φλογός]], φλὸξ φῦσαν ἱεῖσα πυρὸς Ὕμν. Ὁμ. εἰς Ἑρμ. 114· πρβλ. [[ἀϋτμή]]. 4) [[πομφόλυξ]], φυσαλλὶς ἀέρος [[πλήρης]], Λουκ. ἐπὶ Μισθ. Συνόντ. 22. 5) μεταφ., «φούσκωμα», [[ματαιότης]], Συνέσ. 279C. ΙΙΙ. ὁ κρατὴρ ἡφαιστείου, [[ἄνοιγμα]] ἡφαιστειῶδες, Στράβ. 628. IV. [[ὄνομα]] ἰχθύος εὑρισκομένου ἐν τῷ Νείλῳ, [[αὐτόθι]] 823, Ἀθήν. 312Β. (Ἐκ τῆς √ΦΥΣ παράγονται [[ὡσαύτως]] αἱ λέξεις φυσάω, φυσιάω, φυσαλλίς, φύσκη, φύσκων, φῡσίγναθος, ποιφύσσω (μετ’ ἀναδιπλ.), [[ἴσως]] δὲ καὶ φῦσιγξ· πρβλ. Σανσκρ. pup-phus-as (pulmo)· Λατ. pus-tula· λιθ pús-ti (φυσῶ), pus-lé ([[κύστις]], [[φυσαλλίς]]).

|elrutext='''φῦσα:'''<br /><b class="num">I</b> part. f aor. 2 к [[φύω]].<br /><b class="num">II</b> ион. [[φύση]] ἡ<br /><b class="num">1)</b> преимущ. pl. кузнечный мех Hom., Her., Thuc., Arst.;<br /><b class="num">2)</b> дыхание, дуновение Soph.: φ. [[πυρός]] HH огненный язык, столб огня;<br /><b class="num">3)</b> мед., тж. pl. скопление газов, метеоризм Plat., Arst.;<br /><b class="num">4)</b> пузырь: αἱ ἐκεῖναι ἐλττίδες οὐδὲν ἄλλ᾽ ἢ φῦσαί τινες [[ἦσαν]] Luc. эти надежды оказались всего-навсего (мыльными) пузырями.