κλῆμα: Difference between revisions

|mltxt=<b>(I)</b><br />[[κλῆμα]], ἡ (Μ)<br />[[γλέντι]], [[συμπόσιο]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Πιθ. <span style="color: red;"><</span> παλ. γαλλ. <i>cleime</i>].<br /><b>(II)</b><br />το (AM [[κλῆμα]], Α αιολ. τ. κλᾱμμα)<br /><b>1.</b> καθένα από τα κλαδιά του φυτού της αμπέλου, [[κληματόβεργα]], [[κληματσίδα]] (α. «ἀμπέλου [[κλῆμα]]», <b>Πλάτ.</b><br />β. «ἐγώ εἰμι ἡ [[ἄμπελος]], [[ὑμεῖς]] τὰ κλήματα», ΚΔ)<br /><b>2.</b> το [[φυτό]] [[άμπελος]] («διά [[κλήμα]] αμάραντον ευρήκαμεν τον τίμιον και ζωοποιόν Σταυρόν», Καισ. Δαπ.)<br /><b>3.</b> το [[στέλεχος]], ο [[κορμός]] του φυτού [[άμπελος]], [[κούτσουρο]], [[κούρβουλο]]<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>παροιμ.</b> α) «ήτανε στραβό το [[κλήμα]] το 'φαγε κι ο [[γάιδαρος]]» — λέγεται για [[επιδείνωση]] μιας ήδη άσχημης κατάστασης<br />β) «[[χίλια]] κλήματα [[δέκα]] σταφύλια» — για εκείνους που υπερηφανεύονται [[χωρίς]] να έχουν [[αξία]]<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> τρυφερό [[κλαδί]] δέντρου<br /><b>2.</b> [[μόσχευμα]] που κόβεται από ένα [[φυτό]] και μπολιάζεται σε [[άλλο]]<br /><b>3.</b> ο [[ομφάλιος]] [[λώρος]] («[[πεῖσμα]] καὶ [[κλῆμα]] τῷ γεννωμένῳ καρπῷ», Δημόκρ.)<br /><b>4.</b> (στη [[Ρώμη]]) η κλημάτινη [[ράβδος]] του Ρωμαίου εκατοντάρχου («τὸ [[κλῆμα]] πρώτον, ᾧ κολάζουσιν ἑκατοντάρχαι τοὺς πληγῶν δεομένους», <b>Πλούτ.</b>)<br /><b>5.</b> το [[φυτό]] πιτυοῡσσα<br /><b>6.</b> το [[φυτό]] [[πολύγονον]]<br /><b>7.</b> <i>([[κατά]] τον <b>Ησύχ.</b>)</i> «[[κλῆμα]]<br />[[ὑπόδημα]]».<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> <i>κλῶ</i> «[[σπάζω]]»].