πρωτοστάτης: Difference between revisions

|mltxt=ο, ΝΜΑ<br /><b>νεοελλ.</b><br />ο επικεφαλής μιας ενέργειας ή κίνησης, το [[άτομο]] που προΐσταται και διαδραματίζει τον σημαντικότερο ρόλο στην [[επίτευξη]] ενός έργου, [[πρωτεργάτης]]<br /><b>νεοελλ.-μσν.</b><br /><b>ως επίθ.</b> ο σπουδαιότερος, ο σημαντικότερος ή αυτός που κατέχει την πρώτη [[θέση]] σε μια [[ιεραρχία]] («[[ἄγγελος]] [[πρωτοστάτης]] [[οὐρανόθεν]] ἐπέμφθη» — ο [[αρχάγγελος]] Γαβριήλ, Ακολ. Ακάθιστου Ύμνου)<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[καθένας]] από τους στρατιώτες που παρατάσσονταν στην πρώτη [[γραμμή]] της [[φάλαγγας]] και, [[ιδίως]], αυτός που παρατασσόταν στην πρώτη [[θέση]] της δεξιάς πλευράς της [[φάλαγγας]] («ὁ [[πρωτοστάτης]] τοῦ δεξιοῡ κέρως», <b>Θουκ.</b>)<br /><b>2.</b> [[λοχαγός]]<br /><b>3.</b> ο [[πρώτος]] στην [[αρχή]] τών περιττών αριθμών στοίχων ενός λόγου σε [[αντιδιαστολή]] [[προς]] τον <i>επιστάτη</i>, <i>ο</i> [[οποίος]] καταλαμβάνει τον άρτιο αριθμό σε μια [[σειρά]]<br /><b>4.</b> ο επικεφαλής («[[πρωτοστάτης]] τῆς κώμης», <b>επιγρ.</b>)<br /><b>5.</b> <b>μτφ.</b> ο [[πρώτος]], ο [[αρχηγός]] ενός τμήματος («πρωτοστάτην τε τῆς τῶν Ναζωραίων αἱρέσεως», ΚΔ)<br /><b>6.</b> <b>στον πληθ.</b> <i>οἱ πρωτοστάται</i><br />οι στρατιώτες που μάχονταν στην πρώτη [[γραμμή]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> <i>πρωτ</i>(<i>ο</i>)- <span style="color: red;">+</span> -[[στάτης]] (<span style="color: red;"><</span> θ. <i>στα</i>- του [[ἵστημι]]), <b>πρβλ.</b> <i>ορθο</i>-[[στάτης]]].