ἅπας: Difference between revisions

|dgtxt=(ἅπᾱς) ἅπᾱσα, ἅπαν<br /><b class="num">• Prosodia:</b> [métr. ᾰπᾰ- <i>Od</i>.24.185, Pi.<i>P</i>.2.49, en anap., Ar.<i>Pl</i>.493; ᾰπᾱν Men.<i>Fr</i>.117, Metrod.57, Theoc.2.56, Hdn.Gr.2.12]<br /><b class="num">• Morfología:</b> [át. arc. nom. plu. hάπαντες Sol.<i>Lg</i>.5a, 5b; cret. nom. fem. ἅπανσα <i>ICr</i>.1.8.4b5 (Cnoso V a.C.)]<br /><b class="num">I</b> en plu.<br /><b class="num">1</b> de pers. o dioses [[todos juntos]], [[todos sin excepción]], [[todos]] αἱ δὲ γυναῖκες ἀολλέες ἦλθον ἅπασαι <i>Od</i>.22.446, θεαὶ δ' ὀλόλυζαν ἅπασαι <i>h.Ap</i>.119, θεῶν κάρτιστος ἁπάντων <i>Il</i>.8.17, cf. 20.243, ἅ. θεοί <i>Od</i>.1.19, cf. Hes.<i>Th</i>.813, <i>Op</i>.115, Pl.<i>Euthphr</i>.9c, [[Δημήτηρ]] ... μακάρων ἀπὸ νόσφιν ἁπάντων μίμνε Deméter permanecía apartada de la comunidad de los bienaventurados</i>, <i>h.Cer</i>.303, βροτῶν ... [[ἄριστος]] ἁπάντων <i>Od</i>.13.297, cf. Hes.<i>Op</i>.195, Τρῶας μὲν ἅπαντας <i>Il</i>.24.237, ἁπάντων τῶν πολιτῶν Pl.<i>R</i>.463d, cf. 338e, αἰδέσασθαι δ' ἐὰμ μὲν πατε̄̀ρ ɛ̄ι ἒ ἀδελφὸς ἒ hυε͂ς, hάπαντας Sol.<i>Lg</i>.5a, cf. 5b, ἡμεῖς A.<i>Pers</i>.785<br /><b class="num">•</b>pron. ἅπαντες [[todos]], [[todos juntos]], <i>Il</i>.3.78, <i>Od</i>.3.34, E.<i>Ba</i>.208, <i>Eu.Matt</i>.24.39.<br /><b class="num">2</b> de cosas y abstr. [[todos]], [[toda clase de]] ἀγλαΐαι <i>Od</i>.17.244, κήδεα <i>Il</i>.9.591, ἔργα Pl.<i>R</i>.618a, τέχναι Pl.<i>R</i>.522b, ἐπιθυμίαι Pl.<i>Phd</i>.82c, ὀδύναι <i>Il</i>.11.847, cf. <i>Od</i>.4.221, νόσοι A.<i>Pr</i>.483<br /><b class="num">•</b>en gener. [[todos]], [[todos juntos]] ψηφῖδες <i>Il</i>.21.260, cf. <i>Od</i>.8.284, 21.260<br /><b class="num">•</b>frec. dif. de πᾶς sólo por motivos métricos o eufónicos νῆες ... πάσας δὲ ἐρόσσομεν εἰς ἅλα ... ἔπειτα δέ κεν ἐρυσαίμεθα νῆας ἁπάσας <i>Il</i>.14.81, en neutr. plu. c. pron. o adj. τὰ δὲ προπέφανται ἅπαντα <i>Il</i>.14.332, τούτων ἔχει αἶσαν ἁπάντων tiene una parte de todas y cada una de las de ellos (los dioses)</i>, Hes.<i>Th</i>.422, ἅπαντα μέγιστα cuanto hay de más importante</i> Gorg.B 11a.13<br /><b class="num">•</b>como pron. [[todo]] οἶδεν ἅπαντα lo sabe todo</i>, <i>Od</i>.20.15, ἅπαντα ... κατέλεξε Hes.<i>Th</i>.627, cf. E.<i>HF</i> 1411, διακυβερνᾷ τὰ ψυχῆς ἅπαντα Pl.<i>R</i>.573d, cf. <i>Ti</i>.69c (cód.)<br /><b class="num">•</b>ἅπασι en todo tipo de cosas</i>, en todo</i> Hdt.1.1, ἐφ' ἅπαντα Ph.2.365, ἐν ἅπασι <i>POxy</i>.281.13 (I d.C.), ἐν τούτοις καὶ ἐν ἅπασιν ... ὡμολόγησεν <i>CPR</i> 1.30.2.33 (VI d.C.), ἐφ' ἅπασιν <i>PFlor</i>.284.4, 14 (VI d.C.).<br /><b class="num">II</b> en sg.<br /><b class="num">1</b> <b class="num">a)</b>[[todo]], [[completo]], [[entero]] de lugares, tierras, ciudades κάλυψε δὲ χῶρον ἅπαντα cubrió totalmente el lugar</i>, <i>Il</i>.23.189, διεδέρκετο νῆσον ἅπασαν <i>Cypr</i>.11.3, cf. A.<i>Pers</i>.249, Pl.<i>Ti</i>.25a, ἅπανσαν (χōραν) ἀφαιρῖσθαι <i>ICr</i>.1.8.4b.5 (Cnoso V a.C.), ὁ τόπος [[ἅπας]] Pl.<i>Criti</i>.118a, οἶκον ἅπαντα <i>Od</i>.2.48, πόλισμα A.<i>Th</i>.342<br /><b class="num">•</b>ἥμισυς ... [[ἅπας]] la mitad entera</i> Pl.<i>Phd</i>.104a, cf. b;<br /><b class="num">b)</b> con palabras de tiempo [[todo]], [[completo]], [[entero]] [[ἐνιαυτός]] <i>Od</i>.14.196, 15.455, χρόνον ἐς τὸν ἅπαντα para el tiempo restante</i>, <i>Certamen</i> 165, cf. A.<i>Eu</i>.484, 763, τὸν δι' αἰῶνος χρόνον A.<i>A</i>.554, ἐξ ἅπαντος τοῦ αἰῶνος Lycurg.110, ἐν ἅπαντι τῷ αἰῶνι D.<i>Ep</i>.2.7, D.S.1.72<br /><b class="num">•</b>esp. en doc. de cesión, alquileres εἰς τὸν ἅπαντα χρόνον <i>PTeb</i>.56.17 (II a.C.);<br /><b class="num">c)</b> de colectivos de pers. y seres vivos [[todo junto]], [[todo entero]], [[todo]] λαός <i>Il</i>.15.506, cf. LXX <i>Ge</i>.19.4, <i>Eu.Luc</i>.3.21, δῆμος <i>Od</i>.9.6, στρατός E.<i>IA</i> 1584, [[δοῦλος]] E.<i>Ba</i>.626;<br /><b class="num">d)</b> de n. concr. [[entero]], [[todo]], [[por todas partes]] [[ἐγκέφαλος]] [[ἅπας]] πεπάλακτο <i>Il</i>.11.98, αἵματι δ' [[ἄξων]] νέρθεν [[ἅπας]] πεπάλακτο <i>Il</i>.11.535, cf. Theoc.2.57, μιν (βοῦν) διέχευαν ἅπαντα <i>Il</i>.7.316<br /><b class="num">•</b>pron., Eumel.<i>Fr</i>.2.5.<br /><b class="num">2</b> de comida, bebida [[todo tipo de]], [[toda clase]], [[todo]], [[cualquier]], [[todo junto]] πόσιν καὶ βρῶσιν ἅπασαν <i>Od</i>.13.72, cf. 16.83, μηδ' ἐν νηυσὶν ἅπαντα βίον ... τίθεσθαι ni arriesgar en naves toda la hacienda</i> Hes.<i>Op</i>.689, cf. Men.<i>Fr</i>.117<br /><b class="num">•</b>de recursos en gener. νῶϊ βιήσατο μισθὸν ἅπαντα nos privó de cualquier sueldo</i>, <i>Il</i>.21.451, ἐξουσίαν <i>Eu.Luc</i>.4.6.<br /><b class="num">3</b> de pers. [[todo]], [[cualquier]] οὐ πρὸς τοῦ ἅπαντος ἀνδρός no es posible a toda persona</i> Hdt.7.153, βασιλεὺς [[ἅπας]] Pl.<i>Plt</i>.259c<br /><b class="num">•</b>ταύτην ... [[ἅπας]] φεύγει Pl.<i>Phd</i>.108b, σίγαν νῦν [[ἅπας]], ἔχε σίγαν ¡a callar todo el mundo, a callar!</i> Cratin.137<br /><b class="num">•</b>de palabras, temas μηδ' οἱ μῦθον ἅπαντα πιφαυσκέμεν ni hay que decirle toda palabra (que sepas)</i> <i>Od</i>.11.442, ἅπαντι λόγῳ en todo tema</i> Cratin.231.<br /><b class="num">4</b> c. abstr. [[absoluto]], [[perfecto]], [[total]], [[todo]] φιλότης <i>Od</i>.15.158, κίνδυνος Pi.<i>N</i>.8.21, ὄτλος A.<i>Th</i>.18, θυμός A.<i>Eu</i>.738, κότος A.<i>Eu</i>.840, 873, μέθη Pl.<i>Lg</i>.637d, τἀναγκαῖον A.<i>A</i>.902, cf. Ar.<i>Th</i>.171, [[ἐλπίς]] E.<i>Heracl</i>.451, cf. Pi.<i>P</i>.2.49, [[ἀπορία]] Pl.<i>Ep</i>.353a, ἁπάσης σκεπτοσύνης Timo 59, σπουδή D.H.6.23, [[ἀτοπία]] Plb.39.1.7, ἐς ἅπαν ἀφίκετο ἀνοίας Paus.7.15.8.<br /><b class="num">5</b> c. adj. u ὅστις [[todo entero]], [[todo]], [[totalmente]] [[ἀργύρεος]] δὲ ἔστιν ἅ. <i>Od</i>.4.616, 15.116, ἅ. δὲ τραχὺς ὅστις ἂν νέον κρατῇ todo dureza es el que gobierna desde hace poco</i> A.<i>Pr</i>.35, ἀλλ' εἰμὶ παρὰ σοὶ νῦν [[ἅπας]] pero ahora soy totalmente tuyo</i> E.<i>IA</i> 647, [[ἅπας]] ... οὐ γένοιτ' ἂν ... φίλος no sería un amigo completo</i> E.<i>Io</i> 427, cf. Metrod.57, καθαρὸς ἅ. ... ὃς ἂν κτάνῃ E.<i>Io</i> 1334, cf. Theoc.15.20<br /><b class="num">•</b>neutr. por atracción χὠνὴρ ὄξος ἅπαν Theoc.15.148<br /><b class="num">•</b>c. [[ἐναντίος]] [[exactamente el contrario]] τὴν ἐναντίαν ἅπασαν ὁδόν Pl.<i>Prt</i>.317b, ποιεῖν ... τούτων τοὐναντίον ἅπαν Pl.<i>Plt</i>.310d.<br /><b class="num">III</b> giros y usos adv. del neutro<br /><b class="num">1</b> [[totalmente]], [[en total]] τὸ ἅπαν Pl.<i>Phdr</i>.241b, ἐς ἅπαν Th.5.103, εἰς ἅπαν Lib.<i>Or</i>.18.266, πρὸς ἅπαν Ph.2.493.<br /><b class="num">2</b> ἐξ ἅπαντος [[de todo]], [[de toda cosa]] οὐκ ἐξ ἅπαντος [[δεῖ]] τὸ κερδαίνειν φιλεῖν S.<i>Ant</i>.312, ἐξ ἅπαντος εὖ λέγει S.<i>OC</i> 807, cf. <i>SB</i> 3924.37 (I d.C.), Luc.<i>Merc.Cond</i>.41.<br /><b class="num">• Etimología:</b> De *<i>sm̥</i>- (cf. [[ἅμα]]) y πᾶς q.u.