3,277,121
edits
ἐκπυρόω: Difference between revisions
From LSJ
m
no edit summary
m (Text replacement - " LXX " to " LXX ") |
mNo edit summary |
||
| (17 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
| Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=ekpyroo | |Transliteration C=ekpyroo | ||
|Beta Code=e)kpuro/w | |Beta Code=e)kpuro/w | ||
|Definition= | |Definition=<span class="bld">A</span> [[burn to ashes]], [[consume utterly]], E.''IA''1070(lyr.); ὕδραν Id.''HF''421 (lyr.).<br><span class="bld">2</span> [[set on fire]], [[Aristotle|Arist.]]''[[Meteorologica|Mete.]]''341a18.<br><span class="bld">II</span> Pass., [[catch fire]], ib.342b2, Onos. 19.3: a term used in the Stoic philos. to express the [[tendency]] of all things to [[pass into fire]], Zeno Stoic.2.182, etc.<br><span class="bld">2</span> to [[be burnt up]], λαμπάσιν κεραυνίαις E.''Ba.''244, cf. Corn.''ND''17.<br><span class="bld">3</span> to [[be much heated]], prob. in Hp.''Vict.''1.25, [[falsa lectio|f.l.]] in ''Aph.''7.38; to [[become red-hot]], Plb.12.25.2.<br><span class="bld">III</span> [[heat]], [[warm]], βαλανεῖα Philostr.''VA''1.16. | ||
}} | |||
{{DGE | |||
|dgtxt=(ἐκπῠρόω) <b class="num">A</b> tr.<br /><b class="num">I</b> gener.<br /><b class="num">1</b> [[quemar]], [[incendiar]], [[abrasar]] c. ac. Πριάμοιο κλεινὰν γαῖαν ἐκπυρώσων E.<i>IA</i> 1070, Λέρνας ὕδραν E.<i>HF</i> 421, αὑτῶν τ' ἐκπυροῦσι σώματα de las troyanas, E.<i>Tr</i>.301, πυρωθεὶς γὰρ ὁ ἀὴρ ... ἐκπυροῖ τὸν τόπον Thphr.<i>Ign</i>.48, πῦρ ... ἐκείνην (τὴν γῆν) ... ἐκπυροῖ D.C.41.45.2, τὰ ... ἐκπυροῦντα καὶ διαιρέοντα τὰν σάρκα δριμέα cosas que queman y dividen la carne son picantes</i> de sabores apreciados por la lengua, Ti.Locr.100e, en v. pas. ἐκπυροῦται λαμπάσιν κεραυνίαις σὺν μητρί es fulminado por los fulgores del rayo junto con su madre</i> ref. a Dioniso, E.<i>Ba</i>.244<br /><b class="num">•</b>medic., en v. pas. [[ser atacado por la calentura]], [[tener fiebre]] ἢν ἐκπυρωθῇ συνεχεῖ πυρετῷ si es cogido por una fiebre continua</i> Hp.<i>Fract</i>.45, cf. <i>Epid</i>.6.5.2.<br /><b class="num">2</b> fig. [[inflamar]], [[enardecer]] τὸν νοῦν Sch.Pi.<i>O</i>.10.102c, en v. pas. ἡ λύπη ... καθάπερ ἐκπυρωθεῖσα Plu.<i>Cor</i>.21.<br /><b class="num">3</b> c. suj. de pers. [[calentar en extremo]], [[calcinar]] προσέταξεν τήγανα καὶ λέβητας ἐκπυροῦν ordenó poner al rojo sartenes y calderos</i> [[LXX]] 2<i>Ma</i>.7.3, τὰ βαλανεῖα Philostr.<i>VA</i> 1.16, ὄστρακα <i>Gp</i>.7.26.4, en v. pas. ἁ δ' ὕελος ... ἐξεχεῖτο φλοξὶν ἐκπυρουμένα el vidrio se derretía puesto al rojo con fuego</i> Mesom.13.7.<br /><b class="num">II</b> fil., cien., c. suj. de abstr. [[inflamar]], [[producir la ignición]] ὁρῶμεν ... τὴν κίνησιν ὅτι δύναται διακρίνειν τὸν ἀέρα καὶ ἐκπυροῦν Arist.<i>Mete</i>.341<sup>a</sup>18, πέφυκεν γὰρ ἡ κίνησις ἐκπυροῦν καὶ ξύλα καὶ λίθους Arist.<i>Cael</i>.289<sup>a</sup>21, en v. pas. ὑπὸ τοῦ ῥοίζου ... τὸ [[βέλος]] ἐκπυρωθέν el misil inflamado por la fricción</i> Onas.19.3, cf. Corn.<i>ND</i> 17<br /><b class="num">•</b>[[destruir por el fuego]] τὸν κόσμον en la teoría estoica de la destrucción periódica del cosmos por el fuego (cf. [[ἐκπύρωσις]] II 2), Plu.2.1067a, en v. pas. κατά τινας εἱμαρμένους χρόνους ἐκπυροῦσθαι τὸν σύμπαντα κόσμον Zeno <i>Stoic</i>.1.27.15, cf. Cleanth.<i>Stoic</i>.1.114.35, Clem.Al.<i>Strom</i>.5.14.104.<br /><b class="num">B</b> intr. en v. med.<br /><b class="num">1</b> [[quemarse]], [[calcinarse]], [[arder]] καὶ τῶν δένδρων ὡς τὰ μάλιστα τοῦ πυρὸς ὄντα τάχιστα ἐκπυρούμενα Thphr.<i>CP</i> 1.21.7, ἐκπυροῦσθαι τὴν οἴκησιν ref. a la zona del trópico, Gem.16.35, ἡ βῶλος Str.5.4.8, ἐκπυροῦται δὲ ὥρᾳ θέρους τὸ πεδίον I.<i>BI</i> 4.457, τὸ δ' [[ἔλαιον]] ... ἐκπυροῦται el aceite arde completamente</i> Plu.2.696c, cf. 953d.<br /><b class="num">2</b> [[calentarse en extremo]] διὰ τὴν ψυχρότητα οὐκ ἐκπυροῦται (τὸ ὑγρόν) Hp.<i>Aph</i>.5.63, σπέρμα ... μὴ ἔχον θερμότητα οὐκ ἐκπυροῦται Steph.<i>in Hp.Aph</i>.3.170.38<br /><b class="num">•</b>del metal [[ponerse al rojo]] ἐκπυρουμένου τοῦ χαλκοῦ Plb.12.25.2.<br /><b class="num">3</b> [[inflamarse]] ὁ [[ἄνω]] [[ἀήρ]] Arist.<i>Mete</i>.342<sup>b</sup>2, τῶν ἐκπυρουμένων καὶ κινουμένων φασμάτων Arist.<i>Mete</i>.338<sup>b</sup>23, ἐκπυρουμένη καὶ λεπτυνομένη καταναλίσκεται (el alma) inflamándose y volviéndose ligera se consume</i> Hp.<i>Vict</i>.1.25.<br /><b class="num">4</b> fig. de pers. [[ponerse rojo]], [[enrojecer]], [[ruborizarse]] εἰπών μοι τρεῖς λόγους ἐν οἷς ἐγὼ ἐκπυροῦμαι <i>A.Thom.A</i> 47.8. | |||
}} | }} | ||
{{pape | {{pape | ||
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0777.png Seite 777]] ausbrennen, durch die Flamme vernichten; γαῖαν Eur. I. A. 1070; Herc. Fur. 421 u. A.; – anbrennen, entzünden, Arist. Meteorl. 1, 3, öfter; – pass., entzündet, heiß werden, [[χαλκός]] Pol. 12, 25, 2; κηρὸς φλοξίν Mesomed. 2 (Plan. 323). | |ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0777.png Seite 777]] ausbrennen, durch die Flamme vernichten; γαῖαν Eur. I. A. 1070; Herc. Fur. 421 u. A.; – anbrennen, entzünden, Arist. Meteorl. 1, 3, öfter; – pass., entzündet, heiß werden, [[χαλκός]] Pol. 12, 25, 2; κηρὸς φλοξίν Mesomed. 2 (Plan. 323). | ||
}} | |||
{{bailly | |||
|btext=[[ἐκπυρῶ]] :<br />[[consumer par le feu]], [[brûler]], [[incendier]].<br />'''Étymologie:''' [[ἐκ]], [[πυρόω]]. | |||
}} | |||
{{elru | |||
|elrutext='''ἐκπῠρόω:'''<br /><b class="num">1</b> [[опустошать огнем]] (γαῖαν Eur.);<br /><b class="num">2</b> [[зажигать]], [[воспламенять]] (ξύλα Arst.; τὸ [[ἔλαιον]] Plut.): [[λύπη]] ἐκπυρωθεῖσα Plut. жгучая скорбь;<br /><b class="num">3</b> [[раскалять]] (ἐκπυρούμενος [[χαλκός]] Polyb.; θερμὸς καὶ ἐκπεπυρωμένος Arst.);<br /><b class="num">4</b> [[жечь]], [[сжигать]] ([[κύνα]] Λέρνας ὕδραν Eur.; κόσμον Plut.); pass. гореть, сгорать (λαμπάσιν κεραυνίαις Eur.). | |||
}} | }} | ||
{{ls | {{ls | ||
|lstext='''ἐκπῠρόω''': [[κατακαίω]] [[μέχρι]] τέφρας, [[ἐξαφανίζω]], Εὐρ. Ι. Α. 1070, Ἡρ. Μαιν. 421· - πρυπολῶ, Ἀριστ. Μετεωρ. 1. 3, 21. ΙΙ. Παθ., [[ἀνάπτω]], καίομαι, [[αὐτόθι]] 1. 5, 2· ὅρος ἐν χρήσει ἐν τῇ τοῦ Ἡρακλείτου φιλοσοφίᾳ πρὸς [[δήλωσις]] τῆς τάσεως ἣν ἔχουσι πάντα τὰ πράγματα εἰς τὸ νὰ μεταβάλλωνται εἰς πῦρ (πρβλ. [[ἀναθυμίασις]]), Διογ. Λ. 9. 8, πρβλ. Πλούτ. 2. 877D, καὶ ἴδε τὴν λέξιν [[χρησμοσύνη]]· - ἀνακαίομαι, λαμπάσιν κεραυνίαις Εὐρ. Βάκχ. 244· - ὑπερθερμαίνομαι, Ἱππ. Ἀφ. 1257, πρβλ. [[ἐκπτερόομαι]]· - πυρακτοῦμαι, ἐπὶ χαλκοῦ, Πολύβ. 12. 25, 2. | |lstext='''ἐκπῠρόω''': [[κατακαίω]] [[μέχρι]] τέφρας, [[ἐξαφανίζω]], Εὐρ. Ι. Α. 1070, Ἡρ. Μαιν. 421· - πρυπολῶ, Ἀριστ. Μετεωρ. 1. 3, 21. ΙΙ. Παθ., [[ἀνάπτω]], καίομαι, [[αὐτόθι]] 1. 5, 2· ὅρος ἐν χρήσει ἐν τῇ τοῦ Ἡρακλείτου φιλοσοφίᾳ πρὸς [[δήλωσις]] τῆς τάσεως ἣν ἔχουσι πάντα τὰ πράγματα εἰς τὸ νὰ μεταβάλλωνται εἰς πῦρ (πρβλ. [[ἀναθυμίασις]]), Διογ. Λ. 9. 8, πρβλ. Πλούτ. 2. 877D, καὶ ἴδε τὴν λέξιν [[χρησμοσύνη]]· - ἀνακαίομαι, λαμπάσιν κεραυνίαις Εὐρ. Βάκχ. 244· - ὑπερθερμαίνομαι, Ἱππ. Ἀφ. 1257, πρβλ. [[ἐκπτερόομαι]]· - πυρακτοῦμαι, ἐπὶ χαλκοῦ, Πολύβ. 12. 25, 2. | ||
}} | }} | ||
{{lsm | {{lsm | ||
|lsmtext='''ἐκπῠρόω:''' μέλ. <i>-ώσω</i>, [[κατακαίω]], [[καίω]] [[ολότελα]] [[μέχρι]] να γίνει [[κάτι]] στάχτες, να απανθρακωθεί, φθείρομαι [[τελείως]], [[εξαφανίζω]], [[καταστρέφω]], σε Ευρ. — Παθ., [[πιάνω]] [[φωτιά]], καίγομαι, στον ίδ. | |lsmtext='''ἐκπῠρόω:''' μέλ. <i>-ώσω</i>, [[κατακαίω]], [[καίω]] [[ολότελα]] [[μέχρι]] να γίνει [[κάτι]] στάχτες, να απανθρακωθεί, φθείρομαι [[τελείως]], [[εξαφανίζω]], [[καταστρέφω]], σε Ευρ. — Παθ., [[πιάνω]] [[φωτιά]], καίγομαι, στον ίδ. | ||
}} | }} | ||
{{mdlsj | {{mdlsj | ||
|mdlsjtxt=fut. ώσω<br />to [[burn]] to [[ashes]], [[consume]] [[utterly]], Eur.: Pass. to [[catch]] [[fire]], be [[burnt]] up, Eur. | |mdlsjtxt=fut. ώσω<br />to [[burn]] to [[ashes]], [[consume]] [[utterly]], Eur.: Pass. to [[catch]] [[fire]], be [[burnt]] up, Eur. | ||
}} | }} | ||
