3,274,873
edits
αἰόλος: Difference between revisions
From LSJ
m
Text replacement - "E.''Ion'' " to "E.''Ion''"
mNo edit summary |
|||
| (23 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
| Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=aiolos | |Transliteration C=aiolos | ||
|Beta Code=ai)o/los | |Beta Code=ai)o/los | ||
|Definition= | |Definition=αἰόλη, αἰόλον, (αἰόλος, αἰόλον Arist.''Pr.'', v. infr.)<br><span class="bld">A</span> [[quick-moving]], [[nimble]], πόδας αἰόλος [[ἵππος]] Il.19.404; αἰόλαι [[εὐλή|εὐλαί]] = [[wriggle|wriggling]] [[worm]]s, 22.509; [[σφήξ|σφῆκες]] μέσον αἰόλοι 12.167; [[ὄφις]] ib.208; [[οἶστρος]] Od.22.300, cf. Achae.48.<br><span class="bld">2</span> as [[epithet]] of [[armour]], [[glittering]], [[τεῦχος|τεύχεα]] Il.5.295; [[σάκος]] 7.222, 16.107; [[κνώδων]] [[Sophocles|S.]]''[[Ajax|Aj.]]''1025:—generally, [[changeful of hue]], [[sheeny]], [[δράκων]] Id.''Tr.''11; αἰόλα [[νύξ]] = [[star-spangled]] [[night]], ib.94 (lyr.); αἰόλην πυρὸς [[κάσις|κάσιν]] = [[smoke]] [[flush]]ed by [[fire]]-[[light]], A.''Th.''494; [[κύων]] αἰόλος = [[speckled]] [[dog]], Call.''Dian.''91, etc.; αἰόλα [[σάρξ]] = [[discoloured]], S.''Ph.''1157 (lyr.); [[ὀφθαλμός|ὀφθαλμοί]] Adam.1.8, cf. II.<br><span class="bld">II</span> metaph.,<br><span class="bld">1</span> [[chequered]], αἰόλ' ἀνθρώπων κακά A.''Supp.''328; [[changeful]], [[ἰαχή]] [[Euripides|E.]]''[[Ion]]''499 (lyr.); [[χορεία]] Ar.''Ra.''248 (lyr.); [[νόμος]] Tclest.2; αἰόλα φωνέων Theoc.16.44; αἰόλοι [[ἡμέρα]]ι = [[changeable]] [[day]]s, Arist.''Pr.''941b24.<br><span class="bld">2</span> [[shifty]], [[slippery]], [[ἔπος]] Sol.11.7; [[ψεῦδος]] Pi.''N.'' 8.25; κέρδεσσι B.14.57; [[μηχάνημα]] λυγκὸς αἰολώτερον ''Trag.Adesp.'' 349.—Chiefly ''poet.''<br><span class="bld">B</span> proparox. [[Αἴολος]], ου, ὁ, the [[lord of the winds]], properly the [[rapid|Rapid]] or the [[changeable|Changeable]], Od., etc.<br><span class="bld">2</span> name of a kind of [[σκάρος]], Nic. Thyat. ap. Ath.7.320c.<br><span class="bld">3</span> Pythag., = [[4]], or [[ἐνιαυτός]], ''Theol.Ar.''22. | ||
}} | |||
{{DGE | |||
|dgtxt=-η, -ον<br /><b class="num">• Morfología:</b> [-ος, -ον Arist.<i>Pr</i>.941<sup>b</sup>24]<br /><b class="num">I</b> en cuanto al mov. <br /><b class="num">1</b> [[que se retuerce]] σφῆκες μέσον αἰόλοι <i>Il</i>.12.167, ὄφις <i>Il</i>.12.208, Hes.<i>Th</i>.300, δράκων S.<i>Tr</i>.11, εὐλαί <i>Il</i>.22.509 (pero para todos estos ejemplos cf. II 2)<br /><b class="num">•</b>del humo [[que forma volutas]] αἰόλην πυρὸς κάσιν A.<i>Th</i>.494.<br /><b class="num">2</b> [[que se mueve de aquí para allá]], [[animado]], [[ágil]] οἶστρος <i>Od</i>.22.300, πόδας [[αἰόλος]] ἵππος <i>Il</i>.19.404 (pero cf. II 2), [[χορεία]] Ar.<i>Ra</i>.248, cf. Achae.48.<br /><b class="num">II</b> en cuanto al aspecto<br /><b class="num">1</b> [[de reflejo o luz cambiante]], [[parpadeante]] τεύχεα <i>Il</i>.5.295, σάκος <i>Il</i>.7.222, 16.107, κνώδων S.<i>Ai</i>.1025, νύξ S.<i>Tr</i>.94.<br /><b class="num">2</b> [[de animados colores]], [[con manchas o pintas]] esp. de animales [[ὄστρακον]] del caparazón de la tortuga <i>h.Merc</i>.33, κύων Call.<i>Dian</i>.91 (pero cf. [[σφῆκες]], [[ὄφις]], etc. en I 1, ἵππος en I 2), [[δέμας]] αἰόλον de los perros de Acteón, Nonn.<i>D</i>.5.494, αἰόλα βεύδεα vestidos con colores o bordados animados Call.<i>Fr</i>.7.11<br /><b class="num">•</b>de los ojos [[jaspeados]] ὀφθαλμοί Adam.1.8, οἱ χαροποὶ ὀφθαλμοὶ ἀπὸ τῶν μελάνων χωρίζονται τῷ αἰόλῳ Adam.1.11<br /><b class="num">•</b>[[de color cambiante]], [[con manchas diferentes]] σάρξ S.<i>Ph</i>.1157.<br /><b class="num">3</b> [[mudable]], [[variable]] κακά A.<i>Supp</i>.328, ἡμέραι Arist.<i>Pr</i>.941<sup>b</sup>24.<br /><b class="num">4</b> gener. [[variado]], [[diverso]] δεῖπνα Nonn.<i>D</i>.3.227, φῦλα Nonn.<i>Par.Eu.Io</i>.3.22.<br /><b class="num">III</b> en cuanto al sonido [[cambiante]], [[con diversas modulaciones]] [[ἰαχή]] voz trémula E.<i>Io</i> 499, μέλη <i>Pae.Delph</i>.14<br /><b class="num">•</b>neutr. como adv. αἰόλα φωνέων Theoc.16.44.<br /><b class="num">IV</b> fig. [[que ofrece reflejos o seducciones falsas]], [[engañoso]], [[retorcido]] [[ψεῦδος]] Pi.<i>N</i>.8.25, κέρδεα B.15.57, μηχάνημα <i>Trag.Adesp</i>.349.<br /><b class="num">• Etimología:</b> Ni la relación con [[εἰλέω]] q.u., ni con αἰϝών resultan seguras. | |||
}} | |||
{{bailly | |||
|btext=α <i>ou</i> ος, ον :<br /><b>I.</b> [[qui s'agite sans cesse]], [[qui se meut sans cesse]] :<br /><b>1</b> [[mobile]], [[agité]] : σφῆκες αἰόλοι IL guêpes au corsage mobile, <i>càd</i> qui peuvent se replier en tous sens;<br /><b>2</b> agile, rapide : πόδας [[αἰόλος]] [[ἵππος]] IL cheval aux pieds agiles;<br /><b>II.</b> <i>p. anal., en parl. de couleurs</i> :<br /><b>1</b> [[aux reflets changeants]] : αἰόλα τεύχεα IL armes étincelantes;<br /><b>2</b> [[bigarré]], [[tacheté]] : [[αἰόλος]] [[δράκων]] SOPH serpent à la peau tachetée ; σὰρξ αἰόλα SOPH chair marquetée de taches (provenant de la violence du mal) ; νὺξ αἰόλα SOPH nuit constellée;<br /><b>III.</b> <i>fig.</i> [[changeant]], [[inconstant]], [[variable]].<br />'''Étymologie:''' cf. [[εἴλλω]]. | |||
}} | |||
{{pape | |||
|ptext=auch 2 Endgn in der einzigen pros. [[Stelle]], Arist. <i>Probl</i>. 26.13 αἰόλοι ἡμέραι, <i>[[veränderlich]]e</i> Tage; verw. [[ἄημι]], s. Buttmann <i>Lexil</i>. 2.73 ff, [[daher]]<br><b class="num">1</b> <i>[[beweglich]], [[schnell]]</i>, [[οἶστρος]] <i>Od</i>. 22.300; πόδας, <i>[[schnellfüßig]], Il</i>. 19.404; εὐλαί, die <i>[[wimmelnd]]</i>en [[Maden]], 22.509; [[ὄφις]], <i>[[schnell]] sich [[schlängelnd]]</i>, 12.208; σφῆκες [[μέσον]] αἰόλοι 12.167, <i>mit beweglichem Hinterleibe</i>. Auch von [[Waffen]], τεύχεα 5.295, [[σάκος]] 7.222, 16.107, <i>[[leicht]] [[beweglich]]</i>. – Vom Rauche Aesch. <i>Spt</i>. 476, [[δράκων]] Soph. <i>Tr</i>. 11, 831, [[κνώδων]] <i>Aj</i>. 1004.<br><b class="num">2</b> <i>bunt, [[schillernd]]</i>, [[ὄστρακον]] <i>H.h. Merc</i>. 33; [[νύξ]], sternhelle [[Nacht]], Soph. <i>Tr</i>. 94, 132; [[σάρξ]] <i>Phil</i>. 1142, <i>bunt von [[Geschwüren]]</i>; überhaupt <i>[[mannigfach]]</i>, κακά Aesch. <i>Suppl</i>. 323; ἰαχαὶ συρίγγων Eur. <i>Ion</i> 499; vgl. αἰόλαν χορείαν φθέγξασθαι Ar. <i>Ran</i>. 248, wo es auch [[schnell]] sein kann, wie [[πορεία]] <i>Thesm</i>. 1054; vgl. Theocr. 16.44 ἀοιδὸς αἰόλα φωνέων; – <i>[[listig]]</i>, [[ψεῦδος]] Pind. <i>N</i>. 8.25, [[μηχάνημα]] Σφιγγὸς αἰολώτερον frg. bei Plut. <i>d. aud</i>. 2. | |||
}} | |||
{{elru | |||
|elrutext='''αἰόλος:''' редко<br /><b class="num">1</b> [[проворный]], [[подвижный]] ([[οἶστρος]], σφῆκες, εὐλαί, [[ὄφις]] Hom.): χορείαν αἰόλαν φθέγξασθαι Arph. с песнями закружиться в быстром хороводе; πόδας αἰ. [[ἵππος]] Hom. резвоногий конь;<br /><b class="num">2</b> [[переливчатый]], [[пятнистый]], [[пестрый]] ([[ὄστρακον]] HH; [[δράκων]] Soph.): αἰόλα [[σάρξ]] Soph. тело, испещренное следами язв; αἰόλα [[νύξ]] Soph. звездная ночь;<br /><b class="num">3</b> [[переменчивый]], [[многообразный]] (ἡμέραι Arst.; ἀνθρώπων κακά Aesch.): συρίγγων αἰόλαι ἰαχαί Eur. переливчатые звуки сиринг;<br /><b class="num">4</b> [[хитроумный]] ([[ψεῦδος]] Pind.; [[μηχάνημα]] Σφιγγός ap. Plut.). | |||
}} | }} | ||
{{ls | {{ls | ||
|lstext='''αἰόλος''': -η, -ον, [[ταχέως]] κινούμενος, [[εὐκίνητος]], [[ὁρμητικός]], Λατ. agilis· πόδας αἴολος [[ἵππος]], Ἰλ. Τ. 404: αἰόλαι εὐλαί = ἀναπηδῶντες μικροὶ σκώληκες (ὡς οἱ τοῦ τυροῦ), Χ. 509· - σφῆκες [[μέσον]] αἰόλοι, Μ.167· αἰόλον ὄφιν, [[αὐτόθι]] 208: [[αἰόλος]] [[οἶστρος]], Ὀδ. Χ. 300. 2) ἀλλαχοῦ παρ’ Ὁμ. ὡς ἐπιθ. τοῦ ὁπλισμοῦ: τεύχεα, Ἰλ. Ε. 295· [[σάκος]], Η. 222., Π. 107 (πρβλ. Σοφ. Αἴ. 1025), [[ἔνθα]] οἱ πλεῖστοι τῶν κριτικῶν ἑρμηνεύουσι τὴν λέξ. κατὰ τὴν ΙΙ σημασίαν, ἀλλ’ ὁ Βουττμ. (Λεξίλ. ἐν λέξ.) ἑρμηνεύει: ὁ κινούμενος μετὰ τοῦ σώματος, εὐκόλως κινούμενος, [[εὐμεταχείριστος]], Λατ. [[habilis]]: - [[ὥστε]] ἡ Ὁμ. [[ἔννοια]] τῆς λέξεως περιορίζεται εἰς τὴν τῆς ταχείας κινήσεως, πρβλ. [[αἰόλλω]], ἂν καὶ πρέπει νὰ ὁμολογήσῃ τις ὅτι ἡ [[ἰδέα]] αὕτη εὐκόλως μεταβαίνει εἰς τὴν τῆς ταχείας λάμψεως, τοῦ ἀπαστράπτοντως· (πρβλ. [[ἀργός]] Ι): ἡ αὐτὴ [[ἀμφιβολία]] ὑπάρχει καὶ ἐν τοῖς συνθέτοις [[αἰολοθώρηξ]], -μίτρης. ΙΙ. μεθ’ Ὅμ., ἀναμφιβόλως: ὁ τὸ [[χρῶμα]] μεταβάλλων, ἀπαστράπτων, [[στίλβων]] (ὡς ἡ στιλπνὴ [[μέταξα]]), [[δράκων]], Σοφ. Τρ. 12. 2) [[ποικίλος]], [[στικτός]], αἰόλα νύξ, [[κατάστικτος]] ἐξ ἀστέρων, (πρβλ. Κικ. caelum astris distinctum), [[αὐτόθι]] 94· πρβλ. [[αἰολόχρως]], ὁ Αἰσχύλ. ἐν Θ. 494 καλεῖ τὸν ὑπὸ τῆς φλογὸς τοῦ πυρὸς ἀναλάμποντα καπνὸν αἰόλην πυρὸς κάσιν; [[κύων]] αἰ. = στιγμάτων [[πλήρης]], Καλλ. Ἄρτ. 91, κτλ.· αἰόλα [[σάρξ]] = ἄχρους καταστᾶσα ἐκ νόσου, Σοφ. Φ. 1157. ΙΙΙ. μεταφ., 1) [[εὐμετάβολος]], [[εὐκίνητος]], ἄστατος· αἰολ’ ἀνθρώπων κακά, Αἰσχυλ. Ἱκ. 327· ἐπὶ ἤχων· [[ἰαχή]], Εὐρ. Ἴων 499· πρβ. Ἀριστοφ. Βάτρ. 248· αἰόλοι ἡμέραι = εὐμετάβολοι ἡμέραι, Ἀριστ. Προβλ. 26. 13, 1 (τὸ μόνον [[χωρίον]], [[ἔνθα]] εἶνε γνωστὸν ὅτι ἀπαντᾷ ἡ [[λέξις]] ἐν Ἀττ. πεζογράφ. ἢ ὅτι ἔχει τὸ θηλ. εἰς -ος). Πρβλ. [[αἰολόμητις]], -στομος, κτλ. 2) [[εὐκίνητος]], ἄστατος, [[δόλιος]], [[πανοῦργος]], [[ὀλισθηρός]], [[ἔπος]], Σόλ. 11· [[ψεῦδος]], Πινδ. Ν. 8. 43· [[μηχάνημα]], Ποιητ. παρὰ Πλουτ. 2. 16.D. - Πρβλ. [[ποικίλος]], [[ὅπερ]] εἶνε ἐν χρήσει ἐν ὁμοίᾳ ποικιλίᾳ ἐννοιῶν καὶ ἔχει ἰδιάζοντα τονισμόν. Β. ὡς κύρ. [[ὄνομα]] προπαροξ. Αἴολος, ου, ὁ θεὸς τῶν ἀνέμων, [[κυρίως]] ὁ ὁρμητικὸς ἢ [[εὐμετάβλητος]], Ὀδ., καὶ ἀλλ. [Ἡ παραλήγουσα ἐκτείνεται ἐν τῇ γεν. Αἰόλου μεγαλήτορος, [[χάριν]] τοῦ μέτρ., Ὀδ. Κ. 36.] | |lstext='''αἰόλος''': -η, -ον, [[ταχέως]] κινούμενος, [[εὐκίνητος]], [[ὁρμητικός]], Λατ. agilis· πόδας αἴολος [[ἵππος]], Ἰλ. Τ. 404: αἰόλαι εὐλαί = ἀναπηδῶντες μικροὶ σκώληκες (ὡς οἱ τοῦ τυροῦ), Χ. 509· - σφῆκες [[μέσον]] αἰόλοι, Μ.167· αἰόλον ὄφιν, [[αὐτόθι]] 208: [[αἰόλος]] [[οἶστρος]], Ὀδ. Χ. 300. 2) ἀλλαχοῦ παρ’ Ὁμ. ὡς ἐπιθ. τοῦ ὁπλισμοῦ: τεύχεα, Ἰλ. Ε. 295· [[σάκος]], Η. 222., Π. 107 (πρβλ. Σοφ. Αἴ. 1025), [[ἔνθα]] οἱ πλεῖστοι τῶν κριτικῶν ἑρμηνεύουσι τὴν λέξ. κατὰ τὴν ΙΙ σημασίαν, ἀλλ’ ὁ Βουττμ. (Λεξίλ. ἐν λέξ.) ἑρμηνεύει: ὁ κινούμενος μετὰ τοῦ σώματος, εὐκόλως κινούμενος, [[εὐμεταχείριστος]], Λατ. [[habilis]]: - [[ὥστε]] ἡ Ὁμ. [[ἔννοια]] τῆς λέξεως περιορίζεται εἰς τὴν τῆς ταχείας κινήσεως, πρβλ. [[αἰόλλω]], ἂν καὶ πρέπει νὰ ὁμολογήσῃ τις ὅτι ἡ [[ἰδέα]] αὕτη εὐκόλως μεταβαίνει εἰς τὴν τῆς ταχείας λάμψεως, τοῦ ἀπαστράπτοντως· (πρβλ. [[ἀργός]] Ι): ἡ αὐτὴ [[ἀμφιβολία]] ὑπάρχει καὶ ἐν τοῖς συνθέτοις [[αἰολοθώρηξ]], -μίτρης. ΙΙ. μεθ’ Ὅμ., ἀναμφιβόλως: ὁ τὸ [[χρῶμα]] μεταβάλλων, ἀπαστράπτων, [[στίλβων]] (ὡς ἡ στιλπνὴ [[μέταξα]]), [[δράκων]], Σοφ. Τρ. 12. 2) [[ποικίλος]], [[στικτός]], αἰόλα νύξ, [[κατάστικτος]] ἐξ ἀστέρων, (πρβλ. Κικ. caelum astris distinctum), [[αὐτόθι]] 94· πρβλ. [[αἰολόχρως]], ὁ Αἰσχύλ. ἐν Θ. 494 καλεῖ τὸν ὑπὸ τῆς φλογὸς τοῦ πυρὸς ἀναλάμποντα καπνὸν αἰόλην πυρὸς κάσιν; [[κύων]] αἰ. = στιγμάτων [[πλήρης]], Καλλ. Ἄρτ. 91, κτλ.· αἰόλα [[σάρξ]] = ἄχρους καταστᾶσα ἐκ νόσου, Σοφ. Φ. 1157. ΙΙΙ. μεταφ., 1) [[εὐμετάβολος]], [[εὐκίνητος]], ἄστατος· αἰολ’ ἀνθρώπων κακά, Αἰσχυλ. Ἱκ. 327· ἐπὶ ἤχων· [[ἰαχή]], Εὐρ. Ἴων 499· πρβ. Ἀριστοφ. Βάτρ. 248· αἰόλοι ἡμέραι = εὐμετάβολοι ἡμέραι, Ἀριστ. Προβλ. 26. 13, 1 (τὸ μόνον [[χωρίον]], [[ἔνθα]] εἶνε γνωστὸν ὅτι ἀπαντᾷ ἡ [[λέξις]] ἐν Ἀττ. πεζογράφ. ἢ ὅτι ἔχει τὸ θηλ. εἰς -ος). Πρβλ. [[αἰολόμητις]], -στομος, κτλ. 2) [[εὐκίνητος]], ἄστατος, [[δόλιος]], [[πανοῦργος]], [[ὀλισθηρός]], [[ἔπος]], Σόλ. 11· [[ψεῦδος]], Πινδ. Ν. 8. 43· [[μηχάνημα]], Ποιητ. παρὰ Πλουτ. 2. 16.D. - Πρβλ. [[ποικίλος]], [[ὅπερ]] εἶνε ἐν χρήσει ἐν ὁμοίᾳ ποικιλίᾳ ἐννοιῶν καὶ ἔχει ἰδιάζοντα τονισμόν. Β. ὡς κύρ. [[ὄνομα]] προπαροξ. Αἴολος, ου, ὁ θεὸς τῶν ἀνέμων, [[κυρίως]] ὁ ὁρμητικὸς ἢ [[εὐμετάβλητος]], Ὀδ., καὶ ἀλλ. [Ἡ παραλήγουσα ἐκτείνεται ἐν τῇ γεν. Αἰόλου μεγαλήτορος, [[χάριν]] τοῦ μέτρ., Ὀδ. Κ. 36.] | ||
}} | }} | ||
{{Autenrieth | {{Autenrieth | ||
|auten=[[quick]]-[[moving]], [[lively]]; of wasps ([[μέσον]], ‘at the [[waist]]’), [[gad]]-[[fly]] ( | |auten=[[quick]]-[[moving]], [[lively]]; of wasps ([[μέσον]], ‘at the [[waist]]’), [[gad]]-[[fly]] (‘[[darting]]’), [[serpent]] (‘[[squirming]]’), worms (‘[[wriggling]]’); [[then]] [[glancing]], shimmering, of [[lively]] ([[changeable]]) colors, esp. metallic, Il. 5.295, Il. 7.222. | ||
}} | }} | ||
{{Slater | {{Slater | ||
|sltr=[[αἰόλος]] <br /><b>1</b> [[changeful]], [[fickle]] μέγιστον δ' αἰόλῳ ψεύδει [[γέρας]] ἀντέταται (N. 8.25) | |sltr=[[αἰόλος]] <br /><b>1</b> [[changeful]], [[fickle]] μέγιστον δ' αἰόλῳ ψεύδει [[γέρας]] ἀντέταται (N. 8.25) | ||
}} | }} | ||
{{lsm | {{lsm | ||
|lsmtext='''αἰόλος:''' -η, -ον,Α.<br /><b class="num">I.</b> αυτός που κινείται με [[ταχύτητα]], σε Ομήρ. Ιλ.· <i>αἰόλαι εὐλαί</i>, σκουλήκια που αναπηδούν, σπαρταρούν, στο ίδ.· ομοίως λέγεται και για σφήκες και φίδια, στο ίδ.<br /><b class="num">II.</b> [[ευμετάβλητος]] στο [[χρώμα]] ή στην [[απόχρωση]], [[αστραφτερός]], [[λαμπερός]], λέγεται για όπλα και οπλισμό, για [[πανοπλία]] ή [[αρματωσιά]], στο ίδ. [[[αλλά]] σε ό,τι αφορά στον οπλισμό, μπορεί να δεχτεί [[κανείς]] ([[εκτός]] της ερμηνείας: απαστράπτων [[οπλισμός]]) και την [[ερμηνεία]]: αυτός που κινείται μαζί με το [[σώμα]], ευκολομεταχείριστος, [[εύχρηστος]], [[βολικός]], Λατ. [[habilis]]· επίσης, αἰόλα [[νύξ]], [[νύχτα]] στολισμένη, κοσμημένη, έναστρη, σε Σοφ.· ο Αισχύλ. ονομάζει τον καπνό που ξεπηδά από την [[φλόγα]] της φωτιάς <i>αἰόλην πυρὸς κάσιν</i>· αἰόλα [[σάρξ]], αυτή που έχει χάσει το [[χρώμα]] της λόγω ασθένειας, σε Σοφ.<br /><b class="num">III.</b> μεταφ.·<br /><b class="num">1.</b> [[ευμετάβλητος]], [[μεταβλητός]], [[μεταθετός]], [[ευκίνητος]], [[άστατος]]· <i>αἰόλ' ἀνθρώπων [[κακά]]</i>, σε Αισχύλ.· λέγεται και για ήχους· [[ἰαχή]], σε Ευρ.<br /><b class="num">2.</b> [[μεταβλητός]], [[δόλιος]], [[πανούργος]], [[πονηρός]], [[ασταθής]], [[αβέβαιος]], [[αμφίβολος]]· [[ψεῦδος]], σε Πίνδ. (αμφίβ. προέλ.).<b>Β.</b> ως κύριο όνομα, προπαροξ., [[Αἴολος]], <i>-ου</i>, <i>ὁ</i>, ο [[θεός]] των ανέμων, [[κυρίως]] ο [[ορμητικός]] ή [[ευμετάβλητος]], σε Ομήρ. Οδ. (η παραλήγουσα εκτείνεται στη γεν., <i>Αἰόλου μεγαλήτορος</i>, [[χάριν]] μέτρου, σε Ομήρ. Οδ.). | |lsmtext='''αἰόλος:''' -η, -ον,Α.<br /><b class="num">I.</b> αυτός που κινείται με [[ταχύτητα]], σε Ομήρ. Ιλ.· <i>αἰόλαι εὐλαί</i>, σκουλήκια που αναπηδούν, σπαρταρούν, στο ίδ.· ομοίως λέγεται και για σφήκες και φίδια, στο ίδ.<br /><b class="num">II.</b> [[ευμετάβλητος]] στο [[χρώμα]] ή στην [[απόχρωση]], [[αστραφτερός]], [[λαμπερός]], λέγεται για όπλα και οπλισμό, για [[πανοπλία]] ή [[αρματωσιά]], στο ίδ. [[[αλλά]] σε ό,τι αφορά στον οπλισμό, μπορεί να δεχτεί [[κανείς]] ([[εκτός]] της ερμηνείας: απαστράπτων [[οπλισμός]]) και την [[ερμηνεία]]: αυτός που κινείται μαζί με το [[σώμα]], ευκολομεταχείριστος, [[εύχρηστος]], [[βολικός]], Λατ. [[habilis]]· επίσης, αἰόλα [[νύξ]], [[νύχτα]] στολισμένη, κοσμημένη, έναστρη, σε Σοφ.· ο Αισχύλ. ονομάζει τον καπνό που ξεπηδά από την [[φλόγα]] της φωτιάς <i>αἰόλην πυρὸς κάσιν</i>· αἰόλα [[σάρξ]], αυτή που έχει χάσει το [[χρώμα]] της λόγω ασθένειας, σε Σοφ.<br /><b class="num">III.</b> μεταφ.·<br /><b class="num">1.</b> [[ευμετάβλητος]], [[μεταβλητός]], [[μεταθετός]], [[ευκίνητος]], [[άστατος]]· <i>αἰόλ' ἀνθρώπων [[κακά]]</i>, σε Αισχύλ.· λέγεται και για ήχους· [[ἰαχή]], σε Ευρ.<br /><b class="num">2.</b> [[μεταβλητός]], [[δόλιος]], [[πανούργος]], [[πονηρός]], [[ασταθής]], [[αβέβαιος]], [[αμφίβολος]]· [[ψεῦδος]], σε Πίνδ. (αμφίβ. προέλ.).<b>Β.</b> ως κύριο όνομα, προπαροξ., [[Αἴολος]], <i>-ου</i>, <i>ὁ</i>, ο [[θεός]] των ανέμων, [[κυρίως]] ο [[ορμητικός]] ή [[ευμετάβλητος]], σε Ομήρ. Οδ. (η παραλήγουσα εκτείνεται στη γεν., <i>Αἰόλου μεγαλήτορος</i>, [[χάριν]] μέτρου, σε Ομήρ. Οδ.). | ||
}} | }} | ||
{{etym | {{etym | ||
| Line 38: | Line 41: | ||
}} | }} | ||
{{FriskDe | {{FriskDe | ||
|ftr='''αἰόλος''': {aiólos}<br />'''Meaning''': [[schnell beweglich]], [[schillernd]], [[bunt]] (ep. poet.).<br />'''Derivative''': Denominative Verba, alle selten: [[αἰόλλω]] (nur Präsens) [[schnell hin und her bewegen]] (υ 27), [[Farbe wechseln]] (Med., Hes. ''Sc''. 399), [[bunt machen]] (Nik. ''Th''. 155). — [[αἰολέω]] = [[ποικίλλω]] (Pl. ''Kra''. 409a) mit [[αἰόλησις]] [[schnelle Bewegung]] (Sch. Pi. ''P''. 4, 412). — [[αἰολίζω]] [[bunt ausstatten]] (S. ''Fr''. 912) mit αἰόλισμα [[Buntheit]] (S. ''Ichn''. 319). — [[αἰολάομαι]] [[rastlos sein]] (Hp. ''Mul''. 2, 174b, Lesung unsicher). — Ferner spärlich belegte Sekundärableitungen : [[αἰολίας]] m. Fischname, vgl. Strömberg Fischnamen 23, Thompson Fishes s. v., αἰόλειος ''EM'', αἰολίδας· ποικίλους, ταχεῖς H.<br />'''Etymology''' : Etymologie unsicher. Nach Fraenkel Gnomon 22, 239 aus *(ϝ)αιϝόλος mit dissimilatorischem Schwund des anl. ϝ- zu ''u̯el''- [[wälzen]], [[drehen]], [[wenden]] in [[εἰλέω]] (s. d.) usw. — Anders Fick, L. Meyer (s. auch Benveniste BSL 38, 107); noch anders Danielsson IF 14, 386ff., s. [[Ἅιδης]]. Das Kompositum [[αἰέλουρος]] setzt, falls hierher gehörig, ein älteres *αἰελος voraus, das durch Vokalharmonie seinen ε-Vokal umgefärbt hätte. Näheres bei Bechtel Lex. Zur Bedeutung vgl. W. Schulz Das Farbenempfindungssystem der Hellenen. Leipzig 1904.<br />'''Page''' 1,42 | |ftr='''αἰόλος''': {aiólos}<br />'''Meaning''': [[schnell beweglich]], [[schillernd]], [[bunt]] (ep. poet.).<br />'''Derivative''': Denominative Verba, alle selten: [[αἰόλλω]] (nur Präsens) [[schnell hin und her bewegen]] (υ 27), [[Farbe wechseln]] (Med., Hes. ''Sc''. 399), [[bunt machen]] (Nik. ''Th''. 155). — [[αἰολέω]] = [[ποικίλλω]] (Pl. ''Kra''. 409a) mit [[αἰόλησις]] [[schnelle Bewegung]] (Sch. Pi. ''P''. 4, 412). — [[αἰολίζω]] [[bunt ausstatten]] (S. ''Fr''. 912) mit αἰόλισμα [[Buntheit]] (S. ''Ichn''. 319). — [[αἰολάομαι]] [[rastlos sein]] (Hp. ''Mul''. 2, 174b, Lesung unsicher). — Ferner spärlich belegte Sekundärableitungen: [[αἰολίας]] m. Fischname, vgl. Strömberg Fischnamen 23, Thompson Fishes s. v., αἰόλειος ''EM'', αἰολίδας· ποικίλους, ταχεῖς H.<br />'''Etymology''': Etymologie unsicher. Nach Fraenkel Gnomon 22, 239 aus *(ϝ)αιϝόλος mit dissimilatorischem Schwund des anl. ϝ- zu ''u̯el''- [[wälzen]], [[drehen]], [[wenden]] in [[εἰλέω]] (s. d.) usw. — Anders Fick, L. Meyer (s. auch Benveniste BSL 38, 107); noch anders Danielsson IF 14, 386ff., s. [[Ἅιδης]]. Das Kompositum [[αἰέλουρος]] setzt, falls hierher gehörig, ein älteres *αἰελος voraus, das durch Vokalharmonie seinen ε-Vokal umgefärbt hätte. Näheres bei Bechtel Lex. Zur Bedeutung vgl. W. Schulz Das Farbenempfindungssystem der Hellenen. Leipzig 1904.<br />'''Page''' 1,42 | ||
}} | }} | ||
{{WoodhouseReversedUncategorized | {{WoodhouseReversedUncategorized | ||
|woodrun=[[airy]], [[dappled]], [[flashing]], [[flitting]], [[varied]], [[variegated]], [[lightly moving]] | |woodrun=[[airy]], [[dappled]], [[flashing]], [[flitting]], [[varied]], [[variegated]], [[lightly moving]] | ||
}} | |||
{{mantoulidis | |||
|mantxt=(=[[εὐκίνητος]]). Ἴσως ἀπό τό [[ἄημι]] (=[[πνέω]]). Ἀπό ἐδῶ παράγονται οἱ λέξεις: [[αἰόλλω]] (=[[στρέφω]] ἀπό ἐδῶ καί ἀπό [[ἐκεῖ]], [[ποικίλλω]]), [[αἰόλησις]] (=γρήγορη κίνηση). | |||
}} | }} | ||
