3,273,006
edits
ἀργός: Difference between revisions
From LSJ
m
Text replacement - "(?s)({{trml.*}}\n)({{.*}}$)" to "$2 $1"
m (Text replacement - "(?s)({{trml.*}}\n)({{.*}}$)" to "$2 $1") |
|||
| (49 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
| Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=argos | |Transliteration C=argos | ||
|Beta Code=a)rgo/s | |Beta Code=a)rgo/s | ||
|Definition=(A), ἀργή, ἀργόν, < | |Definition=(A), ἀργή, ἀργόν,<br><span class="bld">A</span> [[shining]], [[glistening]], of a [[goose]], Od.15.161; of a [[sleek]], [[well-fed]] [[ox]], Il.23.30; in Hom. mostly in the phrase <b class="b3">πόδας ἀργοί</b>, of [[hound]]s, [[swift-footed]], because all swift [[motion]] causes a kind of glancing or [[flicker]]ing [[light]], 18.578, Od.2.11, etc.; κύνες ἀργοί Il. 1.50, 18.283, cf. [[Diodorus Siculus|D.S.]]4.41, Corn.''ND''16.<br><span class="bld">2</span> [[white]], Arist.''Top.''149a7.<br><span class="bld">II</span> parox. as pr. n., [[Ἄργος]], ὁ, name of a [[dog]], [[Swift-foot]], Od. 17.292: also of the herdsman [[Argus]] (i.e. [[bright-eyed]], [[Aeschylus|A.]]''[[Prometheus Vinctus|Pr.]]''567 (lyr.), ''Supp.''305) who was so called from his eyes being ever open and [[bright]]. (By dissimilation from <b class="b3">*ἀργρός</b>, cf. Skt. ṛjrá-, = (''1'') [[shining]], (2) [[swift]], Vedic pr. n. ṛji-śvan-, lit. = [[possessing]] <b class="b3">κύνες ἀργοί</b>.) <br /><br />(B), ἀργόν, later ἀργή, ἀργόν [[Aristotle|Arist.]]''[[Nicomachean Ethics|EN]]''1167a11, ''Mete.''352a13, Thphr. ''Lap.''27, Ath.Mech.12.11, etc.: (contr. from [[ἀεργός]]):—prop.<br><span class="bld">A</span> [[not working the ground]], [[Herodotus|Hdt.]]5.6; [[idle]], [[lazy]], opp. [[ἐργάτις]], S.''Ph.''97, cf. Ar. ''Nu.''53, etc.; γαστέρες ἀ. Epimenid.1; ἀ. ἐπιθυμίαι Pl.''R.''572e; <b class="b3">ἀργὸς τὴν διάνοιαν</b> ib.458a; τὸ πρὸς ἅπαν ξυνετὸν ἐπὶ πᾶν ἀ. Th.3.82; <b class="b3">ἂν ἀ. ᾖ</b> if he have no [[trade]], Antiph.123.3; πότερον ἀνθρώπου οὐδέν ἐστιν [ἔργον] ἀλλ' ἀργὸν πέφυκεν; [[Aristotle|Arist.]]''[[Nicomachean Ethics|EN]]''1097b30: c. gen. rei, [[idle at]] a thing, [[free from]] it, <b class="b3">τῶν οἴκοθεν</b> from [[domestic]] [[toil]]s, E.''IA''1000; πόνων σφοδρῶν [[Plato|Pl.]]''[[Leges|Lg.]]''835d; <b class="b3">γυναῖκας ἀργοὺς ταλασίας</b> ib.806a; [[ἀργὸς αἰσχρῶν]] = [[slow to evil]], A.''Th.''411; ἀργότεραι ἐς τὸ [[δρᾶν]] τι Th.7.67; ἀ. περί τι [[Plato|Pl.]]''[[Leges|Lg.]]'' 966d.<br><span class="bld">2</span> of things, δόρυ E.''Ph.''1387; of money, [[lying idle]], [[yielding no return]], opp. [[ἐνεργός]], D.27.7 and 20; of land, [[lying fallow]], Isoc.4.132, [[Xenophon|X.]]''[[Cyropaedia|Cyr.]]''3.2.19, Thphr.''HP''9.12.2; opp. [[πεφυτευμένος]], ''IG''7.2226''B'' (Thisbe, iii A.D.); διατριβὴ ἀ. [[in which nothing is done]], [[fruitless]], Ar. ''Ra.''1498 (lyr.), Isoc.4.44; χρόνον ἀργὸν διάγειν Plu.''Cor.''31. Adv. [[ἀργῶς]], [[ἐπιμέλεσθαι]] [[Xenophon|X.]]''[[Memorabilia|Mem.]]''2.4.7; ἔχειν D.6.3: Comp. and Sup. <b class="b3">ἀργότερον, ἀργότατα</b>, X.''Oec.''15.6 and ''1''.<br><span class="bld">b</span> <b class="b3">ἀργὸς λόγος</b>, name of a [[sophism]], Chrysipp.Stoic.2.277, cf.Plu.2.574e.<br><span class="bld">II</span> Pass., [[unwrought]], [[ἁρμός]], [[κυμάτιον]], ''IG''1.322b23,59; πυροὶ ἀ. [[unprepared for eating]], Hp.''VM''13; [[ἄργυρος]] Paus.3.12.3; [[βύρσαι]] [[undressed]] hides, Ath.Mech. [[l.c.]]; [[unpolished]], Thphr.''Lap.''27.<br><span class="bld">2</span> [[not done]], [[left undone]], κοὐκ ἦν ἔτ' οὐδὲν ἀργὸν [[Sophocles|S.]]''[[Oedipus Coloneus|OC]]''1605; ἓν δ' ἐστὶν ἡμῖν ἀ. E.''Ph.''766; <b class="b3">οὐκ ἐν ἀργοῖς</b> not among things [[neglected]], [[Sophocles|S.]]''[[Oedipus Tyrannus|OT]]''287; τὰ μὲν προβέβηκεν ἀμήχανόν ἐστι γενέσθαι ἀργά Thgn.584.<br><span class="bld">3</span> [[unattempted]], μάχη Pl.''Euthd.''272a.<br><span class="bld">4</span> Astrol., <b class="b3">τόπος ἀργός</b>, name of the 8th of the 12 '[[house]]s', Ptol.''Tetr.''128, Paul.Al.''M.''4; [[πλανήτης]] Plot.2.3.3; [[ζῴδιον]] S.E.''M.''5.15. | ||
}} | }} | ||
{{ | {{DGE | ||
| | |dgtxt=ἀργή, ἀργόν<br /><b class="num">1</b> [[brillante]], [[reluciente]], [[lustroso]] βόες <i>Il</i>.23.30<br /><b class="num">•</b>[[blanco]] χήν <i>Od</i>.15.161, cf. Arist.<i>Top</i>.149<sup>a</sup>7, Corn.<i>ND</i> 16.<br /><b class="num">2</b> [[veloz]], [[ligero]] κύνες <i>Il</i>.1.50, κύνες πόδας ἀργοί <i>Od</i>.2.11, cf. <i>AP</i> 7.211 (Tymn.), [[Diodorus Siculus|D.S.]]4.41, Corn.<i>ND</i> 16.<br /><b class="num">• Etimología:</b> De una raíz *<i>H2erg</i>-/<i>H2r̥g</i>-, que da lugar a ἀργι- y [[ἀργός]] (prob. de *ἀργρός) y fuera del gr. a het. <i>ḫarki</i>- ‘[[blanco]]’, ‘[[claro]]’; ai. <i>r̥ji-pyá</i>- epít. de un [[águila]], <i>r̥jrá</i>- ‘[[brillante]]’, toc. A <i>ārki</i> ‘id.’, lat. <i>[[argentum]]</i>. Significaría a la vez ‘[[rápido]]’ y ‘[[brillante]]’.<br /><br />ἀργόν<br /><b class="num">• Alolema(s):</b> ép., jón. [[ἀεργός]] <i>Od</i>.19.27, Hes.<i>Op</i>.303, Call.<i>Ap</i>.16<br /><b class="num">• Morfología:</b> [tb. -ός, -ή, -όν Epimenid.B 1, Arist.<i>EN</i> 1167<sup>a</sup>11, Thphr.<i>Lap</i>.27, 1<i>Ep.Ti</i>.5.13]<br /><b class="num">I</b> <b class="num">1</b>de abstr. [[no hecho]], [[dejado sin hacer]], [[no realizado]] τὰ μὲν προβέβηκεν, ἀμήχανόν ἐστι γενέσθαι ἀργόν lo pasado es imposible hacer que no haya tenido lugar</i> Thgn.584, κοὐκ ἦν ἔτ' ἀργὸν οὐδὲν ὧν ἐφίετο S.<i>OC</i> 1605, ἓν δ' ἐστὶν ἡμῖν ἀργόν E.<i>Ph</i>.766, οὐ δυνάμενος δὲ λαβεῖν οὐδὲν ἀργόν Plb.2.66.3, cf. S.<i>OT</i> 287, Pl.<i>Euthd</i>.272a, Plb.4.40.1.<br /><b class="num">2</b> de concr. [[no trabajado]], [[no preparado]] πυροὶ ... ὠμοὶ καὶ ἀργοί Hp.<i>VM</i> 13<br /><b class="num">•</b>[[no labrado]], [[no pulido]] hαρμός <i>IG</i> 1<sup>3</sup>.474.130 (V a.C.), τō κυματίο ἓξς πόδες ἀργοί <i>IG</i> 1<sup>3</sup>.474.152, λίθοι Hecat.Abd.21.198, Paus.1.28.5, ἡ [[σμάραγδος]] Thphr.l.c.<br /><b class="num">•</b>[[no curtido]] βύρσαι Ath.Mech.12.11<br /><b class="num">•</b>[[no hilado]] ἔρια Paus.10.24.6<br /><b class="num">•</b>[[no acuñado]], [[en bruto]] [[ἄργυρος]] Paus.3.12.3, χρυσίον <i>PMasp</i>.6ue.27 (VI d.C.).<br /><b class="num">3</b> [[no trabajado]], de la [[tierra]] [[no cultivado e improductivo]] [[χώρα]] Isoc.4.132, γῆ X.<i>Cyr</i>.3.2.19, πεδίον [[Diodorus Siculus|D.S.]]19.42, cf. Thphr.<i>HP</i> 9.12.2, <i>IG</i> 7.2227.15 <i>add</i>. (Tisbe III a.C.), cf. tb. ἀργή· [[στεῖρα]] Hsch.<br /><b class="num">•</b>fig. οὐδεμία ἀργὸς χώρα παρείθη τῷ θεῷ τούτῳ para esta divinidad no hay ningún terreno inculto</i> Aristid.<i>Or</i>.45.19<br /><b class="num">•</b>[[no utilizado]], de [[dinero]] [[no invertido]], [[improductivo]] τὸ χρυσίον <i>PCair.Zen</i>.21.25 (III a.C.), cf. D.27.7, 20<br /><b class="num">•</b>[[que no está en explotación]], [[fuera de servicio o de uso]] μυλαῖον <i>BGU</i> 2220.9 (II d.C.), [[ἐλαιούργιον]] <i>PAmh</i>.97.9 (II d.C.), [[κιβωτός]] <i>POxy</i>.1269.22 (II d.C.), κέλλα <i>PMich</i>.620.57 (III d.C.).<br /><b class="num">II</b> <b class="num">1</b>de pers. [[inactivo]], [[desocupado]], [[ocioso]] ὅ τ' ἀεργὸς ἀνὴρ ὅ τε πολλὰ ἐοργώς <i>Il</i>.9.320, οὐ γὰρ ἀεργὸν ἀνέξομαι ὅς ... no voy a dejar que esté sin hacer nada quien ...</i>, <i>Od</i>.19.27, cf. Hes.<i>Op</i>.44, 303, Hdt.5.6, E.<i>El</i>.80, [[LXX]] <i>Pr</i>.15.19, 2<i>Ep.Petr</i>.1.8<br /><b class="num">•</b>[[que no cumple su trabajo]], [[que pierde el tiempo]], [[holgazán]] ὁρῶν δέ μιν ἀργὸν ἐπεστεῶτα Hdt.3.78, οὐ μὴν ἐρῶ γ' ὡς ἀργὸς ἦν, ἀλλ' ἐσπάθα no, realmente yo no diré que era una holgazana, ella batía el [[tejido]] (c. alusión sexual)</i>, Ar.<i>Nu</i>.53, ἀργοὶ κάθηνταί μοι γυναῖκες τέτταρες <i>Com.Adesp</i>.590K., cf. Antiph.123.3, Men.<i>Dysc</i>.366, 755, 1<i>Ep.Ti</i>.5.13, <i>Eu.Matt</i>.20.3, de los cretenses γαστέρες ἀργαί Epimenid.B 1<br /><b class="num">•</b>[[que está en reposo]] de atletas ἀργοὶ κείμενοι Philostr.<i>Gym</i>.58<br /><b class="num">•</b>[[que ha interrumpido el trabajo]] o [[que está sin trabajo]], [[desempleado]] καθήμεθα ἀργοί <i>PBremen</i> 13.5 (II d.C.), τῶν ἀπὸ Μέμφεως ἀργῶν <i>BGU</i> 833.5 (II d.C.), cf. <i>PLond</i>.915.8 (II d.C.), <i>Stud.Pal</i>.20.11.20, 27, 32 (II d.C.)<br /><b class="num">•</b>[[sin función específica]] ἀλλ' ἀργὸν πέφυκεν (el hombre) ha nacido sin función específica</i> Arist.<i>EN</i> 1097<sup>b</sup>30<br /><b class="num">•</b>ref. a anim. [[inactivo]], [[incapaz para el trabajo]] de los zánganos Hes.<i>Op</i>.305, cf. [[μελίτται]] ... φαναὶ καὶ λαμπραὶ, ὥσπερ γυναῖκες ἀργαί Arist.<i>HA</i> 627<sup>a</sup>15<br /><b class="num">•</b>[[que esta sin trabajar]] ἐκ τοῦ τοιούτου οἱ ὄνοι μου ἀργοὶ καθεστήκασι <i>SB</i> 9150.38 (I d.C.), cf. <i>PLond</i>.1170ue.474, 483 (III d.C.)<br /><b class="num">•</b>c. determ. ὥσπερ οἱ ἀργοὶ τὴν διάνοιαν Pl.<i>R</i>.458a, ἐν μάχαις [[ἀργός]] Gorg.B 11a.32, ἐπὶ πᾶν Th.3.82, ἐς τὸ δρᾶν τι D.C.59.20.4, περὶ τὰ τοιαῦτα Pl.<i>Lg</i>.966d<br /><b class="num">•</b>neutr. compar. como adv. [[despreocupadamente]], [[con negligencia]] ἀργότερόν πως ἐπιδεδραμηκέναι τῷ λόγῳ X.<i>Oec</i>.15.6, cf. 15.1, [[ἀργότερον]] ἱσταμένους Apollon.Cit.1.4.<br /><b class="num">2</b> de pers., c. gen. [[que se abstiene]], [[exento de]], [[libre de]] ἔργων αἰσχρῶν ἀπαθὴς καὶ [[ἀεργός]] Thgn.1177, cf. A.<i>Th</i>.411, ἀργὸς ὢν τῶν οἴκοθεν E.<i>IA</i> 1000, πόνων δὲ σφοδρῶν ... ἀργοί Pl.<i>Lg</i>.835d, γυναῖκας ... ἀργοὺς μὲν ταλασίας Pl.<i>Lg</i>.806a, θεὸν ἀργὸν εἶναι ἔργων συμπάντων Numen.12.13.<br /><b class="num">3</b> de cosas [[ineficaz]], [[inoperante]] δόρυ E.<i>Ph</i>.1387, χέλυς Call.<i>Ap</i>.16<br /><b class="num">•</b>c. determ. πολλαὶ (νῆες) ἀργότεραι μὲν ἐς τὸ δρᾶν τι Th.7.67, πόδες ... ἀργοὶ πρὸς ἐπίβασιν de los ídolos, [[LXX]] <i>Sap</i>.15.15.<br /><b class="num">4</b> medic. [[poco activo]], [[inerte]], de la enfermedad [[estacionaria]] Hp.<i>Hum</i>.7, de flujos y humores ἡ ῥοή Hp.<i>Gland</i>.7, τὸ δὲ ὑγρόν Aret.<i>SD</i> 1.9.3.<br /><b class="num">5</b> de abstr. [[vacuo]], [[vano]], [[inoperante]] [[ἐπιθυμία]]ι Pl.<i>R</i>.572e, φιλία Arist.<i>EN</i> [[l.c.]], τὰ τῆς σοφίας σου ἔργα [[LXX]] <i>Sap</i>.14.5, ἡ πίστις χωρὶς τῶν ἔργων <i>Ep.Iac</i>.2.20<br /><b class="num">•</b>del pasatiempo como [[pérdida de tiempo]] διατριβὴν ἀργὸν ποεῖσθαι Ar.<i>Ra</i>.1498, cf. Isoc.4.44, Arist.<i>Pol</i>.1331<sup>b</sup>19<br /><b class="num">•</b>de ciertos pasajes de una tragedia [[carente de acción]] ἐν τοῖς ἀργοῖς μέρεσιν Arist.<i>Po</i>.1460<sup>b</sup>3<br /><b class="num">•</b>del discurso [[inútil]], [[estéril]] γλῶσσαν μὲν ἀργόν, χεῖρα ἐργάτιν S.<i>Ph</i>.97, λόγος Pythag.<i>Sent</i>.7, ῥῆμα <i>Eu.Matt</i>.12.36, Sud.<br /><b class="num">•</b>de cierto sofisma estoico ὁ ἀργὸς καλούμενος λόγος el llamado [[razonamiento]] [[perezoso]]</i> Chrysipp.<i>Stoic</i>.2.278, cf. Plu.2.574e<br /><b class="num">•</b>de la belleza femenina inexpresiva κάλλος γυναικὸς τὸ μήτ' ἀργὸν ... ἀλλὰ μεμιγμένον χάριτι καὶ κινητικόν Plu.2.685e<br /><b class="num">•</b>del sonido de la voz [[inexpresivo]] ἡ [[γλῶσσα]] ... οὐ ... φωνὴν ἀργὴν ... ἀπεργάζεται Ph.1.625<br /><b class="num">•</b>de un contrato [[que no tiene validez]] [[ἔγγραφος]] <i>PMich</i>.659.220 (VI d.C.).<br /><b class="num">6</b> del tiempo [[en el que no se trabaja]], [[propio para el descanso]] τὸν ἀργὸν τοῦ χρόνου <i>PRev.Laws</i> 46.12 (III a.C.), τὸν χρόνον τοῦτον ... οὐκ ἀργὸν διῆγεν Plu.<i>Cor</i>.31, de las vacaciones de verano τὰς θερινὰς μὲν ἄγοντος ἀργούς Porph.<i>Plot</i>.5, ἀργὸν ἔτος el año sabático</i> Sud.<br /><b class="num">7</b> astrol. [[débil]], [[con escasa influencia]], [[inefectivo]] del octavo signo del [[zodíaco]], Paul.Al.61.6, de otros signos, Plot.2.3.3, S.E.<i>M</i>.5.15.<br /><b class="num">III</b> [[que entorpecen]] ἀεργοὶ μάλκαι Nic.<i>Th</i>.381.<br /><b class="num">IV</b> adv. [[ἀργῶς]] = [[sin esforzarse]], [[descuidadamente]] ἔχειν D.6.3, Plb.1.45.7, [[ἀργῶς]] ἔχων πρὸς χρηματισμόν Plu.<i>Per</i>.16, ἐπιμέλεσθαι X.<i>Mem</i>.2.4.7, λέγειν Str.15.1.72, λόγον [[ἀργῶς]] ἐδήξατο [[Diodorus Siculus|D.S.]]17.79<br /><b class="num">•</b>[[sin trabajar]], [[ociosamente]] [[ἀργῶς]] [[κάθημαι]] = [[estoy de brazos cruzados]]</i>, <i>POxy</i>.2729.30 (IV d.C.).<br /><b class="num">• Etimología:</b> De *ἀϝεργός, cf. [[ἔργον]]. | ||
}} | }} | ||
{{bailly | {{bailly | ||
|btext=<span class="bld">1</span>ή, όν :<br /><b>1</b> brillant, luisant;<br /><b>2</b> rapide, agile, léger, <i>à cause du rapport entre | |btext=<span class="bld">1</span>ή, όν :<br /><b>1</b> [[brillant]], [[luisant]];<br /><b>2</b> rapide, agile, léger, <i>à cause du rapport entre l'idée de lumière et celle de vitesse</i> : πόδας ἀργοί IL, OD <i>ou simpl.</i> ἀργοί IL aux pieds agiles;<br />[[NT]]: inutile.<br />'''Étymologie:''' R. Ἀργ être blanc.<br /><br /><span class="bld">2</span>ός, όν :<br /><b>I.</b> <i>intr.</i> <b>1</b> [[qui ne travaille pas]], [[inactif]] ; <i>particul.</i> qui ne travaille pas à la terre ; <i>en mauv. part</i> paresseux, oisif ATT ; [[ἀργός]] τινος EUR n'ayant pas à s'occuper de qch ; ἀργὸς πρός τι PLUT paresseux pour qch;<br /><b>2</b> qui n'aboutit à rien : ἀργὸς [[διατριβή]] AR exercice stérile ; [[νῆες]] ἀργότεραι ἐς τὸ δρᾶν τι THC vaisseaux impuissants à faire qch;<br /><b>II. 1</b> [[non travaillé]] : λίθοι ἀργοί pierres brutes (sur lesquelles se tenaient l'accusé et l'accusateur) ; [[γῆ]] [[ἀργός]] XÉN terre non cultivée, inculte;<br /><b>2</b> [[non fait]], [[inachevé]], [[négligé]] ; [[οὐκ]] [[ἐν]] ἀργοῖς SOPH qui n'est pas parmi les choses négligées ; qui reste à faire;<br /><i>Cp.</i> ἀργότερος, <i>Sp.</i> ἀργότατος.<br />'''Étymologie:''' contr. de [[ἀεργός]], de ἀ, [[ἔργον]]. | ||
}} | |||
{{pape | |||
|ptext=<b class="num">1</b> (vgl. [[ἄργιλος]], [[ἄργυρος]]), <i>hell [[schimmernd]], [[glänzend]]</i>, oder <i>[[schnell]]</i>; [[beide]] [[Begriffe]] [[hängen]] [[zusammen]], da jede [[schnelle]] [[Bewegung]] ein [[Schimmern]] und [[Flimmern]] hervorbringt. Vgl. [[αἰόλος]] und s. [[Apollon]]. <i>Lex</i>. 41.21. Hom. <i>Od</i>. 15.161 ἀργὴν χῆνα; <i>Il</i>. 23.30 [[βόες]] ἀργοί; 18.283 κύνες ἀργοί, 1.50 κύνας ἀργούς; <i>Il</i>. 18.578, <i>Od</i>. 2.11, 17.62, 20.145 κύνες πόδας ἀργοί; vgl. <i>Il</i>. 24.211 ἀργίποδας κύνας und den [[Hundenamen]] [[Ἄργος]] <i>Od</i>. 17.292 ff. Phurnut. <i>N. D</i>. 16 sagt: τὸ ταχὺ ἀργὸν λέγεται κατ' ἀντίφρασιν.<br /><b class="num">2</b> (das fem. ἀργή [[verwerfen]] die Attizisten, doch findet es sich als [[varia lectio|v.l.]] und seit Arist. <i>H.A</i>. 10.27 [[öfter]] bei Sp., die die [[Zusammensetzung]] des [[Wortes]] [[vergessen]] hatten od. nicht mehr beachteten, s. Lobeck <i>zu Phryn</i>. p. 105), für [[ἀεργός]],<br><b class="num">1</b> <i>[[arbeitslos]], nicht [[arbeitend]]</i>, γλῶσσαν μὲν ἀργόν, χεῖρα δ' [[εἶχον]] ἐργάτιν Soph. <i>Phil</i>. 97; αἰσχρῶν Aesch. <i>Spt</i>. 393; πόνων σφοδρῶν Plat. <i>Legg</i>. VIII.835d; ταλασίας VII.806a; ἀργότατος Xen. <i>Mem</i>. 3.13.4; [[besonders]] <i>der das Land nicht baut</i>, Her. 5.6, im <span class="ggns">Gegensatz</span> von γῆς [[ἐργάτης]], vgl. κλήρων [[ἀργός]], Plat. <i>Legg</i>. IX.855b. Übh. <i>[[träge]]</i>, oft seit Plat., z.B. ἀργὸς τὴν διάνοιαν <i>Rep</i>. V.458a; [[λόγος]], ignava ratio, Cic. <i>Fat</i>. 12.28; – [[νῆες]] ἀργότεραι ἐς τὸ δρᾶν τι, [[Schiffe]], die [[weniger]] im Stande sind, etwas auszurichten, Thuc. 7.67.<br><b class="num">2</b> <i>[[ungetan]]</i>, [[κοὐκ]] ἦν ἔτ' ἀργὸν οὐδὲν ὧν ἐφίετο Soph. <i>O.C</i>. 1601; vgl. <i>O.R</i>. 287; ἕν ἐστιν [[ἡμῖν]] ἀργόν Eur. <i>Phoen</i>. 778, ist noch zu tun [[übrig]]; dah. vom [[Lande]], <i>[[unbebaut]]</i>, <span class="ggns">Gegensatz</span> [[ἐνεργός]] Xen. <i>Cyr</i>. 3.2.19; <span class="ggns">Gegensatz</span> ἐργάσιμα Plat. <i>Legg</i>. VII.824c; ebenso vom Gelde, <i>das ungenützt da liegt, ein totes [[Kapital]]</i>, Dem. 27.7; [[ἄργυρος]] καὶ [[χρυσός]], <i>[[unbearbeitet]], roh</i>, Paus. 3.12.3. Übh. <i>[[vernachlässigt]]</i>, vom [[Lager]], nicht mit [[Wachen]] [[besetzt]], Pol. 2.65, der auch οὐδὲν [[ἀφετέον]] ἀργόν 4.40 sagte: [[nichts]] darf [[unberücksichtigt]] [[bleiben]]. – Eigentüml. [[μάχη]], <i>[[unversucht]]</i>, Plat. <i>Euthyd</i>. 272a.<br><b class="num">3</b> Bei Sp. überhaupt = <i>[[leicht]], ohne Mühe, [[schnell]]</i>. | |||
}} | |||
{{elru | |||
|elrutext=<b class="num">I</b> [[белый]], [[блистающий]], [[сверкающий]] ([[χήν]] Hom.; ἀντὶ λευκοῦ ἀργόν, ''[[sc.]]'' λέγειν Arst.).<br /><b class="num">II</b> [[быстрый]], [[резвый]], [[проворный]] (κύνες Hom.).<br /><b class="num">III</b> и 3 [стяж. к [[ἀεργός]]<br /><b class="num">1</b> [[бездеятельный]], [[праздный]], [[ленивый]] (τινος Eur., περί τι Plat., Plut. и πρός τι Plut.);<br /><b class="num">2</b> [[вялый]], [[медленный]], [[затяжной]] ([[πόλεμος]] Plut.);<br /><b class="num">3</b> [[невозделываемый]], [[необработанный]] ([[χώρα]] Xen., Arst.; ἀργὰ τῆς γῆς Plut.);<br /><b class="num">4</b> [[лежащий без дела]], [[не приносящий прибыли]], [[непроизводительный]] (χρήματα Dem.);<br /><b class="num">5</b> [[бесполезный]], [[бесплодный]] ([[διατριβή]] Arph., Isocr.): [[δόρυ]] ἀργόν Eur. копье, не наносящее ран;<br /><b class="num">6</b> [[неспособный]], [[непригодный]], [[негодный]] (ἐς τὸ δρᾶν τι Thuc.: ἐπί и πρός τι Plut.);<br /><b class="num">7</b> [[несостоявшийся]], [[несовершившийся]] ([[μάχη]] Plat.): οὐκ ἐν ἀργοῖς πράττεσθαί τι Soph. не упустить чего-л.; ἓν δ᾽ ἐστὶν [[ἡμῖν]] ἀργόν Eur. нам остается сделать лишь одно. | |||
}} | |||
{{ls | |||
|lstext='''ἀργός''': -ή, -όν, [[στίλβων]], «ὑαλιστερὸς» [[ἀργυρολαμπής]] ἐπὶ χηνός, αἰετὸς ἀργὴν χῆνα φέρων ὀνύχεσσι πελώριον Ὀδ. Ο. 161· [[λεῖος]], εὐτραφὴς [[βοῦς]], Λατ. nitidus, ἀλλὰ δυνατὸν νὰ σημαίνῃ [[ἐνταῦθα]] ἡ [[λέξις]] καὶ τὸν μὴ ἐργαζόμενον βοῦν, τὸν ἀργοῦντα δηλ. καὶ βοσκόμενον ἐν τοῖς ἀγροῖς, Ἰλ. Ψ. 30· ἀλλὰ παρ’ Ὁμ. κατὰ τὸ πλεῖστον ἐν χρήσει ἐν τῇ φράσει πόδας ἀργοί, ὡς ἐπίθ. τῶν κυνῶν ἢ [[μᾶλλον]] τῶν θηρευτικῶν κυνῶν (οὕτω καὶ ἀργίποδες Ἰλ. Ω. 211, καὶ μόνον ἀργοὶ Α. 50., Σ. 283), [[ταχύπους]], [[ἐπειδὴ]] πάσα ταχεῖα καὶ ὁρμητικὴ [[κίνησις]] περιαστράπτει τοὺς ὀφθαλμούς, καὶ τὸ κινούμενον φαίνεται ὡς στιλπνόν τι [[πρᾶγμα]], Σ. 578, Ὀδ. Β. 11, κτλ.· πρβλ. [[πόδαργος]]. Ὑπάρχει παρομοία [[σχέσις]] ἐννοιῶν καὶ ἐν τῷ [[αἰόλος]]. Ἡ παλαιὰ [[ἑρμηνεία]] λευκὸς ἢ [[λευκόπους]] πρὸ πολλοῦ ἐγκατελείφθη ὡς μὴ δυναμένη νὰ ἐφαρμοσθῇ εἰς πάντας τοὺς κύνας, ἴδε Nitzsch Ὀδ. Β. 11· πρβλ. ἑπομ. 2) [[λευκός]], ἔστι δὲ μείζων [[ἁμαρτία]], εἰ καὶ ἀγνωστοτέρων ὀνομάτων τὴν μετάληψιν ἐποιήσατο, [[οἷον]] ἀντὶ ἀνθρώπου λευκοῦ βροτὸν ἀργὸν Ἀριστ. Τοπ. 6. 11, 3. ΙΙ. παροξ. ὡς κύρ. [[ὄνομα]] Ἄργος, ὁ, [[ὄνομα]] κυνός, ὁ [[ταχύπους]], Ὀδ. Ρ. 292: - ἀλλ’ ὁ μυθολογούμενος [[βουκόλος]] Ἄργος (γηγενὴς Αἰσχύλ. Πρ. 568, πρβλ. Ἱκ. 305) ἐκλήθη [[οὕτως]] ἐκ τῶν ἀείποτε ἀνοικτῶν καὶ λαμπρῶν ὀφθαλμῶν αὐτοῦ. (Ἐκ τῆς √ΑΡΓ παράγονται καὶ τὰ ἀκόλουθα, [[ἀργής]], [[ἀργήεις]], [[ἀργινόεις]], [[ἀργεννός]], ἄργυρος, [[ἀργύφεος]], ἄργῑλος, πρβλ. Σανσκριτ. râǵâmi ([[λάμπω]]), arǵunas (φῶς), raǵatas ([[λευκός]]), raǵatam ([[ἄργυρος]])· Λατ. [[argentum]] (Ὀσκ. arageton), [[argilla]]). | |||
}} | }} | ||
{{Autenrieth | {{Autenrieth | ||
|auten=([[root]] ἀργ): (1) [[white]] [[shining]]; [[goose]], Od. 15.161; of oxen, ‘[[sleek]],’ Il. 23.30.— (2) [[swift]]; [[epithet]] of dogs, [[with]] and [[without]] πόδας, Α, Od. 2.11. | |auten=([[root]] ἀργ): (1) [[white]] [[shining]]; [[goose]], Od. 15.161; of oxen, ‘[[sleek]],’ Il. 23.30.— (2) [[swift]]; [[epithet]] of dogs, [[with]] and [[without]] πόδας, Α, Od. 2.11. | ||
}} | }} | ||
{{StrongGR | {{StrongGR | ||
| Line 26: | Line 32: | ||
}} | }} | ||
{{Thayer | {{Thayer | ||
|txtha=ἀργόν, and in [[later]] writings from [[Aristotle]], hist. anim. 10,40 (vol. i., p. 627{a}, 15) on and [[consequently]] [[also]] in the N. T. [[with]] the [[feminine]] ἀργῇ, [[which]] [[among]] the [[early]] Greeks [[Epimenides]] [[alone]] is said to [[have]] used, Lob. ad Phryn., p. 104 f; id. Paralip., p. 455ff; Winer's Grammar, 68 (67) (cf. 24; Buttmann, 25 (23)) ([[contracted]] from [[ἀεργός]] [[which]] [[Homer]] uses, from alpha privative and [[ἔργον]] [[without]] [[work]], [[without]] labor, doing [[nothing]]), [[inactive]], [[idle]];<br /><b class="num">a.</b> [[free]] from labor, at [[leisure]] (ἀργόν [[εἶναι]], [[Herodotus]] 5,6): ); [[lazy]], shunning the labor [[which]] [[one]] [[ought]] to [[perform]] ([[Homer]], Iliad 9,320 ὁ, τ' [[ἀεργός]] [[ἀνήρ]], ὁ, τέ [[πολλά]] ἐοργως): [[πίστις]], L T Tr WH for R G νεκρά); γαστέρες ἀργαί i. e. [[idle]] gluttons, from [[Epimenides]], Nicet. ann. 7,4, 135d. | |txtha=ἀργόν, and in [[later]] writings from [[Aristotle]], hist. anim. 10,40 (vol. i., p. 627{a}, 15) on and [[consequently]] [[also]] in the [[NT|N.T.]] [[with]] the [[feminine]] ἀργῇ, [[which]] [[among]] the [[early]] Greeks [[Epimenides]] [[alone]] is said to [[have]] used, Lob. ad Phryn., p. 104 f; id. Paralip., p. 455ff; Winer's Grammar, 68 (67) (cf. 24; Buttmann, 25 (23)) ([[contracted]] from [[ἀεργός]] [[which]] [[Homer]] uses, from alpha privative and [[ἔργον]] [[without]] [[work]], [[without]] labor, doing [[nothing]]), [[inactive]], [[idle]];<br /><b class="num">a.</b> [[free]] from labor, at [[leisure]] (ἀργόν [[εἶναι]], [[Herodotus]] 5,6): ); [[lazy]], shunning the labor [[which]] [[one]] [[ought]] to [[perform]] ([[Homer]], Iliad 9,320 ὁ, τ' [[ἀεργός]] [[ἀνήρ]], ὁ, τέ [[πολλά]] ἐοργως): [[πίστις]], L T Tr WH for R G νεκρά); γαστέρες ἀργαί i. e. [[idle]] gluttons, from [[Epimenides]], Nicet. ann. 7,4, 135d. εἰς ἀργᾷς γαστερας ὀχετηγησας); [[ἀργός]] καί [[ἄκαρπος]] εἰς τί, [[unprofitable]], ῤῆμα ἀργόν, by litotes equivalent to [[pernicious]] ([[see]] [[ἄκαρπος]]): SYNONYMS: [[ἀργός]], [[βραδύς]], [[νωθρός]]: [[ἀργός]], [[idle]], involving blameworthiness; [[βραδύς]] [[slow]] ([[tardy]]), having a [[purely]] [[temporal]] [[reference]] and no [[necessary]] [[bad]] [[sense]]; [[νωθρός]] [[sluggish]], descriptive of [[constitutional]] qualities and [[suggestive]] of [[censure]]. Schmidt, [[chapter]] 49; Trench, § civ.] | ||
}} | }} | ||
{{grml | {{grml | ||
| Line 33: | Line 39: | ||
{{lsm | {{lsm | ||
|lsmtext='''ἀργός:''' -ή, -όν,<br /><b class="num">I.</b> [[αστραφτερός]], [[λαμπερός]], [[γυαλιστερός]], Λατ. [[nitidus]], σε Ομήρ. Ιλ.· [[λευκός]], σε Αριστ. (Από τη [[σημασία]] αυτή προέρχονται οι λέξεις [[ἄργυρος]], <i>ἄργῑλος</i>). II. <i>[[πόδας]] ἀργοί</i>, ως επίθ. των κυνηγετικών σκύλων, [[ταχυκίνητος]], [[γοργοπόδαρος]], [[καθώς]] [[κάθε]] γρήγορη [[κίνηση]] προκαλεί ένα είδος αστραπής στα μάτια, που βλέπουν [[κάτι]] ως λαμπερό ή αστραφτερό, σε Όμηρ.<br /><b class="num">• [[ἀργός]]:</b> όν (συνηρ. του <i>ἀ-εργός</i>)·<br /><b class="num">I. 1.</b> αυτός που δεν καλλιεργεί τη γη, που ζει [[χωρίς]] να μοχθεί, σε Ηρόδ.· συνεκδοχικά γενικά, [[ανενεργός]], [[ράθυμος]], [[αδρανής]], [[οκνηρός]], [[τεμπέλης]], σε Σοφ. κ.λπ.· με γεν. πράγμ., [[ελεύθερος]], απαλλαγμένος από [[κάτι]], σε Ευρ., Πλάτ.· επίσης, <i>ἀργότεραι ἐς τὸ δρᾶν</i>, σε Θουκ.<br /><b class="num">2.</b> λέγεται για τη γη, αυτή που μένει ακαλλιέργητη, χέρσα, σε Ξεν.<br /><b class="num">II.</b> Παθ., [[ατέλεστος]], αυτός που έχει μείνει [[ανεκτέλεστος]], Λατ. [[infectus]], σε Σοφ., Ευρ.· <i>οὐκ ἐν ἀργοῖς</i>, όχι [[ανάμεσα]] σε αυτά που παραμελήθηκαν, σε Σοφ. | |lsmtext='''ἀργός:''' -ή, -όν,<br /><b class="num">I.</b> [[αστραφτερός]], [[λαμπερός]], [[γυαλιστερός]], Λατ. [[nitidus]], σε Ομήρ. Ιλ.· [[λευκός]], σε Αριστ. (Από τη [[σημασία]] αυτή προέρχονται οι λέξεις [[ἄργυρος]], <i>ἄργῑλος</i>). II. <i>[[πόδας]] ἀργοί</i>, ως επίθ. των κυνηγετικών σκύλων, [[ταχυκίνητος]], [[γοργοπόδαρος]], [[καθώς]] [[κάθε]] γρήγορη [[κίνηση]] προκαλεί ένα είδος αστραπής στα μάτια, που βλέπουν [[κάτι]] ως λαμπερό ή αστραφτερό, σε Όμηρ.<br /><b class="num">• [[ἀργός]]:</b> όν (συνηρ. του <i>ἀ-εργός</i>)·<br /><b class="num">I. 1.</b> αυτός που δεν καλλιεργεί τη γη, που ζει [[χωρίς]] να μοχθεί, σε Ηρόδ.· συνεκδοχικά γενικά, [[ανενεργός]], [[ράθυμος]], [[αδρανής]], [[οκνηρός]], [[τεμπέλης]], σε Σοφ. κ.λπ.· με γεν. πράγμ., [[ελεύθερος]], απαλλαγμένος από [[κάτι]], σε Ευρ., Πλάτ.· επίσης, <i>ἀργότεραι ἐς τὸ δρᾶν</i>, σε Θουκ.<br /><b class="num">2.</b> λέγεται για τη γη, αυτή που μένει ακαλλιέργητη, χέρσα, σε Ξεν.<br /><b class="num">II.</b> Παθ., [[ατέλεστος]], αυτός που έχει μείνει [[ανεκτέλεστος]], Λατ. [[infectus]], σε Σοφ., Ευρ.· <i>οὐκ ἐν ἀργοῖς</i>, όχι [[ανάμεσα]] σε αυτά που παραμελήθηκαν, σε Σοφ. | ||
}} | }} | ||
{{etym | {{etym | ||
|etymtx=1.<br />Grammatical information: adj.<br />Meaning: [[shining white]], also [[quick]], [[mobile]] (Il.).<br />Dialectal forms: Myc. [[podako]] /[[podargos]]/? name of a cow; [[tomako]] /[[stomargos]]/? (s. [[στόμα]]); [[tumako]] /[[thumargos]]/ ?<br />Compounds: First member <b class="b3">ἀργι-</b> in <b class="b3">ἀργί-πους</b>, <b class="b3">ἀργι-κέραυνος</b>, <b class="b3">ἀργι-όδων</b> etc., cf. Sktd. <b class="b2">r̥ji-</b> in <b class="b2">r̥ji-pyá-</b> (s. [[αἰγυπιός]]). [[ἀργιλίπης]] [[sub verbo|s.v.]] For <b class="b3">ἀργιόπους· ἀετός</b>, [[Μακεδόνες]] read [[ἀργίπους]]. As last member cf. [[πόδαργος]] [[with quick feet]].<br />Derivatives: [[ἀργᾶς]], <b class="b3">-ᾶ</b> m. (Achae.), [[ἀργόλας]] m. (Suid.), type of snake. PN with regular accent shift [[Ἄργος]] m. (Od.; [[quick]], the dog of Odysseus) and [[Ἀργώ]] f. [[the quick]], name of the mythical ship (Od.). [[ἀργήεις]] s.s.v. [[ἀργής]]. On <b class="b3">ἀργι-</b> (s. comp.) [[ἀργινόεις]] (Β 647, 656); from here [[Ἀργινοῦσσαι]]. A neutr. s-stem in <b class="b3">ἐν-αργής</b> and in: 1. <b class="b3">ἀργεσ-τής</b> m. epithet of the southwind ([[νότος]], Il.), and the westwind ([[Ζέφυρος]], Hes.) [[clear]], also as name of the wind (with regular acc. shift) [[Ἀργέστης]] (Arist.); just for [[ἀργής]] Nic. Th. 592; 2. [[ἀργεννός]] < <b class="b3">*ἀργεσ-νός</b> [[shining white]], an Aeolic form (Il.). On the t-stem [[ἀργής]] s.v.<br />Origin: IE [Indo-European] [64] <b class="b2">*h₂rǵ-</b> [[white]]<br />Etymology: Agrees with Skt. <b class="b2">r̥jrá-</b>, which points to <b class="b2">*h₂rǵ-ro-</b> > <b class="b3">*ἀργρος</b>, which by dissimilation became [[ἀργός]]; <b class="b3">ἀργι-</b> agrees with Skt. <b class="b2">r̥ji-</b> ([[i]] : [[ro]] from a Caland-system). The root <b class="b2">*-h₂(e)rǵ-</b> is found in several languages: Lat. [[argentum]] (s. [[ἄργυρος]]), Skt. <b class="b2">árjuna-</b> [[white]], [[light]], Toch. A [[ārki]], B [[arkwi]] [[white]], Hitt. <b class="b2">h̯arkiš</b> [[white]], [[hell]]. It is generally assumed that the meaning [[white]] and [[quick]] have the same source. S. [[ἄργεμον]], [[ἀργής]], [[ἄργυρος]]<br />2.<br />Grammatical information: adj.<br />Meaning: [[idle]], [[lazy]] (Hdt.).<br />Origin: GR [a formation built with Greek elements]<br />Etymology: Contraction of <b class="b3">ἀ-(Ϝ)εργός</b> (Il.), with [[α]] privativum and <b class="b3">(Ϝ)έργον</b>. | |etymtx=1.<br />Grammatical information: adj.<br />Meaning: [[shining white]], also [[quick]], [[mobile]] (Il.).<br />Dialectal forms: Myc. [[podako]] /[[podargos]]/? name of a cow; [[tomako]] /[[stomargos]]/? (s. [[στόμα]]); [[tumako]] /[[thumargos]]/ ?<br />Compounds: First member <b class="b3">ἀργι-</b> in <b class="b3">ἀργί-πους</b>, <b class="b3">ἀργι-κέραυνος</b>, <b class="b3">ἀργι-όδων</b> etc., cf. Sktd. <b class="b2">r̥ji-</b> in <b class="b2">r̥ji-pyá-</b> (s. [[αἰγυπιός]]). [[ἀργιλίπης]] [[sub verbo|s.v.]] For <b class="b3">ἀργιόπους· ἀετός</b>, [[Μακεδόνες]] read [[ἀργίπους]]. As last member cf. [[πόδαργος]] [[with quick feet]].<br />Derivatives: [[ἀργᾶς]], <b class="b3">-ᾶ</b> m. (Achae.), [[ἀργόλας]] m. (Suid.), type of snake. PN with regular accent shift [[Ἄργος]] m. (Od.; [[quick]], the dog of Odysseus) and [[Ἀργώ]] f. [[the quick]], name of the mythical ship (Od.). [[ἀργήεις]] s.s.v. [[ἀργής]]. On <b class="b3">ἀργι-</b> (s. comp.) [[ἀργινόεις]] (Β 647, 656); from here [[Ἀργινοῦσσαι]]. A neutr. s-stem in <b class="b3">ἐν-αργής</b> and in: 1. <b class="b3">ἀργεσ-τής</b> m. epithet of the southwind ([[νότος]], Il.), and the westwind ([[Ζέφυρος]], Hes.) [[clear]], also as name of the wind (with regular acc. shift) [[Ἀργέστης]] (Arist.); just for [[ἀργής]] Nic. Th. 592; 2. [[ἀργεννός]] < <b class="b3">*ἀργεσ-νός</b> [[shining white]], an Aeolic form (Il.). On the t-stem [[ἀργής]] s.v.<br />Origin: IE [Indo-European] [64] <b class="b2">*h₂rǵ-</b> [[white]]<br />Etymology: Agrees with Skt. <b class="b2">r̥jrá-</b>, which points to <b class="b2">*h₂rǵ-ro-</b> > <b class="b3">*ἀργρος</b>, which by dissimilation became [[ἀργός]]; <b class="b3">ἀργι-</b> agrees with Skt. <b class="b2">r̥ji-</b> ([[i]]: [[ro]] from a Caland-system). The root <b class="b2">*-h₂(e)rǵ-</b> is found in several languages: Lat. [[argentum]] (s. [[ἄργυρος]]), Skt. <b class="b2">árjuna-</b> [[white]], [[light]], Toch. A [[ārki]], B [[arkwi]] [[white]], Hitt. <b class="b2">h̯arkiš</b> [[white]], [[hell]]. It is generally assumed that the meaning [[white]] and [[quick]] have the same source. S. [[ἄργεμον]], [[ἀργής]], [[ἄργυρος]]<br />2.<br />Grammatical information: adj.<br />Meaning: [[idle]], [[lazy]] (Hdt.).<br />Origin: GR [a formation built with Greek elements]<br />Etymology: Contraction of <b class="b3">ἀ-(Ϝ)εργός</b> (Il.), with [[α]] privativum and <b class="b3">(Ϝ)έργον</b>. | ||
}} | }} | ||
{{mdlsj | {{mdlsj | ||
|mdlsjtxt=1<br /><b class="num">I.</b> [[shining]], [[bright]], glistening, Lat. [[nitidus]], Il.: [[white]], Arist. (Hence [[come]] [[ἄργυρος]], ἄργῑλος.)<br /><b class="num">II.</b> πόδας ἀργοί, as [[epithet]] of hounds, [[swift]]-footed, [[because]] all [[swift]] [[motion]] causes a [[kind]] of [[glancing]] or [[flickering]] [[light]], Hom. <br />2 [contr. from [[ἀεργός]] (α <i>privat.</i> | |mdlsjtxt=1<br /><b class="num">I.</b> [[shining]], [[bright]], glistening, Lat. [[nitidus]], Il.: [[white]], Arist. (Hence [[come]] [[ἄργυρος]], ἄργῑλος.)<br /><b class="num">II.</b> πόδας ἀργοί, as [[epithet]] of hounds, [[swift]]-footed, [[because]] all [[swift]] [[motion]] causes a [[kind]] of [[glancing]] or [[flickering]] [[light]], Hom. <br />2 [contr. from [[ἀεργός]] (α <i>privat.</i>, *[[ἔργω]])]<br /><b class="num">I.</b> not [[working]] the [[ground]], [[living]] without [[labour]], Hdt.; then, [[generally]], [[inactive]], [[slothful]], [[idle]], [[lazy]], Soph., etc.: —c. gen. rei, [[idle]] at a [[thing]], [[free]] from it, Eur., Plat.; —also, ἀργότεραι ἐς τὸ δρᾶν Thuc.<br /><b class="num">2.</b> of [[land]], [[lying]] [[fallow]] or [[untilled]], Xen.; of [[money]], [[unemployed]], [[yielding]] no [[return]], Dem. —Adv. [[ἀργῶς]] Xen.<br /><b class="num">II.</b> [[pass]]. not done, [[left]] [[undone]], Lat. [[infectus]], Soph., Eur.; οὐκ ἐν ἀργοῖς not [[among]] things neglected, Soph. | ||
}} | }} | ||
{{FriskDe | {{FriskDe | ||
|ftr='''ἀργός''': 1.<br />{argós}<br />'''Meaning''': [[weißglänzend]], auch [[schnell beweglich]] (vgl. aind. ''r̥jrá''- unten; seit Il.).<br />'''Derivative''': Ableitungen: [[ἀργαίνω]] [[weiß sein]] (E., Opp., Nonn.); [[ἀργῖτις]] ([[ἄμπελος]] Verg., Plin.); ferner [[ἀργᾶς]], -ᾶ m. (Achae., Aeschin. u. a.), [[ἀργόλας]] m. (Suid.), Bez. verschiedener Schlangenarten. — Dazu als EN mit regelmäßig verschobenem Akzent [[Ἄργος]] m. (seit Od.) und [[Ἀργώ]] f. "die Schnelle", N. eines bekannten mythischen Schiffes (seit Od.).<br />'''Etymology''' : Neben [[ἀργός]] hat es einen neutralen σ-Stamm gegeben, der außer im Kompositum [[ἐναργής]] in zwei Ableitungen bewahrt ist: 1. [[ἀργεστής]] m. Attribut des Südwindes ([[νότος]], Il.), des Westwindes ([[Ζέφυρος]], Hes.) [[hell]], [[klar]] (in faktitativem Sinne), auch (mit regelmäßig verschobenem Akzent) Ἀργέστης als Name dieses Windes (Arist. usw.); nur Erweiterung von [[ἀργής]] bei Nik. ''Th''. 592; 2. [[ἀργεννός]] aus *ἀργεσνός [[weißglänzend]], äol. Form (Il.); aus dem Epos von anderen Dichtern (E. in lyr. usw.) übernommen; — dagegen ist [[ἀργήεις]], dor. [[ἀργάεις]], kontr. [[ἀργᾶς]] -ᾶντος [[weißglänzend]] (A. in lyr., Pi., Orph.) nur eine Erweiterung von [[ἀργής]] (s. d.), s. Schwyzer 528. — Das als Vorderglied auftretende ἀργι- (s. unten) liegt dem ep. ἀργιόεις ([[varia lectio|v.l.]] [[ἀργινόεις]]) zugrunde (Β 647, 656); [[ἀργινόεις]] auch A. R. 4, 1607 und ''AP'' 7, 23, vgl. noch [[Ἀργινοῦσσαι]], mit demselben ν-Suffix wie in [[ἀργεννός]]; zum Ausgang vgl. [[φαιδιμόεις]] und andere erweiterte Formen bei Schwyzer 527 Mom. 3. Zum Vorderglied ἀργι- in [[ἀργίπους]], [[ἀργικέραυνος]], ἀργιόδων usw. stimmt der Funktion und Bedeutung nach aind. ''r̥ji''- in ''r̥ji''-''pyá''- (vgl. [[αἰγυπιός]]). Diesem Vorderglied entspricht als Simplex ''r̥j''-''rá''- [[glänzend]], [[schnell]]. Da ἀργι- und [[ἀργός]] sich auf dieselbe Weise zueinander verhalten, muß [[ἀργός]] durch Dissimilation aus *ἀργρός entstanden sein (Wackernagel Verm. Beiträge 8f.; zum Wechsel ι : ρο Schwyzer 447 mit weiterer Lit.). — Das wurzelhafte Element ἀργ-, das in einer Reihe griechischer Wörter vertreten ist (s. [[ἄργεμον]], [[ἀργής]], [[ἄργυρος]] usw.), findet sich in zahlreichen anderen Sprachen wieder, z. B. lat. ''argentum'' (s. [[ἄργυρος]]), aind. ''árjuna''- [[weiß]], [[licht]], toch. A ''ārki'', B ''arkwi'' [[weiß]], heth. ''ḫarkiš'' [[weiß]], [[hell]], illyr. Flußname ''Argao'' (Krahe IF 58, 211f.). Ein anderer Ablaut muß in aind. ''r̥jrá''- und somit auch in [[ἀργός]] vorliegen. — Ob [[ἀργός]] [[rasch]] = aind. ''r̥jrá''- ib. ein anderes Wort darstellt (zu lat. ''rego'' usw., WP. 2, 362f. mit Persson Beitr. 828 A. 1), ist strittig. Nach Bechtel (s. Lex. 57) ist der Begriff des Leuchtens aus dem der schnellen Bewegung geflossen, was an und für sich ohne Zweifel möglich ist. In Anbetracht der weit verbreiteten und offenbar uralten hierhergehörigen Farbwörter müßte es sich dann um eine sehr früh eingetretene Bedeutungsverschiebung handeln, bei der die Vorstellung der Bewegung ganz in den Hintergrund gedrängt wäre. Eher ist von einer ursprünglichen Anschauung auszugehen, der sowohl das Leuchten wie die schnelle Bewegung inhäriert; Pok. 64 nach Schulze Kl. Schr. 124 A. 6.<br />'''Page''' 1,132-133<br />2.<br />{ārgós}<br />'''Meaning''': [[untätig]], [[unwirksam]] (ion. att.).<br />'''Derivative''': Davon ἀ̄ργία [[Untätigkeit]], ἀ̄ργέω [[untätig]], [[unwirksam sein]] (beide ion. att.) und mit rein formaler Erweiterung ἀ̄ργώδης [[untätig]] (Aesop.). Außerdem ἀ̄ργίς f. "die Unwirksame" = [[Nacht]] (Orph.) und ἀ̄ργεύομαι = ἀ̄ργέω (Gal.).<br />'''Etymology''' : Durch Kontraktion aus ἀ-(ϝ)εργός (seit Il.) entstanden, Bahuvrihikompositum von α privativum und (ϝ)έργον (s. d.).<br />'''Page''' 1,133 | |ftr='''ἀργός''': 1.<br />{argós}<br />'''Meaning''': [[weißglänzend]], auch [[schnell beweglich]] (vgl. aind. ''r̥jrá''- unten; seit Il.).<br />'''Derivative''': Ableitungen: [[ἀργαίνω]] [[weiß sein]] (E., Opp., Nonn.); [[ἀργῖτις]] ([[ἄμπελος]] Verg., Plin.); ferner [[ἀργᾶς]], -ᾶ m. (Achae., Aeschin. u. a.), [[ἀργόλας]] m. (Suid.), Bez. verschiedener Schlangenarten. — Dazu als EN mit regelmäßig verschobenem Akzent [[Ἄργος]] m. (seit Od.) und [[Ἀργώ]] f. "die Schnelle", N. eines bekannten mythischen Schiffes (seit Od.).<br />'''Etymology''': Neben [[ἀργός]] hat es einen neutralen σ-Stamm gegeben, der außer im Kompositum [[ἐναργής]] in zwei Ableitungen bewahrt ist: 1. [[ἀργεστής]] m. Attribut des Südwindes ([[νότος]], Il.), des Westwindes ([[Ζέφυρος]], Hes.) [[hell]], [[klar]] (in faktitativem Sinne), auch (mit regelmäßig verschobenem Akzent) Ἀργέστης als Name dieses Windes (Arist. usw.); nur Erweiterung von [[ἀργής]] bei Nik. ''Th''. 592; 2. [[ἀργεννός]] aus *ἀργεσνός [[weißglänzend]], äol. Form (Il.); aus dem Epos von anderen Dichtern (E. in lyr. usw.) übernommen; — dagegen ist [[ἀργήεις]], dor. [[ἀργάεις]], kontr. [[ἀργᾶς]] -ᾶντος [[weißglänzend]] (A. in lyr., Pi., Orph.) nur eine Erweiterung von [[ἀργής]] (s. d.), s. Schwyzer 528. — Das als Vorderglied auftretende ἀργι- (s. unten) liegt dem ep. ἀργιόεις ([[varia lectio|v.l.]] [[ἀργινόεις]]) zugrunde (Β 647, 656); [[ἀργινόεις]] auch A. R. 4, 1607 und ''AP'' 7, 23, vgl. noch [[Ἀργινοῦσσαι]], mit demselben ν-Suffix wie in [[ἀργεννός]]; zum Ausgang vgl. [[φαιδιμόεις]] und andere erweiterte Formen bei Schwyzer 527 Mom. 3. Zum Vorderglied ἀργι- in [[ἀργίπους]], [[ἀργικέραυνος]], ἀργιόδων usw. stimmt der Funktion und Bedeutung nach aind. ''r̥ji''- in ''r̥ji''-''pyá''- (vgl. [[αἰγυπιός]]). Diesem Vorderglied entspricht als Simplex ''r̥j''-''rá''- [[glänzend]], [[schnell]]. Da ἀργι- und [[ἀργός]] sich auf dieselbe Weise zueinander verhalten, muß [[ἀργός]] durch Dissimilation aus *ἀργρός entstanden sein (Wackernagel Verm. Beiträge 8f.; zum Wechsel ι: ρο Schwyzer 447 mit weiterer Lit.). — Das wurzelhafte Element ἀργ-, das in einer Reihe griechischer Wörter vertreten ist (s. [[ἄργεμον]], [[ἀργής]], [[ἄργυρος]] usw.), findet sich in zahlreichen anderen Sprachen wieder, z. B. lat. ''argentum'' (s. [[ἄργυρος]]), aind. ''árjuna''- [[weiß]], [[licht]], toch. A ''ārki'', B ''arkwi'' [[weiß]], heth. ''ḫarkiš'' [[weiß]], [[hell]], illyr. Flußname ''Argao'' (Krahe IF 58, 211f.). Ein anderer Ablaut muß in aind. ''r̥jrá''- und somit auch in [[ἀργός]] vorliegen. — Ob [[ἀργός]] [[rasch]] = aind. ''r̥jrá''- ib. ein anderes Wort darstellt (zu lat. ''rego'' usw., WP. 2, 362f. mit Persson Beitr. 828 A. 1), ist strittig. Nach Bechtel (s. Lex. 57) ist der Begriff des Leuchtens aus dem der schnellen Bewegung geflossen, was an und für sich ohne Zweifel möglich ist. In Anbetracht der weit verbreiteten und offenbar uralten hierhergehörigen Farbwörter müßte es sich dann um eine sehr früh eingetretene Bedeutungsverschiebung handeln, bei der die Vorstellung der Bewegung ganz in den Hintergrund gedrängt wäre. Eher ist von einer ursprünglichen Anschauung auszugehen, der sowohl das Leuchten wie die schnelle Bewegung inhäriert; Pok. 64 nach Schulze Kl. Schr. 124 A. 6.<br />'''Page''' 1,132-133<br />2.<br />{ārgós}<br />'''Meaning''': [[untätig]], [[unwirksam]] (ion. att.).<br />'''Derivative''': Davon ἀ̄ργία [[Untätigkeit]], ἀ̄ργέω [[untätig]], [[unwirksam sein]] (beide ion. att.) und mit rein formaler Erweiterung ἀ̄ργώδης [[untätig]] (Aesop.). Außerdem ἀ̄ργίς f. "die Unwirksame" = [[Nacht]] (Orph.) und ἀ̄ργεύομαι = ἀ̄ργέω (Gal.).<br />'''Etymology''': Durch Kontraktion aus ἀ-(ϝ)εργός (seit Il.) entstanden, Bahuvrihikompositum von α privativum und (ϝ)έργον (s. d.).<br />'''Page''' 1,133 | ||
}} | }} | ||
{{Chinese | {{Chinese | ||
| Line 51: | Line 54: | ||
{{WoodhouseReversedUncategorized | {{WoodhouseReversedUncategorized | ||
|woodrun=[[fallow]], [[idle]], [[indolent]], [[lazy]], [[untilled]], [[at leisure]], [[bringing in no interest]], [[not taken in hand]] | |woodrun=[[fallow]], [[idle]], [[indolent]], [[lazy]], [[untilled]], [[at leisure]], [[bringing in no interest]], [[not taken in hand]] | ||
}} | |||
{{mantoulidis | |||
|mantxt=(=αὐτός πού δέν ἐργάζεται, [[ὀκνηρός]]). Ἀπό το α στερητ. + [[ἔργον]], συνηρημένο [[ἀντί]] ἄεργος.<br><b>Παράγωγα:</b> ἀργῶ (=δέν κάνω τίποτα), [[ἀργία]], [[ἀργότης]] (=[[βραδύτητα]]). | |||
}} | |||
{{lxth | |||
|lthtxt=''[[incultus]]'', [[uncultivated]], [[neglected]], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:2.17.1/ 2.17.1],<br>''[[iners]], [[inefficax]]'', [[idle]], [[ineffective]], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:3.82.4/ 3.82.4], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:7.67.3/ 7.67.3]. | |||
}} | |||
{{trml | |||
|trtx====[[fruitless]]=== | |||
Arabic: عَقِيم; Armenian: ամուլ, ստերջ, զուր; Azerbaijani: barsız, faydasız, xeyirsiz; Bulgarian: безплоден, безполезен; Catalan: infructuós; Chinese Mandarin: 枉然; Dutch: [[vruchteloos]], [[vergeefs]]; Esperanto: senfrukta, sterila, vana; Estonian: viljatu; Finnish: hyödytön, turha; French: [[vain]]; Georgian: უნაყოფო; German: [[fruchtlos]], [[unfruchtbar]], [[ergebnislos]], [[resultatlos]], [[unerquicklich]], [[unersprießlich]]; Greek: [[άκαρπος]], [[άκαρπη]], [[άκαρπο]], [[ατελέσφορος]], [[ατελέσφορη]], [[ατελέσφορο]]; Ancient Greek: [[ἄκαρπος]], [[ἀργός]], [[ἐτώσιος]], [[κενός]], [[ἅλιος]], [[μάταιος]], [[ἀνωφελής]], [[ἀνόνητος]]; Hindi: असफल, निष्फल, विफल; Italian: [[infruttuoso]], [[infruttuosa]], [[casso]], [[cassa]]; Japanese: 不毛; Korean: 헛되다; Latin: [[cassus]], [[cassa]], [[cassum]]; Lithuanian: tùščias, tuščià; Macedonian: бесплоден; Middle English: fruytles; Norwegian Bokmål: verdiløs, verdilaus; Nynorsk: verdilaus; Persian: بیثمر; Plautdietsch: fruchtlooss; Polish: bezowocny, próżny, bezpłodny; Portuguese: [[infrutífero]], [[infrutífera]]; Romanian: nefructuos, neproductiv, zadarnic, zadarnică; Russian: [[бесплодный]], [[бесполезный]], [[тщетный]]; Sanskrit: विफल, मोघ; Scottish Gaelic: mì-tharbhach; Serbo-Croatian: bèsplodan, бѐсплодан; Spanish: [[infructuoso]], [[estéril]]; Swedish: fruktlös; Telugu: నిష్ఫలము, విఫలము; Thai: หมัน | |||
}} | }} | ||
