γάρ: Difference between revisions

|elnltext=[[γάρ]] [γε, [[ἄρα]] partikel<br /><b class="num">1.</b> causaal-verklarend verbindingswoord, leidt uitweiding of zijsprong in want, namelijk, u moet weten dat, immers<br /><b class="num">2.</b> in verband met wat voorafgaat<br /><b class="num">3.</b> uitleg of verklaring van voorafgaande informatie:. τῷ γὰρ ἐπὶ φρεσὶ θῆκε... [[Ἥρη]]· κήδετο γὰρ Δαναῶν (Achilles riep het krijgsvolk bijeen) want Hera had hem op die gedachte gebracht; zij maakte zich namelijk grote zorgen om de Danaërs Il. 1.55, 56; λεκτέα ἃ [[γιγνώσκω]]· [[ἔμπειρος]] [[γάρ]] εἰμι τῆς χώρας ik moet vertellen wat ik weet; ik ben namelijk bekend met het terrein Xen. An. 5.6.6.<br /><b class="num">4.</b> uitleg/verklaring van een net gedane uitspraak:; ὦ [[πόποι]]· ἀνάριθμα γὰρ [[φέρω]] πήματα ach! (ik klaag) want ik heb ontelbare beproevingen te verdragen Soph. OT 168; οἵδ ’ οὐκέτ ’ [[εἰσί]]· [[τοῦτο]] [[γάρ]] σε δήξεται zij leven niet meer: (dat zeg ik) want dat zal je pijn doen Eur. Med. 1370; in potentialis of irrealis; πάντες μετεχόντων· οὐ γὰρ ἂν γένοιντο πόλεις, εἰ ὀλίγοι αὐτῶν μετέχοιεν iedereen moet daaraan deel hebben; want er zouden geen steden ontstaan als slechts enkelen eraan deel hadden Plat. Prot. 322d; met weglating van de cond. bijzin want anders:. ἐπιστευόμην... ὑπὸ Λακεδαιμονίων· οὐ γὰρ ἄν με ἔπεμπον πρὸς [[ὑμᾶς]] ik werd vertrouwd door de Lacedaemoniërs; want anders zouden ze mij nu niet naar jullie terugsturen Xen. An. 7.6.33.<br /><b class="num">5.</b> nadere toelichting (epexegetisch):. [[τεκμήριον]] δέ μοι [[τούτου]] [[τόδε]]· αἱ μὲν γὰρ φαινόνται ἐκ [[πολλοῦ]] [[τεο]] χρόνου ποιεύμεναι (de Egyptenaren hebben de oudste feesten) en daarvoor heb ik het volgende bewijs: het staat (namelijk) vast dat zij (de feesten) al geruime tijd worden georganiseerd Hdt. 2.58; ἐγὼ γὰρ Ἀθηναίους... [[φημί]]... σοφοὺς [[εἶναι]] (het is gepast dat ik dit uitleg): welnu, ik meen dat de Atheners wijs zijn Plat. Prot. 319b.<br /><b class="num">6.</b> in verband met wat volgt<br /><b class="num">7.</b> verklaring van het aanspreken van iemand, met het oog op wat volgt:. Ἀτρεΐδη..., πολλοὶ γὰρ [[τεθνᾶσι]]... Ἀχαιοί· τώ σε χρὴ πόλεμον... παῦσαι zoon van Atreus, (ik doe een beroep op u) want er zijn vele Grieken gesneuveld; daarom moet u een eind maken aan de oorlog Il. 7.328; ὦ βέλτιστε, σὺ γὰρ τούτων [[ἐπιστήμων]], τί χρὴ ποιεῖν; beste vriend, (ik spreek jou aan) jij hebt daar immers ervaring mee: wat moeten we doen? Plat. Phaed. 117a.<br /><b class="num">8.</b> in parenthesen met [[καί]] en δέ; de zin wordt onderbroken; vaak te vertalen met omdat namelijk:. καὶ οὐ γὰρ [[ἀνίει]] ἐπιὼν ὁ [[Δαρεῖος]], οἱ [[Σκύθαι]]... ὑπέφευγον en omdat namelijk Darius maar verder bleef trekken, trokken de Skythen zich terug Hdt. 4.125.2; [[νῦν]] δὲ [[σφόδρα]] γὰρ... [[ψευδόμενος]] δοκεῖς ἀληθῆ λέγειν, διὰ ταῦτά σε ἐγὼ [[ψέγω]] maar omdat je namelijk, terwijl je enorm liegt, de indruk wekt dat je de waarheid spreekt: daarom heb ik kritiek op je Plat. Prot. 347a.<br /><b class="num">9.</b> in antwoorden en commentaren<br /><b class="num">10.</b> bevestigend inderdaad:; [[οὐκ]]... ἐλέγετο ὑπὸ [[σοῦ]]...; # ἐλέγετο [[γάρ]] werd er niet door jou gezegd...? # ja, inderdaad (werd dat gezegd) Plat. Chrm. 164a; bevestigend en verklarend ja, want:; πόλλ ’ [[ἄγαν]] [[ἤδη]] θροεῖς. # ταρβῶ [[γάρ]], [[ὦναξ]] jij zegt al veel te veel. # ja, want ik ben bang, heer Soph. Ai. 593; bevestigend commentaar:. [[οἶμαι]] δὲ καὶ Λάχητα τόνδε. # ἀληθῆ γὰρ οἴει en ik denk dat ook Laches hier dat doet. # dat denk je terecht Plat. Lach. 180b.<br /><b class="num">11.</b> ontkennend/afwijzend en verklarend nee, want:; σκέψαι δὲ χἀτέραν [[ἔτι]] γνώμην. # ἀπὸ γὰρ όλοῦμαι onderzoek ook nog een ander voorstel. # nee, want dan ben ik er geweest Aristoph. Nub. 1440; na voorafgaande negatie:; οὐδὲ... ἀτιμίαν δεδιότες... ἀπέχονται αὐτῶν. # οὐ γὰρ ἂν πρέποι (filosofen) onthouden zich niet van die dingen omdat ze bang zijn voor eerloosheid. # nee, want dat zou niet gepast zijn Plat. Phaed. 82c; nee, inderdaad (niet). οὐ [[δῆτα]] [[ἔγωγε]]. # οὐ [[γάρ]] ik niet. # nee, inderdaad Plat. Phaed. 84a.