κρύπτω: Difference between revisions

|btext=<i>f.</i> κρύψω, <i>ao.</i> ἔκρυψα, <i>pf. inus.</i><br /><i>Pass. f.</i> κρυφθήσομαι, <i>ao.</i> ἐκρύφθην, <i>ao.2</i> [[ἐκρύβην]], <i>pf.</i> κέκρυμμαι;<br /><b>A.</b> <i>tr.</i> <b>I.</b> <i>au propre</i> couvrir, cacher ; <i>particul.</i> :<br /><b>1</b> couvrir pour protéger : τινα σάκεϊ IL couvrir qqn d’un bouclier ; κεφαλὰς κορύθεσσιν IL couvrir leurs têtes de casques ; τινα <i>ou</i> [[τι]] [[ὑπό]] τινι, mettre qqn <i>ou</i> qch à l’abri sous qch;<br /><b>2</b> cacher pour soustraire aux regards : ἑαυτόν SOPH se cacher ; [[σύ]] μ’ [[ἐξ]] ὁδοῦ πόδα κρύψον κατ’ [[ἄλσος]] SOPH guide mes pas hors du chemin et cache-moi dans le bois sacré;<br /><b>3</b> déposer sous : γῇ HDT, κατὰ γῆς PLUT, χθονί SOPH, κατὰ χθονός SOPH déposer sous terre ; τάφῳ SOPH déposer dans le tombeau;<br /><b>II.</b> <i>fig.</i> <b>1</b> cacher, celer, faire mystère de : [[τι]] de qch ; [[τι]] [[πρός]] τινα, [[τί]] τινα, cacher qch à qqn ; <i>part. pf.</i> [[κεκρυμμένος]], caché, secret;<br /><b>2</b> <i>simpl.</i> ne pas produire au dehors, garder pour soi : [[τί]] κρύψει ; SOPH que ne dira-t-il pas ? <i>litt.</i> que gardera-t-il en lui-même ?;<br /><b>B.</b> <i>intr.</i> se cacher, demeurer caché;<br /><i><b>Moy.</b></i> κρύπτομαι;<br /><b>I.</b> <i>tr.</i> <b>1</b> cacher pour soi <i>ou</i> sur soi : [[κάρα]] se cacher la tête;<br /><b>2</b> <i>fig.</i> cacher, celer : [[τἀληθές]] SOPH la vérité;<br /><b>II.</b> <i>intr.</i> se cacher ; être caché sous terre, être enterré.<br />'''Étymologie:''' R. Κρυφ, cacher, &gt; [[κρύφα]], κρυφήσομαι, <i>ou</i> Κρυβ, &gt; ἔκρυβον, [[ἐκρύβην]].

|ftr='''κρύπτω''': {krúptō}<br />'''Forms''': Fut. κρύψω, Aor. κρύψαι, Pass. κρυφθῆναι (alles seit Il.), -φῆναι (S.), -[[βῆναι]] (LXX usw.), Fut. -[[βήσομαι]] (E., LXX), Perf. Med. κέκρυμμαι (seit Od.), Akt. [[κέκρυφα]] (D. H.), iter. Ipf. [[κρύπτασκε]] (Θ 272; Risch 240), -εσκε (''h''. ''Cer''. 239), sp. Präs. [[κρύβω]], sp. Ipf. ἔκρυβον, -φον,<br />'''Grammar''': v.<br />'''Meaning''': [[verbergen]], [[verhüllen]], [[verstecken]].<br />'''Composita''': oft m. Präfix, z.B. ἀπο-, ἐν-, ἐπι-, κατα-,<br />'''Derivative''': Viele Ableitungen: 1. [[κρυπτός]] [[verborgen]], [[heimlich]], [[geheim]] (seit Ξ 168; Amman Μνήμης [[χάριν]] 1, 16) mit [[κρυπτάδιος]] ib. (Il., A. in lyr. u.a.; nach [[ἀμφάδιος]]), [[κρυπτικός]] [[verhüllend]] (Arist., Alex. Aphr.), [[κρυπτίνδα]] παίζειν [[Versteck spielen]] (Theognost.); [[κρυπτεύω]] [[sich verstecken]] (E. in lyr., X.) mit [[κρυπτεία]] [[heimlicher Sicherheitsdienst in Sparta]] (Pl., Arist. u. a.). — 2. (ἔγ-, [[ἀπό]]-, [[ἐπί]]-)[[κρύψις]] [[das sich Verstecken]], [[das Verbergen]] (E., Arist., Plb. usw.; Holt Les noms d’action en -σις 149). —3. [[κρυπτήρ]] "Verstecker", Ben. eines Geräts (Delos II^a, Sch.), -τήριος [[als Versteck dienend]] (Orac. ap. Paus. 8, 42, 6), [[κρύπτης]] [[Mitglied einer [[κρυπτεία]] (E. ''Fr''. 1126[?]). — 4. [[κρυφῆ]], dor. -φᾶ (Pi., S., X. u. a.), [[κρύφα]] (Th. u. a.) Adv. ‘heimlich, ohne jmds. Wissen’; davon κρυφάδαν (Korinn.), -άδις (Hdn.), -ηδόν (Od., Q. S.), -ανδόν (H.) ib. (Schwyzer 550, 626, 631); [[κρυφαῖος]] [[heimlich]] (Pi., Trag., [[LXX]] u. a.), [[κρύφασος]] N. eines Würfelwurfs (Poll.; Chantraine Formation 435). — 5. κατα-, [[ἀποκρυφή]] [[Hehl]], [[Versteck]] (S., LXX); [[κρύφιος]] [[verborgen]], [[heimlich]] (Hes., Pi., Trag., Th. usw.; [[κρύφιος]]: [[κρύπτω]] Schulze Kl. Schr. 362), [[κρυφία]] f. [[Verborgenheit]], [[Versteck]] (''PFlor''. 284, 8; VI^p), [[κρύφιμος]] = [[κρύφιος]] (Man., Pap. u.a.; Arbenz Die Adj. auf -ιμος 19 f.), -ιμαῖος ib. (Ephesos IV^p), -ιώδης ib. (Eust.); [[ἀπό]]-, [[ἐπί]]-, ἔγ-, [[ὑπόκρυφος]] [[versteckt]] (Pi., Hdt., E. usw.; von [[ἀποκρύπτω]] usw.), [[κρυφός]] ([[κρύφος]]) [[Versteck]] (Emp. 27, 3; Porzig Satzinhalte 319; LXX), [[geheim]], [[versteckt]] (coni. Pi. ''O''. 2, 97); zur Erklärung vgl. Georgacas Glotta 36, 164 f.; [[ἐγκρυφίας]] [[ἄρτος]] ‘unter der Asche verborgenes, d. i. gebackenes Brot’ (Hp. u. a.), [[ἐγκρυφιάζω]] [[sich verborgen halten]], [[verbergen]] (Ar. u. a.); [[κρυφιαστής]] [[Traumdeuter]] (Aq.). — 6. [[κρύβδα]] = [[κρύφα]] (Σ 168, A., Pi.), [[κρύβδην]], dor. -δαν (seit Od.); vgl. Haas Μνήμης [[χάριν]] 133f. —7. (ἀπο-)κρυβή [[Verhehlung]] (LXX, Vett. Val.), [[κρυβῆ]] = -φῆ (LXX, Pap.); [[κρυβηλός]]· κρυπτὸς [[πύργος]], [[κρύβες]] νεκροί, κρυβήτας· τετελευτηκότας, κρυβήσια· [[νεκύσια]], κρυβάζει· ἀποκρύπτειH.<br />'''Etymology''': An [[κρύπτω]] erinnert formal und semantisch [[καλύπτω]] (s. d.); die beiden Verba haben sich wahrscheinlich gegenseitig beeinflußt. Uber den Wechsel π: φ: β, der auch analogisch sein kann, vgl. Schwyzer 333, 705 A. 2, 737. — Bis auf den wurzelauslautenden Labial und die Vokalquantität stimmt [[κρύπτω]] zu slav., z.B. aksl. ''kryjo'', ''kryti''’[[κρύπτω]], [[ἀποκρύπτω]]’ (seit Persson Stud. 51 A. 1, Meillet MSL 8, 297), das seinerseits u. a. mit balt., z.B. lit. ''kráuju'', ''kráuti'' [[aufeinanderlegen]], [[aufstapeln]], [[aufhäufen]] verbunden wird; zur Bedeutung Schulze KZ 50, 275 (Kl. Schr. 621 f.). Sehr fraglich wegen des Vokals ist der Vergleich mit einem balt. Wort für [[betrügen]], [[hintergehen]], lit. ''króp''(''i'')''u'', ''krópti'', lett. ''krapt''. Weitere Formen m. Lit. bei WP. 1, 477, Pok. 616f., Fraenkel Wb. s. ''kráuti'' und ''krópti'' 2. Vasmer Wb. s. ''krytь''.<br />'''Page''' 2,29-30