διασῴζω: Difference between revisions

|Definition=<span class="sense"><span class="bld">A</span> [[preserve through]] a danger, of persons, Ἀπόλλωνα δ. κατακρύψασα <span class="bibl">Hdt.2.156</span>; δ. πόλιν <span class="bibl">E.<span class="title">Ph.</span>783</span>; δ. τινὰ ἐκ κινδύνων <span class="bibl">Isoc. 1.23</span>:—Med., [[save for oneself]], τὰ πλείστου ἄξια <span class="bibl">X.<span class="title">Cyr.</span>4.2.28</span>:—Pass., <span class="bibl">Pl.<span class="title">Ti.</span>22d</span>; [[come safe through]], τοὺς διασωθέντας <span class="bibl">Id.<span class="title">R.</span>540a</span>, cf. <span class="bibl"><span class="title">1 Ep.Pet.</span>3.20</span>, etc.; <b class="b3">διασῴζεσθαι ἐς .</b>. or <b class="b3">πρός .</b>. [[to come safe]] to a place, <span class="bibl">Th.4.113</span>, <span class="bibl">X.<span class="title">An.</span>5.4.5</span>, etc.; [[recover]] from illness, <span class="bibl">Id.<span class="title">Mem.</span>2.10.2</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">II</span> of things, [[preserve]], [[maintain]], ἀνδρὶ τἀμὰ δ. λέχη… <span class="bibl">E.<span class="title">Hel.</span> 65</span>; [[keep in memory]], <span class="bibl">X.<span class="title">Mem.</span>3.5.22</span>; δ. πίστιν τινί <span class="bibl">Id.<span class="title">HG</span>7.2.17</span>; δ. τὸν πρῶτον λόγον <span class="bibl">Pl.<span class="title">R.</span>395b</span>, cf. <span class="bibl">Arist.<span class="title">Ph.</span>189b1</span>; τὰ παλαιά <span class="bibl">Isoc.10.63</span>:—Med., [[preserve for oneself]], [[retain]], [[εὐδαιμονίαν]], [[εὐτυχίαν]], <span class="bibl">Th.3.39</span>, <span class="bibl">5.16</span>; δόξαν <span class="bibl">Lys.2.69</span>; τὴν τῶν Μήδων μαλακίαν <span class="bibl">X.<span class="title">Cyr.</span>8.8.15</span>.</span>

|dgtxt=<b class="num">• Alolema(s):</b> tb. -σώζω<br /><b class="num">I</b> tr.<br /><b class="num">1</b> [[salvar]]<br /><b class="num">a)</b> c. ac. de pers., anim. o colect. Ἀπόλλωνα ... διέσωσε κατακρύψασα Hdt.2.156, πόλιν E.<i>Ph</i>.783, τὰ ἔμβρυα διασώζουσιν (αἱ ἐν γαστρὶ ἔχουσαι) Hp.<i>Prorrh</i>.2.22, φίλους ἐκ ... κινδύνων διασῴζων Isoc.1.23, cf. 4.65, τῶν πολιτῶν οὓς εἶδεν ὄντας αἰχμαλώτους λυτρωσάμενος διέσῳσεν <i>IEryth</i>.28.18 (III a.C.), cf. <i>IEphesos</i> 1450.5, Σίλωνα I.<i>BI</i> 1.292, cf. Hld.5.20.9, <i>Vit.Aesop.G</i> 135;<br /><b class="num">b)</b> c. ac. de cosas y abstr. [[salvar]], [[conservar]], [[mantener a salvo]] τὰς νέας Hdt.7.49, cf. D.32.8, <i>AP</i> 9.106 (Leon.), Lib.<i>Ep</i>.847, τὸν πρῶτον λόγον Pl.<i>R</i>.395b, cf. Arist.<i>Ph</i>.189^b1, τὰ παλαιά Isoc.10.63, τὸν θᾶκον ... διασῴζειν guardar el asiento</i> Ar.<i>Ra</i>.1517, τὸ χρῶμα Thphr.<i>HP</i> 2.2.6, τό τε φρούριον διέσῳσε πολέμου ὄντος <i>SEG</i> 24.1547 (Ramnunte III a.C.), cf. <i>IEphesos</i> 2001.2 (IV/III a.C.), τὴν Πτολεμαίου βασιλείαν Plb.29.27.11, τὰς προσηγορίας I.<i>AI</i> 1.121, cf. Ath.183d, τὴν ἀσφάλειαν Plu.2.431a, cf. 695b, εὔνοιαν Vett.Val.375.11, τὰ γνωρίσματα Hld.9.24.7, ψυχὰς διασώζων (ὕπνος) Orph.<i>H</i>.85.7, cf. Cyr.Al.M.72.536C, ἡ πίστις τῶν συναλλαγμάτων ... ἀκραιφνῆ τὴν τῶν συνελθόντων διασώζει διάθεσιν la confianza en los contratos preserva intacta la buena disposición de las partes</i>, <i>PSI</i> 76.3 (VI d.C.)<br /><b class="num">•</b>c. ac. y dat. de pers. ἵν' ἀνδρὶ τἀμὰ διασώσῃ λέχη E.<i>Hel</i>.65, Ἀφόβῳ τὴν οὐσίαν D.30.18, cf. 31.1, τὴν πίστιν τοῖς φίλοις X.<i>HG</i> 7.2.17, c. ac. y πρός c. ac. τὴν τοῦ πλήθους εὐσέβειαν πρὸς τὸ θεῖον Plb.16.12.9<br /><b class="num">•</b>en v. med. mismo sent. τὴν εὐτυχίαν Th.5.16, cf. 3.39, τὰ πλείστου ἄξια X.<i>Cyr</i>.4.2.28, τὴν δὲ τῶν Μήδων μαλακίαν X.<i>Cyr</i>.8.8.15<br /><b class="num">•</b>c. ac. y ἐκ c. gen. [[preservar]] ἐκ τοῦ πυρὸς διασώζει τὰ ἔργα I.<i>BI</i> 5.288;<br /><b class="num">c)</b> [[conservar en la memoria]], [[recordar]] τὴν παλαιὰν παροιμίαν Pl.<i>R</i>.329a, πολλὰ μὲν οἶμαί σε τῶν πατρῴων στρατηγημάτων παρειληφότα διασῴζειν pienso que tú has guardado en tu memoria muchos de los conocimientos recibidos de tu padre</i> X.<i>Mem</i>.3.5.22, τὴν ... ἐκείνων δόξαν Lys.2.69, τέχνας ... καὶ μνήμας ἀπὸ μυρίων πραγμάτων Arr.<i>Epict</i>.1.14.9.<br /><b class="num">2</b> [[llevar]], [[conducir sano y salvo]] c. ac. y ἐς o πρός: ἵνα ... τὸν Παῦλον διασώσωσι πρὸς Φήλικα τὸν ἡγεμόνα <i>Act.Ap</i>.23.24, en v. pas. ἴσθι με ... ὑπὸ Λευκοθέας διασωθῆναι εἰς τὴν τῶν Φαιάκων χώραν entérate de que fui llevado sano y salvo por Leucótea al país de los feacios</i> Luc.<i>VH</i> 2.35.<br /><b class="num">II</b> intr. en v. med.-pas.<br /><b class="num">1</b> c. suj. de pers., abs. [[salvarse]] γενομένων ... πεντηκοντουτῶν οἱ διασωθέντες llegando a la edad de cincuenta años los que sobrevivieron</i> Pl.<i>R</i>.540a, οὐκ οἴει σοι ἄξιον εἶναι ἐπιμεληθῆναι ὅπως διασωθῇ; X.<i>Mem</i>.2.10.2, αὐτὸς δὲ μόλις διασωθεὶς ἥκοι Lycurg.18, cf. <i>ILampsakos</i> 4.74 (II a.C.), δι' ὕδατος del arca de Noé, 1<i>Ep.Petr</i>.3.20, ἐκ τῶν κινδύνων <i>IStratonikeia</i> 512.7 (I d.C.?), ἵνα διὰ τῶν σῶν ἁγιοτάτων εὐχῶν διασωθῶμεν <i>PHerm.Rees</i> 8.27 (IV d.C.)<br /><b class="num">•</b>c. compl. [[llegar a salvo]], [[refugiarse en]] ἐν τοῖς ὄρεσι διασῴζονται βουκόλοι Pl.<i>Ti</i>.22d, καταφυγόντες διασῴζονται ἐς τὴν Λήκυθον Th.4.113, cf. 3.108, πρὸς τὴν Ἑλλάδα X.<i>An</i>.5.4.5, πρὸς τὴν πόλιν Plb.8.14.8, εἰς τὸ ὄρος [[LXX]] <i>Ge</i>.19.19, εἰς Ἀθήνας D.L.3.21.<br /><b class="num">2</b> medic. [[salir de una enfermedad]], op. ‘[[morir]]’ [[sobrevivir]], incluso [[restablecerse]] οἱ πλεῖστοι διεσῴζοντο, ὀλίγοι δέ τινες ἔθνῃσκον Hp.<i>Epid</i>.1.14, cf. 20, <i>Coac</i>.395, <i>Eu.Matt</i>.14.36, <i>BGU</i> 332.7 (II/III d.C.).<br /><b class="num">3</b> c. suj. de cosa o abstr. [[conservarse]], [[mantenerse]] οἱ οἶκοι D.43.75, διασῴζεται ... ἐν τῷ Δαφνηφορείῳ [[γραφή]] Thphr.<i>Fr</i>.119, τοῖς μὲν γὰρ ἄλλοις τῶν ἀποθανόντων κἂν ἴχνος τῶν γνωρισμάτων διασώζεται Ach.Tat.1.13.3<br /><b class="num">•</b>fig. [[mantenerse íntegro]], [[preservarse]] οὕτω γὰρ ἂν καὶ ἡ θεία τριὰς καὶ τὸ [[ἅγιον]] κήρυγμα τῆς μοναρχίας διασώζοιτο Dion.Rom. en Ath.Al.<i>Decr</i>.26.7.

|elnltext=δια-σῴζω met acc. redden, er doorheen slepen:. Ἀπόλλωνα... διέσωσε κατακρύψασα zij wist Apollo te redden door hem te verbergen Hdt. 2.156.4. bewaren, behouden, veilig stellen:; διασῶσαι τὰς νέας de vloot beschutting bieden Hdt. 7.49.2; τὴν πίστιν τοῖς φίλοις trouw blijven aan de vrienden Xen. Hell. 7.2.17; ook med.:; τὰ πλείστου ἄξια ἐλάμβανον ὡς διασωσόμενοι zij grepen wat het meest waardevol was om het in zekerheid te brengen Xen. Cyr. 4.2.28; εὐδαιμονίαν διασῴζονται zij stellen hun eigen geluk veilig Thuc. 3.39.4; in herinnering bewaren:. πολλὰ... σε τῶν πατρῴων στρατηγημάτων παρειληφότα διασῴζειν dat je veel van de krijgstactiek die je van je vader hebt overgenomen in gedachten houdt Xen. Mem. 3.5.22. med.-pass., intrans. zich in veiligheid brengen, veilig aankomen, met prep. bep.: διασῴζονται ἐς τὴν Λήκυθον zij kwamen veilig aan in Lekythos Thuc. 4.113.2; τοὺς διασωθέντας degenen die zich hebben weten te redden Plat. Resp. 540a. geneesk. erdoor komen, herstellen:. οἱ πλεῖστοι διεσῴζοντο, ὀλίγοι δέ τινες ἔθνῃσκον de meesten kwamen erdoorheen, en maar weinigen stierven Hp. Epid. 1.14.