δέρτρον: Difference between revisions

{{pape

|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0550.png Seite 550]] τό ([[δέρω]]), einmal bei Homer, Odyss. 11, 579, wo es die [[innere Haut]] im menschlichen Leibe bezeichnet, von welcher die Leber umschlossen wird: γῦπε δέ μιν [[ἑκάτερθε]] παρημένω ήπαρ ἔκειρον, [[δέρτρον]] ἔσω δύνοντες; Scholl. τὸ [[δέρτρον]] Ἀντίμαχος μὲν ὁ [[Κολοφώνιος]] τὸν ἐπίπλουν ἀκούει τὸν ἐν τοῖς καλουμένοις ἐγκάτοις. λέγει γὰρ (fragm. Stoll. no 44) »[[οὐδέ]] τι θερμὸν ἀναπνείων χολάδας δέρτροισι καλύψεις«. ὁ δὲ ἐπίπλους, φησὶν [[Ἀπολλόδωρος]], ὄν ἀργέτα δημὸν καλεῖ (Iliad. 11, 818. 21, 127), οὐ περὶ τὸ [[ἧπαρ]], ἀλλὰ περὶ τὴν κοιλίαν ἐστίν. Δωριεῖς δὲ τὴν ὑπὸ τὴν δορὰν σάρκα [[δέρτρον]] καλοῦσιν κτἑ.; vgl. Eustath. p. 1700, 9 Apollon. Lex. Hom. p. 57, 13. – Hippocrat. – Lycophr. 880 δ. θρυλιγμάτων, spitzes Bruchstück. [[δέρω]], <b class="b2">schinden, abhäuten</b>, das Fell abziehen; Wurzel Δαρ-, mit Umlaut Δερ-, vgl. perfect. δέδαρμαι und aorist. pass. ἐδάρην und die Nebenformen [[δείρω]] (s. oben besonders), entstanden aus δερίω, und [[δαίρω]], entstanden aus δαρίω; über die verwandten Wötter anderer indogermanischer Sprachen s. Curtius Grundzüge der Griech. Etymol. 1 S. 200. – Futur. δερῶ, aorist. act. ἔδειρα, perf. pass. δέδαρμαι, Ar. Lys. 158, aor. pass. ἐδάρην, δαρθείς Nicochar. B. A. 89, futur. pass. δαρήσομαι. – Homerische Formen: ἔδερον 3. plural., Iliad. 23, 167; [[δέρον]] 3. plural., Iliad. 7, 316; ἔδειραν, Iliad. 2, 422; δείρας, Odyss. 10, 19, δῶκε δέ μοι δείρας, var. lect. δῶκέ μοι ἐκδείρας; δείραντας, Odyss. 11, 46. Vom Abhäuten der Thiere bei'm Schlachten: Iliad. 7, 316 τοῖσι δὲ βοῦν ἶέρευσεν [[Ἀγαμέμνων]] ἄρσενα πενταέτηρον –. τὸν [[δέρον]] [[ἀμφί]] θ' ἕπον, [[καί]] μιν διέχευαν ἅπαντα, μίστυλλόν τ' ἄρ' [[ἐπισταμένως]], πεῖράν τ' ὀβελοῖσιν, ὤπτησάν τε περιφραδέως, ἐρύσαντό τε πάντα: man beachte die Homerische Enallage der Tempora, [[δέρον]] statt des aorist. Odyss. 11, 46 ἑτάροισιν ἐκέλευσα μῆλα, τὰ δὴ κατέκειτ' ἐσφαγμένα νηλέι χαλκῷ, δείραντας κατακῆαι. Odyss. 8, 61 τοῖσιν δ' Ἀλκίνοος [[δυοκαίδεκα]] μῆλ' ἱέρευσεν, ὀκτὼ δ' ἀργιόδοντας ὕας, δύο δ' εἰλίποδας [[βοῦς]]· τοὺς [[δέρον]] [[ἀμφί]] θ' ἕπον, τετύκοντό τε δαῖτ' ἐρατεινήν. Vom Schlauche des Aeolus Odyss. 10, 19 δῶκε δέ μοι δείρας ἀσκὸν βοὸς ἐννεώροιο, [[ἔνθα]] δὲ ῃυκτάων ἀνέμων κατέδησε κέλευθα. – Folgende: ἀσκὸν δέρειν τινά, poet. bei Plut. Sol. 14, Einen lebendig schinden, durchgerben, durchprügeln; Ar. Ran. 618; vgl. [[δαίρω]]. Allgemeiner: ὁ μὴ δαρεὶς [[ἄνθρωπος]] οὐ παιδεύεται Menand. monost. 422; vgl. Plat. Euthyd. 285 d.

}}

{{ls

|lstext='''δέρτρον''': τό, ([[δέρω]]) = ἐπίπλους ἢ ἐπίπλουν, ἡ μεμβρᾶνα, ἥτις περιβάλλει τὰ [[ἐντόσθια]], Λατ. omentum, Ἀντίμ. 107, Ἱππ. 1149Ε· ἐν Ὀδ. Λ. 579 οἱ γῦπες τοῦ Τιτυοῦ παριστάνονται ὡς [[δέρτρον]] ἔσω δύνοντες, [[ἔνθα]] τὸ [[δέρτρον]] ἔσω [[εἶναι]] ἀντὶ τοῦ εἰς [[δέρτρον]], [[μέχρι]] τῶν ἐντοσθίων, πρβλ. Ἱππ. ἔνθ’ ἀνωτ., καὶ ἴδε ἐν λ. [[εἴσω]]. ΙΙ. ἐν Ὀδ. ἔνθ’ ἀνωτ., [[δέρτρον]] ἑρμηνεύεται ὑπὸ τοῦ Σουΐδ., Ε. Μ., κτλ., ὡς ἐπὶ τοῦ ῥάμφους τοῦ γυπὸς λεγόμενον· [[ὅθεν]] ὁ Λυκ. 880 μετεχειρίσθη τὴν λέξιν πρὸς δήλωσιν τοῦ αἰχμηροῦ, θρυλλιγμάτων δέρτρα, [[ὀξέα]] συντρίματα.

}}

{{Autenrieth