Δημήτηρ: Difference between revisions

{{DGE

|dgtxt=-τρος, ἡ<br /><b class="num">• Alolema(s):</b> dór., arcad., beoc. Δᾱμάτηρ [-μᾱ-] Lasus 1.1, Pi.<i>O</i>.6.95, <i>I</i>.1.57, B.3.2, E.<i>Ph</i>.685, Call.<i>Cer</i>.57, 40, 49, <i>IKnidos</i> 147.A.20 (II a.C.); tes. [[Δάμματερ]] <i>IG</i> 9(2).1235 (Perrebia II d.C.); eol. [[Δωμάτηρ]] Hoffmann, <i>Griechischen Dialekte</i> 2.108 (Egas II a.C.); Δήμητρα, -ας <i>h.Cer</i>.tít., Arist.<i>Oec</i>.1349^a15, D.S.1.13, 5.4, 68, Apollod.1.1.5, epigr. en Paus.1.37.2, <i>TAM</i> 5.244 (Kula); [[Δάματρα]] <i>IG</i> 7.2793 (Copas); v. tb. [[Δηώ]]<br /><b class="num">• Morfología:</b> [ac. sg. Δήμητρα <i>h.Cer</i>.1, Hes.<i>Th</i>.454, dór. [[Δάματρα]] Call.<i>Cer</i>.71, <i>IKnidos</i> 147.A.20 (II a.C.); gen. Δημήτερος <i>Il</i>.13.322, <i>h.Cer</i>.439, Hes.<i>Op</i>.32, Nonn.<i>D</i>.1.108, Orph.<i>H</i>.18.12, beoc. Δαμάτρας <i>IG</i> 7.2793 (Copas), dór. Δαμάτερος Pi.<i>I</i>.7.4, <i>Lyr.Alex.Adesp</i>.9.1; dat. Δημήτερι <i>h.Cer</i>.297, Hes.<i>Op</i>.465, Nonn.<i>D</i>.45.101, Orph.<i>L</i>.594, dór. Δαμάτερι Theoc.7.32, tes. Δαμμάτερι <i>IG</i> 9(2).1235 (II d.C.); plu. ac. Δήμητρας Plu.2.744b; dór. gen. Δαματέρων <i>Lindos</i> 183 (III/II a.C.); dór. dat. Δαμάτερσιν <i>Tit.Cam</i>.156a.4 (I a.C.)]<br />[[Deméter]]<br /><b class="num">I</b> <b class="num">1</b>mit. hija de Crono y Rea, símbolo de las fuerzas productoras de la naturaleza, diosa de la agricultura, esp. del trigo y los cereales, madre de Perséfone, sus santuarios estaban repartidos por toda Grecia, siendo el principal el de Eleusis <i>Il</i>.5.500, <i>Od</i>.5.125, Hes.<i>Th</i>.454, 912, 969, <i>Op</i>.300, <i>h.Cer.passim</i>, Archil.223, 241, Lasus [[l.c.]], A.<i>Fr</i>.300.7, S.<i>OC</i> 1600, Pi.ll.cc., B.l.c., <i>Lyr.Adesp</i>.460.7, 11<i>S</i>., Pl.<i>Cra</i>.404b, Ar.<i>Ra</i>.383, 384, Moschio Trag.6.24, Call.ll.cc., Theoc.10.42, Luc.<i>Salt</i>.40, <i>Icar</i>.27, Orph.<i>H</i>.40.2, 18.12, <i>h.ad Mus</i>.6, <i>Comm</i>.18.9, Apollod.1.5.1, 2, Paus.1.14.2, 1.37.2, 2.5.8, D.S.5.68<br /><b class="num">•</b>plu. Δαμάτερες ref. a Deméter y Core <i>Lindos</i> [[l.c.]], <i>Tit.Cam</i>.l.c.<br /><b class="num">•</b>tb. [[diosas como Deméter]] Δήμητρας δὲ καὶ Ἀθηνᾶς καὶ Ἀρτέμιδας οὐκ ἔχομεν Plu.2.744b<br /><b class="num">•</b>frec. en giros como Δημήτερος [[ἀκτή]] la espiga de Deméter</i> ref. al trigo <i>Il</i>.13.322, 21.76, Hes.<i>Op</i>.32, 597, 805, cf. Hsch.<br /><b class="num">•</b>tb. ref. a la isla de Tasos, rica en trigo, D.P.523<br /><b class="num">•</b>Δήμητρος καρπὸς [[el fruto de Deméter]] Hdt.1.193, 4.198, X.<i>HG</i> 6.3.6, πυρὸς Δήμητρος Babr.129.6<br /><b class="num">•</b>Δήμητρος τέμενος de Piraso en Tesalia <i>Il</i>.2.696, Δάματρος κλυτὸν [[ἄλσος]] el bosque sagrado de Deméter</i> ref. a Eleusis, Pi.<i>I</i>.1.57, Call.<i>Cer</i>.37<br /><b class="num">•</b>invocada en juramentos μὰ τὴν Δήμητρα Ar.<i>Eq</i>.698, <i>Th</i>.225, <i>Ach</i>.708, D.3.32, 19.262, Men.<i>Pc</i>.505, <i>Dysc</i>.570, μὰ, νὴ τὸν [[Δία]], τὸν Ἀπόλλω καὶ τὴν Δήμητρα D.52.9, Ar.<i>Eq</i>.941, εὔχομαι τῇ Δήμητρι καὶ τῇ Κόρῃ Din.<i>Fr</i>.34<br /><b class="num">•</b>en voc. ὦ Δάματερ para expresar sorpresa, Theopomp.Com.24, Luc.<i>DMeretr</i>.12.4<br /><b class="num">•</b>recibe numerosos epítetos ligados a su actividad: Θεσμοφόρος Hdt.6.91, 134, Paus.10.33.12, <i>Didyma</i> 496A.2 (II d.C.), Καρποφόρος Paus.8.53.7, <i>Didyma</i> 504.12 (III/IV d.C.), Καρποτρόφος <i>Didyma</i> 504.24 (III/IV d.C.), Χθονία Paus.2.35.5, [[Ἀμφικτυονίς]] como protectora de la anfictionía, Hdt.7.200, o a los lugares de culto: Ἐλευσινία Hdt.9.57, Paus.8.29.5<br /><b class="num">•</b>por anal. Δ. Αἰγυπτίη [[la Deméter egipcia]] ref. a Isis, Hdt.2.59, 122, 156, D.S.1.13, 25, 96, Nonn.<i>D</i>.3.282, cf. Apollod.2.1.3.<br /><b class="num">2</b> por meton. Δήμητηρ [[el trigo]] Orác. en Hdt.7.141, cf. <i>SHell</i>.1139, Opp.<i>C</i>.1.434<br /><b class="num">•</b>Δήμητρος κόρη [[la harina]] Eub.75<br /><b class="num">•</b>[[Δημήτηρ]] [[el pan]], [[la harina]] Opp.<i>H</i>.3.463, 484<br /><b class="num">•</b>[[tierra]] ὁ γὰρ ποταμὸς ... Δήμητρα πομπεύει πολλήν pues el río ... lleva mucha tierra</i> del Nilo durante la crecida, anón. en <i>PMichael</i>.4.8.<br /><b class="num">II</b> geog. Δήμητρος σκοπιᾶς ἄκρον cabo en la costa occidental del golfo arábigo, Ptol.<i>Geog</i>.4.7.2. • DMic.: <i>da-ma-te</i> (?).

}}

{{ls

|lstext='''Δημήτηρ''': τερος καὶ τρος, ἡ, [[ὡσαύτως]] ἀπαντᾷ αἰτιατ. Δήμητραν ὡς ἐξ ὀνομαστικῆς Δήμητρα, Ἐπιγρ. παρὰ Παυσ. 1. 37, 2, καὶ [[συχνάκις]] εἰσήχθη ὑπὸ τῶν ἀντιγραφέων ἀντὶ τοῦ Δήμητρα, ἴδε Dobr. παρ’ Ἀριστοφ. Πλ. 64· - ἡ θεὰ [[Δημήτηρ]], Λατ. Ceres, [[θεότης]] τῆς γεωργίας καὶ τοῦ ἀγροτικοῦ βίου, [[μήτηρ]] τῆς Περσεφόνης· σπανίως ἀναφέρεται ἐν Ἰλιάδι (Β. 696., Ε. 500., Ξ. 326, πρβλ. ἀκτή), [[ἅπαξ]] ἐν τῇ Ὀδ. (Ε. 125)· ἡ [[κυρία]] πηγὴ τῶν περὶ αὐτῆς μύθων [[εἶναι]] οἱ Ὁμ. Ὕμν. εἰς Δήμ.· ἐλατρεύετο δὲ ἰδίως ἐν Ἐλευσῖνι (πρβλ. Ἐλευσίνια). Ἀριστ. Ἀποσπ. 594· καὶ ἐν Ἔννῃ τῆς Σικελίας, ὁ αὐτ. Θαυμασ. 82. 2) προσηγορ. ὡς [[ὄνομα]] τοῦ ἄρτου, Ὀππ. Ἁλ. 3. 463· ἴδε ἐν λ. ἀκτή, καρπός. (Κοινῶς ἑρμηνεύεται ὡς παλαιὸς [[τύπος]] τοῦ Γῆ [[μήτηρ]], ἀλλ’ ἴδε τὴν λ. δᾶ).

}}

{{Autenrieth