πατριώτης: Difference between revisions

{{pape

|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0536.png Seite 536]] ὁ, der aus dem nämlichen Lande ist, Landsmann, auch der in demselben Lande wohnt; ursprünglich aber ward das Wort nur von Sclaven und von Thieren gebraucht, z. B. ἵπποι πατριῶται, Xen. Cyr. 2, 2, 26; vgl. Ath. XI, 487 c; D. C. 40, 9; u. übertr. von leblosen Dingen, wie Soph. O. R. 1091 den Berg Kithäron den [[πατριώτης]] des Oedipus nennt; nach Poll. 3, 54 ist es bei den Barbaren = Mitbürger, dem [[πολίτης]] der freien Griechen entsprechend, vgl. Luc. soloec. 5 u. B. A. 113, wo es aus Alexis angeführt wird, u. Pherecr. bei Schol. Ar. Av. 1296; so auch Plat. [[μήτε]] πατριώτας ἀλλήλοις εἶναι τοὺς μέλλοντας [[ῥᾷον]] δουλεύσειν, Legg. VI, 777 d, u. so bei Sp.; Plut. Symp. 4, 6, 1 nennt den Dionysus seinen [[πατριώτης]] [[θεός]]; u. bei Iambl. v. Pyth. 52 sind πατριῶται wirklich Mitbürger.

}}

{{ls

|lstext='''πατριώτης''': -ου, ὁ, κλητικ. -ῶτα Νίκων ἐν «Κιθαρῳδῷ» 1· ([[πάτριος]])· - ὁ ἔχων τὴν αὐτὴν πατρίδα, [[συμπατριώτης]]· [[κυρίως]] τὸ [[πατριώτης]] ἐλέγετο ἐπὶ τῶν βαρβάρων οἵτινες εἶχον μόνον κοινὴν πατρίδα, ἐν ᾧ οἱ Ἕλληνες ἐκαλοῦντο καθ’ ἑαυτοὺς πολῖται ὡς ἔχοντες κοινὴν πόλιν ([[ἤτοι]] ἐλευθέραν πόλιν), Πολυδ. Γ΄, 54, Ἡσυχ., Φώτ· [[ἐντεῦθεν]]: [[μήτε]] πατριώτας [[ἀλλήλων]] [[εἶναι]] τούς μέλλοντας ῥᾷον δουλεύσειν ([[διότι]] παρὰ τοῖς βαρβάροις πάντα δοῦλα πλὴν [[ἑνός]]) Πλάτ. Νόμ. 777C τοῖσι Λυκούργου πατριώταις, «φαίνονται τὸν Λυκοῦργον Αἰγύπτιον [[εἶναι]] νομίζοντες ἢ τὸ γένος ἢ τοὺς τρόπους» (Σχόλ. Εἰς Ἀριστοφ. Ὄρν. 1294), Φερεκράτ. ἐν «Ἀγρίοις» 5, πρβλ. Ἄλεξιν ἐν Ἀδηλ. 74: [[ἐντεῦθεν]] ὁ Ξενοφ. λέγει ἵπποι πατριῶται = ἐγχώριοι, Κύρ. 2. 2. 26· καὶ κατὰ μεταφορ. ὁ Σοφ. καλεῖ τὸν Κιθαιρῶνα πατριώτην τοῦ Οἰδίποδος, Ο. Τ. 1091· ἐπὶ τοῦ Διονύσου, τὸν πατριώτην Θεόν,. μαινομέναις ἀνθέοντα τιμαῖσι Διόνυσον Πλούτ. 2. 671C· π. ἐστί μοι. - Ἀπόκρ. ἐλάνθανες ἄρα [[βάρβαρος]] ὢν Λουκ. Σολοικ. 5·

}}

{{grml