πεντηκοστός: Difference between revisions

|Definition=πεντηκοστή, πεντηκοστόν,<br><span class="bld">A</span> [[fiftieth]], Pl. ''Tht.'' 175b.<br><span class="bld">II</span> Subst. [[πεντηκοστή]], ἡ,<br><span class="bld">1</span> (''[[sc.]]'' [[μερίς]]), [[fiftieth part]]: hence, [[tax of two per cent]]. on exports and imports, at Athens, And.1.133, D.59.27: pl., Id.24.120; ἐς Ἀθάνας πεντηκοστὰ τῶν λίθων ''IG'' 42(1).103.46 (Epid.); at Delos, ib.22.1635.38 (iv B. C.), 11(2).161 ''A'' 26 (iii B. C.); at Halicarnassus, ''OGI'' 46.12 (iii B. C.); <b class="b3">τῶν πρηθέντων τελείτω π.</b> ''SIG'' 229.5 (Erythrae, iv B. C.); = Lat. [[quinquagesima]], D.C.55.31 ([[si vera lectio|s.v.l.]]): metaph., <b class="b3">ταύτην ευὕρηκε Μειδίας καινὴν ἱππικήν τινα πεντηκοστήν</b> invented a new sort of [[composition of two per cent]]. in lieu of his cavalry service, i.e. paid this instead of it, D.21.166.<br><span class="bld">2</span> (''[[sc.]]'' [[ἡμέρα]]), [[fiftieth day]] (after the Passover), ''Pentecost'', [[LXX]] 2 ''Ma.'' 12.32; <b class="b3">ἡ ἡμέρα τῆς Π.</b> ''Act.Ap.'' 2.1.

|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0559.png Seite 559]] der funfzigste, Plat. Theaet. 175 b u. sonst; ἡ [[πεντηκοστή]], der funfzigste Teil, ''[[sc.]]'' [[μοῖρα]], also 2 Procent war der übliche Eingangszoll, τῶν εἰσαγομένων εἰς τὸν Πειραιᾶ φορτίων καὶ ἀνδραπόδων ἐκ τῆς ἀλλοδαπῆς πεντηκοστὴν ἐτ έλουν οἱ ἔμποροι, B. A. 297; Andoc. 1, 133 u. A.; vgl. Vöckh's Staatshaush. der Ath. I p. 337; – ἡ [[πεντηκοστή]], ''[[sc.]]'' [[ἡμέρα]], der funfzigste Tag nach Ostern, d. i. Pfingsten, K. S.

|mltxt=-ή, -ό / [[πεντηκοστός]], -ή, -όν, ΝΜΑ<br /><b>1.</b> τακτικό αριθμητικό που αντιστοιχεί στο απόλυτο [[πεντήκοντα]] και χρησιμοποιείται για να δηλώσει αυτόν που σε μια [[σειρά]] ή [[τάξη]] ομοειδών προσώπων ή αντικειμένων κατέχει τον αριθμό [[πενήντα]], αυτός που αριθμείται [[μετά]] από άλλους [[σαράντα]] [[εννέα]]<br /><b>2.</b> <b>το θηλ. ως ουσ.</b> <i>η Πεντηκοστή</i><br /><b>εκκλ.</b> [[εορτή]] που γιορτάζεται [[πενήντα]] ημέρες [[μετά]] το [[Πάσχα]] και αντιστοιχεί [[προς]] την ομώνυμη [[εορτή]] τών Ιουδαίων [[αλλά]] έχει διαφορετικό [[περιεχόμενο]], [[είναι]] [[δηλαδή]] για τους χριστιανούς η [[εορτή]] της επιφοίτησης του Αγίου Πνεύματος και η [[γενέθλια]] [[ημέρα]] της Εκκλησίας, της οποίας η [[αρχή]] του εορτασμού ανάγεται στους αποστολικούς χρόνους και εορταζόταν εξ αρχής [[είτε]] στον ναό τών Ιεροσολύμων [[μαζί]] με τους Ιουδαίους [[είτε]] ανεξαρτήτως<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>το ουδ. ως ουσ.</b> <i>το πεντηκοστό</i><br />καθένα από τα [[πενήντα]] ίσα μέρη στα οποία διαιρείται [[ποσό]] ή [[μέγεθος]], το [[πεντηκοστημόριο]]<br /><b>αρχ.</b><br /><b>το θηλ. ως ουσ.</b> α) το πεντηκοστό [[μέρος]]<br />β) ([[ιδίως]] στην Αθήνα, στη Δήλο, στην Αλικαρνασσό και στην Ερυθραία) [[φόρος]] δύο επί τοῖς [[εκατό]] ο [[οποίος]] επιβαλλόταν σε [[κάθε]] εισαγόμενο και [[εξαγόμενο]] [[εμπόρευμα]], όπως λ.χ. στον εισαγόμενο σίτο.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> <i>πεντήκο</i>-<i>ντα</i> <span style="color: red;">+</span> κατάλ. -<i>στος</i> ([[πρβλ]]. [[ογδοηκοστός]])].

{{mdlsj

|mdlsjtxt=[[πεντηκοστός]], ή, όν [[πεντήκοντα]]<br /><b class="num">I.</b> [[fiftieth]], Plat.<br /><b class="num">II.</b> as [[substantive]], ἡ [[πεντηκοστή]],<br /><b class="num">1.</b> (''[[sc.]]'' μερίσ), at [[Athens]] the [[duty]] of one-[[fiftieth]], or two per cent., on all exports and [[imports]], Oratt.; εὕρηκε καινὴν ἱππικῆς τινὰ πεντηκοστήν he invented a new two per cent. [[duty]], in [[lieu]] of his [[cavalry]] [[service]], i. e. paid [[this]] [[instead]] of it, Dem.<br /><b class="num">2.</b> (''[[sc.]]'' ἡμέρἀ, the [[fiftieth]] day ([[after]] the Passover), Pentecost, NTest.

{{lxth

|lthtxt=''[[quinquagesimus]]'', [[fiftieth]], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:3.116.2/ 3.116.2], (<i>de Aetna</i> <i>concerning Aetna</i>)