3,277,220
edits
τέρμα: Difference between revisions
From LSJ
m
Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{bailly.*}}\n)" to "$2$1"
m (Text replacement - "l’" to "l'") |
m (Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{bailly.*}}\n)" to "$2$1") |
||
| Line 12: | Line 12: | ||
{{pape | {{pape | ||
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-1094.png Seite 1094]] ατος, τό, 1) Ende, Gränze, Ziel; – a) das Ziel, um welches beim Wettfahren die Wagen nach links umbiegen mußten; dah. ἑλίσσειν περὶ τέρματα, στρέφειν, βάλλειν od. εὖ σχεθέειν περὶ [[τέρμα]], Il. 23, 309. 323. 333. 462. 466. – b) das Ziel, bis zu welchem die Wettrenner laufen mußten, Il. 23, 332. 358. 757; [[δωδεκάγναμπτον]] περὶ [[τέρμα]] δρόμου, Pind. O. 3, 33; u. übertr., δρόμου δ' ἔσωσας τῇ φύσει τὰ τέρματα, Soph. El. 678; τί [[τέρμα]] τόλμης καὶ θράσους γενήσεται, Eur. Hipp. 140. – c) das Malzeichen, durch welches beim Wettkampfe mit dem Diskos die Stelle bezeichnet wurde, wo ein Diskos niedergefallen war, Od. 8, 193. – 2) das äußerste Ende, z. B. des Laufes eines Flusses, Her. 4, 52; Εὐρώπης, 7, 54; πῆ ποτε μόχθων χρὴ τέρματα τῶνδ' ἐπιτεῖλαι, Aesch. Prom. 100; ὡς ἂν τέρματ' ἐκμάθῃς ὁδοῦ, 708, u. öfter; vgl. πολλῶν ἄκουσον τέρματ' αἰδοίων λόγων, Suppl. 450; jedes Aeußerste oder Höchste, Gipfel, τέρμ' ἀέθλων, Pind. I. 3, 85; τέχνης, der höchste Gipfel, die Vollendung der Kunst; βίου, das Ziel, der Gipfel des Lebens, Alter, Tod, Soph. O. R. 1530; vgl. Xen. Lac. 10, 1 u. Plut. Philop. 18; auch θανάτου [[τέρμα]], Eur. Hipp. 140; auch in sp. Prosa, wie Luc. Tim. 20. – 3) bes. die oberste Gewalt, die letzte, höchste Entscheidung, θεοὶ ἁπάντων τέρμ' ἔχοντες, die Götter, die über Alles die höchste Gewalt od. Entscheidung haben, Eur. Suppl. 615; [[τέρμα]] σωτηρίας ἔχειν, die Macht haben Heil zu verleihen, Or. 1343; [[τέρμα]] Κορίνθου ἔχειν, die Obergewalt über Korinth haben, Simonds. 85; θεοί, οἳ φιλίης τέρματ' ἐμῆς ἔχετε, Diosc. 5 (XII, 170). – Auch adv. [[τέρμα]], endlich, zuletzt, wie [[τέλος]], Phocylid. 130. | |ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-1094.png Seite 1094]] ατος, τό, 1) Ende, Gränze, Ziel; – a) das Ziel, um welches beim Wettfahren die Wagen nach links umbiegen mußten; dah. ἑλίσσειν περὶ τέρματα, στρέφειν, βάλλειν od. εὖ σχεθέειν περὶ [[τέρμα]], Il. 23, 309. 323. 333. 462. 466. – b) das Ziel, bis zu welchem die Wettrenner laufen mußten, Il. 23, 332. 358. 757; [[δωδεκάγναμπτον]] περὶ [[τέρμα]] δρόμου, Pind. O. 3, 33; u. übertr., δρόμου δ' ἔσωσας τῇ φύσει τὰ τέρματα, Soph. El. 678; τί [[τέρμα]] τόλμης καὶ θράσους γενήσεται, Eur. Hipp. 140. – c) das Malzeichen, durch welches beim Wettkampfe mit dem Diskos die Stelle bezeichnet wurde, wo ein Diskos niedergefallen war, Od. 8, 193. – 2) das äußerste Ende, z. B. des Laufes eines Flusses, Her. 4, 52; Εὐρώπης, 7, 54; πῆ ποτε μόχθων χρὴ τέρματα τῶνδ' ἐπιτεῖλαι, Aesch. Prom. 100; ὡς ἂν τέρματ' ἐκμάθῃς ὁδοῦ, 708, u. öfter; vgl. πολλῶν ἄκουσον τέρματ' αἰδοίων λόγων, Suppl. 450; jedes Aeußerste oder Höchste, Gipfel, τέρμ' ἀέθλων, Pind. I. 3, 85; τέχνης, der höchste Gipfel, die Vollendung der Kunst; βίου, das Ziel, der Gipfel des Lebens, Alter, Tod, Soph. O. R. 1530; vgl. Xen. Lac. 10, 1 u. Plut. Philop. 18; auch θανάτου [[τέρμα]], Eur. Hipp. 140; auch in sp. Prosa, wie Luc. Tim. 20. – 3) bes. die oberste Gewalt, die letzte, höchste Entscheidung, θεοὶ ἁπάντων τέρμ' ἔχοντες, die Götter, die über Alles die höchste Gewalt od. Entscheidung haben, Eur. Suppl. 615; [[τέρμα]] σωτηρίας ἔχειν, die Macht haben Heil zu verleihen, Or. 1343; [[τέρμα]] Κορίνθου ἔχειν, die Obergewalt über Korinth haben, Simonds. 85; θεοί, οἳ φιλίης τέρματ' ἐμῆς ἔχετε, Diosc. 5 (XII, 170). – Auch adv. [[τέρμα]], endlich, zuletzt, wie [[τέλος]], Phocylid. 130. | ||
}} | |||
{{bailly | |||
|btext=ατος (τό) :<br /><b>I.</b> but, <i>particul.</i><br /><b>1</b> borne autour de laquelle évoluent les chars dans la carrière;<br /><b>2</b> but pour le jet du disque;<br /><b>3</b> <i>fig.</i> but : πρὸς [[τέρμα]] [[εἶναι]] ESCHL être près du but ; [[ἀφικέσθαι]] ἐπὶ [[τέρμα]] SOPH parvenir au but;<br /><b>II.</b> <i>p. suite</i> extrémité, terme : [[τέρμα]] κελεύθου ESCHL terme d'une route ; [[τέρμα]] φυγῆς ESCHL terme d'une fuite ; <i>au plur.</i> τέρματα Εὐρώπης HDT les extrémités de l'Europe ; <i>fig.</i> fin, cessation : μόχθων ESCHL, πόνων ESCHL terme des épreuves, des fatigues, des maux ; [[τέρμα]] βίου SOPH terme de la vie, la mort ; <i>adv.</i> • ἐπὶ τέρματι ESCHL à la fin, enfin.<br />'''Étymologie:''' R. Τερ, traverser, v. [[τείρω]] ; cf. <i>lat.</i> terminus, trans. | |||
}} | }} | ||
{{ls | {{ls | ||
|lstext='''τέρμα''': τό, [[τέλος]], [[ἄκρον]], [[ὅριον]], Λατ. terminus, [[κυρίως]] ποιητ.· 1) τὸ [[ἄκρον]] καθ’ ὃ ἐν τῷ ἀγῶνι οἱ ἵπποι καὶ τὰ ἅρματα ἔπρεπε νὰ κάμψωσι, [[καμπτήρ]], περὶ τέρμαθ’ ἑλισσέμεν Ἰλ. Ψ. 309· βάλλειν ἢ εὖ σχεθέειν περὶ [[τέρμα]] [[αὐτόθι]] 462, 466· τέρματα [[θεῖναι]] ἢ σημαίνειν [[αὐτόθι]] 333, 358, 757· ἔστασεν ἐν τέρμασιν ἀγῶνος Πινδ. Π. 9. 202· δρόμου τέρματα Σοφ. Ἠλ. 686, καὶ ἴδε ἐν λ. [[δωδεκάγναμπτος]]· ἔξω ἀποκάμπτειν τοῦ τ. Ἀριστ. Ρητορ. 3. 9, 6· - τὸ παρὰ Ρωμαίοις meta, ἀλλαχοῦ [[καμπτήρ]], [[νύσσα]]. 2) τὸ [[σημεῖον]] [[ὅπερ]] ἐτίθετο [[ὅπως]] δεικνύῃ [[μέχρι]] τίνος ἔφθασε [[δίσκος]] τις ῥιφθείς, ἔθηκε δὲ τέρματ’ [[Ἀθήνη]] Ὀδ. Θ. 193. 3) μεταφορ., [[τέλος]], [[ἀποτέλεσμα]], συμβάν, Αἰσχύλ. Ἀγ. 781, 1176, ΙΙ. [[καθόλου]], [[τέλος]], [[ὅριον]], δολιχῆς τ. κελεύθου ὁ αὐτ. ἐν Πρ. 284, πρβλ. 706, 823· ποῦ τὸ τ. τῆς φυγῆς; ὁ αὐτ. ἐν Εὐμεν. 422· - [[οὕτως]] ἐν τῷ πληθ., ὁδοῦ τέρματα Θέογν. 1166Β· ἐπὶ τέρμασι τοῖσι ἐκείνης (ἐξυπακουομ. τῆς Εὐρώπης) Ἡρόδ. 7. 54· τέρματα συνάγουσι (ἐπὶ δύο ποταμῶν) συστέλλουσι τὰ ὅρια αὐτῶν, δηλ. πλησιάζουσι πρὸς ἀλλήλους καὶ [[οὕτως]] ἐλαττοῦσι τὸ μεταξὺ αὐτῶν [[διάστημα]], ὁ αὐτ. 4. 53· - μεταφορ., [[τέρμα]] πλούτου, [[ὅριον]]..., Θέογν. 227. 2) [[τέλος]] ὡς πρὸς χρόνον ἢ τόπον, πρὸς [[τέρμα]] [[εἶναι]], ἐπὶ τέρμ’ ἀφικέσθαι Αἰσχύλ. Πρ. 828, Σοφ. Αἴ. 48· [[Ἑρμῆς]] σφ’ ἄγει... πρὸς αὐτὸ τ. ὁ αὐτ. ἐν Ἠλ. 1397· τ. βιότου, τὸ [[ὅριον]] ἢ [[τέλος]] τῆς ζωῆς, Σιμωνίδ. 85. 13· τ. τοῦ βίου ἢ βίου Αἰσχύλ. Ἀποσπ. 299, Σοφ. Ο. Τ. 1530, Εὐρ. Ἄλκ. 643· [[γήρως]] ἐσχάτοις πρὸς τ. ὁ αὐτ. ἐν Ἀνδρ. 1081· τ. μόχθων, πόνων, ἄθλου Αἰσχύλ. Πρ. 100, 184, 257· πρβλ. Πλάτ. Ἀξίοχ. 371Ε· - ἐπὶ τέρματι, ἐπὶ τέλους, Αἰσχύλ. Εὐμεν. 634· οὕτω καὶ [[τέρμα]] ἀπολ., ὡς τὸ [[τέλος]], Ψευδοφωκυλ. 130. 3) τὸ [[τέλος]] ἢ ὕψιστον [[σημεῖον]], τ. ἀέθλων, τὸ [[βραβεῖον]], Πινδ. Ι. 4. 115 (3. 86)· κακῶν Εὐρ. Ἱκ. 367· πρὸς τέρμασιν ὥρας Ἀριστοφ. Ὄρν. 705· τέρματα νίκης Ἀρχέστρ. παρ’ Ἀθην. 302Α· τ. τέχνης Παρρασ. [[αὐτόθι]] 543Ε· - [[ἐνίοτε]] κεῖται [[ἁπλῶς]] ἐν περιφράσει, τέρματα ἐμπορίης ἀντὶ ἐμπορίη Θέογν. 1168· [[τέρμα]] ὑγιείας = [[ὑγίεια]] Αἰσχύλ. Ἀγ. 1002· ἀγχόνης τέρματα ὁ αὐτ. ἐν Εὐμ. 746· τ. τῆς σωτηρίας Σοφ. Ο. Κ. 725· τ. θανάτου Εὐρ. Ἱππ. 140, Ὀρ. 1343. 4) ἡ [[ἄκρα]] ἢ ἡ ὑψίστη [[ἐξουσία]], [[ἡγεμονία]], τ. Κορίνθου ἔχω, εἶμαι [[ἡγεμών]], βασιλεὺς τῆς Κορίνθου, Σιμωνίδ. 117, πρβλ. Buttm. Λεξίλ. ἐν λ. [[ἕρμα]] 3, σημ.· θεοί... ἁπάντων τέρματ’ ἔχοντες Εὐρ. Ἱκέτ. 617, πρβλ. Ἀνθ. Π. 12. 170· ἴδε [[τέλος]], κῦρος. (Πρὸς τὸ τέρμα πρβλ. τὸ τέρμων, τέρθρον· Σανσκρ. t.ri, tar-âmi (trajicio), tir-as· Ζενδ. tar-ô (trans), tîr-as (ripa)· Λατ. ter-minus, in-tr-are, tr-ans). | |lstext='''τέρμα''': τό, [[τέλος]], [[ἄκρον]], [[ὅριον]], Λατ. terminus, [[κυρίως]] ποιητ.· 1) τὸ [[ἄκρον]] καθ’ ὃ ἐν τῷ ἀγῶνι οἱ ἵπποι καὶ τὰ ἅρματα ἔπρεπε νὰ κάμψωσι, [[καμπτήρ]], περὶ τέρμαθ’ ἑλισσέμεν Ἰλ. Ψ. 309· βάλλειν ἢ εὖ σχεθέειν περὶ [[τέρμα]] [[αὐτόθι]] 462, 466· τέρματα [[θεῖναι]] ἢ σημαίνειν [[αὐτόθι]] 333, 358, 757· ἔστασεν ἐν τέρμασιν ἀγῶνος Πινδ. Π. 9. 202· δρόμου τέρματα Σοφ. Ἠλ. 686, καὶ ἴδε ἐν λ. [[δωδεκάγναμπτος]]· ἔξω ἀποκάμπτειν τοῦ τ. Ἀριστ. Ρητορ. 3. 9, 6· - τὸ παρὰ Ρωμαίοις meta, ἀλλαχοῦ [[καμπτήρ]], [[νύσσα]]. 2) τὸ [[σημεῖον]] [[ὅπερ]] ἐτίθετο [[ὅπως]] δεικνύῃ [[μέχρι]] τίνος ἔφθασε [[δίσκος]] τις ῥιφθείς, ἔθηκε δὲ τέρματ’ [[Ἀθήνη]] Ὀδ. Θ. 193. 3) μεταφορ., [[τέλος]], [[ἀποτέλεσμα]], συμβάν, Αἰσχύλ. Ἀγ. 781, 1176, ΙΙ. [[καθόλου]], [[τέλος]], [[ὅριον]], δολιχῆς τ. κελεύθου ὁ αὐτ. ἐν Πρ. 284, πρβλ. 706, 823· ποῦ τὸ τ. τῆς φυγῆς; ὁ αὐτ. ἐν Εὐμεν. 422· - [[οὕτως]] ἐν τῷ πληθ., ὁδοῦ τέρματα Θέογν. 1166Β· ἐπὶ τέρμασι τοῖσι ἐκείνης (ἐξυπακουομ. τῆς Εὐρώπης) Ἡρόδ. 7. 54· τέρματα συνάγουσι (ἐπὶ δύο ποταμῶν) συστέλλουσι τὰ ὅρια αὐτῶν, δηλ. πλησιάζουσι πρὸς ἀλλήλους καὶ [[οὕτως]] ἐλαττοῦσι τὸ μεταξὺ αὐτῶν [[διάστημα]], ὁ αὐτ. 4. 53· - μεταφορ., [[τέρμα]] πλούτου, [[ὅριον]]..., Θέογν. 227. 2) [[τέλος]] ὡς πρὸς χρόνον ἢ τόπον, πρὸς [[τέρμα]] [[εἶναι]], ἐπὶ τέρμ’ ἀφικέσθαι Αἰσχύλ. Πρ. 828, Σοφ. Αἴ. 48· [[Ἑρμῆς]] σφ’ ἄγει... πρὸς αὐτὸ τ. ὁ αὐτ. ἐν Ἠλ. 1397· τ. βιότου, τὸ [[ὅριον]] ἢ [[τέλος]] τῆς ζωῆς, Σιμωνίδ. 85. 13· τ. τοῦ βίου ἢ βίου Αἰσχύλ. Ἀποσπ. 299, Σοφ. Ο. Τ. 1530, Εὐρ. Ἄλκ. 643· [[γήρως]] ἐσχάτοις πρὸς τ. ὁ αὐτ. ἐν Ἀνδρ. 1081· τ. μόχθων, πόνων, ἄθλου Αἰσχύλ. Πρ. 100, 184, 257· πρβλ. Πλάτ. Ἀξίοχ. 371Ε· - ἐπὶ τέρματι, ἐπὶ τέλους, Αἰσχύλ. Εὐμεν. 634· οὕτω καὶ [[τέρμα]] ἀπολ., ὡς τὸ [[τέλος]], Ψευδοφωκυλ. 130. 3) τὸ [[τέλος]] ἢ ὕψιστον [[σημεῖον]], τ. ἀέθλων, τὸ [[βραβεῖον]], Πινδ. Ι. 4. 115 (3. 86)· κακῶν Εὐρ. Ἱκ. 367· πρὸς τέρμασιν ὥρας Ἀριστοφ. Ὄρν. 705· τέρματα νίκης Ἀρχέστρ. παρ’ Ἀθην. 302Α· τ. τέχνης Παρρασ. [[αὐτόθι]] 543Ε· - [[ἐνίοτε]] κεῖται [[ἁπλῶς]] ἐν περιφράσει, τέρματα ἐμπορίης ἀντὶ ἐμπορίη Θέογν. 1168· [[τέρμα]] ὑγιείας = [[ὑγίεια]] Αἰσχύλ. Ἀγ. 1002· ἀγχόνης τέρματα ὁ αὐτ. ἐν Εὐμ. 746· τ. τῆς σωτηρίας Σοφ. Ο. Κ. 725· τ. θανάτου Εὐρ. Ἱππ. 140, Ὀρ. 1343. 4) ἡ [[ἄκρα]] ἢ ἡ ὑψίστη [[ἐξουσία]], [[ἡγεμονία]], τ. Κορίνθου ἔχω, εἶμαι [[ἡγεμών]], βασιλεὺς τῆς Κορίνθου, Σιμωνίδ. 117, πρβλ. Buttm. Λεξίλ. ἐν λ. [[ἕρμα]] 3, σημ.· θεοί... ἁπάντων τέρματ’ ἔχοντες Εὐρ. Ἱκέτ. 617, πρβλ. Ἀνθ. Π. 12. 170· ἴδε [[τέλος]], κῦρος. (Πρὸς τὸ τέρμα πρβλ. τὸ τέρμων, τέρθρον· Σανσκρ. t.ri, tar-âmi (trajicio), tir-as· Ζενδ. tar-ô (trans), tîr-as (ripa)· Λατ. ter-minus, in-tr-are, tr-ans). | ||
}} | }} | ||
{{Autenrieth | {{Autenrieth | ||
