3,277,197
edits
m (Text replacement - ".[[" to ". [[") |
m (Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{bailly.*}}\n)" to "$2$1") |
||
Line 12: | Line 12: | ||
{{pape | {{pape | ||
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-1337.png Seite 1337]] ἡ, gen. [[χάριτος]], acc. [[χάριν]], bei sp. D. auch χάριτα, Mel. 85 u. Philp. Thess. 65. 73 (V, 149. IX, 254. 438), wie Her. 6, 41; vgl. [[χαίρω]], eigtl. Alles, worüber man sich freu't, bes. – [[Anmuth]], Liebreiz, Liebenswürdigkeit, liebliches, einnehmendes Wesen; zunächst – 1) von körperlicher [[Schönheit]]; Hom. θεσπεσίην δ' ἄρα τῷ γε [[χάριν]] κατέχευεν [[Ἀθήνη]], Od. 2, 12, u. sonst; κάλλεϊ καὶ χάρισι [[στίλβων]] Od. 6, 237; [[χάριν]] ἀμφιχέαι τινί Hes. O. 65; – auch von anmuthiger Redegabe, οὔ οἱ [[χάρις]] ἀμφιπεριστέφεται ἐπέεσσιν Od. 8, 175; und von schöner, kunstvoller Arbeit, [[χάρις]] δ' ἀπελάμπετο πολλή Il. 14, 183 Od. 18, 298; ἔργοισι [[χάριν]] καὶ [[κῦδος]] ὀπάζειν 15, 320; εὐμόρφων δὲ κολοσσῶν ἔχθεται [[χάρις]] ἀνδρί Aesch. Ag. 406; einzeln auch bei Folgdn; μετὰ χαρίτων, mit Anmuth, Thuc. 2, 41. – Vgl. nom. pr. – 2) von der Gesinnung,[[ Wohlwollen]], [[Geneigtheit]], [[Gunst]], [[Huld]]; τινός, gegen Einen, Hes. O. 192; [[χάριν]] ἔχειν, in Gunst stehen, beliebt, angenehm sein; διπλῆν μὲν ἐξ ἐμοῦ κτήσει [[χάριν]] Soph. Phil. 1356; ἔγνωκα γὰρ τῆς παλαιᾶς [[χάριτος]] ἐκβεβλημένη Ai. 795; – bes. Erkenntlichkeit und Verpflichtung für genossenes Gutes, [[Dank]]; πᾶσι δέ κε Τρώεσσι [[χάριν]] καὶ [[κῦδος]] ἄροιο Il. 4, 95, Dank u. Ruhm von den Troern erndten; [[οὐδέ]] [[τίς]] ἐστι [[χάρις]] μετόπισθ' εὐεργέων Od. 4, 695. 22, 319, Hes. Th. 503, Dank für Wohlthaten; seltner c. inf., οὐκ ἄρα τις [[χάρις]] ἦεν μάρνασθαι δηΐοισιν ἐπ' ἀνδράσι Il. 9, 316. 17, 147, Dank dafür, daß Einer kämpft; [[ἄγει]] δὲ [[χάρις]] [[φίλων]] [[ποίνιμος]] ἀντὶ ἔργων ὀπιζομένα Pind. P. 2, 17; δοῦναι [[χάριν]] [[ἀντί]] τινος, seinen Dank wofür durch die That bezeigen, sich dankbar bezeigen, Il. 23, 650; u. so bei den Att. gew. [[χάριν]] ἀποδοῦναι, χάριτας ἀποδ., Is. 7, 10; ἀπονἔμειν, ἐκτίνειν, Aesch. Prom. 987 Ag. 795; ἄχαριν [[χάριν]] ἀντ' ἔργων μεγάλων ἀδίκως ἐπικρᾶναι Ag. 1524; ταῖς δ' ὑπουργῆσαι [[χάριν]] Prom. 638; ἡμῖν αὖ δὸς ἥντιν' αἰτούμεσθα 823; [[χάριν]] ἀμεί. βειν τινός, Dank wofür abstatten, Ag. 711; χἠ [[χάρις]] προσκείσεται Soph. O. R. 232; χάριτας πατρῴας ἐκτίνων Eur. Or. 453; [[διπλῆ]] ἂν εἴη ἡ [[χάρις]] Plat. Prot. 310 a; [[χάριν]] διδόναι Legg. III, 702 a; ἀποδιδόναι Phaedr. 231 b, u. öfter, wie Xen. An. 1, 4,15 Cyr. 1, 2, 7 u. sonst. – Dagegen ἐγὼ δέ κέ τοι ἰδέω [[χάριν]] ἤματα πάντα, ich würde es dir Dank wissen immerdar, Il. 14, 235, wie [[χάριν]] ἀπομνήσασθαί τινι Hes. Th. 503. In Prosa gew. [[χάριν]] [[εἰδέναι]], γιγνώσκειν, ἐπίστασθαί τινι, Einem Dank wissen, Plat. Prot. 310 a Apol. 20 a Xen. Cyr. 1, 3,14 u. öfter; [[χάριν]] προσείσομαι Ar. Vesp. 1420, wie Plat. Apol. 20 a; [[χάριν]] φέρειν τινί, Dank gegen Einen im Herzen tragen, Pind. OI. 11, 17; Eur. Or. 239 Med. 508; ἔχειν Plat. Prot. 328 d Gorg. 479 c; [[χάριν]] ὁμολογεῖν, seinen Dank bekennen, Dank sagen, [[χάριν]] ὀφεῖλαι, Dank schuldig sein, τοῖς θεοῖς Soph. Aut. 331; Plat. u. A.; [[χάριν]] καταθέσθαι τινί, sich bei Einem Dank verdienen, Her. 6, 41; vgl. Xen. Cyr. 8, 3,26; [[χάριν]] νικῶντι καταθέμεν Pind. N. 7, 75; einfach θέσθαι [[χάριν]] τινί Aesch. Prom. 784, wie Eur. Hec. 1211 Bacch. 770 El. 61; ἀνύσαι Soph. Trach. 991; παρέχειν O. C. 1494; [[χάριν]] ἀπαιτεῖν Eur. Hec. 276; [[χάριν]] λαμβάνειν, Dank empfangen, erndten, [[χάριν]] ἀπέχειν, auch κομίσασθαι, seinen Dank weg haben, Dank geerndtet haben, Thuc. 3, 58; χάριτας ἀπολήψονται παρὰ τῶν δημοτῶν ἀξίας Inscr. 100; – [[χάρις]] τοῖς θεοῖς, ὅτι Xen. An. 3, 3,14. – 3) die Handlung der Gunst oder des Wohlwollens, [[Gunstbezeugung]], [[Gefälligkeit]], Wohlthat, übh. was Einem angenehm, erwünscht ist; [[χάριν]] φέρειν τινί, wie ἦρα u. [[ἐπίηρα]] φέρειν τινί, Einem etwas Angenehmes erzeigen, Il. 5, 211. 874. 9, 613. 21, 458; Ἀθηναίων [[χάρις]] Pind. P. 1, 76; [[χάριν]] [[Διός]], durch Zeus' Gnade und Gunst, 3, 95; προπράσσων [[χάριτος]] ὀργὰς λυπράς Aesch. Ch. 822; [[χάρις]] τιμήσεται Διὸς τόδ' ἐκπράξασα Ag. 567; u. so oft bei Her.; – [[χάριν]] δοῦναι, νέμειν, δρᾶσαι, eine Gnade, Gunst, Wohlthat erweisen, Soph. Ai. 1333 Ar. Av. 384 Thuc. 2, 40, Plut. Thes. 34; προσθέσθαι [[χάριν]] Soph. O. C 771; [[χάριν]] τίθεσθαί τινι = χαρίζεσθαι, Lycurg. 148; τῶν Μεσσηνίων χάριτι πεισθείς, aus Gefälligkeit gegen die Messenier, Thuc. 3, 95, wie χάριτι πείθοντες ἢ μισθῷ τοὺς κυρίους Plut. Lyc. 15; μὴ ἡμῶν τήν γε πρώτην αἰτησάντων [[χάριν]] ἀπαρνηθεὶς γένῃ Plat. Soph. 217 c; ἐν χάριτι καὶ δωρεᾷ λαμβάνειν Pol. 1, 31, 6. – Bes. auch der Liebesgenuß, [[χάριν]] μνηστῆς [[ἰδεῖν]], die Liebesgunst der Vermählten erfahren, kennen lernen, Il. 11, 243; u. so auch bei den Att., bes. im plur., z. B. Xen. Hier. 1, 34. 7, 6; χάριτας πράττειν, des Liebesgenusses pflegen, διὰ χαρίτων τῇ ὥρᾳ χρῆσθαι, durch Liebesfreuden der Jugend genießen, Xen. Lac. 2, 12; auch χάριτες ἀφροδισίων ἐρώτων, Pind.; vgl. Plut. amat. p. 751, der aus Pind. P. 2, 43 anführt Κένταυρον [[ἄνευ]] χαρίτων ἐκ τῆς Ἥρας [[γενέσθαι]]; so Plat. Phaedr. 254 a Legg. VIII, 840 d, [[χάριν]] ἔχειν τινί, sich Einem zum Liebesgenuß hingeben. – Uebh. 4) [[Genuß]], [[Freude]], Vergnügen, Wonne; so Pind. oft von der Siegesfreude; daher als Gegensatz von [[λύπη]], Soph. El. 811; Eur. Hel. 661; οὐδεμίαν τῷ βίῳ [[χάριν]] ἔχω, ich habe keine Freude am Leben, Ar. Lys. 865; οὐδεμίαν σιτίοις [[χάριν]] οἶδ' ἐσθίων Vesp. 869; u. in Prosa, χάριτός τινος καὶ ἡδονῆς ἀπεργασίας Plat. Gorg. 462 c, διὰ [[χάριτος]] καὶ [[παντάπασι]] δι' ἡδονῆς Soph. 222 e. – [[Verehrung]], Huldigung, δαιμόνων δέ που [[χάρις]], βιαίως [[σέλμα]] σεμνὸν ἡμένων Aesch. Ag. 175, vgl. 362. 761 Spt. 685; [[τιμή]] τε καὶ γέρα καὶ [[χάρις]] Plat. Euthyphr. 15 a. – 5) Absolut wird der acc. <b class="b2">[[χάριν]]</b> gebraucht, τινός, zu Jemandes Gunsten oder Vortheil, Einem zu Gefallen, [[χάριν]] Ἕκτορος, zu Hektors Gunsten, Il. 15, 744; ψεύδεσθαι γλώσσης [[χάριν]], lügen zu Gunsten der Zunge, ihr freien Spielraum gebend, Hes. O. 711; auch mit dem Artikel, τὴν Ἀθηναίων [[χάριν]], zu Gunsten der Athener, Her. 5, 99. – Bei den Att. nimmt es dann den Charakter einer Präposition mit dem gen. in der Bdtg um – [[willen]], [[wegen]], = [[ἕνεκα]] an u. steht dem gen. gewöhnlich nach, τοῦ [[χάριν]], weswegen? Ar. Plut. 53; [[χάριν]] πλησμονῆς Plat. Phaedr. 241 c; οὗ [[χάριν]] εἴρηται Theaet. 208 d; συγχωρῶ τοῦ λόγου [[χάριν]] Rep. III, 475 a; Xen. u. Folgde; [[χάριν]] τῶν συγγεγραφότων Pol. 1, 64, 3; ἐμὴν [[χάριν]], σὴν [[χάριν]], wie mea, tua gratia, mir, dir zu Gefallen, meinetwegen, deinetwegen, Aesch. Pers. 1083; τὰν ἐμὰν [[χάριν]] Eum. 899; τὴν σὴν [[χάριν]] Soph. Ai. 1399, vgl. Ai. 176 Trach. 485; συγχωρητέον [[χάριν]] σήν Plat. Phaedr. 234 e; Soph. 242 b. – Pleonastisch steht τίνος [[χάριν]] [[ἕνεκα]] Legg. III, 701 d; vgl. Herm. de pleon. p. 202; Jac. Ach. Tat. p. 832. – <b class="b2">Ἐν χάριτι</b>, τινός u. τινί, zu Gunsten Jemandes, ἐν χάριτι κρίνειν τινά, aus Gunst, Vorliebe für Einen entscheiden, aus Parteilichkeit ihm den Sieg zuerkennen, Theocr. 5, 69; auch ποιῆσαί τινί τι ἐν χάριτι, Einem Etwas zu Gefallen od. zu Dank thun, ὅ τι ἄν σοι ποιοῦντες [[ἡμεῖς]] ἐν χάριτι [[μάλιστα]] ποιοῖμεν Plat. Phaedr. 115 b; – <b class="b2">πρὸς [[χάριν]]</b>, τινός, Jem. zu Gunst, zu Liebe, Pind. Ol. 8, 8, Soph. O. C. 1773; πρὸς [[χάριν]] διαλέγεσθαι, oder ὁμιλεῖν τινι, Einem zu Gefallen, nach dem Munde reden, ihm Schmeicheleien sagen, ἢν τοῖσι πολλοῖς πρὸς [[χάριν]] λέγητέ τι Eur. Hec. 257; πρὸς [[χάριν]] λέγων Plat. Gorg. 521 d; πρὸς [[χάριν]] τινὸς πολιτεύεσθαι Plut.; πρὸς [[χάριν]] ἀκούειν, Schmeicheleien hören, Pol. 2, 5; so οὐδὲν εἰς [[χάριν]] πράσσων Soph. O. R. 1353; ἐς σὴν [[χάριν]] Longin. subl. 1; – πρὸς [[χάριν]] μὲν οὐκ ἐρεῖς, κλάων δ' ἐρεῖς, mit Gutem, Soph. O. R. 1152, vgl. frg. 26; auch [[χάριτος]] [[ἕνεκα]], Xen. Cyr. 4, 2,11; – auch πρὸς [[χάριν]] τινός = um Genuß od. Vergnügen wovon zu haben, πρὸς [[χάριν]] βορᾶς, πρὸς [[χάριν]] σαρκός, Soph. Ant. 30 Phil. 1141; u. fast ganz wie das einfache [[χάριν]], um einer Sache willen, μὴ πρὸς ἰσχύος [[χάριν]] Eur. Med. 538; πρὸς [[χάριν]] ἢ ἀπέχθειαν Luc. hist. conscr. 47; – <b class="b2">διὰ χαρίτων</b> εἶναι, γίγνεσθαί τινι, mit Einem in wechselseitigem freundschaftlichem Verhältnisse stehen, wohlwollend od. liebreich gegen einander gesinnt sein, Xen. Hier. 9, 1. 2, der πρὸς ἔχθραν ἄγειν u. δι' ἀπεχθείας γίγνεσθαι entggstzt; – <b class="b2">μετὰ [[χάριτος]]</b>, mit Gunst, καὶ ἐθελοντὶ παραδόντες τὴν πόλιν Pol. 2, 22, 5 u. öfter. – Vgl. übrigens nom. pr. – [Hom. braucht im accus. [[χάριν]] die letzte Sylbe in der Vershebung zuweilen lang, wie Il. 5, 874. 11, 293.] | |ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-1337.png Seite 1337]] ἡ, gen. [[χάριτος]], acc. [[χάριν]], bei sp. D. auch χάριτα, Mel. 85 u. Philp. Thess. 65. 73 (V, 149. IX, 254. 438), wie Her. 6, 41; vgl. [[χαίρω]], eigtl. Alles, worüber man sich freu't, bes. – [[Anmuth]], Liebreiz, Liebenswürdigkeit, liebliches, einnehmendes Wesen; zunächst – 1) von körperlicher [[Schönheit]]; Hom. θεσπεσίην δ' ἄρα τῷ γε [[χάριν]] κατέχευεν [[Ἀθήνη]], Od. 2, 12, u. sonst; κάλλεϊ καὶ χάρισι [[στίλβων]] Od. 6, 237; [[χάριν]] ἀμφιχέαι τινί Hes. O. 65; – auch von anmuthiger Redegabe, οὔ οἱ [[χάρις]] ἀμφιπεριστέφεται ἐπέεσσιν Od. 8, 175; und von schöner, kunstvoller Arbeit, [[χάρις]] δ' ἀπελάμπετο πολλή Il. 14, 183 Od. 18, 298; ἔργοισι [[χάριν]] καὶ [[κῦδος]] ὀπάζειν 15, 320; εὐμόρφων δὲ κολοσσῶν ἔχθεται [[χάρις]] ἀνδρί Aesch. Ag. 406; einzeln auch bei Folgdn; μετὰ χαρίτων, mit Anmuth, Thuc. 2, 41. – Vgl. nom. pr. – 2) von der Gesinnung,[[ Wohlwollen]], [[Geneigtheit]], [[Gunst]], [[Huld]]; τινός, gegen Einen, Hes. O. 192; [[χάριν]] ἔχειν, in Gunst stehen, beliebt, angenehm sein; διπλῆν μὲν ἐξ ἐμοῦ κτήσει [[χάριν]] Soph. Phil. 1356; ἔγνωκα γὰρ τῆς παλαιᾶς [[χάριτος]] ἐκβεβλημένη Ai. 795; – bes. Erkenntlichkeit und Verpflichtung für genossenes Gutes, [[Dank]]; πᾶσι δέ κε Τρώεσσι [[χάριν]] καὶ [[κῦδος]] ἄροιο Il. 4, 95, Dank u. Ruhm von den Troern erndten; [[οὐδέ]] [[τίς]] ἐστι [[χάρις]] μετόπισθ' εὐεργέων Od. 4, 695. 22, 319, Hes. Th. 503, Dank für Wohlthaten; seltner c. inf., οὐκ ἄρα τις [[χάρις]] ἦεν μάρνασθαι δηΐοισιν ἐπ' ἀνδράσι Il. 9, 316. 17, 147, Dank dafür, daß Einer kämpft; [[ἄγει]] δὲ [[χάρις]] [[φίλων]] [[ποίνιμος]] ἀντὶ ἔργων ὀπιζομένα Pind. P. 2, 17; δοῦναι [[χάριν]] [[ἀντί]] τινος, seinen Dank wofür durch die That bezeigen, sich dankbar bezeigen, Il. 23, 650; u. so bei den Att. gew. [[χάριν]] ἀποδοῦναι, χάριτας ἀποδ., Is. 7, 10; ἀπονἔμειν, ἐκτίνειν, Aesch. Prom. 987 Ag. 795; ἄχαριν [[χάριν]] ἀντ' ἔργων μεγάλων ἀδίκως ἐπικρᾶναι Ag. 1524; ταῖς δ' ὑπουργῆσαι [[χάριν]] Prom. 638; ἡμῖν αὖ δὸς ἥντιν' αἰτούμεσθα 823; [[χάριν]] ἀμεί. βειν τινός, Dank wofür abstatten, Ag. 711; χἠ [[χάρις]] προσκείσεται Soph. O. R. 232; χάριτας πατρῴας ἐκτίνων Eur. Or. 453; [[διπλῆ]] ἂν εἴη ἡ [[χάρις]] Plat. Prot. 310 a; [[χάριν]] διδόναι Legg. III, 702 a; ἀποδιδόναι Phaedr. 231 b, u. öfter, wie Xen. An. 1, 4,15 Cyr. 1, 2, 7 u. sonst. – Dagegen ἐγὼ δέ κέ τοι ἰδέω [[χάριν]] ἤματα πάντα, ich würde es dir Dank wissen immerdar, Il. 14, 235, wie [[χάριν]] ἀπομνήσασθαί τινι Hes. Th. 503. In Prosa gew. [[χάριν]] [[εἰδέναι]], γιγνώσκειν, ἐπίστασθαί τινι, Einem Dank wissen, Plat. Prot. 310 a Apol. 20 a Xen. Cyr. 1, 3,14 u. öfter; [[χάριν]] προσείσομαι Ar. Vesp. 1420, wie Plat. Apol. 20 a; [[χάριν]] φέρειν τινί, Dank gegen Einen im Herzen tragen, Pind. OI. 11, 17; Eur. Or. 239 Med. 508; ἔχειν Plat. Prot. 328 d Gorg. 479 c; [[χάριν]] ὁμολογεῖν, seinen Dank bekennen, Dank sagen, [[χάριν]] ὀφεῖλαι, Dank schuldig sein, τοῖς θεοῖς Soph. Aut. 331; Plat. u. A.; [[χάριν]] καταθέσθαι τινί, sich bei Einem Dank verdienen, Her. 6, 41; vgl. Xen. Cyr. 8, 3,26; [[χάριν]] νικῶντι καταθέμεν Pind. N. 7, 75; einfach θέσθαι [[χάριν]] τινί Aesch. Prom. 784, wie Eur. Hec. 1211 Bacch. 770 El. 61; ἀνύσαι Soph. Trach. 991; παρέχειν O. C. 1494; [[χάριν]] ἀπαιτεῖν Eur. Hec. 276; [[χάριν]] λαμβάνειν, Dank empfangen, erndten, [[χάριν]] ἀπέχειν, auch κομίσασθαι, seinen Dank weg haben, Dank geerndtet haben, Thuc. 3, 58; χάριτας ἀπολήψονται παρὰ τῶν δημοτῶν ἀξίας Inscr. 100; – [[χάρις]] τοῖς θεοῖς, ὅτι Xen. An. 3, 3,14. – 3) die Handlung der Gunst oder des Wohlwollens, [[Gunstbezeugung]], [[Gefälligkeit]], Wohlthat, übh. was Einem angenehm, erwünscht ist; [[χάριν]] φέρειν τινί, wie ἦρα u. [[ἐπίηρα]] φέρειν τινί, Einem etwas Angenehmes erzeigen, Il. 5, 211. 874. 9, 613. 21, 458; Ἀθηναίων [[χάρις]] Pind. P. 1, 76; [[χάριν]] [[Διός]], durch Zeus' Gnade und Gunst, 3, 95; προπράσσων [[χάριτος]] ὀργὰς λυπράς Aesch. Ch. 822; [[χάρις]] τιμήσεται Διὸς τόδ' ἐκπράξασα Ag. 567; u. so oft bei Her.; – [[χάριν]] δοῦναι, νέμειν, δρᾶσαι, eine Gnade, Gunst, Wohlthat erweisen, Soph. Ai. 1333 Ar. Av. 384 Thuc. 2, 40, Plut. Thes. 34; προσθέσθαι [[χάριν]] Soph. O. C 771; [[χάριν]] τίθεσθαί τινι = χαρίζεσθαι, Lycurg. 148; τῶν Μεσσηνίων χάριτι πεισθείς, aus Gefälligkeit gegen die Messenier, Thuc. 3, 95, wie χάριτι πείθοντες ἢ μισθῷ τοὺς κυρίους Plut. Lyc. 15; μὴ ἡμῶν τήν γε πρώτην αἰτησάντων [[χάριν]] ἀπαρνηθεὶς γένῃ Plat. Soph. 217 c; ἐν χάριτι καὶ δωρεᾷ λαμβάνειν Pol. 1, 31, 6. – Bes. auch der Liebesgenuß, [[χάριν]] μνηστῆς [[ἰδεῖν]], die Liebesgunst der Vermählten erfahren, kennen lernen, Il. 11, 243; u. so auch bei den Att., bes. im plur., z. B. Xen. Hier. 1, 34. 7, 6; χάριτας πράττειν, des Liebesgenusses pflegen, διὰ χαρίτων τῇ ὥρᾳ χρῆσθαι, durch Liebesfreuden der Jugend genießen, Xen. Lac. 2, 12; auch χάριτες ἀφροδισίων ἐρώτων, Pind.; vgl. Plut. amat. p. 751, der aus Pind. P. 2, 43 anführt Κένταυρον [[ἄνευ]] χαρίτων ἐκ τῆς Ἥρας [[γενέσθαι]]; so Plat. Phaedr. 254 a Legg. VIII, 840 d, [[χάριν]] ἔχειν τινί, sich Einem zum Liebesgenuß hingeben. – Uebh. 4) [[Genuß]], [[Freude]], Vergnügen, Wonne; so Pind. oft von der Siegesfreude; daher als Gegensatz von [[λύπη]], Soph. El. 811; Eur. Hel. 661; οὐδεμίαν τῷ βίῳ [[χάριν]] ἔχω, ich habe keine Freude am Leben, Ar. Lys. 865; οὐδεμίαν σιτίοις [[χάριν]] οἶδ' ἐσθίων Vesp. 869; u. in Prosa, χάριτός τινος καὶ ἡδονῆς ἀπεργασίας Plat. Gorg. 462 c, διὰ [[χάριτος]] καὶ [[παντάπασι]] δι' ἡδονῆς Soph. 222 e. – [[Verehrung]], Huldigung, δαιμόνων δέ που [[χάρις]], βιαίως [[σέλμα]] σεμνὸν ἡμένων Aesch. Ag. 175, vgl. 362. 761 Spt. 685; [[τιμή]] τε καὶ γέρα καὶ [[χάρις]] Plat. Euthyphr. 15 a. – 5) Absolut wird der acc. <b class="b2">[[χάριν]]</b> gebraucht, τινός, zu Jemandes Gunsten oder Vortheil, Einem zu Gefallen, [[χάριν]] Ἕκτορος, zu Hektors Gunsten, Il. 15, 744; ψεύδεσθαι γλώσσης [[χάριν]], lügen zu Gunsten der Zunge, ihr freien Spielraum gebend, Hes. O. 711; auch mit dem Artikel, τὴν Ἀθηναίων [[χάριν]], zu Gunsten der Athener, Her. 5, 99. – Bei den Att. nimmt es dann den Charakter einer Präposition mit dem gen. in der Bdtg um – [[willen]], [[wegen]], = [[ἕνεκα]] an u. steht dem gen. gewöhnlich nach, τοῦ [[χάριν]], weswegen? Ar. Plut. 53; [[χάριν]] πλησμονῆς Plat. Phaedr. 241 c; οὗ [[χάριν]] εἴρηται Theaet. 208 d; συγχωρῶ τοῦ λόγου [[χάριν]] Rep. III, 475 a; Xen. u. Folgde; [[χάριν]] τῶν συγγεγραφότων Pol. 1, 64, 3; ἐμὴν [[χάριν]], σὴν [[χάριν]], wie mea, tua gratia, mir, dir zu Gefallen, meinetwegen, deinetwegen, Aesch. Pers. 1083; τὰν ἐμὰν [[χάριν]] Eum. 899; τὴν σὴν [[χάριν]] Soph. Ai. 1399, vgl. Ai. 176 Trach. 485; συγχωρητέον [[χάριν]] σήν Plat. Phaedr. 234 e; Soph. 242 b. – Pleonastisch steht τίνος [[χάριν]] [[ἕνεκα]] Legg. III, 701 d; vgl. Herm. de pleon. p. 202; Jac. Ach. Tat. p. 832. – <b class="b2">Ἐν χάριτι</b>, τινός u. τινί, zu Gunsten Jemandes, ἐν χάριτι κρίνειν τινά, aus Gunst, Vorliebe für Einen entscheiden, aus Parteilichkeit ihm den Sieg zuerkennen, Theocr. 5, 69; auch ποιῆσαί τινί τι ἐν χάριτι, Einem Etwas zu Gefallen od. zu Dank thun, ὅ τι ἄν σοι ποιοῦντες [[ἡμεῖς]] ἐν χάριτι [[μάλιστα]] ποιοῖμεν Plat. Phaedr. 115 b; – <b class="b2">πρὸς [[χάριν]]</b>, τινός, Jem. zu Gunst, zu Liebe, Pind. Ol. 8, 8, Soph. O. C. 1773; πρὸς [[χάριν]] διαλέγεσθαι, oder ὁμιλεῖν τινι, Einem zu Gefallen, nach dem Munde reden, ihm Schmeicheleien sagen, ἢν τοῖσι πολλοῖς πρὸς [[χάριν]] λέγητέ τι Eur. Hec. 257; πρὸς [[χάριν]] λέγων Plat. Gorg. 521 d; πρὸς [[χάριν]] τινὸς πολιτεύεσθαι Plut.; πρὸς [[χάριν]] ἀκούειν, Schmeicheleien hören, Pol. 2, 5; so οὐδὲν εἰς [[χάριν]] πράσσων Soph. O. R. 1353; ἐς σὴν [[χάριν]] Longin. subl. 1; – πρὸς [[χάριν]] μὲν οὐκ ἐρεῖς, κλάων δ' ἐρεῖς, mit Gutem, Soph. O. R. 1152, vgl. frg. 26; auch [[χάριτος]] [[ἕνεκα]], Xen. Cyr. 4, 2,11; – auch πρὸς [[χάριν]] τινός = um Genuß od. Vergnügen wovon zu haben, πρὸς [[χάριν]] βορᾶς, πρὸς [[χάριν]] σαρκός, Soph. Ant. 30 Phil. 1141; u. fast ganz wie das einfache [[χάριν]], um einer Sache willen, μὴ πρὸς ἰσχύος [[χάριν]] Eur. Med. 538; πρὸς [[χάριν]] ἢ ἀπέχθειαν Luc. hist. conscr. 47; – <b class="b2">διὰ χαρίτων</b> εἶναι, γίγνεσθαί τινι, mit Einem in wechselseitigem freundschaftlichem Verhältnisse stehen, wohlwollend od. liebreich gegen einander gesinnt sein, Xen. Hier. 9, 1. 2, der πρὸς ἔχθραν ἄγειν u. δι' ἀπεχθείας γίγνεσθαι entggstzt; – <b class="b2">μετὰ [[χάριτος]]</b>, mit Gunst, καὶ ἐθελοντὶ παραδόντες τὴν πόλιν Pol. 2, 22, 5 u. öfter. – Vgl. übrigens nom. pr. – [Hom. braucht im accus. [[χάριν]] die letzte Sylbe in der Vershebung zuweilen lang, wie Il. 5, 874. 11, 293.] | ||
}} | |||
{{bailly | |||
|btext=ιτος (ἡ) :<br /><i>acc.</i> ιν <i>ou</i> ιτα;<br /><b>A.</b> grâce :<br /><b>1</b> grâce extérieure, charme de la beauté : μετὰ χαρίτων THC avec grâce, avec élégance;<br /><b>2</b> joie, plaisir : οὺδεμίαν τινὶ χάριν ἔχειν AR ne trouver aucun plaisir dans une chose ; la réjouissance, la fête ; <i>particul.</i> jouissance sensuelle, plaisirs de l'amour;<br /><b>B.</b> grâce :<br /><b>I.</b> faveur, bienveillance : τινος à l'égard de qqn ; marque de faveur <i>ou</i> de bienveillance, service, bienfait : [[τῶν]] Μεσσηνίων χάριτι THC pour complaire aux Messéniens ; [[χάρις]] [[πρός]] τινα, bienveillance pour qqn ; χάριν φέρειν τινί IL donner à qqn une marque de faveur, lui accorder un bienfait : τινός pour qch ; χάριν [[δοῦναι]] SOPH, δρᾶσαι THC accorder une faveur, témoigner sa bienveillance, rendre un service à qqn ; χάριν [[θέσθαι]] (<i>non</i> [[θεῖναι]]) τινί HDT, προσθέσθαι SOPH, παρασχεῖν SOPH accorder ses bonnes grâces à qqn ; <i>adv.</i> :<br /><b>1</b> • [[ἐν]] χάριτι ATT par faveur ; [[ἐν]] χάριτί τινί [[τι]] ποιεῖν PLAT faire qch en faveur de qqn ; [[ἐν]] χάριτί [[τι]] διδόναι XÉN donner qch pour faire plaisir;<br /><b>2</b> • χάριν τινός en faveur de, pour plaire à : Ἕκτορος IL en faveur d'Hector ; <i>rar. avec l'art.</i> : τὴν Ἀθηναίων χάριν HDT par amitié pour les Athéniens ; [[τοῦ]] χάριν ; dans quel but ? ; τίνων χάριν ; dans l'intérêt de qui ? ; <i>p. ext.</i> à cause de, pour (<i>cf. lat.</i> gratia) : [[τοῦ]] χάριν ; AR à cause de quoi ? [[τούτου]] χάριν à cause de cela ; <i>avec un pron. possess.</i> ἐμὴν χάριν ESCHL, τὰν ἐμὰν χάριν ESCHL à cause de moi (<i>lat.</i> mea gratia) ; τὴν σὴν χάριν SOPH à cause de toi (<i>lat.</i> tua gratia) ; πρὸς χάριν τινός SOPH pour l'amour de qch;<br /><b>II.</b> égards, marque de respect;<br /><b>III.</b> désir de plaire, <i>d'où</i><br /><b>1</b> condescendance : [[εἰς]] τὴν ἐκείνου χάριν PLUT pour lui complaire, par amour pour lui ; οὐδὲν [[ἐς]] χάριν πράσσων SOPH ne faisant rien pour m'être utile ; πρὸς χάριν διαλέγεσθαι, δημηγόρειν <i>ou</i> ὁμιλεῖν τινι EUR, XÉN parler <i>ou</i> converser de manière à plaire à qqn <i>ou</i> à flatter qqn;<br /><b>2</b> bonne grâce, bon gré, acquiescement : χάριτος [[ἕνεκα]] XÉN de bon gré;<br /><b>C. 1</b> grâce, reconnaissance : εὐεργέων OD pour des bienfaits ; χάριν ὁφείλειν XÉN, ὁφεῖλαι τινι SOPH devoir de la reconnaissance à qqn ; [[δοῦναι]] χάριν [[ἀντί]] τινος IL, ἀποδιδόναι XÉN, χάριν ἀποδιδόναι τινός PLAT, [[ἀντί]] τινος XÉN, [[ὑπέρ]] τινος, témoigner sa reconnaissance pour qch, en échange de qch ; χάριν ἀμείβειν τινός ESCHL témoigner sa reconnaissance en échange d'un bienfait ; χάριν [[εἰδέναι]] τινί IL <i>ou</i> [[προσειδέναι]] PLAT savoir gré à qqn ; χάριν λαμβάνειν τινός SOPH recueillir de la reconnaissance de qqn <i>ou</i> pour qch ; <i>avec omiss. du verbe</i> : [[χάρις]] τοῖς θεοῖς [[ὅτι]] XÉN grâces soient rendues aux dieux de ce que, <i>etc.</i><br /><b>2</b> récompense, rémunération, salaire.<br />'''Étymologie:''' R. Χαρ, briller, d'où réjouir ; cf. [[χαίρω]]. | |||
}} | }} | ||
{{ls | {{ls | ||
|lstext='''χάρις''': [ᾰ], ἡ, γενικ. χάρῐτος· αἰτ. [[χάριν]] [μετὰ ῑ ἐν ἄρσει, Ἰλ. ε. 874, Λ. 243], [[ὡσαύτως]] χάριτα Ἡρόδ. 6. 41., 9. 107, Εὐρ. Ἠλ. 61, Ἑλ. 1378, Ξεν., κλπ., ([[ὥστε]] ὁ Μοῖρις 414 [[οὐδόλως]] δικαιοῦται λέγων ὅτι τὸ χάριτα δὲν [[εἶναι]] Ἀττικόν, ἴδε κατωτ. Β)· πληθ. χάριτες· δοτ. χάρισι, ποιητικ. χάρισσι Πινδ. Ν. 5 ἐν τέλ., ἢ χαρίτεσσι, Ἰλ. καὶ Πίνδ.· (√ΧΑΡ, [[χαίρω]]). | |lstext='''χάρις''': [ᾰ], ἡ, γενικ. χάρῐτος· αἰτ. [[χάριν]] [μετὰ ῑ ἐν ἄρσει, Ἰλ. ε. 874, Λ. 243], [[ὡσαύτως]] χάριτα Ἡρόδ. 6. 41., 9. 107, Εὐρ. Ἠλ. 61, Ἑλ. 1378, Ξεν., κλπ., ([[ὥστε]] ὁ Μοῖρις 414 [[οὐδόλως]] δικαιοῦται λέγων ὅτι τὸ χάριτα δὲν [[εἶναι]] Ἀττικόν, ἴδε κατωτ. Β)· πληθ. χάριτες· δοτ. χάρισι, ποιητικ. χάρισσι Πινδ. Ν. 5 ἐν τέλ., ἢ χαρίτεσσι, Ἰλ. καὶ Πίνδ.· (√ΧΑΡ, [[χαίρω]]). | ||
}} | }} | ||
{{Autenrieth | {{Autenrieth |