βάτραχος: Difference between revisions

{{elnl

|elnltext=[[βάτραχος]] -ου, ὁ, Ion. ook [[βρόταχος]] [[kikker]].

|elrutext='''βάτρᾰχος:''' ион. тж. [[βάθρακος|βάθρᾰκος]] ὁ<br /><b class="num">1)</b> [[лягушка]] Batr. Her., Arph., Plat., Arst., Plut., Luc.;<br /><b class="num">2)</b> [[рыба морской черт]] (Lophius [[piscatorius]]) Arst., Plut.

|etymtx=Grammatical information: m.<br />Meaning: [[frog]] (Hdt.). Also name of a fish [[Lophius piscatorius]] (Arist.), s. Strömberg Fischnamen 92f.).<br />Other forms: Ion. [[βάθρακος]] with normal displacement of aspiration (Schwyzer 269, Lejeune, Phonét. 50); [[βότραχος]] (Hp.) and [[βρόταχος]] (Xenoph. 40, s. Bechtel Dial. 3, 109); <b class="b3">βρατάχους βατράχους</b> H.; - [[βρούχετος]] .. <b class="b3">βάτραχον δε Κύπριοι</b> H. (after [[βρυχάομαι]]?, Schwyzer 182); <b class="b3">βύρθακος βάτραχος</b> H.; <b class="b3">βρύτιχοι βάτραχοι μικροὶ ἔχοντες οὑράς</b> H. (cf. [[βρύω]]?); - <b class="b3">βριαγχόνην βάτραχον</b>. [[Φωκεῖς]] H. (mistake?; for <b class="b3">*βρ(α)τ-αγχ-</b>?); <b class="b3">βρόγχος βάτραχος</b> H. may also be a mistake); still [[βλίκανος]], [[βλίκαρος]], <b class="b3">βλίχα(ς</b>) (H., EM, Suid.); [[βλίταχος]] (H.). - <b class="b3">βάβακοι ὑπὸ Ήλείων τέττιγες</b>, <b class="b3">ὑπὸ Ποντικῶν δε βάτραχοι</b> H. ([[βαβάζω]], s. v.). - Mod. Gr. forms in Hatzidakis Lexikogr. Archiv (Anh. [[Ἀθ]]. 26) 48ff., also G. Meyer IF 6, 107f.<br />Derivatives: Demin. [[βατράχιον]] (Paus.), plant [[Ranunculus]] (Hp., Dsc., cf. Strömberg Pflanzennamen 119); <b class="b3">βατραχίσκοι μέρος τι τῆς κιθάρας</b> H.; on the suffixes Chantr. Form. 408. - [[βατραχίτης]], <b class="b3">-ῖτις</b> ([[λίθος]]; from the colour; Plin.; s. Redard Les noms grecs en <b class="b3">-της</b> 53).<br />Origin: PG [a word of Pre-Greek origin]<br />Etymology: Several variants will be due to folketymology or taboo, and also simple phonetic variation. A priori for all these forms a local, i.e. Pre-Gr. form is to be expected. To this will point the variation [[α]]/[[ο]]. This holds also for [[βαρδακος]] if this must be read in H. for <b class="b3">βαρακος βάραχος</b> (Fur. 184 A. 2; s. Latte). The form may in origin have been onomat.? (cf. Grošelj, Živa Ant. 6 (1956) 235) <b class="b3">βρατ-αχ-</b>, cf. [[βρεκεκεξ]]. Or even <b class="b2">*brt-ak-</b>, from which the forms with <b class="b3">-υ-</b> might come ([[βύρθακος]], [[βρύτιχος]]). The desperate forms [[βριαγχόνη]], [[βρόγχος]] (this form to be read for [[βρούχετος]]?) contain a (misread) prenasalized *(<b class="b3">βρατ)αγχος</b>, which would also point to Pre-Greek. On the <b class="b3">χ-</b>suffix in animal names Specht Ursprung 255. - The forms [[βλικ]]/<b class="b3">χ-</b> and [[βάβακοι]], of course, are etymologically unrelated. - For the meaning [[hearth]] Szemerényi, Gnomon 43 (1971) 660 refers to Alb. [[vatre]].

{{ls

|lstext='''βάτραχος''': [βᾰτρᾰ-], ὁ, τὸ γνωστὸν [[ζῷον]], Βατρ. 6. 18, 59, κτλ., Ἡρόδ. 4. 131, κτλ.· - παροιμ., [[ὕδωρ]] πίνειν [[βάτραχος]], «σωστὸς [[βάτραχος]] εἰς τὸ πίνειν», Ἀριστοφῶν Πυθ. 1. 3· βατράχοις οἰνοχοεῖν, ἐπὶ τῶν [[ταῦτα]] παρεχόντων, ὧν οὐ χρῄζουσι οἱ λαμβάνοντες, ὡς ὁ τοῦ Ὁρατίου Καλαβρὸς [[ξένος]], Φερεκρ. Κορ. 4. ΙΙ. [[εἶδος]] ἰχθύος ἐκ τῶν σελαχοειδῶν, Lophius piscatorius ἢ barbatus, καλούμενος καὶ [[ἁλιεύς]], Ἀριστ. Ἱ. Ζ. 5. 5, 3., 9. 37, 5, πρβλ. Αἰλ. π. Ζ. Ι. 13. 5, Πλούτ. 2. 978Α. ΙΙΙ. τὸ κοῖλον [[μέρος]] τῆς ὁπλῆς τοῦ ἵππου, Γεωπ. 16. 1, 9· ἴδε χελιδὼν ΙΙΙ. IV. [[νόσημα]] τῆς γλώσσης, ἰδίως παρὰ τοῖς παιδίοις, καλούμενον λατινιστὶ rana, ranula, Ἀέτ. – Οἱ Γραμματικοὶ ἀναφέρουσιν ἱκανοὺς τύπους τῶν διαφόρων διαλέκτων: 1) Ἰων. [[βάθρακος]], ἀναφερόμενον ἐκ τοῦ Ἡροδ. (πιθ. 4. 131) ὑπὸ τοῦ Σχολ. Ἰλ. Δ. 243, Εὐστ. 1570. 18· Ἰων. [[ὡσαύτως]] βότραχος ἢ [[βρόταχος]] ἐκ τοῦ Ξενοφάνους ἐν τῷ Μ. Ἐτυμ. 214. 42. 2) [[βράταχος]], Ἡσύχ.· [[ὅπερ]] πιθανῶς [[γραπτέον]] ἐν τῇ Βατρ. 294, Μάρκελλ. Σιδ. 21. 3) Κυπρ. βρούχετος, Ἡσύχ. 4) Φωκ. βριαγχόνη καὶ βρόαγχος, ὁ αὐτ. 5) Ποντικ. βάβακος, ὁ αὐτ.· - μεθ’ ἱκανῶν ἄλλων τύπων ἀνηκόντων εἰς ἀγνώστους διαλέκτους.