3,277,637
edits
αἰδώς: Difference between revisions
From LSJ
m
Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{.*}}\n)({{elru.*}}\n)({{elnl.*}}\n)" to "$4$3$2$1"
m (Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{bailly.*}}\n)" to "$2$1") |
m (Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{.*}}\n)({{elru.*}}\n)({{elnl.*}}\n)" to "$4$3$2$1") |
||
| Line 16: | Line 16: | ||
|btext=όος-οῦς (ἡ) :<br /><b>I. 1</b> sentiment de l'honneur;<br /><b>2</b> honte, pudeur : αἰδοῦς ἐμπίπλασθαι XÉN être plein de modestie ; δι’ αἰδοῦς ἔχουσα [[ὄμμα]] ἐλεύθερον EUR la pudeur voilant son noble regard ; avec l'inf., honte, crainte de;<br /><b>3</b> honte : τάχ’ [[ἄν]] τιν’ αἰδῶ κἀπ’ ἐμοὶ βλέψας λάβοι SOPH peut-être éprouverait-il qqe honte (de son abattement), ne fût-ce qu’après avoir jeté les yeux sur moi;<br /><b>4</b> crainte respectueuse, respect : αἰδοῦς τυγχάνειν [[ὑπό]] τινος XÉN obtenir le respect de qqn;<br /><b>5</b> égards, pitié, miséricorde, respect de l'infortune;<br /><b>II. 1</b> ce qui cause la honte, sujet de honte : [[αἰδώς]], Ἀργεῖοι IL quelle honte, Grecs !;<br /><b>2</b> parties honteuses.<br />'''Étymologie:''' DELG origine incertaine. | |btext=όος-οῦς (ἡ) :<br /><b>I. 1</b> sentiment de l'honneur;<br /><b>2</b> honte, pudeur : αἰδοῦς ἐμπίπλασθαι XÉN être plein de modestie ; δι’ αἰδοῦς ἔχουσα [[ὄμμα]] ἐλεύθερον EUR la pudeur voilant son noble regard ; avec l'inf., honte, crainte de;<br /><b>3</b> honte : τάχ’ [[ἄν]] τιν’ αἰδῶ κἀπ’ ἐμοὶ βλέψας λάβοι SOPH peut-être éprouverait-il qqe honte (de son abattement), ne fût-ce qu’après avoir jeté les yeux sur moi;<br /><b>4</b> crainte respectueuse, respect : αἰδοῦς τυγχάνειν [[ὑπό]] τινος XÉN obtenir le respect de qqn;<br /><b>5</b> égards, pitié, miséricorde, respect de l'infortune;<br /><b>II. 1</b> ce qui cause la honte, sujet de honte : [[αἰδώς]], Ἀργεῖοι IL quelle honte, Grecs !;<br /><b>2</b> parties honteuses.<br />'''Étymologie:''' DELG origine incertaine. | ||
}} | }} | ||
{{ | {{elnl | ||
| | |elnltext=[[αἰδώς]] -οῦς, zonder contr. -όος, ἡ, Aeol. αἴδως [[αἴδομαι]]<br /><b class="num">1.</b> sociale emotie (altijd gebaseerd op relaties), die leidt tot terughoudendheid in gedrag<br /><b class="num">2.</b> schaamte, schroom, gêne:; ἐν φρεσὶ θέσθε... αἰδῶ καὶ νέμεσιν geef schaamte en verontwaardiging een plaats in uw hart Il. 13.121; αἰδοῦς … ἐνεπίμπλατο hij werd vervuld van schaamte Xen. Cyr. 1.4.4; δακρύων … πένθιμον αἰδῶ tranen van verdriet en schaamte Aeschl. Suppl. 579; [[αἰδώς]] [[τις]] μ’ [[ἔχει]] ik voel een zekere gêne (met τό + inf. om te) Plat. Sph. 217d; ook concr. voor reden tot schaamte; αἰδὼς μὲν [[νῦν]] ἧδέ γ’ … [[Ἴλιον]] εἰσαναβῆναι dit is nu wel een schande, om terug te wijken naar Ilion Il. 17.336; ook de angst voor gezichtsverlies eergevoel.<br /><b class="num">3.</b> respect, eerbied, ontzag:; [[οὐδέ]] οἱ αἰδὼς γίγνεται en evenmin kent hij (Achilles) eerbied Il. 24.44; καὶ ὑπ’ ἄλλων αἰδοῦς [[τεύξει]] je zult ook van anderen respect krijgen Xen. Cyr. 1.6.10; tegenover minderen genade, medelijden, vergiffenis.<br /><b class="num">4.</b> personif. Αἰδώς Schaamte, Schroom; Respect; Genade.<br /><b class="num">5.</b> schaamdelen:. τά τ’ αἰδῶ ἀμφικαλύπτει die de schaamdelen verbergen Il. 2.262. | ||
}} | |||
{{elru | |||
|elrutext='''αἰδώς:''' οῦς ἡ<br /><b class="num">1)</b> [[благоговейный страх]], [[почтение]], [[почтительность]] (τινος Pind., Plat.): [[τιμῆς]] [[ἔμμορος]] καὶ αἰδοῦς Hom. пользующийся почетом и уважением; αἰδοῖ εἴκων Hom. уступая чувству уважения; εἰπὲ πάντα, τὴν ἐμὴν αἰδῶ μεθεῖς Aesch. говори все, отбросив почтительный страх;<br /><b class="num">2)</b> [[чувство стыда]], [[стыд]], [[стыдливость]], [[совесть]] (αἰ. καὶ [[δίκη]] Plat.): αἰδῶ [[θέσθαι]] ἐνὶ θυμῷ Hom. или αἰδῶ [[λαβεῖν]] Soph. проникнуться чувством стыда; αἰδοῖ βιαζόμενος Plat. побуждаемый чувством стыда (совестью);<br /><b class="num">3)</b> [[стыд]], [[позор]]: αἰ., ὦ Λύκιοι, [[πόσε]] φεύγετε; Hom. какой позор, ликийцы! Куда вы бежите?;<br /><b class="num">4)</b> [[честь]], [[достоинство]] (αἰ. καὶ [[χάρις]] HH);<br /><b class="num">5)</b> [[милосердие]], [[милость]]: [[ἔστι]] Ζηνὶ [[σύνθακος]] θρόνων αἰ. ἐπ᾽ ἔργοις πᾶσι Soph. вместе с Зевсом восседает на престоле милосердие ко всем деяниям;<br /><b class="num">6)</b> Hom. = [[αἰδοῖον]]. | |||
}} | |||
{{mdlsj | |||
|mdlsjtxt=[[αἰδέομαι]]<br /><b class="num">I.</b> a [[sense]] of [[shame]], [[shame]], [[modesty]], [[self]]-[[respect]], Hom., etc.:—personif., Ζηνὶ [[σύνθακος]] θρόνων Αἰδώς Shame that shares his [[throne]] with [[Zeus]], Soph.<br /><b class="num">2.</b> [[regard]] for others, [[respect]], [[reverence]], Theogn.; τὴν ἐμὴν αἰδῶ [[respect]] for me, Aesch.<br /><b class="num">II.</b> that [[which]] causes [[shame]], and so,<br /><b class="num">1.</b> a [[shame]], Il.; as an [[exclamation]], [[shame]]! [[αἰδώς]], Ἀργεῖοι, κακ' ἐλέγχεα! Il.; [[αἰδώς]], ὦ Λύκιοι: ποῖ φεύγετε; Il.<br /><b class="num">2.</b> = τὰ αἰδοῖα, Il. | |||
}} | }} | ||
{{Autenrieth | {{Autenrieth | ||
| Line 37: | Line 43: | ||
|lsmtext='''αἰδώς:''' -όος, συνηρ. -οῦς, <i>ἡ</i> ([[αἰδέομαι]]),<br /><b class="num">I. 1.</b> [[αίσθημα]] ντροπής, [[ντροπή]], [[μετριοφροσύνη]], αυτοεκτίμηση, σε Όμηρ. κ.λπ.· προσωποποιημένη, Ζηνὶ [[σύνθακος]] θρόνων Αἰδώς, η Αιδώς που μοιράζεται το θρόνο του [[Δία]], σε Σοφ.<br /><b class="num">2.</b> [[φροντίδα]] για τους άλλους, [[έγνοια]], [[σεβασμός]], [[ευλάβεια]], [[σέβας]], σε Θέογν.· <i>τὴν ἐμὴν αἰδῶ</i>, σεβασμό προς εμένα, σε Αισχύλ.<br /><b class="num">II.</b> [[καθετί]] που προκαλεί [[ντροπή]].<br /><b class="num">1.</b> [[αισχύνη]], [[σκάνδαλο]], σε Ομήρ. Ιλ.· ως επιφών., [[ντροπή]]! [[αἰδώς]], <i>Ἀργεῖοι</i>, [[κάκ]]' ἐλέγχεα! στο ίδ.· [[αἰδώς]], <i>ὦ Λύκιοι</i>· [[ποῖ]] φεύγετε; στο ίδ.<br /><b class="num">2.</b> <i>τὰ αἰδοῖα</i>, στο ίδ. | |lsmtext='''αἰδώς:''' -όος, συνηρ. -οῦς, <i>ἡ</i> ([[αἰδέομαι]]),<br /><b class="num">I. 1.</b> [[αίσθημα]] ντροπής, [[ντροπή]], [[μετριοφροσύνη]], αυτοεκτίμηση, σε Όμηρ. κ.λπ.· προσωποποιημένη, Ζηνὶ [[σύνθακος]] θρόνων Αἰδώς, η Αιδώς που μοιράζεται το θρόνο του [[Δία]], σε Σοφ.<br /><b class="num">2.</b> [[φροντίδα]] για τους άλλους, [[έγνοια]], [[σεβασμός]], [[ευλάβεια]], [[σέβας]], σε Θέογν.· <i>τὴν ἐμὴν αἰδῶ</i>, σεβασμό προς εμένα, σε Αισχύλ.<br /><b class="num">II.</b> [[καθετί]] που προκαλεί [[ντροπή]].<br /><b class="num">1.</b> [[αισχύνη]], [[σκάνδαλο]], σε Ομήρ. Ιλ.· ως επιφών., [[ντροπή]]! [[αἰδώς]], <i>Ἀργεῖοι</i>, [[κάκ]]' ἐλέγχεα! στο ίδ.· [[αἰδώς]], <i>ὦ Λύκιοι</i>· [[ποῖ]] φεύγετε; στο ίδ.<br /><b class="num">2.</b> <i>τὰ αἰδοῖα</i>, στο ίδ. | ||
}} | }} | ||
{{ | {{ls | ||
| | |lstext='''αἰδώς''': -όος, συνῃρ. -οῦς, [[ἐντροπή]], [[αἴσθημα]] ἐντροπῆς, Ἰλ. Ω. 45· ὁ δ’ ἀγορεύει αἰδοῖ μειλιχίῃ, Ὀδ. Θ. 172, κτλ.: - [[συναίσθησις]] αἰδοῦς ἢ [[τιμῆς]], [[φιλοτιμία]]· αἰδῶ θέσθ’ ἐνὶ θυμῷ, ἔχετε φιλοτιμίαν, Ἰλ. Ο. 561· ἴσχε γὰρ αἰδὼς καὶ [[δέος]], = ἐκράτησεν αὐτοὺς [[ὀπίσω]], ἀνέκοψεν αὐτοὺς αἰδὼς καὶ [[φόβος]], [[αὐτόθι]] 657 (ἴδε ἐν λ. [[δέος]])· αἰδοῖ εἴκων, Κ. 238· [[οὕτως]]: ἀλλὰ με κωλύει [[αἰδώς]], Ἀλκαῖος 55· ἅμα κιθῶνι ἐκδυομένῳ συνεκδύεται καὶ τὴν αἰδῶ [[γυνή]], Ἡρόδ. 1 8· [[αἰδώς]] τίς μ’ ἔχει, Πλάτ. Σοφ. 217D· αἰδὼς καὶ [[δίκη]], ὁ αὐτ. Πρωτ. 322C· αἰδοῦς ἐμπίπλασθαι, Ξεν., κτλ. - κατὰ προσωποποιΐαν· Ζηνὶ [[σύνθακος]] θρόνων Αἰδώς, Σοφ. Ο. Κ. 1268. 2) [[κοσμιότης]] πρὸς τοὺς ἄλλους, [[σεβασμός]]· αἰδοῦς οὐδεμιῆς ἔτυχον, Θέογν. 1266, πρβλ. Εὐρ. Ἡρακλείδ. 461· αἰδὼς τοκέων, = σεβασμὸς πρὸς αὐτούς, Πινδ Π. 4. 388· τὴν ἐμὴν αἰδῶ, σεβασμὸν πρὸς ἐμέ. Αἰσχύλ. Πέρσ. 699· αἰδῶ λαβεῖν ἐπὶ τινι, Σοφ. Αἴ. 345· δακρύων πένθιμον αἰδῶ, = δάκρυα θλίψεως καὶ οἴκτου, Αἰσχύλ. Ἱκ. 577· τὸ γὰρ τραφῆναι μὴ κακῶς αἰδῶ φέρει, Εὐρ. Ἱκ. 911. 3) [[ἔλεος]], [[συγχώρησις]], Ἀντιφῶν 114. 16. Πλάτ. Νόμ. 867E. II. πᾶν ὅ,τι προξενεῖ αἰδῶ ἢ σεβασμόν, καὶ οὕτω: 1) [[αἰσχύνη]], [[σκάνδαλον]], [[αἰδώς]], Ἀργεῖοι, κάκ’ ἐλέγχεα! Ἰλ. Ε 787, κτλ· [[αἰδώς]], ὦ Λύκιοι· ποῖ φεύγετε; Π. 422· αἰδὼς μὲν νῦν ἥδε..., Ρ. 336. 2) τὰ αἰδοῖα, Ἰλ. Β. 262. 3) ἀξιοπρέπεια, μεγαλεῖον, αἰδὼς καὶ [[χάρις]], Ὕμ. Ὁμ. εἰς Δήμ. 214. (περὶ τῆς Ὁμηρ. ἰδέας τῆς λέξ. ἴδε Γλάδστ. Ὅμ. 2. 431 κἑξ). | ||
}} | }} | ||
{{Chinese | {{Chinese | ||
