3,277,119
edits
m (Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{bailly.*}}\n)" to "$2$1") |
m (Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{.*}}\n)({{elru.*}}\n)({{elnl.*}}\n)" to "$4$3$2$1") |
||
Line 19: | Line 19: | ||
|btext=ης (ἡ) :<br />calme de la mer ; γαλήνην ἑλαύνειν OD sillonner une mer calme ; <i>fig.</i> calme, sérénité.<br />'''Étymologie:''' DELG cf. [[γελάω]], [[γλήνη]], d'un th. exprimant l'éclat. | |btext=ης (ἡ) :<br />calme de la mer ; γαλήνην ἑλαύνειν OD sillonner une mer calme ; <i>fig.</i> calme, sérénité.<br />'''Étymologie:''' DELG cf. [[γελάω]], [[γλήνη]], d'un th. exprimant l'éclat. | ||
}} | }} | ||
{{ | {{elnl | ||
| | |elnltext=[[γαλήνη]] -ης, ἡ, Dor. γαλᾱ́νᾱ windstilte op zee, kalme zee:; ἔσχε... [[κῦμα]], [[πρόσθε]] δέ οἱ ἐποίησε γαλήνην (de riviergod) hield de golven tegen, en maakte het water vóór hem kalm Od. 5.452; [[ἐλόωσι]] γαλήνην zij doorklieven de kalme zee Od. 7.319; overdr.: [[φρόνημα]]... νηνέμου γαλάνας een geeste van kalmte op een windstille zee Aeschl. Ag. 740 (lyr.). | ||
}} | |||
{{elru | |||
|elrutext='''γᾰλήνη:''' дор. γᾰλάνᾱ (λᾱ) ἡ<br /><b class="num">1)</b> [[безветрие]], [[штиль]] (λευκὴ γ. Hom.; [[νηνεμία]] τε καὶ γ. Plat.; γαλῆναι καὶ εὐδίαι Arst.);<br /><b class="num">2)</b> [[спокойное море]], [[морская гладь]] (γ. [[ὁμαλότης]] θαλάττης, sc. ἐστίν Arst.): [[ἐλάαν]] γαλήνην Hom. плыть по спокойному морю;<br /><b class="num">3)</b> [[спокойствие]], [[безмятежность]], [[ясность]] ([[φρόνημα]] νηνέμου γαλάνας Aesch.; ἐν γαλήνῃ ποιεῖν τι Soph.; γ. [[ἡσυχία]] τε Plat.; [[σοφία]] καὶ γ. Plut.);<br /><b class="num">4)</b> [[гален]], [[сернистый свинец]] Plin. | |||
}} | |||
{{etym | |||
|etymtx=Grammatical information: f.<br />Meaning: [[stillness of the seaStille]] (Od.); also [[lead sulphite]] (Plin.; s. Chantr. RPh. 1965, 203-5).<br />Other forms: Dor. [[γαλάνα]]<br />Derivatives: [[γαλήνεια]] ([[γαλάνεια]]) = [[γαλήνη]] (Eur.), after [[σαφήνεια]]?; not from [[γαληνής]] (only Arist. Phgn. 811b 38); [[γαληναίη]] (A. R.; cf. [[ἀναγκαίη]] beside [[ἀνάγκη]]), [[γαληναῖος]] (AP ). - [[γαληνός]] [[still]] (E.). After the numerous <b class="b3">ρο-</b>adjectives (not old [[r]]/[[n-]]stem) [[γαληρός]] H.; after the adj. in <b class="b3">-ερος</b>, [[γαλερός]] H.<br />Origin: IE [Indo-European] [366] <b class="b2">*glh₂-es-</b> [[aughter]]<br />Etymology: [[γαλήνη]], [[γαλάνα]], like [[σελήνη]], from <b class="b3">*γαλασ-να</b> from an <b class="b3">σ-</b>stem, seen also in [[γέλως]], <b class="b3">γελασ-τός</b> etc. and in Aeol. [[γελήνη]] (Jo. Gramm. Comp. 3, 1) for <b class="b3">*γελάννα</b> like <b class="b3">σελάννα</b>?). Orig. [[Heiterkeit]], cf. <b class="b3">γελεῖν λάμπειν</b>, [[ἀνθεῖν]] H. For the ablaut, <b class="b2">*glh₂-es-</b>, cf Arm. [[caɫr]] [[laughter]]; s. [[γελάω]]. Cf. [[γλήνη]], [[γλῆνος]]. | |||
}} | |||
{{mdlsj | |||
|mdlsjtxt=[deriv. uncertain]: perhaps [[akin]] to [[γελάω]].]<br />[[stillness]] of the sea, [[calm]], Od.; λευκὴ γ. Od.; [[ἐλόωσι]] γαλήνην [[will]] [[sail]] the [[calm]] sea, i. e. [[over]] it, Od.:—metaph., [[φρόνημα]] νηνέμου γαλάνας [[spirit]] of serenest [[calm]], Aesch.; ἐν γαλήνηι in [[calm]], Soph. | |||
}} | }} | ||
{{Autenrieth | {{Autenrieth | ||
Line 40: | Line 49: | ||
|lsmtext='''γᾰλήνη:''' ἡ, [[ηρεμία]] της θάλασσας, [[ησυχία]], [[γαλήνη]], σε Ομήρ. Οδ.· λευκὴ [[γαλήνη]], στο ίδ.· [[ἐλόωσι]] γαλήνην, θα πλεύσουν στην ήρεμη [[θάλασσα]], δηλ. πάνω σ' αυτή, στο ίδ.· μεταφ., [[φρόνημα]] νηνέμου γαλάνας, [[πνεύμα]] [[μεγάλης]] αταραξίας, σε Αισχύλ.· <i>ἐνγαλήνῃ</i>, σε [[ηρεμία]], σε [[αταραξία]], σε Σοφ. (αμφίβ. προέλ.· πιθ. συγγενές προς το [[γελάω]]). | |lsmtext='''γᾰλήνη:''' ἡ, [[ηρεμία]] της θάλασσας, [[ησυχία]], [[γαλήνη]], σε Ομήρ. Οδ.· λευκὴ [[γαλήνη]], στο ίδ.· [[ἐλόωσι]] γαλήνην, θα πλεύσουν στην ήρεμη [[θάλασσα]], δηλ. πάνω σ' αυτή, στο ίδ.· μεταφ., [[φρόνημα]] νηνέμου γαλάνας, [[πνεύμα]] [[μεγάλης]] αταραξίας, σε Αισχύλ.· <i>ἐνγαλήνῃ</i>, σε [[ηρεμία]], σε [[αταραξία]], σε Σοφ. (αμφίβ. προέλ.· πιθ. συγγενές προς το [[γελάω]]). | ||
}} | }} | ||
{{ | {{ls | ||
| | |lstext='''γᾰλήνη''': ἡ, [[ἡσυχία]] τῆς θαλάσσης (ταὐτὸν γ. μὲν ἐν θαλάσσῃ [[νηνεμία]] δ᾽ ἐν ἀέρι Ἀριστ. Τοπ. 1. 17, 1), Ὅμ. μόνον ἐν Ὀδ. ·λευκὴ δ᾽ ἦν ἀμφὶ [[γαλήνη]] 10. 94, πρβλ. 12. 168 (ἐν Ε. 452 σημαίνει μόνον τὴν νηνεμίαν ἢ ἔλλειψιν ἀνέμου, ὡς δεικνύουσι τὰ ἑπόμενα) οἱ δ᾽ [[ἐλόωσι]] γαλήνην, θὰ πλεύσωσι διὰ τῆς γαληνιαίας θαλάσσης. Ὀδ. Η. 319· νηνεμίας τε καὶ γ. Πλάτ. Θεαίτ. 153C· ἐν. γ. καὶ εὐδίαις Ἀριστ. Ἱστ. Ζ. 4. 8, 15·―μεταφ. ἐπὶ ψυχῆς, [[ἡσυχία]], [[ἀταραξία]], πρᾳότης, [[φρόνημα]] νηνέμου γαλάνας, [[μεγάλης]] ἀταραξίας, Αἰσχύλ. Ἀγ. 740· ἐν γαλήνῃ, ἐν ἀταραξίᾳ, ἡσύχως, Σοφ. Ἠλ. 899. ΙΙ. [[εἶδος]] ἀρχυρόχρου μολυβδούχου γῆς, «ἀσημόχωμα», Πλίν. 33. 6. ΙΙΙ. ἀντίδοτον κατὰ δηλητηρίου, Γαλην. (ὁ Κούρτ. προτείνει σχέσιν τινὰ πρὸς τὸ [[γάλα]]· [[ἴσως]] [[μᾶλλον]] πρὸς τὸ [[γελάω]]). | ||
}} | }} | ||
{{FriskDe | {{FriskDe |