Anonymous

Ask at the forum if you have an Ancient or Modern Greek query!

κείρω: Difference between revisions

From LSJ

κείρω (view source)

Revision as of 20:40, 2 October 2022

No change in size ,  2 October 2022
m
Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{.*}}\n)({{elru.*}}\n)({{elnl.*}}\n)" to "$4$3$2$1"
m (Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{bailly.*}}\n)" to "$2$1")
m (Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{.*}}\n)({{elru.*}}\n)({{elnl.*}}\n)" to "$4$3$2$1")
Line 16: Line 16:
|btext=<i>f.</i> [[κερῶ]], <i>ao.</i> ἔκειρα, <i>pf. inus.</i><br /><i>Pass. ao.</i> ἐκέρθην, <i>ao.2</i> [[ἐκάρην]], <i>pf.</i> [[κέκαρμαι]];<br /><b>1</b> tondre, rogner, raser : κόμην IL couper la chevelure de qqn ; <i>abs.</i> couper les cheveux <i>ou</i> les poils : [[σφέας]] καὶ τοὺς ἵππους HDT se tondre eux et leurs chevaux ; κεκάρθαι [[τὰς]] κεφαλάς HDT avoir la tête tondue;<br /><b>2</b> <i>en parl. de choses chevelues (branches, feuilles, fleurs, etc.)</i> : δοῦρ’ ἐλάτης IL dégarnir de verdure une branche de sapin ; ὕλην SOPH tondre un bois, [[οὖρος]] HDT raser une montagne (la déboiser);<br /><b>3</b> <i>p. ext.</i> tondre avec les dents, ronger, dévorer : [[ἧπαρ]], un foie ; <i>fig.</i> κτήματα, βίοτον une fortune, des ressources pour vivre ; <i>p. ext.</i> ravager, piller, dévaster : γῆν HDT un pays ; détruire <i>en gén.</i> : πολυκέρων φόνον SOPH faire un grand carnage de bêtes à cornes;<br /><i><b>Moy.</b></i> κείρομαι;<br /><b>1</b> tondre sur soi : κόμην IL, χαίτας OD se couper la chevelure (en signe de deuil);<br /><b>2</b> <i>abs.</i> se couper les cheveux (en signe de deuil);<br /><b>3</b> couper, moissonner ; <i>en gén.</i> dévaster, couvrir de débris, acc..<br />'''Étymologie:''' R. Καρ, tondre, couper.
|btext=<i>f.</i> [[κερῶ]], <i>ao.</i> ἔκειρα, <i>pf. inus.</i><br /><i>Pass. ao.</i> ἐκέρθην, <i>ao.2</i> [[ἐκάρην]], <i>pf.</i> [[κέκαρμαι]];<br /><b>1</b> tondre, rogner, raser : κόμην IL couper la chevelure de qqn ; <i>abs.</i> couper les cheveux <i>ou</i> les poils : [[σφέας]] καὶ τοὺς ἵππους HDT se tondre eux et leurs chevaux ; κεκάρθαι [[τὰς]] κεφαλάς HDT avoir la tête tondue;<br /><b>2</b> <i>en parl. de choses chevelues (branches, feuilles, fleurs, etc.)</i> : δοῦρ’ ἐλάτης IL dégarnir de verdure une branche de sapin ; ὕλην SOPH tondre un bois, [[οὖρος]] HDT raser une montagne (la déboiser);<br /><b>3</b> <i>p. ext.</i> tondre avec les dents, ronger, dévorer : [[ἧπαρ]], un foie ; <i>fig.</i> κτήματα, βίοτον une fortune, des ressources pour vivre ; <i>p. ext.</i> ravager, piller, dévaster : γῆν HDT un pays ; détruire <i>en gén.</i> : πολυκέρων φόνον SOPH faire un grand carnage de bêtes à cornes;<br /><i><b>Moy.</b></i> κείρομαι;<br /><b>1</b> tondre sur soi : κόμην IL, χαίτας OD se couper la chevelure (en signe de deuil);<br /><b>2</b> <i>abs.</i> se couper les cheveux (en signe de deuil);<br /><b>3</b> couper, moissonner ; <i>en gén.</i> dévaster, couvrir de débris, acc..<br />'''Étymologie:''' R. Καρ, tondre, couper.
}}
}}
{{ls
{{elnl
|lstext='''κείρω''': (Αἰολ. κέρρω): μέλλ. κερῶ, Πλάτ. Πολ. 471Α, Ἰων. κερέω Ἰλ.Ψ. 146 (Δωρ. κέρσω): ἀόρ. ἔκειρα Ἀττ., Ἐπικ. ἔκερσα Ἰλ. Ν. 546, Αἰσχύλ. Ἱκέτ. 665 (Λυρ.): πρκμ. κέκαρκα (περι-) Λουκ. Συμπ. 32.‒ Μεσ., μέλλ. κεροῦμαι Εὐρ., Πλάτ.: ἀόρ. ἐκειράμην Ἀττ., Ἐπικ. ἐκερσάμην Καλλ. Ἀποσπ. 311, Αἰσχύλ. Πέρσ. 952 (Λυρ.).‒ Παθ., ἀόρ. αʹ μετοχ. κερθεὶς Πινδ. Π. 5. 146· ἀόρ. βʹ ὑποτ. κᾰρῇ Ἡρόδ. 4. 127, κᾰρῆναι, καρεὶς Λουκ. Σολοικ. 6, Πλούτ.: πρκμ. κέκαρμαι Ἡρόδ. 2. 36, Ἀττ. ὑπερσυντ. ἐκερκάμην Λουκ. (Ἐκ τῆς √ ΚΕΡ ἢ ΚΑΡ ἢ [[μᾶλλον]] ΣΚΕΡ, ΣΚΑΡ, Ἀρχ. Σκανδιν. skera, Ἀγγλο-Σαξον. scêran, Ἀρχ. Γερμ. skiru, schere, shear), ὡς ἐν τῷ μέλλ. κερῶ: ἀόρ. καρῆναι, [[ὁπόθεν]] [[ὡσαύτως]] κέρμα, κορμός, κουρά, κοῦρος, [[κεραΐζω]]· πρβλ. Σανσκρ. śar, śri-nâmi (dirumpo, laedo), śi-ri (gladius), kar-tari (forfex)· Λατ. cur-tus, καὶ [[ἴσως]] cul-ter (πρβλ. Σαβ. curis, quiris)· Γοτθ. hair-us ([[μάχαιρα]]), Ἀρχ. Σκανδιν. hiör, Ἀρχ. Σαξον. her-u). Κόπτω τὴν κόμην, ἀφίνω αὐτὴν βραχεῖαν, σοί τε κόμην κερέειν, ὡς προσφορὰν εἰς τὸν ποταμὸν Σπερχειόν, Ἰλ. Ψ. 146, πρβλ. Παυσ. 1. 37, 3· κ. ἐν χροῒ τὰς τρίχας, [[κόπτω]] τὰς τρίχας [[μέχρι]] δέρματος, [[ξυρίζω]], Ἡρόδ. 4. 175· ἀλόχων κείραντες ἔθειραν Εὐρ. Ἑλ. 1124 (λυρ.)·‒ κοινότερον ἐν τῷ μέσῳ τύπῳ, [[ἀποκόπτω]] τὴν κόμην μου ἢ βάλλω νὰ μοῦ ἀποκόψωσι τὴν κόμην, ὡς ἐγίνετο ἐπὶ μεγάλου πένθους (πρβλ. [[κουρά]]), τοῦτο… [[γέρας]] οἶον ὀϊζυροῖσι βροντοῖσι, κείρασθαί τε κόμην βαλέειν τ᾿ ἀπὸ δάκρυ παρειῶν Ὀδ. Δ. 198· κείροντο χαίτας Ω. 46· ὅρα τὰς τελετὰς ἐπὶ τῇ κηδείᾳ τοῦ Πατρόκλου, Ἰλ. Ψ. 46, 135-153· οὕτω, πολύν σοι βοστρύχων πλόκαμoν κεροῦμαι Εὐρ. Τρῳ. 1183· κείρομαι πένθει κόμαν ὁ αὐτ. ἐν Φοιν. 326· οὕτω καὶ ἀπολ., [[ἀποκόπτω]] τὴν κόμην τινός, κείρασθε, συμπενθήσατ᾿ ὁ αὐτ. ἐν Ἡρ. Μαιν. 1390· ἐφ᾿ ἧς ἡ [[πόλις]] ἐπένθησε καὶ ἐκείρατο Αἰσχίν. 84. 14, κτλ.· ἄξιον ἦν ἐπὶ τῷδε τῷ τάφῳ κείρασθαι τῇ Ἑλλάδι Λυσ. 196. 11· παρὰ τοῖς Κωμικ., πρὸς φθεῖρα κείρασθαι, κείρομαι [[μέχρι]] τοῦ δέρματος, Εὔβουλος ἐν «Δολ.»·‒ Παθ., βοστρύχους κεκαρμένους Εὐρ. Ἠλ. 515· κουρᾷ… πενθίμῳ κεκ. ὁ αὐτ. ἐν Ὀρ. 458· [[ὡσαύτως]] ἐπὶ τῆς [[κόμης]], ἀποκόπτομαι, πλόκαμοι κερθέντες Πινδ. Π. 4. 146· ἴδε ἐν λ. [[κουρά]], [[κομάω]]. 2) [[κείρω]] ἢ [[ξυρίζω]] τινά, αὐτοὺς σφέας καὶ τοὺς ἵππους, εἰς ἔνδειξιν πένθους, Ἡρόδ. 9. 24· κεράρθαι τὰς κεφαλάς, νὰ «κουρευθῶσιν», ὁ αὐτ. 2. 36· Θρᾳκιστὶ κεκάρθαι Θεόκρ. 14. 36· ἴδε χρὼς Ι. 2 καὶ ἐγκυτί.‒ [[Κατὰ]] τὸν Φρύνιχ. 319, κείρεσθαι εὔχρηστον ἐπὶ ἀνθρώπων κειρομένων ἑκουσίως, καρῆναι ἐπὶ προσώπων καὶ ἐπὶ ἀναγκαστικῆς κουρᾶς πρὸς ἀτίμωσιν (ἐπ᾿ ὀΐων καὶ ἐπὶ ἀτίμου κουρᾶς)· πρβλ. Κρατῖν. ἐν «Διον.» 2, μάχαιραι κούριδες, αἷς κείρομεν τὰ πρόβατα καὶ τοὺς ποιμένας· καὶ [[ὅμως]] εἴρηται παρὰ Πλουτ. Λυσ. 1, τῶν Ἀργείων ἐπὶ πένθει καρέντων. ΙΙ. [[ἀποκόπτω]], [[ἀποτέμνω]], δρέπομαι, δοῦρ᾿ [[ἐλάτης]] κέρσαντες Ἰλ. Ω. 450· ὕλην Σοφ. Τρ. 1196· ἐκ λειμῶνος λείρια κ. Μόσχ. 2. 32·‒ μεταφορ., ἐκ λεχέων κ. μελιαδέα ποίαν, [[δρέπω]] ἡδονὴν ἐκ…, Πινδ. Π. 9. 64· ἥβας [[ἄνθος]] ἄδρεπτον ἔστω μηδ᾿… Ἄρης κέρσειεν [[ἄωτον]] Αἰσχύλ. Ἱκέτ. 665, πρβλ. Πέρσ. 921. 2) ἐρημώνω χώραν τινά, ἰδίως κατακόπτων τὰ σιτηρὰ καὶ τὰ κάρπιμα δένδρα (πρβλ. [[τέμνω]], δενδροτομῶ), τὸ [[πεδίον]] Ἡρόδ. 5. 63· [[τέμενος]] 6. 75· τὴν γῆν [[αὐτόθι]] 99, Θουκ. 1. 64· πρβλ. [[περικόπτω]] 2·‒ [[ὡσαύτως]], [[καθαρίζω]] ἀπὸ δένδρων καὶ δασῶν χώραν τινὰ πρὸς ὁδοποιΐαν, Ἡρόδ. 7. 131.‒ Παθ., ἐπὶ χώρας, ἐρημοῦμαι, καρῆναι ὁ αὐτ. 4. 127, πρβλ. 8. 65.‒ Μεσ., χθὼν πεύκας κειραμένη, ἔχουσα κεκομμένας τὰς πεύκας της, Ἀνθ. Π. 9. 106, πρβλ. Ψευδο-Φωκυλ. 154· μεταφορ., κείρασθαι δόξαν, ἀπώλεσα τὴν δόξαν μου, Ἀνθ. Π. παράρτ. 203·‒ [[ὡσαύτως]], Ἄρης νυχίαν πλάκα κερσαμένος, ἐρημώσας τὴν πεδιάδα (διὰ τοῦ φόνου τῶν ἀνδρῶν), Αἰσχύλ. Πέρσ. 952. ΙΙΙ. [[καθόλου]], [[καταστρέφω]], [[ἀφανίζω]], [[ἑπομένως]], 1) σπαράττω, [[τρώγω]] ἀπλήστως, Λατ. depasci, ἐπὶ ζῴων, κείρει τ᾿ εἰσελθὼν βαθὺ λήϊον [[ὄνος]] Ἰλ. Λ. 560· ἐπὶ ἰχθύος, δημὸν… ἐπινεφρίδιον κείροντες Φ. 204· ἐπὶ γυπῶν, [[ἧπαρ]] ἔκειρον (immortale jecur tondens, Οὐεργ.), Ὀδ. Λ. 578, πρβλ. Λουκ. Θεῶν Διάλ. 1. 1, Νεκρ. Διάλ. 30. 1· ἔκειρε πολύκερων φόνον, δηλ. κατέσφαξε πολλὰ κερασφόρα ζῷα, Σοφ. Αἴ. 55. 2) [[κείρω]] κτήματα, βίοτον, ἀπλήστως ἐσθίω (ἐξ οὗ κατὰ τὸν Εὐστάθ. καὶ ὁ [[κόρος]]), ἐκείρετο πoλλὰ καὶ ἐσθλὰ κτήματ᾿ ἐμὰ Ὀδ. Β. 312· ἔκειρον κτήματ᾿ ἐνὶ μεγάροις Χ. 369, κτλ.· ἀπολ., κείρετε (δηλ. βίοτον) Α. 378, Β. 143.
|elnltext=κείρω, aor. ἔκειρα, ep. aor. ἔκερσα, med. ἐκειράμην, poët. med. ἐκερσάμην, η - aor. ἐκάρην, ptc. aor. pass. κερθείς; perf. act. (περι)κέκαρκα, med.-pass. κέκαρμαι, inf. κεκάρθαι, plqperf. (ἀπο)κεκάρκειν, med.-pass. ἐκεκάρμην; fut. κερῶ, Ion. fut. κερέω, med. κεροῦμαι, fut. pass. καρήσομαι afsnijden, scheren:; σοί... κόμην κερέειν dat ik voor jou mijn haar zou afsnijden Il. 23.146; κ. ἐν χροΐ tot op de huid afscheren Hdt. 4.175.1; σφέας αὐτοὺς καὶ τοὺς ἵππους κ. hun eigen haar en dat van de paarden afknippen Hdt. 9.24; ook med. zich de haren afknippen:; πολύν σοι βοστρύχων πλόκαμον κ. een grote lok haar afsnijden voor jou (als teken van rouw) Eur. Tr. 1183; ἐπὶ πένθει καρείς kaalgeschoren uit verdriet Plut. Lys. 1; uitbr. snijden, hakken:; δοῦρ’ ἐλάτης κέρσαντες nadat ze dennenhouten balken gehakt hadden Il. 24.450; πολλὴν ὕλην κ. veel hout hakken Soph. Tr. 1196; overdr.: μηδ’... Ἄρης κέρσειεν ἄωτον moge Ares het puikje niet neermaaien Aeschl. Suppl. 666. verwoesten, plunderen:; κτήματα κ. het bezit plunderen Od. 1.378; ἐκείρετο ἡ Ἀττικὴ χώρη ὑπὸ τοῦ πεζοῦ στρατοῦ het Attische land werd verwoest door het voetleger Hdt. 8.65.1; ἔκειρε πολύκερων φόνον hij richtte een slachting aan onder het hoornvee Soph. Ai. 55; wegvreten:. γῦπε δέ μιν... ἧπαρ ἔκειρον twee gieren vraten zijn lever weg Od. 11.578.
}}
{{elru
|elrutext='''κείρω:''' (fut. [[κερῶ]] - ион. [[κερέω]], эп. aor. [[ἔκερσα]]; pass.: aor. 2 [[ἐκάρην]] с ᾰ, pf. [[κέκαρμαι]], ppf. ἐκεκάρμην, aor. 2 conjct. καρῇ, inf. aor. 2 κᾰρῆναι)<br /><b class="num">1)</b> [[стричь]] (τῆς κεφαλῆς τὰ [[πρόσθεν]] Plut.): κ. κόμην τινί Hom. остричь волосы в жертву кому-л.; [[κεκάρθαι]] τὰς κεφαλάς Her. остричь себе головы; (τὰς τρίχας) κ. ἐν [[χροΐ]] Her. коротко стричь волосы; ἄξιον ἦν ἐπὶ [[τῷδε]] τῷ τάφῳ [[τότε]] κείρασθαι τῇ Ἑλλάδι Lys. Элладе надлежало тогда остричь себе (в знак скорби) волосы на этой могиле (после поражения Афин в Пелопоннесской войне); βόστρυχοι κεκαρμένοι Eur. срезанные кудри; κείρασθαι ἢ ξυρᾶσθαι NT быть остриженным или обритым;<br /><b class="num">2)</b> [[срубать]], [[вырубать]] (δοῦρ᾽ [[ἐλάτης]] Hom.; τὸ [[τέμενος]] Her.; ὕλην Soph.): τὸ [[οὖρος]] κ. Her. вырубить леса на горе; χθὼν πεύκας κειραμένη Anth. земля, на которой вырублены сосны;<br /><b class="num">3)</b> [[глодать]], [[пожирать]]: γῦπε δέ μιν [[ἧπαρ]] ἔκειρον Hom. два коршуна пожирали у него печень;<br /><b class="num">4)</b> [[общипывать]], [[поедать]] ([[λήϊον]] Hom.);<br /><b class="num">5)</b> [[истреблять]], [[уничтожать]] (κτήματα, βίοτον Hom.): κ. πολύκερων φόνον Soph. истреблять много рогатого скота;<br /><b class="num">6)</b> [[разорять]], [[опустошать]] (γῆν Her.; τὴν Ἑλλάδα Plat.).
}}
}}
{{Autenrieth
{{Autenrieth
Line 37: Line 40:
|lsmtext='''κείρω:''' μέλ. [[κερῶ]], Ιων. [[κερέω]]· αόρ. αʹ <i>ἔκειρα</i>, Ιων. [[ἔκερσα]]· παρακ. <i>κέκαρκα</i> — Μέσ., μέλ. <i>κεροῦμαι</i>, αόρ. αʹ <i>ἐκειράμην</i>, Επικ. <i>ἐκερσάμην</i> — Παθ., αόρ. αʹ μτχ. <i>κερθείς</i>· υποτ. αορ. βʹ <i>κᾰρῇ</i>, απαρ. <i>κᾰρῆναι</i>, μτχ. <i>καρείς</i>· παρακ. [[κέκαρμαι]]·<br /><b class="num">I.</b> [[κόβω]] τα μαλλιά κάποιου, [[κόβω]] τα μαλλιά μου, όπως σε [[ένδειξη]] [[βαρύ]] θρήνου, σε Όμηρ., Ευρ. κ.λπ. — Παθ. <i>βοστρύχους κεκαρμένος</i>, έχοντας κόψει τις μπούκλες των μαλλιών κάποιου, σε Ευρ.· [[κεκάρθαι]] [[τὰς]] κεφαλάς, έχοντας τα κεφάλια κουρεμένα, ως [[ένδειξη]] πένθους, σε Ηρόδ.· λέγεται για τα μαλλιά, αποκόπτομαι, σε Πίνδ.<br /><b class="num">II.</b> [[κόβω]] ή [[λαξεύω]], σε Ομήρ. Ιλ.· <i>ὕλην</i>, σε Σοφ.<br /><b class="num">III.</b> [[λεηλατώ]] [[χώρα]], μέσω του κοψίματος των σοδειών και των καρποφόρων δέντρων, σε Ηρόδ., Θουκ. — Παθ., λέγεται για [[χώρα]], λεηλατούμαι, σε Θουκ. — Μέσ., [[Ἄρης]] [[πλάκα]] κερσάμενος, έχοντας καθαρίσει την [[πεδιάδα]] (με το να αφανίσει τους άνδρες), σε Αισχύλ.<br /><b class="num">IV.</b> γενικά, [[καταστρέφω]], και ομοίως·<br /><b class="num">1.</b> [[σχίζω]], [[κατασπαράζω]], [[τρώω]] αδηφάγα, Λατ. depasci, λέγεται για θηρία, σε Όμηρ.· <i>ἔκειρε πολύκερων φόνον</i>, δηλ. κατέσφαξε [[πολλά]] κερασφόρα ζώα, σε Σοφ.<br /><b class="num">2.</b> λέγεται για τους μνηστήρες, [[καταναλώνω]], [[δαπανώ]], [[σπαταλώ]] την [[περιουσία]] κάποιου, σε Ομήρ. Οδ.
|lsmtext='''κείρω:''' μέλ. [[κερῶ]], Ιων. [[κερέω]]· αόρ. αʹ <i>ἔκειρα</i>, Ιων. [[ἔκερσα]]· παρακ. <i>κέκαρκα</i> — Μέσ., μέλ. <i>κεροῦμαι</i>, αόρ. αʹ <i>ἐκειράμην</i>, Επικ. <i>ἐκερσάμην</i> — Παθ., αόρ. αʹ μτχ. <i>κερθείς</i>· υποτ. αορ. βʹ <i>κᾰρῇ</i>, απαρ. <i>κᾰρῆναι</i>, μτχ. <i>καρείς</i>· παρακ. [[κέκαρμαι]]·<br /><b class="num">I.</b> [[κόβω]] τα μαλλιά κάποιου, [[κόβω]] τα μαλλιά μου, όπως σε [[ένδειξη]] [[βαρύ]] θρήνου, σε Όμηρ., Ευρ. κ.λπ. — Παθ. <i>βοστρύχους κεκαρμένος</i>, έχοντας κόψει τις μπούκλες των μαλλιών κάποιου, σε Ευρ.· [[κεκάρθαι]] [[τὰς]] κεφαλάς, έχοντας τα κεφάλια κουρεμένα, ως [[ένδειξη]] πένθους, σε Ηρόδ.· λέγεται για τα μαλλιά, αποκόπτομαι, σε Πίνδ.<br /><b class="num">II.</b> [[κόβω]] ή [[λαξεύω]], σε Ομήρ. Ιλ.· <i>ὕλην</i>, σε Σοφ.<br /><b class="num">III.</b> [[λεηλατώ]] [[χώρα]], μέσω του κοψίματος των σοδειών και των καρποφόρων δέντρων, σε Ηρόδ., Θουκ. — Παθ., λέγεται για [[χώρα]], λεηλατούμαι, σε Θουκ. — Μέσ., [[Ἄρης]] [[πλάκα]] κερσάμενος, έχοντας καθαρίσει την [[πεδιάδα]] (με το να αφανίσει τους άνδρες), σε Αισχύλ.<br /><b class="num">IV.</b> γενικά, [[καταστρέφω]], και ομοίως·<br /><b class="num">1.</b> [[σχίζω]], [[κατασπαράζω]], [[τρώω]] αδηφάγα, Λατ. depasci, λέγεται για θηρία, σε Όμηρ.· <i>ἔκειρε πολύκερων φόνον</i>, δηλ. κατέσφαξε [[πολλά]] κερασφόρα ζώα, σε Σοφ.<br /><b class="num">2.</b> λέγεται για τους μνηστήρες, [[καταναλώνω]], [[δαπανώ]], [[σπαταλώ]] την [[περιουσία]] κάποιου, σε Ομήρ. Οδ.
}}
}}
{{elru
{{ls
|elrutext='''κείρω:''' (fut. [[κερῶ]] - ион. [[κερέω]], эп. aor. [[ἔκερσα]]; pass.: aor. 2 [[ἐκάρην]] с ᾰ, pf. [[κέκαρμαι]], ppf. ἐκεκάρμην, aor. 2 conjct. καρῇ, inf. aor. 2 κᾰρῆναι)<br /><b class="num">1)</b> [[стричь]] (τῆς κεφαλῆς τὰ [[πρόσθεν]] Plut.): κ. κόμην τινί Hom. остричь волосы в жертву кому-л.; [[κεκάρθαι]] τὰς κεφαλάς Her. остричь себе головы; (τὰς τρίχας) κ. ἐν [[χροΐ]] Her. коротко стричь волосы; ἄξιον ἦν ἐπὶ [[τῷδε]] τῷ τάφῳ [[τότε]] κείρασθαι τῇ Ἑλλάδι Lys. Элладе надлежало тогда остричь себе (в знак скорби) волосы на этой могиле (после поражения Афин в Пелопоннесской войне); βόστρυχοι κεκαρμένοι Eur. срезанные кудри; κείρασθαι ἢ ξυρᾶσθαι NT быть остриженным или обритым;<br /><b class="num">2)</b> [[срубать]], [[вырубать]] (δοῦρ᾽ [[ἐλάτης]] Hom.; τὸ [[τέμενος]] Her.; ὕλην Soph.): τὸ [[οὖρος]] κ. Her. вырубить леса на горе; χθὼν πεύκας κειραμένη Anth. земля, на которой вырублены сосны;<br /><b class="num">3)</b> [[глодать]], [[пожирать]]: γῦπε δέ μιν [[ἧπαρ]] ἔκειρον Hom. два коршуна пожирали у него печень;<br /><b class="num">4)</b> [[общипывать]], [[поедать]] ([[λήϊον]] Hom.);<br /><b class="num">5)</b> [[истреблять]], [[уничтожать]] (κτήματα, βίοτον Hom.): κ. πολύκερων φόνον Soph. истреблять много рогатого скота;<br /><b class="num">6)</b> [[разорять]], [[опустошать]] (γῆν Her.; τὴν Ἑλλάδα Plat.).
|lstext='''κείρω''': (Αἰολ. κέρρω): μέλλ. κερῶ, Πλάτ. Πολ. 471Α, Ἰων. κερέω Ἰλ.Ψ. 146 (Δωρ. κέρσω): ἀόρ. ἔκειρα Ἀττ., Ἐπικ. ἔκερσα Ἰλ. Ν. 546, Αἰσχύλ. Ἱκέτ. 665 (Λυρ.): πρκμ. κέκαρκα (περι-) Λουκ. Συμπ. 32.‒ Μεσ., μέλλ. κεροῦμαι Εὐρ., Πλάτ.: ἀόρ. ἐκειράμην Ἀττ., Ἐπικ. ἐκερσάμην Καλλ. Ἀποσπ. 311, Αἰσχύλ. Πέρσ. 952 (Λυρ.).‒ Παθ., ἀόρ. αʹ μετοχ. κερθεὶς Πινδ. Π. 5. 146· ἀόρ. βʹ ὑποτ. κᾰρῇ Ἡρόδ. 4. 127, κᾰρῆναι, καρεὶς Λουκ. Σολοικ. 6, Πλούτ.: πρκμ. κέκαρμαι Ἡρόδ. 2. 36, Ἀττ. ὑπερσυντ. ἐκερκάμην Λουκ. (Ἐκ τῆς √ ΚΕΡ ἢ ΚΑΡ ἢ [[μᾶλλον]] ΣΚΕΡ, ΣΚΑΡ, Ἀρχ. Σκανδιν. skera, Ἀγγλο-Σαξον. scêran, Ἀρχ. Γερμ. skiru, schere, shear), ὡς ἐν τῷ μέλλ. κερῶ: ἀόρ. καρῆναι, [[ὁπόθεν]] [[ὡσαύτως]] κέρμα, κορμός, κουρά, κοῦρος, [[κεραΐζω]]· πρβλ. Σανσκρ. śar, śri-nâmi (dirumpo, laedo), śi-ri (gladius), kar-tari (forfex)· Λατ. cur-tus, καὶ [[ἴσως]] cul-ter (πρβλ. Σαβ. curis, quiris)· Γοτθ. hair-us ([[μάχαιρα]]), Ἀρχ. Σκανδιν. hiör, Ἀρχ. Σαξον. her-u). Κόπτω τὴν κόμην, ἀφίνω αὐτὴν βραχεῖαν, σοί τε κόμην κερέειν, ὡς προσφορὰν εἰς τὸν ποταμὸν Σπερχειόν, Ἰλ. Ψ. 146, πρβλ. Παυσ. 1. 37, 3· κ. ἐν χροῒ τὰς τρίχας, [[κόπτω]] τὰς τρίχας [[μέχρι]] δέρματος, [[ξυρίζω]], Ἡρόδ. 4. 175· ἀλόχων κείραντες ἔθειραν Εὐρ. Ἑλ. 1124 (λυρ.)·‒ κοινότερον ἐν τῷ μέσῳ τύπῳ, [[ἀποκόπτω]] τὴν κόμην μου ἢ βάλλω νὰ μοῦ ἀποκόψωσι τὴν κόμην, ὡς ἐγίνετο ἐπὶ μεγάλου πένθους (πρβλ. [[κουρά]]), τοῦτο… [[γέρας]] οἶον ὀϊζυροῖσι βροντοῖσι, κείρασθαί τε κόμην βαλέειν τ᾿ ἀπὸ δάκρυ παρειῶν Ὀδ. Δ. 198· κείροντο χαίτας Ω. 46· ὅρα τὰς τελετὰς ἐπὶ τῇ κηδείᾳ τοῦ Πατρόκλου, Ἰλ. Ψ. 46, 135-153· οὕτω, πολύν σοι βοστρύχων πλόκαμoν κεροῦμαι Εὐρ. Τρῳ. 1183· κείρομαι πένθει κόμαν ὁ αὐτ. ἐν Φοιν. 326· οὕτω καὶ ἀπολ., [[ἀποκόπτω]] τὴν κόμην τινός, κείρασθε, συμπενθήσατ᾿ ὁ αὐτ. ἐν Ἡρ. Μαιν. 1390· ἐφ᾿ ἧς ἡ [[πόλις]] ἐπένθησε καὶ ἐκείρατο Αἰσχίν. 84. 14, κτλ.· ἄξιον ἦν ἐπὶ τῷδε τῷ τάφῳ κείρασθαι τῇ Ἑλλάδι Λυσ. 196. 11· παρὰ τοῖς Κωμικ., πρὸς φθεῖρα κείρασθαι, κείρομαι [[μέχρι]] τοῦ δέρματος, Εὔβουλος ἐν «Δολ.»·‒ Παθ., βοστρύχους κεκαρμένους Εὐρ. Ἠλ. 515· κουρᾷ… πενθίμῳ κεκ. ὁ αὐτ. ἐν Ὀρ. 458· [[ὡσαύτως]] ἐπὶ τῆς [[κόμης]], ἀποκόπτομαι, πλόκαμοι κερθέντες Πινδ. Π. 4. 146· ἴδε ἐν λ. [[κουρά]], [[κομάω]]. 2) [[κείρω]] ἢ [[ξυρίζω]] τινά, αὐτοὺς σφέας καὶ τοὺς ἵππους, εἰς ἔνδειξιν πένθους, Ἡρόδ. 9. 24· κεράρθαι τὰς κεφαλάς, νὰ «κουρευθῶσιν», ὁ αὐτ. 2. 36· Θρᾳκιστὶ κεκάρθαι Θεόκρ. 14. 36· ἴδε χρὼς Ι. 2 καὶ ἐγκυτί.‒ [[Κατὰ]] τὸν Φρύνιχ. 319, κείρεσθαι εὔχρηστον ἐπὶ ἀνθρώπων κειρομένων ἑκουσίως, καρῆναι ἐπὶ προσώπων καὶ ἐπὶ ἀναγκαστικῆς κουρᾶς πρὸς ἀτίμωσιν (ἐπ᾿ ὀΐων καὶ ἐπὶ ἀτίμου κουρᾶς)· πρβλ. Κρατῖν. ἐν «Διον.» 2, μάχαιραι κούριδες, αἷς κείρομεν τὰ πρόβατα καὶ τοὺς ποιμένας· καὶ [[ὅμως]] εἴρηται παρὰ Πλουτ. Λυσ. 1, τῶν Ἀργείων ἐπὶ πένθει καρέντων. ΙΙ. [[ἀποκόπτω]], [[ἀποτέμνω]], δρέπομαι, δοῦρ᾿ [[ἐλάτης]] κέρσαντες Ἰλ. Ω. 450· ὕλην Σοφ. Τρ. 1196· ἐκ λειμῶνος λείρια κ. Μόσχ. 2. 32·‒ μεταφορ., ἐκ λεχέων κ. μελιαδέα ποίαν, [[δρέπω]] ἡδονὴν ἐκ…, Πινδ. Π. 9. 64· ἥβας [[ἄνθος]] ἄδρεπτον ἔστω μηδ᾿… Ἄρης κέρσειεν [[ἄωτον]] Αἰσχύλ. Ἱκέτ. 665, πρβλ. Πέρσ. 921. 2) ἐρημώνω χώραν τινά, ἰδίως κατακόπτων τὰ σιτηρὰ καὶ τὰ κάρπιμα δένδρα (πρβλ. [[τέμνω]], δενδροτομῶ), τὸ [[πεδίον]] Ἡρόδ. 5. 63· [[τέμενος]] 6. 75· τὴν γῆν [[αὐτόθι]] 99, Θουκ. 1. 64· πρβλ. [[περικόπτω]] 2·‒ [[ὡσαύτως]], [[καθαρίζω]] ἀπὸ δένδρων καὶ δασῶν χώραν τινὰ πρὸς ὁδοποιΐαν, Ἡρόδ. 7. 131.‒ Παθ., ἐπὶ χώρας, ἐρημοῦμαι, καρῆναι ὁ αὐτ. 4. 127, πρβλ. 8. 65.‒ Μεσ., χθὼν πεύκας κειραμένη, ἔχουσα κεκομμένας τὰς πεύκας της, Ἀνθ. Π. 9. 106, πρβλ. Ψευδο-Φωκυλ. 154· μεταφορ., κείρασθαι δόξαν, ἀπώλεσα τὴν δόξαν μου, Ἀνθ. Π. παράρτ. 203·‒ [[ὡσαύτως]], Ἄρης νυχίαν πλάκα κερσαμένος, ἐρημώσας τὴν πεδιάδα (διὰ τοῦ φόνου τῶν ἀνδρῶν), Αἰσχύλ. Πέρσ. 952. ΙΙΙ. [[καθόλου]], [[καταστρέφω]], [[ἀφανίζω]], [[ἑπομένως]], 1) σπαράττω, [[τρώγω]] ἀπλήστως, Λατ. depasci, ἐπὶ ζῴων, κείρει τ᾿ εἰσελθὼν βαθὺ λήϊον [[ὄνος]] Ἰλ. Λ. 560· ἐπὶ ἰχθύος, δημὸν… ἐπινεφρίδιον κείροντες Φ. 204· ἐπὶ γυπῶν, [[ἧπαρ]] ἔκειρον (immortale jecur tondens, Οὐεργ.), Ὀδ. Λ. 578, πρβλ. Λουκ. Θεῶν Διάλ. 1. 1, Νεκρ. Διάλ. 30. 1· ἔκειρε πολύκερων φόνον, δηλ. κατέσφαξε πολλὰ κερασφόρα ζῷα, Σοφ. Αἴ. 55. 2) [[κείρω]] κτήματα, βίοτον, ἀπλήστως ἐσθίω (ἐξ οὗ κατὰ τὸν Εὐστάθ. καὶ ὁ [[κόρος]]), ἐκείρετο πoλλὰ καὶ ἐσθλὰ κτήματ᾿ ἐμὰ Ὀδ. Β. 312· ἔκειρον κτήματ᾿ ἐνὶ μεγάροις Χ. 369, κτλ.· ἀπολ., κείρετε (δηλ. βίοτον) Α. 378, Β. 143.
}}
{{elnl
|elnltext=κείρω, aor. ἔκειρα, ep. aor. ἔκερσα, med. ἐκειράμην, poët. med. ἐκερσάμην, η - aor. ἐκάρην, ptc. aor. pass. κερθείς; perf. act. (περι)κέκαρκα, med.-pass. κέκαρμαι, inf. κεκάρθαι, plqperf. (ἀπο)κεκάρκειν, med.-pass. ἐκεκάρμην; fut. κερῶ, Ion. fut. κερέω, med. κεροῦμαι, fut. pass. καρήσομαι afsnijden, scheren:; σοί... κόμην κερέειν dat ik voor jou mijn haar zou afsnijden Il. 23.146; κ. ἐν χροΐ tot op de huid afscheren Hdt. 4.175.1; σφέας αὐτοὺς καὶ τοὺς ἵππους κ. hun eigen haar en dat van de paarden afknippen Hdt. 9.24; ook med. zich de haren afknippen:; πολύν σοι βοστρύχων πλόκαμον κ. een grote lok haar afsnijden voor jou (als teken van rouw) Eur. Tr. 1183; ἐπὶ πένθει καρείς kaalgeschoren uit verdriet Plut. Lys. 1; uitbr. snijden, hakken:; δοῦρ’ ἐλάτης κέρσαντες nadat ze dennenhouten balken gehakt hadden Il. 24.450; πολλὴν ὕλην κ. veel hout hakken Soph. Tr. 1196; overdr.: μηδ’... Ἄρης κέρσειεν ἄωτον moge Ares het puikje niet neermaaien Aeschl. Suppl. 666. verwoesten, plunderen:; κτήματα κ. het bezit plunderen Od. 1.378; ἐκείρετο ἡ Ἀττικὴ χώρη ὑπὸ τοῦ πεζοῦ στρατοῦ het Attische land werd verwoest door het voetleger Hdt. 8.65.1; ἔκειρε πολύκερων φόνον hij richtte een slachting aan onder het hoornvee Soph. Ai. 55; wegvreten:. γῦπε δέ μιν... ἧπαρ ἔκειρον twee gieren vraten zijn lever weg Od. 11.578.
}}
}}
{{etym
{{etym
Retrieved from "https://lsj.gr/wiki/Special:MobileDiff/2665015"