Anonymous

Ask at the forum if you have an Ancient or Modern Greek query!

κοσμέω: Difference between revisions

From LSJ

κοσμέω (view source)

Revision as of 20:50, 2 October 2022

No change in size ,  2 October 2022
m
Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{.*}}\n)({{elru.*}}\n)({{elnl.*}}\n)" to "$4$3$2$1"
m (Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{bailly.*}}\n)" to "$2$1")
m (Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{.*}}\n)({{elru.*}}\n)({{elnl.*}}\n)" to "$4$3$2$1")
Line 13: Line 13:
|btext=-ῶ :<br /><b>I.</b> mettre en ordre :<br /><b>1</b> arranger, mettre en bon ordre ; <i>en gén.</i> disposer, arranger, préparer : [[δόρπον]] OD un repas ; τράπεζαν XÉN dresser une table;<br /><b>2</b> répartir, distribuer;<br /><b>3</b> <i>p. ext.</i> diriger, gouverner, commander ; τὰ κοσμούμενα SOPH les dispositions prises par ceux qui gouvernent;<br /><b>II.</b> <i>p. suite</i> :<br /><b>1</b> parer, orner ; <i>fig.</i> κ. λόγον εὐρυθμίαις ISOCR arranger un discours avec des phrases bien cadencées;<br /><b>2</b> vanter, célébrer : ἐπὶ τὸ [[μεῖζον]] κ. THC embellir en exagérant;<br /><b>3</b> honorer : τάφον SOPH donner des soins à une tombe ; κ. καὶ τιμᾶν XÉN parer (de vêtements, de bijoux) qui sont des marques d'honneur;<br /><i><b>Moy.</b></i> [[κοσμέομαι]], [[κοσμοῦμαι]];<br /><b>1</b> arranger <i>ou</i> disposer pour soi : κοσμησάμενος πολιήτας IL ayant disposé en bon ordre ses compatriotes;<br /><b>2</b> parer pour soi <i>ou</i> sur soi : κ. [[τὰς]] κόμας HDT se parer la chevelure.<br />'''Étymologie:''' [[κόσμος]].
|btext=-ῶ :<br /><b>I.</b> mettre en ordre :<br /><b>1</b> arranger, mettre en bon ordre ; <i>en gén.</i> disposer, arranger, préparer : [[δόρπον]] OD un repas ; τράπεζαν XÉN dresser une table;<br /><b>2</b> répartir, distribuer;<br /><b>3</b> <i>p. ext.</i> diriger, gouverner, commander ; τὰ κοσμούμενα SOPH les dispositions prises par ceux qui gouvernent;<br /><b>II.</b> <i>p. suite</i> :<br /><b>1</b> parer, orner ; <i>fig.</i> κ. λόγον εὐρυθμίαις ISOCR arranger un discours avec des phrases bien cadencées;<br /><b>2</b> vanter, célébrer : ἐπὶ τὸ [[μεῖζον]] κ. THC embellir en exagérant;<br /><b>3</b> honorer : τάφον SOPH donner des soins à une tombe ; κ. καὶ τιμᾶν XÉN parer (de vêtements, de bijoux) qui sont des marques d'honneur;<br /><i><b>Moy.</b></i> [[κοσμέομαι]], [[κοσμοῦμαι]];<br /><b>1</b> arranger <i>ou</i> disposer pour soi : κοσμησάμενος πολιήτας IL ayant disposé en bon ordre ses compatriotes;<br /><b>2</b> parer pour soi <i>ou</i> sur soi : κ. [[τὰς]] κόμας HDT se parer la chevelure.<br />'''Étymologie:''' [[κόσμος]].
}}
}}
{{ls
{{elnl
|lstext='''κοσμέω''': ([[κόσμος]])· ― τακτοποιῶ, διευθετῶ, Ὅμ., ἰδίως (ὡς ἀείποτε ἐν τῇ Ἰλ.), παρατάττω στρατόν, Γ. 1., Ξ. 379, κτλ.· κοσμῆσαι ἵππους τε καὶ ἀνέρας Β. 554, κτλ.· [[πένταχα]] κοσμηθέντες, παραταχθέντες εἰς [[πέντε]] σώματα, Α. 87· ἐν τῇ Ὀδ. μόνον [[ἅπαξ]] ἐπὶ θηρευτῶν, διὰ δὲ [[τρίχα]] κοσμηθέντες Ι. 157· [[ὡσαύτως]] ἐν τῷ μέσ. τύπῳ, κοσμησάμενος πολιήτας, τακτοποιήσας τοὺς [[ἑαυτοῦ]] ἄνδρας, Ἰλ. Β. 806· ― οὕτω καὶ [[μετέπειτα]], κ. στρατὸν Εὐρ. Ρῆσ. 662· ἀλλὰ κ. συμμάχους, [[καθησυχάζω]] αὐτοὺς, [[αὐτόθι]] 138)· τάξεις κεκοσμημέναι Ξεν. Κύρ. 2. 1, 26, πρβλ. Πλάτ. Φαῖδρ. 247Α· ἐπὶ [[τάξις]] πλεῦνας ἐκεκοσμέατο Ἡρόδ. 9. 31. 2) [[καθόλου]], διευθετῶ, [[ἑτοιμάζω]], [[δόρπον]] ἐκόσμει Ὀδ. Ζ. 13· κ. ἀοιδὴν Ὁμ. Ὕμν. 6. 59· ἔργα Ἡσ. Ἔργ. κ. Ἡμ. 304· [[δεῖπνον]] Πινδ. Ν. 1. 32· στέφανον Εὐρ. Ἱππ. 74· τράπεζαν Ξεν. Κύρ. 8. 2, 6· εἰς τάφον λέβητα Σοφ. Ἠλ. 1401. ΙΙ. [[διατίθημι]], κυβερνῶ, διοικῶ, [[διευθύνω]], τὴν πόλιν κ. καλῶν τε καὶ εὖ Ἡρόδ. 1. 59, πρβλ. Σοφ. Αἴ. 1103· τὰ ἄλλα ἐκεκοσμέατό οἱ Ἡρόδ. 1. 100· τόν γε νοῦν κοσμοῦντα πάντα κοσμεῖν Πλάτ. Φαίδ. 97C· [[ἐντεῦθεν]], τὰ κοσμούμενα, αἱ διαταγαί, τὰ διατάγματα, Σοφ. Ἀντ. 677· ἀλλὰ μετοχ. πρκμ. ἐπὶ προσώπων, [[καλῶς]] διατεταγμένος, [[τακτικός]], ταπεινὸς καὶ κεκοσμημένος Πλάτ. Νόμ. 716Α, πρβλ. Γοργ. 504Α. 2) ἐν Κρήτῃ, εἶμαι Κόσμος, [[κυβερνήτης]], διοικῶ, κυβερνῶ ὡς [[τοιοῦτος]] (ἴδε [[κόσμος]] ΙΙΙ), Ἀριστ. Πολ. 2. 10, 10, Πολύβ. 23. 15, 1· πρβλ. Böckh εἰς Συλλογ. Ἐπιγραφ. 2. σ. 405. ΙΙΙ. κοσμῶ, «[[στολίζω]]», [[καταρτίζω]], [[ἐφοδιάζω]] μέ τι, [[ἐνδύω]], ἰδίως ἐπὶ γυναικῶν, Ὁμ. Ὕμν. 5. 11, 12, Ἡσ. Ἔργ. κ. Ἡμ. 72, Θ. 573· κοσμεῖν τινα πανοπλίῃ Ἡρόδ. 4. 180· τριπόδεσσι κ. δόμους Πινδ. Ι. 1. 27, κτλ.· καὶ συχν. ἐν τῷ μέσῳ τύπῳ, κοσμέεσθαι τὰς κεφαλὰς Ἡρόδ. 7. 209· κοσμεῖσθαι [[σῶμα]] ὅπλοις Εὐρ. Φοίν. 1359, πρβλ. Σοφ. Φ. 1064, Θουκ. 6. 41· ἐν φοινικίσι κοσμησάμενοι, κοσμήσαντες ἑαυτούς, Πλάτ. Κωμ. ἐν Ἀδήλ. 8. ― Παθ., χρυσῷ κοσμηθεῖσα Ὕμν. Ὁμ. εἰς Ἀφροδ. 65· ἵπποι κεκοσμημένοι ὡς κάλλιστα Ἡρόδ. 7. 40· κεκοσμ. ἐσθῆτι ποικίλῃ καὶ χρυσοῖσι στεφάνοις Πλάτ. Ἴων 535D. κτλ. 2) μεταφ., κοσμῶ, [[καλλωπίζω]], [[καλλύνω]], λόγους Εὐρ. Μήδ. 576, πρβλ. Πλάτ. Ἀπολ. 17C· τραγικὸν λῆρον Ἀριστοφ. Βάτρ. 1005, πρβλ. 1027· λόγον εὐρυθμίαις Ἰσοκρ. 87Ε· αὑτὸν λόγοις Πλάτ. Λάχ. 196Β, πρβλ. 197C· ἐπὶ τὸ μεῖζον κ. Θουκ. 1. 21· τὸν... τὴν ἐκείνων ἀρετὴν κοσμήσαντα (ἐν τῇ ἀγορεύσει) Δημ. 321. 14. 3) διὰ περικοσμήσεως [[ἀπονέμω]] τιμὴν εἴς τινα, λουτροῖς σ᾿ ἐκόσμησ᾿ Σοφ. Ἠλ. 1139· κ. τάφον ὁ αὐτ. ἐν Ἀντ. 396· νέκυν Εὐρ. ἐν Τρῳ. 1147· κ. καὶ τιμᾶν Ξεν. Κύρ. 1. 3, 3· ― ἐπὶ προσώπων, περικοσμῶ, προξενῶ τιμὴν εἴς τι, πόλιν Θέογν. 941· νᾶσον εὐκλέα τάνδε κοσμεῖν Πινδ. Ν. 6. 78· Σαλαμῖνα κ. πατρίδα Εὐρ. Ἀποσπ. 534· οὕτω, τὴν πόλιν αἱ τῶνδε ἀρεταὶ ἐκόσμησαν Θουκ. 2. 42. IV. ἐν τῷ παθ., ἀποδίδομαι ἢ ἀνάγομαι εἴς τι ἐς τὸν Αὐγύπτιον νόμον αὗται αἱ πόλεις ἐκεκοσμέατο Ἡρόδ. 3. 91· ἐς Πέρσας ἐκεκοσμέατο ὁ αὐτ. 6. 41.
|elnltext=κοσμέω [κόσμος] ep. aor. pass. 3 plur. κόσμηθεν; Ion. perf. med.-pass. 3 plur. κεκοσμέαται, Ion. plqperf. med.-pass. 3 plur. ἐκεκοσμέατο ordenen; milit. opstellen, ook med.:; κοσμησάμενος πολιήτας als hij zijn eigen mensen heeft opgesteld Il. 2.806; ἐπὶ... τάξις πλεῦνας ἐκεκοσμέατο ze stonden opgesteld in meerdere linies Hdt. 9.31.2; in orde brengen:; δόρπον de maaltijd Od. 7.13; κ. τράπεζαν een tafel dekken Xen. Cyr. 8.2.6; indelen:. ἐς γὰρ τὸν Αἰγύπτιον νομὸν αὗται ἐκεκοσμέατο zij waren ingedeeld onder de satrapie Egypte Hdt. 3.91.2. regeren, besturen:; τὴν πόλιν κοσμέων καλῶς τε καὶ εὖ de stad goed en rechtvaardig besturend Hdt. 1.59.6; τάδε δὲ ἄλλα ἐκεκοσμέατό οἱ verder waren door hem nog de volgende maatregelen getroffen Hdt. 1.100.2; τὰ κοσμούμενα de bestuursmaatregelen Soph. Ant. 677; abs. kosmos zijn (hoge bestuursfunctie op Kreta). versieren, uitrusten met:; παρθένον... κοσμήσαντες κυνέῃ... Κορινθιῇ als ze het meisje getooid hebben met een Corinthische helm Hdt. 4.180.3; ook med.:; χαλκέοις σῶμ’ ἐκοσμήσανθ’ ὅπλοις zij hebben hun lichaam getooid met bronzen wapenrusting Eur. Phoen. 1359; overdr.: ἐπὶ τὸ μεῖζον κοσμοῦντες iets mooier makend dan het is Thuc. 1.21.1; λόγον εὐρυθμίαις een betoog met ritmische effecten verfraaien Isocr. 5.27. eren, verheerlijken:. τάφον κοσμοῦσα terwijl zij het graf eer bewees Soph. Ant. 396; τόν... τὴν ἐκείνων ἀρετὴν κοσμήσοντα degene die hun voortreffelijkheid zal verheerlijken Dem. 18.287.
}}
{{elru
|elrutext='''κοσμέω:'''<br /><b class="num">1)</b> воен. [[строить]], [[выстраивать]] (ἵππους τε καὶ ἀνέρας Hom.; στρατόν Eur.): [[πένταχα]] κοσμηθέντες Hom. выстроенные пятью отрядами; στρατιὰ κατὰ [[ἕνδεκα]] μέρη κεκοσμημένη Plat. войско, разделенное на одиннадцать колонн;<br /><b class="num">2)</b> [[устраивать]], [[располагать в порядке]] (τεταγμένον τε καὶ κεκοσμημένον [[πρᾶγμα]] Plat.): ταπεινὸς καὶ κεκοσμημένος Plat. скромный и сдержанный; τὰ κοσμούμενα Soph. распоряжения;<br /><b class="num">3)</b> [[устраивать]], [[готовить]] ([[δόρπον]] Hom.; [[δεῖπνον]] Pind.; τράπεζαν Xen.; τάφον, ἐς τάφον λέβητα κ. Soph.): κ. ἀοιδήν Hom. слагать песнь;<br /><b class="num">4)</b> [[устраивать]], [[управлять]], [[править]] ([[νοῦς]] κοσμῶν [[Anaxagoras]] ap. Plat.): τὴν πόλιν κ. [[καλῶς]] τε καὶ εὖ Her. превосходно управлять государством;<br /><b class="num">5)</b> [[заправлять]] (маслом) (τὰς λαμπάδας NT);<br /><b class="num">6)</b> (на Крите), [[быть космом]] (см. [[κόσμος]] 5), осуществлять верховную власть: οἱ γέροντες ἐκ τῶν κεκοσμηκότων Arst. (на Крите избираются) члены совета старейшин из числа тех, которые (в прошлом) исполняли должность космов;<br /><b class="num">7)</b> [[убирать]], [[прибирать]] ([[οἶκος]] κεκοσμημένος NT);<br /><b class="num">8)</b> [[наряжать]], [[убирать]], [[одевать]] (τινα πανοπλίῃ Her.; [[σῶμα]] ὅπλοις Eur.; γυναῖκας ἐν καταστολῇ NT): κοσμέεσθαι τὰς κεφαλάς Her. убирать себе головы, причесываться; κεκοσμημένος ἐσθῆτι ποικίλῃ Plat. нарядившись в пеструю одежду;<br /><b class="num">9)</b> [[украшать]] (δόμους [[τριπόδεσσι]] Pind.);<br /><b class="num">10)</b> [[разукрашивать]], [[приукрашивать]] (λόγους Eur.; τραγικὸν λῆρον Arph.): κενοῖς λόγοις αὑτὸν κ. Plat. рядиться в пустые фразы; ἐπὶ τὸ [[μεῖζον]] κ. Thuc. расписывать преувеличенно яркими красками;<br /><b class="num">11)</b> [[служить украшением]], [[украшать собой]] (νᾶσον Pind.; πόλιν Thuc.);<br /><b class="num">12)</b> [[обряжать]], [[готовить к погребению]] (τινα Soph.; νέκυν Eur.);<br /><b class="num">13)</b> [[причислять]], [[относить]] (ἐς τὸν Αἰγύπτιον νομὸν κοσμέεσθαι Her.).
}}
}}
{{Autenrieth
{{Autenrieth
Line 34: Line 37:
|lsmtext='''κοσμέω:''' μέλ. <i>-ήσω</i> (<i>κοσμός</i>),<br /><b class="num">I. 1.</b> [[τακτοποιώ]], [[διευθετώ]], σε Όμηρ. κ.λπ.· [[ιδίως]], [[παρατάσσω]] [[στράτευμα]], [[βάζω]] στη [[σειρά]], σε Ομήρ. Ιλ. — Μέσ., <i>κοσμησάμενος πολιήτας</i>, έχοντας τακτοποιήσει τους άνδρες τους, στο ίδ.<br /><b class="num">2.</b> γενικά, [[προετοιμάζω]], [[προπαρασκευάζω]], [[δόρπον]], σε Ομήρ. Οδ.· <i>ἔργα</i>, σε Ησίοδ. κ.λπ.<br /><b class="num">II. 1.</b> [[διαθέτω]], [[κυβερνώ]], [[διοικώ]], [[διευθύνω]], σε Ηρόδ., Σοφ. κ.λπ.· <i>τὰ κοσμούμενα</i>, διαταγές, διατάγματα, σε Σοφ.<br /><b class="num">2.</b> στην [[Κρήτη]], είμαι ο Κόσμος ([[κόσμος]] III), [[διοικώ]] ως [[τέτοιος]], σε Αριστ.<br /><b class="num">III. 1.</b> [[κοσμώ]], [[στολίζω]], [[καταρτίζω]], [[εφοδιάζω]], [[ντύνω]], [[ιδίως]], λέγεται για γυναίκες, σε Ομηρ. Ύμν., Ησίοδ. κ.λπ. — Μέσ., κοσμέεσθαι [[τὰς]] κεφαλάς, [[διακοσμώ]] τα κεφάλια τους, σε Ηρόδ. κ.λπ.<br /><b class="num">2.</b> μεταφ., [[στολίζω]], [[καλλωπίζω]], εξωραΐζω, σε Ευρ., Θουκ. κ.λπ.<br /><b class="num">3.</b> [[τιμώ]], [[αποδίδω]] τιμές σε, σε Ευρ., Θουκ. κ.λπ.<br /><b class="num">IV.</b> στην Παθ., αποδίδομαι ή ανάγομαι σε [[κάτι]], <i>ἐς τὸν Αἰγύπτιον νόμον αὗται</i> (<i>αἱ πόλεις</i>) [[ἐκεκοσμέατο]], σε Ηρόδ.
|lsmtext='''κοσμέω:''' μέλ. <i>-ήσω</i> (<i>κοσμός</i>),<br /><b class="num">I. 1.</b> [[τακτοποιώ]], [[διευθετώ]], σε Όμηρ. κ.λπ.· [[ιδίως]], [[παρατάσσω]] [[στράτευμα]], [[βάζω]] στη [[σειρά]], σε Ομήρ. Ιλ. — Μέσ., <i>κοσμησάμενος πολιήτας</i>, έχοντας τακτοποιήσει τους άνδρες τους, στο ίδ.<br /><b class="num">2.</b> γενικά, [[προετοιμάζω]], [[προπαρασκευάζω]], [[δόρπον]], σε Ομήρ. Οδ.· <i>ἔργα</i>, σε Ησίοδ. κ.λπ.<br /><b class="num">II. 1.</b> [[διαθέτω]], [[κυβερνώ]], [[διοικώ]], [[διευθύνω]], σε Ηρόδ., Σοφ. κ.λπ.· <i>τὰ κοσμούμενα</i>, διαταγές, διατάγματα, σε Σοφ.<br /><b class="num">2.</b> στην [[Κρήτη]], είμαι ο Κόσμος ([[κόσμος]] III), [[διοικώ]] ως [[τέτοιος]], σε Αριστ.<br /><b class="num">III. 1.</b> [[κοσμώ]], [[στολίζω]], [[καταρτίζω]], [[εφοδιάζω]], [[ντύνω]], [[ιδίως]], λέγεται για γυναίκες, σε Ομηρ. Ύμν., Ησίοδ. κ.λπ. — Μέσ., κοσμέεσθαι [[τὰς]] κεφαλάς, [[διακοσμώ]] τα κεφάλια τους, σε Ηρόδ. κ.λπ.<br /><b class="num">2.</b> μεταφ., [[στολίζω]], [[καλλωπίζω]], εξωραΐζω, σε Ευρ., Θουκ. κ.λπ.<br /><b class="num">3.</b> [[τιμώ]], [[αποδίδω]] τιμές σε, σε Ευρ., Θουκ. κ.λπ.<br /><b class="num">IV.</b> στην Παθ., αποδίδομαι ή ανάγομαι σε [[κάτι]], <i>ἐς τὸν Αἰγύπτιον νόμον αὗται</i> (<i>αἱ πόλεις</i>) [[ἐκεκοσμέατο]], σε Ηρόδ.
}}
}}
{{elru
{{ls
|elrutext='''κοσμέω:'''<br /><b class="num">1)</b> воен. [[строить]], [[выстраивать]] (ἵππους τε καὶ ἀνέρας Hom.; στρατόν Eur.): [[πένταχα]] κοσμηθέντες Hom. выстроенные пятью отрядами; στρατιὰ κατὰ [[ἕνδεκα]] μέρη κεκοσμημένη Plat. войско, разделенное на одиннадцать колонн;<br /><b class="num">2)</b> [[устраивать]], [[располагать в порядке]] (τεταγμένον τε καὶ κεκοσμημένον [[πρᾶγμα]] Plat.): ταπεινὸς καὶ κεκοσμημένος Plat. скромный и сдержанный; τὰ κοσμούμενα Soph. распоряжения;<br /><b class="num">3)</b> [[устраивать]], [[готовить]] ([[δόρπον]] Hom.; [[δεῖπνον]] Pind.; τράπεζαν Xen.; τάφον, ἐς τάφον λέβητα κ. Soph.): κ. ἀοιδήν Hom. слагать песнь;<br /><b class="num">4)</b> [[устраивать]], [[управлять]], [[править]] ([[νοῦς]] κοσμῶν [[Anaxagoras]] ap. Plat.): τὴν πόλιν κ. [[καλῶς]] τε καὶ εὖ Her. превосходно управлять государством;<br /><b class="num">5)</b> [[заправлять]] (маслом) (τὰς λαμπάδας NT);<br /><b class="num">6)</b> (на Крите), [[быть космом]] (см. [[κόσμος]] 5), осуществлять верховную власть: οἱ γέροντες ἐκ τῶν κεκοσμηκότων Arst. (на Крите избираются) члены совета старейшин из числа тех, которые (в прошлом) исполняли должность космов;<br /><b class="num">7)</b> [[убирать]], [[прибирать]] ([[οἶκος]] κεκοσμημένος NT);<br /><b class="num">8)</b> [[наряжать]], [[убирать]], [[одевать]] (τινα πανοπλίῃ Her.; [[σῶμα]] ὅπλοις Eur.; γυναῖκας ἐν καταστολῇ NT): κοσμέεσθαι τὰς κεφαλάς Her. убирать себе головы, причесываться; κεκοσμημένος ἐσθῆτι ποικίλῃ Plat. нарядившись в пеструю одежду;<br /><b class="num">9)</b> [[украшать]] (δόμους [[τριπόδεσσι]] Pind.);<br /><b class="num">10)</b> [[разукрашивать]], [[приукрашивать]] (λόγους Eur.; τραγικὸν λῆρον Arph.): κενοῖς λόγοις αὑτὸν κ. Plat. рядиться в пустые фразы; ἐπὶ τὸ [[μεῖζον]] κ. Thuc. расписывать преувеличенно яркими красками;<br /><b class="num">11)</b> [[служить украшением]], [[украшать собой]] (νᾶσον Pind.; πόλιν Thuc.);<br /><b class="num">12)</b> [[обряжать]], [[готовить к погребению]] (τινα Soph.; νέκυν Eur.);<br /><b class="num">13)</b> [[причислять]], [[относить]] (ἐς τὸν Αἰγύπτιον νομὸν κοσμέεσθαι Her.).
|lstext='''κοσμέω''': ([[κόσμος]])· ― τακτοποιῶ, διευθετῶ, Ὅμ., ἰδίως (ὡς ἀείποτε ἐν τῇ Ἰλ.), παρατάττω στρατόν, Γ. 1., Ξ. 379, κτλ.· κοσμῆσαι ἵππους τε καὶ ἀνέρας Β. 554, κτλ.· [[πένταχα]] κοσμηθέντες, παραταχθέντες εἰς [[πέντε]] σώματα, Α. 87· ἐν τῇ Ὀδ. μόνον [[ἅπαξ]] ἐπὶ θηρευτῶν, διὰ δὲ [[τρίχα]] κοσμηθέντες Ι. 157· [[ὡσαύτως]] ἐν τῷ μέσ. τύπῳ, κοσμησάμενος πολιήτας, τακτοποιήσας τοὺς [[ἑαυτοῦ]] ἄνδρας, Ἰλ. Β. 806· ― οὕτω καὶ [[μετέπειτα]], κ. στρατὸν Εὐρ. Ρῆσ. 662· ἀλλὰ κ. συμμάχους, [[καθησυχάζω]] αὐτοὺς, [[αὐτόθι]] 138)· τάξεις κεκοσμημέναι Ξεν. Κύρ. 2. 1, 26, πρβλ. Πλάτ. Φαῖδρ. 247Α· ἐπὶ [[τάξις]] πλεῦνας ἐκεκοσμέατο Ἡρόδ. 9. 31. 2) [[καθόλου]], διευθετῶ, [[ἑτοιμάζω]], [[δόρπον]] ἐκόσμει Ὀδ. Ζ. 13· κ. ἀοιδὴν Ὁμ. Ὕμν. 6. 59· ἔργα Ἡσ. Ἔργ. κ. Ἡμ. 304· [[δεῖπνον]] Πινδ. Ν. 1. 32· στέφανον Εὐρ. Ἱππ. 74· τράπεζαν Ξεν. Κύρ. 8. 2, 6· εἰς τάφον λέβητα Σοφ. Ἠλ. 1401. ΙΙ. [[διατίθημι]], κυβερνῶ, διοικῶ, [[διευθύνω]], τὴν πόλιν κ. καλῶν τε καὶ εὖ Ἡρόδ. 1. 59, πρβλ. Σοφ. Αἴ. 1103· τὰ ἄλλα ἐκεκοσμέατό οἱ Ἡρόδ. 1. 100· τόν γε νοῦν κοσμοῦντα πάντα κοσμεῖν Πλάτ. Φαίδ. 97C· [[ἐντεῦθεν]], τὰ κοσμούμενα, αἱ διαταγαί, τὰ διατάγματα, Σοφ. Ἀντ. 677· ἀλλὰ μετοχ. πρκμ. ἐπὶ προσώπων, [[καλῶς]] διατεταγμένος, [[τακτικός]], ταπεινὸς καὶ κεκοσμημένος Πλάτ. Νόμ. 716Α, πρβλ. Γοργ. 504Α. 2) ἐν Κρήτῃ, εἶμαι Κόσμος, [[κυβερνήτης]], διοικῶ, κυβερνῶ ὡς [[τοιοῦτος]] (ἴδε [[κόσμος]] ΙΙΙ), Ἀριστ. Πολ. 2. 10, 10, Πολύβ. 23. 15, 1· πρβλ. Böckh εἰς Συλλογ. Ἐπιγραφ. 2. σ. 405. ΙΙΙ. κοσμῶ, «[[στολίζω]]», [[καταρτίζω]], [[ἐφοδιάζω]] μέ τι, [[ἐνδύω]], ἰδίως ἐπὶ γυναικῶν, Ὁμ. Ὕμν. 5. 11, 12, Ἡσ. Ἔργ. κ. Ἡμ. 72, Θ. 573· κοσμεῖν τινα πανοπλίῃ Ἡρόδ. 4. 180· τριπόδεσσι κ. δόμους Πινδ. Ι. 1. 27, κτλ.· καὶ συχν. ἐν τῷ μέσῳ τύπῳ, κοσμέεσθαι τὰς κεφαλὰς Ἡρόδ. 7. 209· κοσμεῖσθαι [[σῶμα]] ὅπλοις Εὐρ. Φοίν. 1359, πρβλ. Σοφ. Φ. 1064, Θουκ. 6. 41· ἐν φοινικίσι κοσμησάμενοι, κοσμήσαντες ἑαυτούς, Πλάτ. Κωμ. ἐν Ἀδήλ. 8. ― Παθ., χρυσῷ κοσμηθεῖσα Ὕμν. Ὁμ. εἰς Ἀφροδ. 65· ἵπποι κεκοσμημένοι ὡς κάλλιστα Ἡρόδ. 7. 40· κεκοσμ. ἐσθῆτι ποικίλῃ καὶ χρυσοῖσι στεφάνοις Πλάτ. Ἴων 535D. κτλ. 2) μεταφ., κοσμῶ, [[καλλωπίζω]], [[καλλύνω]], λόγους Εὐρ. Μήδ. 576, πρβλ. Πλάτ. Ἀπολ. 17C· τραγικὸν λῆρον Ἀριστοφ. Βάτρ. 1005, πρβλ. 1027· λόγον εὐρυθμίαις Ἰσοκρ. 87Ε· αὑτὸν λόγοις Πλάτ. Λάχ. 196Β, πρβλ. 197C· ἐπὶ τὸ μεῖζον κ. Θουκ. 1. 21· τὸν... τὴν ἐκείνων ἀρετὴν κοσμήσαντα (ἐν τῇ ἀγορεύσει) Δημ. 321. 14. 3) διὰ περικοσμήσεως [[ἀπονέμω]] τιμὴν εἴς τινα, λουτροῖς σ᾿ ἐκόσμησ᾿ Σοφ. Ἠλ. 1139· κ. τάφον ὁ αὐτ. ἐν Ἀντ. 396· νέκυν Εὐρ. ἐν Τρῳ. 1147· κ. καὶ τιμᾶν Ξεν. Κύρ. 1. 3, 3· ― ἐπὶ προσώπων, περικοσμῶ, προξενῶ τιμὴν εἴς τι, πόλιν Θέογν. 941· νᾶσον εὐκλέα τάνδε κοσμεῖν Πινδ. Ν. 6. 78· Σαλαμῖνα κ. πατρίδα Εὐρ. Ἀποσπ. 534· οὕτω, τὴν πόλιν αἱ τῶνδε ἀρεταὶ ἐκόσμησαν Θουκ. 2. 42. IV. ἐν τῷ παθ., ἀποδίδομαι ἢ ἀνάγομαι εἴς τι ἐς τὸν Αὐγύπτιον νόμον αὗται αἱ πόλεις ἐκεκοσμέατο Ἡρόδ. 3. 91· ἐς Πέρσας ἐκεκοσμέατο ὁ αὐτ. 6. 41.
}}
{{elnl
|elnltext=κοσμέω [κόσμος] ep. aor. pass. 3 plur. κόσμηθεν; Ion. perf. med.-pass. 3 plur. κεκοσμέαται, Ion. plqperf. med.-pass. 3 plur. ἐκεκοσμέατο ordenen; milit. opstellen, ook med.:; κοσμησάμενος πολιήτας als hij zijn eigen mensen heeft opgesteld Il. 2.806; ἐπὶ... τάξις πλεῦνας ἐκεκοσμέατο ze stonden opgesteld in meerdere linies Hdt. 9.31.2; in orde brengen:; δόρπον de maaltijd Od. 7.13; κ. τράπεζαν een tafel dekken Xen. Cyr. 8.2.6; indelen:. ἐς γὰρ τὸν Αἰγύπτιον νομὸν αὗται ἐκεκοσμέατο zij waren ingedeeld onder de satrapie Egypte Hdt. 3.91.2. regeren, besturen:; τὴν πόλιν κοσμέων καλῶς τε καὶ εὖ de stad goed en rechtvaardig besturend Hdt. 1.59.6; τάδε δὲ ἄλλα ἐκεκοσμέατό οἱ verder waren door hem nog de volgende maatregelen getroffen Hdt. 1.100.2; τὰ κοσμούμενα de bestuursmaatregelen Soph. Ant. 677; abs. kosmos zijn (hoge bestuursfunctie op Kreta). versieren, uitrusten met:; παρθένον... κοσμήσαντες κυνέῃ... Κορινθιῇ als ze het meisje getooid hebben met een Corinthische helm Hdt. 4.180.3; ook med.:; χαλκέοις σῶμ’ ἐκοσμήσανθ’ ὅπλοις zij hebben hun lichaam getooid met bronzen wapenrusting Eur. Phoen. 1359; overdr.: ἐπὶ τὸ μεῖζον κοσμοῦντες iets mooier makend dan het is Thuc. 1.21.1; λόγον εὐρυθμίαις een betoog met ritmische effecten verfraaien Isocr. 5.27. eren, verheerlijken:. τάφον κοσμοῦσα terwijl zij het graf eer bewees Soph. Ant. 396; τόν... τὴν ἐκείνων ἀρετὴν κοσμήσοντα degene die hun voortreffelijkheid zal verheerlijken Dem. 18.287.
}}
}}
{{mdlsj
{{mdlsj
Retrieved from "https://lsj.gr/wiki/Special:MobileDiff/2665435"