κλίνω: Difference between revisions

|btext=<i>f.</i> κλινῶ, <i>ao.</i> [[ἔκλινα]], <i>pf.</i> [[κέκλικα]];<br /><i>Pass. f.</i> κλιθήσομαι, <i>ao.</i> [[ἐκλίθην]], <i>poét.</i> ἐκλίνθην, <i>ao.2</i> [[ἐκλίνην]], <i>pf.</i> [[κέκλιμαι]];<br /><b>A.</b> <i>tr.</i> <b>I.</b> faire pencher, incliner : τάλαντα IL la balance ; μάστιγα ποτὶ [[ζυγόν]] IL abaisser le fouet vers le joug ; <i>fig.</i> [[ἡμέρα]] κλίνει [[τε]] [[κἀνάγει]] [[πάλιν]] [[τἀνθρώπεια]] SOPH un jour abaisse et relève les affaires humaines ; <i>p. suite</i> :<br /><b>1</b> appuyer ; [[τι]] [[πρός]] [[τι]], une chose sur une autre ; σάκε’ ὤμοισι IL les boucliers sur l'épaule ; ἀσπίσι κεκλιμένοι IL s'appuyant sur leurs boucliers ; ξύλα [[ἐς]] ἄλληλα κεκλιμένα HDT pièces de bois inclinées (qui s'appuient) les unes sur les autres ; <i>avec un n. de pers.</i> : κλίνειν τινά appuyer, soutenir qqn;<br /><b>2</b> <i>en mauv. part</i> faire tomber ; <i>Pass.</i> s'affaisser, se renverser, tomber ; ὑπτία κλίνομαι SOPH je suis tombée à la renverse ; <i>fig.</i> κέκλιται ἐπὶ [[γόνυ]] ESCHL elle est tombée sur les genoux, <i>càd</i> humiliée ; τὸ [[τεῖχος]] ἐκλίνετο XÉN le mur s'écroulait;<br /><b>II.</b> coucher, étendre : τινα, qqn ; <i>particul.</i><br /><b>1</b> étendre à terre ; <i>Pass.</i> être étendu à terre : [[ἐν]] νεκύεσσι IL parmi les morts ; παραὶ λεχέεσσι OD auprès dans un lit ; [[ἔντεα]] χθονὶ κέκλιτο IL les armes étaient étendues à terre ; φύλλα κεκλιμένα OD feuilles tombées;<br /><b>2</b> coucher sur un lit de table ; <i>Pass.</i> être couché sur un lit de table, être à table;<br /><b>3</b> <i>en parl. de lieux, particul. au pf. Pass.</i> être situé : νῆσοι αἵθ’ ἁλὶ [[κεκλίαται]] OD les îles qui se trouvent dans la mer ; <i>qqf en parl. des personnes, pour exprimer l'idée de fixité</i> : Ὀρέσβιος λίμνῃ κεκλιμένος Κηφισίδι IL Oresbios établi sur le lac de Kêphisos;<br /><b>III.</b> faire plier, faire fléchir, <i>d'où</i><br /><b>1</b> détourner : [[ὄσσε]] [[πάλιν]] IL les yeux ; ἅρματα IL des chars ; <i>Pass.</i> se détourner : ὁ δ’ ἐκλίνθη IL il se détourna (pour esquiver un coup mortel) ; οὐδ’ [[ἔχω]] πρὸς πότερα κλιθῶ SOPH je ne sais de quel côté (à droite ou à gauche) je dois me tourner;<br /><b>2</b> faire reculer, repousser : Τρῶας, Ἀχαιούς IL les Troyens, les Grecs ; τὴν μάχην IL donner au combat une autre direction;<br /><b>3</b> <i>t. de gramm.</i> conjuguer, décliner, fléchir;<br /><b>B.</b> <i>intr.</i> <b>1</b> incliner, pencher : ἐπὶ [[δόρυ]], vers la lance, <i>càd</i> à droite ; ἐπ’ ἀσπίδα, vers le bouclier, <i>càd</i> à gauche ; <i>fig.</i> ἡ [[πόλις]] ἐπὶ τὸ [[χεῖρον]] ἔκλινεν XÉN l'État penchait vers sa ruine;<br /><b>2</b> plier, fléchir;<br /><b>3</b> <i>t. de gramm.</i> se conjuguer, se décliner;<br /><i><b>Moy.</b></i> κλίνομαι (<i>ao.</i> ἐκλινάμην);<br /><b>1</b> s'appuyer contre <i>ou</i> sur : τινι qch;<br /><b>2</b> pencher vers son déclin, décliner.<br />'''Étymologie:''' R. Κλι, pencher.

}}

}}

{{Autenrieth

|lsmtext='''κλίνω:''' [ῑ], μέλ. <i>κλῐνῶ</i>, αόρ. αʹ [[ἔκλινα]], παρακ. <i>κέκλῐκα</i> — Μέσ., μέλ. <i>κλῐνοῦμαι</i>, αόρ. αʹ <i>ἐκλῑνάμην</i> — Παθ., μέλ. <i>κλῐθήσομαι</i> ή <i>κλῐνήσομαι</i>, αόρ. αʹ [[ἐκλίθην]] [ῐ] ή <i>ἐκλίνθην</i>· αόρ. βʹ [[ἐκλίνην]] [ῐ],<br /><b class="num">I. 1.</b> [[λυγίζω]], γέρνω, [[κλίνω]], [[ρέπω]], Λατ. inclinare, <i>κλίνειν τάλαντα</i>, γέρνω ή [[κλίνω]] την [[ζυγαριά]], σε Ομήρ. Ιλ.· <i>Τρῶαςἔκλιναν</i>, τους έκαναν να υποχωρούν, στο ίδ.· <i>ἔκλινε μάχην</i>, άλλαξε την [[εξέλιξη]] του πολέμου, στο ίδ.<br /><b class="num">2.</b> κάνω [[κάτι]] να γέρνει πάνω σε [[κάτι]] [[άλλο]], δηλ. <i>σάκε'ὤμοισι κλίναντες</i>, δηλ. ανασηκώνοντας τις ασπίδες τους έτσι ώστε η ανώτατη [[στεφάνη]] να αναπαύεται στους ώμους τους, στο ίδ.<br /><b class="num">3.</b> [[στρέφω]] προς [[κάτι]], [[στηρίζω]], [[ὄσσε]] [[πάλιν]] κλίνασα, στρέφοντας τα μάτια της προς τα [[πίσω]], στο ίδ.<br /><b class="num">4.</b> κάνω να ακουμπήσει, να αναπαυθεί, <i>ἐν κλίνῃ κλ. τινά</i>, [[βάζω]] να καθίσει στο [[τραπέζι]], σε Ηρόδ.· μεταφ., [[ἡμέρα]] κλίνει ἅπαντα, να τα υποβιβάσει, να τα αδρανοποιήσει, σε Σοφ.<br /><b class="num">II. 1.</b> Παθ., κάμπτομαι, είμαι λυγισμένος, [[γερμένος]], <i>ἐκλίνθη</i>, παραπάτησε, παρέκκλινε, σε Ομήρ. Ιλ.· λέγεται για ρηχή [[κατσαρόλα]], <i>ἄψ ἑτέρωσ' ἐκλίθη</i>, αναποδογύρισε, ανετράπη προς την [[άλλη]] [[μεριά]], σε Ομήρ. Οδ.<br /><b class="num">2.</b> [[ακουμπώ]] πάνω ή [[αντίκρυ]] σε [[κάτι]], με δοτ., σε Όμηρ.· ομοίως στη Μέσ., <i>κλινάμενος</i>, σε Ομήρ. Οδ.· επίσης, <i>κεκλιμένος ἐπάλξεσιν</i>, ψάχνοντας [[ασφάλεια]] σ' αυτές, σε Ομήρ. Ιλ.<br /><b class="num">3.</b> [[ξαπλώνω]], [[κείμαι]], σε Όμηρ. κ.λπ.· [[ξαπλώνω]] σε [[ανάκλιντρο]] στα ομαδικά γεύματα, σε Ηρόδ. κ.λπ.<br /><b class="num">4.</b> λέγεται για τόπους (στον παρακ.) βρίσκομαι με [[κλίση]] προς τη [[θάλασσα]], <i>ἁλὶκεκλιμένη</i>, σε Ομήρ. Οδ.· <i>νῆσοι</i>, αἵθ' ἁλὶ [[κεκλίαται]] (Επικ. αντί <i>κέκλινται</i>), στο ίδ.<br /><b class="num">5.</b> [[ξεφεύγω]] από τη σωστή [[πορεία]], [[παρεκκλίνω]] της οδού, σε Θέογν.<br /><b class="num">III.</b> Μέσ., [[υποχωρώ]], [[εξασθενώ]], λέγεται για την [[ημέρα]], σε Ηρόδ.· ομοίως, αμτβ. στην Ενεργ., ἡ [[ἡμέρα]] ἤρξατο κλίνειν, σε Καινή Διαθήκη· μεταφ., κλ. ἐπὶ τὸ [[χεῖρον]], εκφυλίζομαι, διαφθείρομαι, [[παρακμάζω]], σε Ξεν.

}}

}}

{{etym