3,241,629
edits
κυλίνδω: Difference between revisions
From LSJ
m
Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{.*}}\n)({{elru.*}}\n)({{elnl.*}}\n)" to "$4$3$2$1"
m (Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{bailly.*}}\n)" to "$2$1") |
m (Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{.*}}\n)({{elru.*}}\n)({{elnl.*}}\n)" to "$4$3$2$1") |
||
| Line 13: | Line 13: | ||
|btext=<i>f.</i> [[κυλίσω]], <i>ao.</i> [[ἐκύλισα]];<br /><i>Pass. ao.</i> ἐκυλίσθην, <i>pf.</i> κεκύλισμαι;<br />rouler : ὀστέα [[εἰν]] ἁλὶ [[κῦμα]] κυλίνδει OD le flot roule les ossements dans la mer ; <i>fig.</i> κ. πῆμά τινι IL envoyer une calamité à qqn;<br /><i>Pass.-Moy.</i> <b>1</b> être roulé <i>ou</i> se rouler : [[ἐκ]] δίφρων SOPH rouler en tombant d'un char ; κατὰ κόπρον IL se rouler dans la fange (en signe de deuil) ; κλαίων [[τε]] κυλινδόμενός [[τε]] OD pleurant et se roulant (dans la poussière) ; <i>en parl. de bruits, de paroles qui circulent</i>;<br /><b>2</b> rouler, <i>càd</i> aller et venir, fréquenter sans cesse (<i>cf. lat.</i> versari) ; <i>fig.</i> κ. [[ἐν]] ἀμαθίᾳ PLAT se vautrer <i>ou</i> vivre dans l'ignorance.<br />'''Étymologie:''' R. Κυρ, Κυλ, être recourbé <i>ou</i> arrondi ; cf. [[κυλίω]], [[κύλινδρος]], etc. | |btext=<i>f.</i> [[κυλίσω]], <i>ao.</i> [[ἐκύλισα]];<br /><i>Pass. ao.</i> ἐκυλίσθην, <i>pf.</i> κεκύλισμαι;<br />rouler : ὀστέα [[εἰν]] ἁλὶ [[κῦμα]] κυλίνδει OD le flot roule les ossements dans la mer ; <i>fig.</i> κ. πῆμά τινι IL envoyer une calamité à qqn;<br /><i>Pass.-Moy.</i> <b>1</b> être roulé <i>ou</i> se rouler : [[ἐκ]] δίφρων SOPH rouler en tombant d'un char ; κατὰ κόπρον IL se rouler dans la fange (en signe de deuil) ; κλαίων [[τε]] κυλινδόμενός [[τε]] OD pleurant et se roulant (dans la poussière) ; <i>en parl. de bruits, de paroles qui circulent</i>;<br /><b>2</b> rouler, <i>càd</i> aller et venir, fréquenter sans cesse (<i>cf. lat.</i> versari) ; <i>fig.</i> κ. [[ἐν]] ἀμαθίᾳ PLAT se vautrer <i>ou</i> vivre dans l'ignorance.<br />'''Étymologie:''' R. Κυρ, Κυλ, être recourbé <i>ou</i> arrondi ; cf. [[κυλίω]], [[κύλινδρος]], etc. | ||
}} | }} | ||
{{ | {{elnl | ||
| | |elnltext=κυλίνδω zie κυλινδέω. | ||
}} | |||
{{elru | |||
|elrutext='''κυλίνδω:''' атт. [[κυλινδέω]] (fut. [[κυλίσω]] с ῑ - Anth. тж. κυλινδήσω, aor. ἐκύλῑσα; pass.: aor. ἐκυλίσθην, pf. [[κεκύλισμαι]])<br /><b class="num">1)</b> [[катить]], [[кружить]], [[крутить]] ([[μέγα]] [[κῦμα]] Hom.; [[θῖνα]] Soph.; κυλινδομένη [[φλόξ]] Pind.; τροχὸς κυλίνδεται Arst.): νεφέλαι κυλινδόμεναι Arph. клубящиеся облака;<br /><b class="num">2)</b> [[катать]], [[скатывать]] (λίθους, ὁλοιτρόχους Xen.; ἐκ δίφρων κυλισθείς Soph.; перен. ἁμέραι κυλινδόμεναι Pind.): [[πέδονδε]] κυλίνδετο [[λᾶας]] Hom. камень (Сизифа) скатывался на равнину; [[πῆμα]] κ. τινί Hom. обрушить беду на кого-л.; κλαίων τε κυλινδόμενός τε Hom. плача и катаясь (по земле); [[μεταξύ]] που κυλίνδεσθαι τοῦ τε ὄντος καὶ τοῦ μὴ ὄντος Plat. болтаться где-то между бытием и небытием;<br /><b class="num">3)</b> med. [[странствовать]], [[бродить]] (κατὰ τὰς νάπας Xen.; περὶ τὰ μνήματα καὶ τοὺς τάφους Plat.): ἐλπίδας ἐξ ἐλπίδων κ. Plut. переходить от надежды к надежде; ἐν δικαστηρίοις κ. Plat. шататься по судам; τοὔνομά τινος ἐν ἀγορᾷ κυλίνδεται Arph. чье-л. имя передается из уст в уста (точнее носится по рынку);<br /><b class="num">4)</b> pass. досл. валяться, перен. коснеть (ἐν ἀμαθίᾳ Plat.): κ. ἐν πότοις Plut. проводить жизнь в пьянстве. | |||
}} | }} | ||
{{Autenrieth | {{Autenrieth | ||
| Line 28: | Line 31: | ||
|lsmtext='''κῠλίνδω:''' (οι χρόνοι σχηματίζονται από το [[κυλίω]]), αόρ. αʹ <i>ἐκύλῑσα</i> — Παθ., μέλ. <i>κυλισθήσομαι</i>, αόρ. αʹ <i>ἐκυλίσθην</i>, Επικ. <i>κυλ-</i>· παρακ. [[κεκύλισμαι]]·<br /><b class="num">I. 1.</b> [[κυλώ]], [[κυλώ]] κατά [[μήκος]] ή προς τα [[κάτω]], σε Ομήρ. Οδ., Σοφ. κ.λπ.· μεταφ., [[πῆμα]] θεὸς Δαναοῖσι κυλίνδει, επικυλίει [[δυστυχία]] σε αυτούς, σε Ομήρ. Ιλ.<br /><b class="num">2.</b> [[κυλώ]] [[μακριά]], σε Ανθ.<br /><b class="num">II. 1.</b> Παθ., κυλιέμαι, σε Όμηρ.· κουνιέμαι σαν [[πλοίο]] στη [[θάλασσα]], σε Πίνδ.· περιστρέφομαι σε τροχό, λέγεται για τον Ιξίονα, στον ίδ.<br /><b class="num">2.</b> λέγεται για πρόσωπα, κυλίνδεσθαι κατὰ [[κόπρον]], κυλιέμαι ή χώνομαι στη [[λάσπη]] (ως [[ένδειξη]] πένθους), σε Όμηρ.· [[γυρίζω]] εδώ και [[εκεί]], περιπλανιέμαι, σε Ξεν.<br /><b class="num">3.</b> λέγεται για χρόνο, [[κυλώ]], σε Πίνδ.<br /><b class="num">4.</b> λέγεται για λέξεις, μεταδίδομαι από άνθρωπο σε άνθρωπο, δηλ. είμαι [[περιλάλητος]], Λατ. jactari, σε Αριστοφ. | |lsmtext='''κῠλίνδω:''' (οι χρόνοι σχηματίζονται από το [[κυλίω]]), αόρ. αʹ <i>ἐκύλῑσα</i> — Παθ., μέλ. <i>κυλισθήσομαι</i>, αόρ. αʹ <i>ἐκυλίσθην</i>, Επικ. <i>κυλ-</i>· παρακ. [[κεκύλισμαι]]·<br /><b class="num">I. 1.</b> [[κυλώ]], [[κυλώ]] κατά [[μήκος]] ή προς τα [[κάτω]], σε Ομήρ. Οδ., Σοφ. κ.λπ.· μεταφ., [[πῆμα]] θεὸς Δαναοῖσι κυλίνδει, επικυλίει [[δυστυχία]] σε αυτούς, σε Ομήρ. Ιλ.<br /><b class="num">2.</b> [[κυλώ]] [[μακριά]], σε Ανθ.<br /><b class="num">II. 1.</b> Παθ., κυλιέμαι, σε Όμηρ.· κουνιέμαι σαν [[πλοίο]] στη [[θάλασσα]], σε Πίνδ.· περιστρέφομαι σε τροχό, λέγεται για τον Ιξίονα, στον ίδ.<br /><b class="num">2.</b> λέγεται για πρόσωπα, κυλίνδεσθαι κατὰ [[κόπρον]], κυλιέμαι ή χώνομαι στη [[λάσπη]] (ως [[ένδειξη]] πένθους), σε Όμηρ.· [[γυρίζω]] εδώ και [[εκεί]], περιπλανιέμαι, σε Ξεν.<br /><b class="num">3.</b> λέγεται για χρόνο, [[κυλώ]], σε Πίνδ.<br /><b class="num">4.</b> λέγεται για λέξεις, μεταδίδομαι από άνθρωπο σε άνθρωπο, δηλ. είμαι [[περιλάλητος]], Λατ. jactari, σε Αριστοφ. | ||
}} | }} | ||
{{ | {{ls | ||
| | |lstext='''κῠλίνδω''': Ὅμ. καὶ Τραγ., [[ὡσαύτως]] παρὰ Τηλεκλείδῃ ἐν «Ἀμφικτύοσι» 1. 8, Ἀριστοφ. Ἱππ. 1249, ἀλλὰ παρὰ πεζολόγοις συνηθέστερον [[κυλινδέω]], (ἀλλ’ ἀνθ’ οὗ ἀπαντᾷ συνεχῶς ὡς διάφ. γραφὴ ὁ [[τύπος]] καλινδέω), [[ὡσαύτως]] ἐν Σιμωνίδ. Ἰαμβογρ. 6. 4, Ἀριστοφ. Ὄρν. 502, καὶ ὁ [[μόνος]] [[τύπος]] παρὰ τοῖς Ἀττ. πεζογράφοις· πρβλ. [[μετακυλινδέω]]· παρὰ μεταγεν. καὶ [[κυλίω]] (ὃ ἴδε), [[ὅπερ]] [[ὅμως]] χρησιμεύει πρὸς σχηματισμὸν τῶν παραγώγων χρόνων· ― μέλλ. κυλινδήσω μεταγεν. ὡς Ἀνθ. Π. παράρτ. 50. 35· ― ἀόρ. ἐκύλῑσα Ἀποσπ. Τραγ. 2. 20 Wagn., Θεόκρ., κτλ., πρβλ. εἰσ-, ἐκ-[[κυλίνδω]]. Μέσ., παρατ. ἐν Ἀριστοφ. ἔνθ’ ἀνωτ.· μέλλ. κυλίσομαι (προ-) Ἀππιαν. ἀόρ. ἐκυλισάμην (ἐκ-), Λουκ. Ἱππίας 6. ― Παθ., μέλλ. κυλισθήσομαι (ἐκ-) Αἰσχύλ. Πρ. 87· ἀόρ. ἐκυλίσθην, Ἀριστ. Μηχαν 24, 13, Ἐπικ. κυλίσθ-, Ἰλ. Ρ. 99, Σοφ. Ἠλ. 50, Ἀποσπ. 334· μεταγεν. κυλινδηθεὶς Στράβ. 659· πρκμ. κεκύλισμαι Λουκ. πῶς δεῖ Ἱστ. Συγγρ. 63, Ἀθήν.· ὑπερσ. ἐκεκύλιστο Νόνν. Δ. 5. 47. ― Περὶ τῆς [[ποικιλίας]] τῶν τύπων, ἴδε Veitch Gr. Verbs. ἐν λέξ. (Συγγενὲς τῷ καλινδέω, [[ἀλινδέω]]· ἴδε ἐν λέξ. [[κίρκος]].) Κυλίω τι, ὀστέα... εἰν ἁλὶ [[κῦμα]] κυλίνδει Ὀδ. Α. 162, πρβλ. Ξ. 315· Βορέης μέγα [[κῦμα]] κυλίνδων Ε. 296· [[οἶδμα]]... κυλίνδει [[βυσσόθεν]] θῖνα Σοφ. Ἀντ. 590· κυλίνδετ’ [[εἴσω]] τὸν δυσδαίμονα, κυλίσατέ τον μέσα, Ἀριστοφ. Ἱππ. 1249· ὁλοιτρόχους κυλινδεῖν Ξεν. Ἀν. 4. 2, 3, πρβλ. 4. 7, 4· [[Νεῖλος]] [[ἔνθα]]... γαῖαν κυλίνδει Αἰσχύλ. Ἀποσπ. 304· μεταφ., [[πῆμα]] θεὸς Δαναοῖσι κυλίνδει, ἐπικυλίει δυστυχίαν ἐπ’ αὐτῶν, Ἰλ. Ρ. 688· στυγερὴν δὲ κυλινδήσει κακότητα Συλλ. Ἐπιγρ. 6280Α· 35, ἴδε κατωτ. ΙΙ. 1. 2) [[ἀναστρέφω]] ἐν τῇ διανοίᾳ μου, Πινδ. Ν. 4. 66. 3) ἐλπίδας οὐλομένα Μοῖρ’ ἐκύλισε [[πρόσω]], ἀπεμάκρυνεν αὐτάς, Ἀνθ. Π. 7. 490. ΙΙ. Παθ., κυλίομαι, συχνὸν παρ’ Ὁμ., τρόφι [[κῦμα]] κυλίνδεται Ἰλ. Λ. 307, πρβλ. Ὀδ. Η. 147· [[πέδονδε]] κυλίνδετο [[λᾶας]] ἀναιδὴς Λ. 598, πρβλ. Ἰλ. Ν. 142., Ξ. 411· νῶιν δὴ τόδε [[πῆμα]] κυλίνδεται Λ. 347, πρβλ. Ὀδ. Β. 163., Θ. 81· κυλίομαι ὡς [[πλοῖον]] ἐν θαλάσσῃ, Πινδ. Ο. 12. 9· περιδινοῦμαι περὶ τροχόν, περὶ τοῦ Ἰξίονος, ὁ αὐτ. ἐν Π. 2. 43· κυλινδομένη [[φλόξ]], ἡ περιδινουμένη [[φλόξ]], [[αὐτόθι]] 1. 45· νεφέλαι κυλινδόμεναι Ἀριστοφ. Νεφ. 375· [[μεταξύ]] που κ. τοῦ τε μὴ ὄντος καὶ τοῦ ὄντος... Πλάτ. Πολ. 479D. 2) ἐπὶ ἀνθρώπων, κυλινδόμενος κατὰ κόπρον, κυλιόμενος ἐντὸς κόπρου, εἰς ἔνδειξιν θλίψεως, Ἰλ. Χ. 414· κλαίων τε κυλινδόμενός τ’ Ὀδ. Δ. 541, πρβλ. Ἀριστοφ. Ὄρν. 502· πλανῶμαι [[τῇδε]] κἀκεῖσε, περιπλανῶμαι, ὡς τὸ [[καλινδέομαι]], Ξεν. Ἀν. 5. 2, 31, κτλ.· [[ψυχή]]... περὶ τάφους κυλινδουμένη Πλάτ. Φαίδων 81D· ἐν δικαστηρίοις ὁ αὐτ. ἐν Θεαιτ. 172C· πρὸ ποδῶν κ. ὁ αὐτ. ἐν Πολ. 432D· ― μεταφ., ἐν ἀμηχανίῃσι κ. Θέογν. 619· ἐν ἀμαθίᾳ κ. Πλάτ. Φαίδων 82E, Πολιτ. 309Α· ἐν πότοις καὶ γυναιξὶν Πλούτ. 2. 184F. β. κυλίομαι, [[πίπτω]] κατὰ κεφαλῆς, ἐκ δίφρων κυλισθεὶς Σοφ. Ἠλ. 50. γ. κυλίομαι κατὰ γῆς, κυλισθεὶς ὡς [[ὄνος]] ὁ αὐτ. εἰς Ἀποσπ. 334· πρβλ. Ἀριστ. π. τὰ Ζ. Ἱστ. 7. 8, 7. 3) ἐπὶ χρόνου, κυλινδομέναις ἁμέραις Πινδ. Ι. 3. 29. 4) ἐπὶ λόγων, μεταδίδομαι ἀπὸ ἀνθρώπου εἰς ἄνθρωπον, δηλ. διαλαλοῦμαι, συνεχῶς λέγομαι, ὡς τὸ Λατ. jactari, τοὔνομ’ αὐτῆς ἐν ἀγορᾷ κυλίνδεται Ἀριστοφ. Σφ. 492· κ. πᾶς [[λόγος]] παρὰ τοῖς ἐπαΐουσιν Πλάτ. Φαῖδρ. 275Ε. | ||
}} | }} | ||
{{etym | {{etym | ||
