3,274,916
edits
m (Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{bailly.*}}\n)" to "$2$1") |
m (Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{.*}}\n)({{elru.*}}\n)({{elnl.*}}\n)" to "$4$3$2$1") |
||
Line 16: | Line 16: | ||
|btext=εῖα, ύ;<br /><b>I.</b> épais, gros, fort;<br /><b>1</b> <i>au propre, en parl. de choses ; en parl. de pers., dans Hom. (touj. en b. part)</i> : gros, bien nourri ; fort, solide;<br /><b>2</b> <i>fig., en b. part</i> opulent, riche ; [[οἱ]] παχέες HDT, [[οἱ]] παχεῖς AR les gros, les riches ; <i>en mauv. part</i> lourd, épais (<i>cf. lat.</i> crassa Minerva);<br /><b>II.</b> épaissi, épais;<br /><i>Cp.</i> [[πάσσων]], <i>Sp.</i> [[πάχιστος]].<br />'''Étymologie:''' R. Παγ, ficher, consolider ; cf. [[πήγνυμι]], <i>lat.</i> pinguis. | |btext=εῖα, ύ;<br /><b>I.</b> épais, gros, fort;<br /><b>1</b> <i>au propre, en parl. de choses ; en parl. de pers., dans Hom. (touj. en b. part)</i> : gros, bien nourri ; fort, solide;<br /><b>2</b> <i>fig., en b. part</i> opulent, riche ; [[οἱ]] παχέες HDT, [[οἱ]] παχεῖς AR les gros, les riches ; <i>en mauv. part</i> lourd, épais (<i>cf. lat.</i> crassa Minerva);<br /><b>II.</b> épaissi, épais;<br /><i>Cp.</i> [[πάσσων]], <i>Sp.</i> [[πάχιστος]].<br />'''Étymologie:''' R. Παγ, ficher, consolider ; cf. [[πήγνυμι]], <i>lat.</i> pinguis. | ||
}} | }} | ||
{{ | {{elnl | ||
| | |elnltext=παχύς -εῖα -ύ comp. παχύτερος en πάσσων; superl. παχύτατος en πάχιστος; dik dik, stevig:; δόρυ δ’ εἵλετο χειρὶ παχείῃ hij nam de speer met zijn gespierde hand Il. 10.31; οἱ παχύτατοι τῶν παίδων de dikste kinderen Hp. Aph. 3.25; seks., eufem.: ἀποδώσω... παχεῖάν σοι χάριν ik zal je een dik cadeau teruggeven Aristoph. Eccl. 1048. dik, massief, van zaken:. τεῖχος παχύ dikke muur Thuc. 3.21.2; ἱμάτιον παχύ een dik kledingstuk Plat. Crat. 389b. ingedikt, dik; van vloeistoffen:. αἷμα παχὺ πτύοντα dikke klodders bloed uitspuwend Il. 23.697; οὖρα... παχέα dikke urine Hp. Prog. 12; ἀὴρ παχύς τις een soort dikke mist Men. Sam. 109. overdr. ‘dik’, belangrijk, rijk:; ἄνδρες τῶν παχέων een aantal welgestelden Hdt. 5.30.1; ‘dik’, stompzinnig:; ἀμαθὴς εἶ καὶ παχύς je bent dom en stompzinnig Aristoph. Nub. 842; ἐς... τὰς τέχνας παχεῖς onbeholpen in de technische vakken Hp. Aër. 24; adv. παχέως, overdr. grofweg. | ||
}} | |||
{{elru | |||
|elrutext='''πᾰχύς:''' εῖα, ύ (compar. παχύτερος, [[παχίων]] - эп. [[πάσσων]], superl. [[πάχιστος]])<br /><b class="num">1)</b> [[толстый]], [[массивный]] ([[λᾶας]], [[σκῆπτρον]] Hom.; πέδαι Arph.);<br /><b class="num">2)</b> [[полный]], [[крепкий]] ([[χείρ]], [[αὐχήν]] Hom.);<br /><b class="num">3)</b> [[откормленный]], [[жирный]] (ὗς Arph.);<br /><b class="num">4)</b> [[тучный]], [[плодородный]] (γῆ Xen.);<br /><b class="num">5)</b> [[плотный]], [[грубый]] ([[ἱμάτιον]] Plat.);<br /><b class="num">6)</b> перен. [[крупный]], [[огромный]] ([[πρᾶγμα]], [[χάρις]] Arph.);<br /><b class="num">7)</b> [[сгустившийся]], [[густой]] ([[αἷμα]] Hom., Arst.);<br /><b class="num">8)</b> [[раздутый]], [[опухший]] ([[πούς]] Hes.);<br /><b class="num">9)</b> [[разбогатевший]], [[богатый]] ([[ἀνήρ]] Arph.): οἱ παχέες Her. богачи;<br /><b class="num">10)</b> [[тупой]], [[глупый]] (ἀμαθὴς καὶ π. Arph.);<br /><b class="num">11)</b> [[густой]], [[низкий]] (φωναί Arst.). | |||
}} | }} | ||
{{Autenrieth | {{Autenrieth | ||
Line 28: | Line 31: | ||
|lsmtext='''πᾰχύς:''' -εῖα, -ύ (πᾰγῆναι)·<br /><b class="num">I. 1.</b> [[ογκώδης]], χοντρός, σε Όμηρ., Ησίοδ.· [[έπειτα]], [[εύρωστος]], χοντρός, σε Αριστοφ.<br /><b class="num">2.</b> λέγεται για πράγματα, [[πυκνός]], [[συμπαγής]], σε Όμηρ., Αριστοφ.· επίρρ. <i>-έως</i>, απότομα, σε Αριστ.· <i>παχύτερον</i> ή <i>-[[έρως]]</i>, σε Πλάτ.<br /><b class="num">3.</b> λέγεται για υγρά, [[πυκνός]], [[πηχτός]], πηγμένος, σε Ομήρ. Ιλ., Ηρόδ.<br /><b class="num">II.</b> <i>οἱ παχέες</i>, άνθρωποι με [[περιουσία]] ή ανήκοντες στην πλούσια [[τάξη]], σε Ηρόδ.· <i>τοὺς παχεῖς καὶ πλουσίους</i>, σε Αριστοφ.<br /><b class="num">III.</b> στους Κωμ. και στον πεζό λόγο, [[χοντρόμυαλος]], [[χοντροκομμένος]], [[βλάκας]], [[ηλίθιος]], όπως Λατ. [[pinguis]], [[χοντροειδής]], στον ίδ.<br /><b class="num">IV.</b> συγκρ. <i>παχύτερος</i>, υπερθ. <i>-ύτατος</i>· ανώμ. συγκρ. [[πάσσων]], <i>-ον</i>, σε Ομήρ. Οδ.· υπερθ. [[πάχιστος]], σε Ομήρ. Ιλ. | |lsmtext='''πᾰχύς:''' -εῖα, -ύ (πᾰγῆναι)·<br /><b class="num">I. 1.</b> [[ογκώδης]], χοντρός, σε Όμηρ., Ησίοδ.· [[έπειτα]], [[εύρωστος]], χοντρός, σε Αριστοφ.<br /><b class="num">2.</b> λέγεται για πράγματα, [[πυκνός]], [[συμπαγής]], σε Όμηρ., Αριστοφ.· επίρρ. <i>-έως</i>, απότομα, σε Αριστ.· <i>παχύτερον</i> ή <i>-[[έρως]]</i>, σε Πλάτ.<br /><b class="num">3.</b> λέγεται για υγρά, [[πυκνός]], [[πηχτός]], πηγμένος, σε Ομήρ. Ιλ., Ηρόδ.<br /><b class="num">II.</b> <i>οἱ παχέες</i>, άνθρωποι με [[περιουσία]] ή ανήκοντες στην πλούσια [[τάξη]], σε Ηρόδ.· <i>τοὺς παχεῖς καὶ πλουσίους</i>, σε Αριστοφ.<br /><b class="num">III.</b> στους Κωμ. και στον πεζό λόγο, [[χοντρόμυαλος]], [[χοντροκομμένος]], [[βλάκας]], [[ηλίθιος]], όπως Λατ. [[pinguis]], [[χοντροειδής]], στον ίδ.<br /><b class="num">IV.</b> συγκρ. <i>παχύτερος</i>, υπερθ. <i>-ύτατος</i>· ανώμ. συγκρ. [[πάσσων]], <i>-ον</i>, σε Ομήρ. Οδ.· υπερθ. [[πάχιστος]], σε Ομήρ. Ιλ. | ||
}} | }} | ||
{{ | {{ls | ||
| | |lstext='''πᾰχύς''': εῖα, ύ, (√ΠΑΓ, πήγνυμι)· - [[ἁδρός]], [[χονδρός]], [[ὀγκώδης]], [[μέγας]], [[ἰσχυρός]], χειρὶ παχείη, «τῇ ἰσχυρᾷ» (Ἡσύχ.), Ἰλ. Ε. 309, κτλ.· παχέος παρὰ μηροῦ Π. 473· παχύν αὐχένα Ὀδ. Τ. 372· π. ποὺς Ἡσ. Ἔργ. κ. Ἡμ. 495· ἐπὶ δένδρου, [[αὐτόθι]] 507, πρβλ. Θεοφρ. π. Φυτ. Ἱστ. 6. 3, 1· - ἀκολούθως, [[παχύς]], [[παχύσαρκος]], ἀντίθετ. τῷ ἰσχνὸς ἢ [[λεπτός]], οἱ παχύτατοι τῶν παίδων Ἱππ. Ἀφ. 1248· π. γυνὴ 260. 30· [[χοῖρος]] π., ὗς π. Ἀριστοφ. Ἀχ. 769, Μένανδρ. ἐν «Ἁλιεῦσι» 1· - μεταφορ., ἐπὶ γῆς, ὡς τὸ Λατ. pinguis, γῆ ἡ μὲν λεπτοτέρα ἡ δὲ παχυτέρα Ξεν. Οἰκ. 17. 8· - π. [[τράπεζα]], [[τράπεζα]] μετὰ ἀφθόνων ἐδεσμάτων, Φιλόστρ. 117· ἐπίρρ., [[παχέως]] διαιτᾶσθαι [[αὐτόθι]]. 2) ἐπὶ πραγμάτων, [[χονδρός]], [[ὀγκώδης]], π. [[λᾶας]] Ἰλ. Μ. 446· [[σκῆπτρον]] Σ. 416· αὐλὸς αἵματος (ἴδε αὐλὸς 2) Ὀδ. Χ. 18· θρυαλλίδες Ἀριστοφ. Νεφ. 59· πέδαι ὁ αὐτ. ἐν Σφ. 435· π. [[δραχμή]], ἡ Αἰγιναία [[δραχμή]], ἥτις εἶχε βάρος μεῖζον τοῦ τῆς Ἀττικῆς, «τὴν Αἰγιναίαν δραχμὴν μείζω τῆς Ἀττικῆς οὖσαν ([[δέκα]] γὰρ ὀβολοὺς Ἀττικοὺς ἴσχυεν) Ἀθηναῖοι παχεῖαν δραχμὴν ἐκάλουν, μίσει τῶν Αἰγινητῶν Αἰγιναίαν καλεῖν μὴ θέλοντες» Πολυδ. Ι΄, 76. - Καθ’ Ἡσύχ.: «παχείᾳ δραχμῇ· τὸ δίδραχμον, [[Ἀχαιός]]»· - ἐπὶ λινῶν ὑφασμάτων, [[χονδρός]], [[ἁδρός]], ἀντίθετον τῷ [[λεπτός]], Πλάτ. Κρατ. 389Β, πρβλ. Πολυδ. Ζ΄, 57, 61, κτλ.· οὕτω, χλαῖναν ... παχεῖαν ἐπιβαλὼν Λακωνικὴν Θεόπομπ. Κωμικ. ἐν «Εἰρήνη» 5· ἐπὶ [[κόμης]], Ἀριστ. π. τὰ Ζ. Ἱστ. 2. 8, 2· - ἐπίρρ., ὡς τὸ παχυλῶς, γενικῶς, ἐπὶ ὁρισμοῦ ἢ λογικῶν ἐπιχειρημάτων, [[παχέως]] ὁρίζεσθαι Ἀριστ. Πολιτικ. 3. 2, 1· παχύτερον ἢ -έρως, Πλάτ. Πολιτ. 294Ε, 295Α· πρβλ. [[παχυλός]]. 3) ἐπὶ ὑγρῶν, [[πυκνός]], [[πηκτός]], [[αἷμα]] Ἰλ. Ψ. 697· ἀπορρέει ... παχὺ καὶ [[μέλαν]] Ἡρόδ. 4. 23, Ἱππ. π. Ἀέρ. 283· τὸ παχύτερον τῶν γαλάκτων Ἀριστ. π. τὰ Ζ. Ἱστ. 3. 20, 6· τὸ παχὺ τῆς δυνάμεως τῶν οἴνων Ἀθήν. 33Β. 4) ἐν τῇ τῶν κωμικῶν γλώσσῃ, [[παχύς]], [[μέγας]], π. [[πρᾶγμα]], [[χάρις]], Ἀριστοφ. Λυσ. 23, Ἐκκλ. 1048. 5) ἐπὶ ἤχου, ἀντίθετ. τῷ [[λεπτός]], Ἀριστ. π. Ἀκουστ. 57, 62· - Ἐπίρρ., παχέα κρώζειν Ἄρατ. 953. 6) ἐπὶ χαρακτῆρος λόγου, [[τραχύς]], [[βαρύς]], Διον. Ἁλ. πρὸς Γναῖον Πομπ. 2. ΙΙ. οἱ παχέες, οἱ ἔχοντες περιουσίαν, Ἡρόδ. 5. 30, 77., 6. 91· τοὺς παχεῖς καὶ πλουσίους Ἀριστοφ. Εἰρ. 639· ὃς ἂν ᾗ π. ὁ αὐτ. ἐν Ἱππ. 1139· ἀνὴρ π. Σφ. 287· - Καθ’ Ἡσύχ.: «πάχητες· πλούσιοι. παχεῖς». ΙΙΙ. παρὰ τοῖς Κωμικ. καὶ πεζολόγοις, [[παχύνοος]], χονδροκέφαλος, [[ἠλίθιος]], [[βλάξ]], ὡς τὸ Λατ. pinguis, crassus, ἀμαθὴς καὶ π. Ἀριστοφ. Νεφ. 842· π. καὶ ἠλίθιοι, π. καὶ ἀπαίδευτοι, Λουκ. Ἀλέξ. 9. καὶ 17· ἐς τὰς τέχνας π. καὶ οὐ λεπτοὶ οὐδὲ ὀξέες Ἱππ. 295. 24· π. τὴν μνήμην Φιλόστρ. 558· - [[οὕτως]] ἐν τῷ ἐπίρρ., παχύτερον ἔχειν τῆς ἀκοῆς Ἡλιόδ. 5. 18. ΙV. Παροιμ., παχεῖα παρὰ σφυρὸν [[γυνή]], ἐπὶ μάχλου, ἀσελγοῦς γυναικός, πρβλ. Ἀρχίλ. 173 καὶ ἴδε [[χαμαιτύπη]]· πηλοῦ παχύτερος, ἐπὶ ἀνθρώπου ἠλιθίου, Εὐνάπ. V. Ἐπίρρ. -έως, ἴδε ἀνωτ. VI. Συγκρ. [[πάσσων]], ον, Ὀδ. Ζ. 230, Θ. 20, Ω. 369· πᾰχίων, ον, Ἀρατ. 785· πρβλ. [[πάχετος]] ΙΙ· - ὑπερθ. πάχιστος, Ἰλ. Π. 314· οἱ ὁμαλοὶ τύποι, πᾰχύτερος, πᾰχύτατος, πρῶτον, παρ’ Ἱππ. καὶ Πλάτ. | ||
}} | }} | ||
{{etym | {{etym |