Anonymous

δε: Difference between revisions

From LSJ
No change in size ,  3 October 2022
m
Text replacement - "(?s)(\n{{ls\n\|lstext.*}})(\n{{.*}})(\n{{elru.*}})" to "$3$1$2"
m (Text replacement - "(<b class="b2">)([\w\s'-]+)(<\/b>)" to "$2")
m (Text replacement - "(?s)(\n{{ls\n\|lstext.*}})(\n{{.*}})(\n{{elru.*}})" to "$3$1$2")
Line 9: Line 9:
|Beta Code=de
|Beta Code=de
|Definition=an enclitic post-position: joined, <span class="sense"><span class="bld">I</span> to names of [[place]]s in the acc., to denote [[motion towards]] that place, [[οἶκόνδε]] (Att. [[οἴκαδε]]) home-[[wards]], [[ἅλαδε]] sea-[[wards]], [[Οὔλυμπόνδε]] [[to]] Olympus, [[Αἴγυπτόνδε]] to the Nile, [[θύραζε]] (for [[θύρασδε]]) [[to]] the door (v. sub vocc.); repeated with the possess. Pron., ὅνδε δόμονδε <span class="bibl">Il.16.445</span>; sometimes after εἰς, εἰς ἅλαδε <span class="bibl">Od.10.351</span>; after the gen. [[Ἄϊδόσδε]]. </span><span class="sense"><span class="bld">b</span> to names of persons, Πηλεΐωνάδε <span class="bibl">Il.24.338</span>; to Prons., <b class="b3">ἡμέτερόνδε, ὑμ-</b>, <span class="bibl">Od.8.39</span>, <span class="bibl">Il. 23.86</span>; [[ὅνδε]], v. supr. In Att. mostly joined to the names of places, [[Ἐλευσῖνάδε]], etc.; also [[Ἀθήναζε]], [[Θήβαζε]] (for [[Ἀθήνασδε]], [[Θήβασδε]]); rarely, in Att., with appellatives, as [[οἴκαδε]]. </span><span class="sense"><span class="bld">c</span> to time-words, [[βουλυτόνδε]] (v. [[βουλυτός]]). </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> to denote [[purpose]] only, μήτι φόβονδ' ἀγόρευε <span class="bibl">Il.5.252</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">II</span> to the demonstr. Pron., to give it greater force, [[ὅδε]], [[τοιόσδε]], [[τοσόσδε]], etc., such a man [[as this]] (v. sub vocc.).</span>
|Definition=an enclitic post-position: joined, <span class="sense"><span class="bld">I</span> to names of [[place]]s in the acc., to denote [[motion towards]] that place, [[οἶκόνδε]] (Att. [[οἴκαδε]]) home-[[wards]], [[ἅλαδε]] sea-[[wards]], [[Οὔλυμπόνδε]] [[to]] Olympus, [[Αἴγυπτόνδε]] to the Nile, [[θύραζε]] (for [[θύρασδε]]) [[to]] the door (v. sub vocc.); repeated with the possess. Pron., ὅνδε δόμονδε <span class="bibl">Il.16.445</span>; sometimes after εἰς, εἰς ἅλαδε <span class="bibl">Od.10.351</span>; after the gen. [[Ἄϊδόσδε]]. </span><span class="sense"><span class="bld">b</span> to names of persons, Πηλεΐωνάδε <span class="bibl">Il.24.338</span>; to Prons., <b class="b3">ἡμέτερόνδε, ὑμ-</b>, <span class="bibl">Od.8.39</span>, <span class="bibl">Il. 23.86</span>; [[ὅνδε]], v. supr. In Att. mostly joined to the names of places, [[Ἐλευσῖνάδε]], etc.; also [[Ἀθήναζε]], [[Θήβαζε]] (for [[Ἀθήνασδε]], [[Θήβασδε]]); rarely, in Att., with appellatives, as [[οἴκαδε]]. </span><span class="sense"><span class="bld">c</span> to time-words, [[βουλυτόνδε]] (v. [[βουλυτός]]). </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> to denote [[purpose]] only, μήτι φόβονδ' ἀγόρευε <span class="bibl">Il.5.252</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">II</span> to the demonstr. Pron., to give it greater force, [[ὅδε]], [[τοιόσδε]], [[τοσόσδε]], etc., such a man [[as this]] (v. sub vocc.).</span>
}}
{{elru
|elrutext='''δε:''' энклит. и неотделяемая частица со знач.:<br /><b class="num">1)</b> (усиленной указательности): [[ὅδε]] вот он, вот этот-то; [[τοιόσδε]] такой вот, вот именно такой;<br /><b class="num">2)</b> ([[cum]] acc. - направления, редко с предлогом εἰς) в, к, на, в сторону: Οὔλυμπόνδε Hom. на Олимп; [[Ἐλευσῖνάδε]] Xen., Lys. в Элевсин; [[ὅνδε]] [[δόμονδε]] Hom. в его дом; εἰς [[ἅλαδε]] Hom. в море (на вопрос куда?); [[Ἀϊδόσδε]] (sc. δόμον или οἶκον) Hom. в Аид; [[πόλεμόνδε]] Hom. на войну; [[μήτι]] φόβονδ᾽ ἀγόρευε Hom. не склоняй меня к бегству; [[τέλοσδε]] Hom. до конца, к концу.
}}
}}
{{ls
{{ls
Line 21: Line 24:
{{lsm
{{lsm
|lsmtext='''δε:''' εγκλιτ. [[μόριο]], προσαρτούμενο στο [[τέλος]],<br /><b class="num">I. 1.</b> σε ονόματα τόπων στην αιτ., για να δηλώσει [[κίνηση]], [[κατεύθυνση]] προς εκείνο το [[μέρος]]· [[οἶκόνδε]] (Αττ. [[οἴκαδε]]), στην [[πατρίδα]]· [[ἅλαδε]], στη [[θάλασσα]]· <i>Οὐλυμπόνδε</i>, στον Όλυμπο· [[θύραζε]] (αντί <i>θύρασδε</i>), προς την πόρτα, σε Όμηρ.· μερικές φορές με τις κτητικές αντων., [[ὅνδε]] δόμανδε· και μερικές φορές [[ακόμα]] και [[μετά]] το <i>εἰς</i>, όπως στο εἰς [[ἅλαδε]], σε Ομήρ. Οδ.· στο <i>Ἀϊδόσδε</i> ακολουθ. τη γεν., = <i>εἰς Ἅιδου</i> (ενν. <i>οἶκον</i>). Στην Αττ. προσαρτάται στα ονόματα των [[πόλεων]]· <i>Ἐλευσῑνάδε</i>, [[Ἀθήναζε]], <i>Θήβαζε</i> (αντί <i>Ἀθήνασδε</i>, [[Θήβασδε]]),<br /><b class="num">2.</b> μερικές φορές δηλώνει μονάχα σκοπό· [[μήτι]] φόβονδ' ἀγόρευε, μη μιλάς [[καθόλου]] εξαιτίας του φόβου.<br /><b class="num">II.</b> το <i>-δε</i> χρησιμ. επίσης για να επιτείνει τη [[σημασία]] ορισμένων αντωνυμιών, <i>ὅ-δε</i>, [[τοιόσδε]] κ.λπ.
|lsmtext='''δε:''' εγκλιτ. [[μόριο]], προσαρτούμενο στο [[τέλος]],<br /><b class="num">I. 1.</b> σε ονόματα τόπων στην αιτ., για να δηλώσει [[κίνηση]], [[κατεύθυνση]] προς εκείνο το [[μέρος]]· [[οἶκόνδε]] (Αττ. [[οἴκαδε]]), στην [[πατρίδα]]· [[ἅλαδε]], στη [[θάλασσα]]· <i>Οὐλυμπόνδε</i>, στον Όλυμπο· [[θύραζε]] (αντί <i>θύρασδε</i>), προς την πόρτα, σε Όμηρ.· μερικές φορές με τις κτητικές αντων., [[ὅνδε]] δόμανδε· και μερικές φορές [[ακόμα]] και [[μετά]] το <i>εἰς</i>, όπως στο εἰς [[ἅλαδε]], σε Ομήρ. Οδ.· στο <i>Ἀϊδόσδε</i> ακολουθ. τη γεν., = <i>εἰς Ἅιδου</i> (ενν. <i>οἶκον</i>). Στην Αττ. προσαρτάται στα ονόματα των [[πόλεων]]· <i>Ἐλευσῑνάδε</i>, [[Ἀθήναζε]], <i>Θήβαζε</i> (αντί <i>Ἀθήνασδε</i>, [[Θήβασδε]]),<br /><b class="num">2.</b> μερικές φορές δηλώνει μονάχα σκοπό· [[μήτι]] φόβονδ' ἀγόρευε, μη μιλάς [[καθόλου]] εξαιτίας του φόβου.<br /><b class="num">II.</b> το <i>-δε</i> χρησιμ. επίσης για να επιτείνει τη [[σημασία]] ορισμένων αντωνυμιών, <i>ὅ-δε</i>, [[τοιόσδε]] κ.λπ.
}}
{{elru
|elrutext='''δε:''' энклит. и неотделяемая частица со знач.:<br /><b class="num">1)</b> (усиленной указательности): [[ὅδε]] вот он, вот этот-то; [[τοιόσδε]] такой вот, вот именно такой;<br /><b class="num">2)</b> ([[cum]] acc. - направления, редко с предлогом εἰς) в, к, на, в сторону: Οὔλυμπόνδε Hom. на Олимп; [[Ἐλευσῖνάδε]] Xen., Lys. в Элевсин; [[ὅνδε]] [[δόμονδε]] Hom. в его дом; εἰς [[ἅλαδε]] Hom. в море (на вопрос куда?); [[Ἀϊδόσδε]] (sc. δόμον или οἶκον) Hom. в Аид; [[πόλεμόνδε]] Hom. на войну; [[μήτι]] φόβονδ᾽ ἀγόρευε Hom. не склоняй меня к бегству; [[τέλοσδε]] Hom. до конца, к концу.
}}
}}
{{etym
{{etym
|etymtx=Grammatical information: adversative and copulative particle (Il.)<br />Meaning: [[but]], [[and]]<br />Origin: IE [Indo-European] [181] <b class="b2">*de</b> deictic particle<br />Etymology: Prob. with Leumann Mus. Helv. 6, 85ff. through vowelreduction from [[δή]] (s. v.) with function reduction. Or with Delbrück Vergl. Synt. 2, 502ff., with OCS [[že]] [[δέ]] identical. - See Schwyzer-Debrunner 562, Risch, Studi V. Pisani, 1969, 831f.<br />Grammatical information: local (deictic) postposition with accusative indicating direction, originally accentuated [[δέ]] (A. D. Adv. 179,5 181,13, Hdn. 1,498), later encliticon as opposed to [[δέ]] [[but]] (Il.).<br />Dialectal forms: Myc. [[kudonijade]] /[[Kudonijan-de]]/; [[amotejonade]] /[[harmoteiona-de]]/ [[to the wheelwright]]<br />Origin: IE [Indo-European] [181] <b class="b2">*de</b> deictic particle<br />Etymology: Identical with Av. [[-da]] ([[vaēsmǝn-da]] [[towards home]]); ablauting OCS [[do]] [[towards]], Germ., e. g. OE [[to]], OHG [[zuo]] [[to]] (IE <b class="b2">*dō</b>); also Lat. [[in-de]] and [[en-do]], [[indu]]. - The deictic funktion of <b class="b3">-δε</b> also in <b class="b3">ὅ-δε</b> etc. See Schwyzer 624, W.-Hofmann s. [[dē]], Vasmer Russ. et. Wb. s. [[do]]. - S. also [[δεῦρο]].
|etymtx=Grammatical information: adversative and copulative particle (Il.)<br />Meaning: [[but]], [[and]]<br />Origin: IE [Indo-European] [181] <b class="b2">*de</b> deictic particle<br />Etymology: Prob. with Leumann Mus. Helv. 6, 85ff. through vowelreduction from [[δή]] (s. v.) with function reduction. Or with Delbrück Vergl. Synt. 2, 502ff., with OCS [[že]] [[δέ]] identical. - See Schwyzer-Debrunner 562, Risch, Studi V. Pisani, 1969, 831f.<br />Grammatical information: local (deictic) postposition with accusative indicating direction, originally accentuated [[δέ]] (A. D. Adv. 179,5 181,13, Hdn. 1,498), later encliticon as opposed to [[δέ]] [[but]] (Il.).<br />Dialectal forms: Myc. [[kudonijade]] /[[Kudonijan-de]]/; [[amotejonade]] /[[harmoteiona-de]]/ [[to the wheelwright]]<br />Origin: IE [Indo-European] [181] <b class="b2">*de</b> deictic particle<br />Etymology: Identical with Av. [[-da]] ([[vaēsmǝn-da]] [[towards home]]); ablauting OCS [[do]] [[towards]], Germ., e. g. OE [[to]], OHG [[zuo]] [[to]] (IE <b class="b2">*dō</b>); also Lat. [[in-de]] and [[en-do]], [[indu]]. - The deictic funktion of <b class="b3">-δε</b> also in <b class="b3">ὅ-δε</b> etc. See Schwyzer 624, W.-Hofmann s. [[dē]], Vasmer Russ. et. Wb. s. [[do]]. - S. also [[δεῦρο]].
}}
}}