3,274,919
edits
m (Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{bailly.*}}\n)" to "$2$1") |
m (Text replacement - "(?s)(\n{{ls\n\|lstext.*}})(\n{{.*}})(\n{{elru.*}})" to "$3$1$2") |
||
Line 15: | Line 15: | ||
{{bailly | {{bailly | ||
|btext=ή, όν :<br /><i>adj.</i> <b>I.</b> brillant :<br /><b>1</b> <i>propr.</i> brillant, éclatant : λευκὴ [[αἴγλη]] OD lumière du jour éclatante ; λευκὸν ἡέλιος [[ὥς]] IL brillant comme le soleil ; λευκὸς [[λέβης]] IL chaudron brillant;<br /><b>2</b> clair, pur, limpide, serein : λευκὸν [[ὕδωρ]] IL, OD eau limpide ; λευκὴ [[γαλήνη]] OD eau calme et brillante (dans un pot);<br /><b>II.</b> blanc : λευκὸν [[ἅρμα]], attelage de chevaux blancs ; λευκαὶ [[τρίχες]], <i>ou abs.</i> λευκαί ESCHL cheveux blancs ; λευκὸν [[γῆρας]] SOPH vieillesse aux cheveux blancs;<br />-- <i>au sens symbolique</i> :<br /><b>1</b> <i>comme signe de jeunesse, de beauté</i> : λευκὴ [[δέρη]] EUR, λευκὴ [[παρειά]] SOPH cou blanc, joue blanche;<br /><b>2</b> <i>comme signe de bonheur</i> : λευκὸν [[ἦμαρ]] ESCHL jour de bonheur;<br /><b>III.</b> pâle : λευκὸς [[χρυσός]] HDT or pâle (avec alliage d'argent);<br /><i>subst.</i> τὸ λευκόν, couleur blanche ; ἡ [[λευκή]] ([[ψῆφος]]) LUC caillou blanc, <i>càd</i> suffrage favorable;<br /><i>Cp.</i> λευκότερος, <i>Sp.</i> λευκότατος.<br />'''Étymologie:''' R. Λυκ, briller ; cf. [[λεύσσω]], <i>lat.</i> lux, lumen, etc. | |btext=ή, όν :<br /><i>adj.</i> <b>I.</b> brillant :<br /><b>1</b> <i>propr.</i> brillant, éclatant : λευκὴ [[αἴγλη]] OD lumière du jour éclatante ; λευκὸν ἡέλιος [[ὥς]] IL brillant comme le soleil ; λευκὸς [[λέβης]] IL chaudron brillant;<br /><b>2</b> clair, pur, limpide, serein : λευκὸν [[ὕδωρ]] IL, OD eau limpide ; λευκὴ [[γαλήνη]] OD eau calme et brillante (dans un pot);<br /><b>II.</b> blanc : λευκὸν [[ἅρμα]], attelage de chevaux blancs ; λευκαὶ [[τρίχες]], <i>ou abs.</i> λευκαί ESCHL cheveux blancs ; λευκὸν [[γῆρας]] SOPH vieillesse aux cheveux blancs;<br />-- <i>au sens symbolique</i> :<br /><b>1</b> <i>comme signe de jeunesse, de beauté</i> : λευκὴ [[δέρη]] EUR, λευκὴ [[παρειά]] SOPH cou blanc, joue blanche;<br /><b>2</b> <i>comme signe de bonheur</i> : λευκὸν [[ἦμαρ]] ESCHL jour de bonheur;<br /><b>III.</b> pâle : λευκὸς [[χρυσός]] HDT or pâle (avec alliage d'argent);<br /><i>subst.</i> τὸ λευκόν, couleur blanche ; ἡ [[λευκή]] ([[ψῆφος]]) LUC caillou blanc, <i>càd</i> suffrage favorable;<br /><i>Cp.</i> λευκότερος, <i>Sp.</i> λευκότατος.<br />'''Étymologie:''' R. Λυκ, briller ; cf. [[λεύσσω]], <i>lat.</i> lux, lumen, etc. | ||
}} | |||
{{elru | |||
|elrutext='''λευκός:'''<br /><b class="num">1)</b> [[светлый]], [[яркий]], [[ясный]], [[сияющий]] ([[ἠέλιος]] Hom.; [[φάος]] Soph.; [[αἰθήρ]] Eur.);<br /><b class="num">2)</b> [[блестящий]], [[сверкающий]] ([[λέβης]] Hom.);<br /><b class="num">3)</b> [[светлый]], [[прозрачный]] ([[ὕδωρ]] Hom.; [[νᾶμα]] Eur.);<br /><b class="num">4)</b> [[ясный]], [[чистый]] ([[φωνή]] Arst.);<br /><b class="num">5)</b> [[ясный]], [[понятный]] ([[στίχος]] Anth.);<br /><b class="num">6)</b> [[белый]] ([[γάλα]], [[ἀρνός]], ὀδόντες Hom.; [[χρῶμα]] Arst.);<br /><b class="num">7)</b> [[белый]], [[седой]] ([[θρίξ]] Soph.);<br /><b class="num">8)</b> [[седовласый]] ([[γῆρας]] Soph.);<br /><b class="num">9)</b> белый, т. е. сплавленный с серебром ([[χρυσός]] Her.);<br /><b class="num">10)</b> [[запряженный белыми конями]] ([[ἅρμα]] Eur.);<br /><b class="num">11)</b> [[обнаженный]], [[босой]] ([[πούς]] Eur.);<br /><b class="num">12)</b> [[светлый]], [[счастливый]] ([[ἦμαρ]] Aesch.);<br /><b class="num">13)</b> [[бледный]] или [[дряхлый]] (σώματα Eur.);<br /><b class="num">14)</b> [[слабый]], [[бессильный]] (φρένες Eur.). - см. тж. [[λεύκη]], [[λευκή]], [[λευκά]] и [[λευκόν]]. | |||
}} | }} | ||
{{ls | {{ls | ||
Line 39: | Line 42: | ||
{{lsm | {{lsm | ||
|lsmtext='''λευκός:''' -ή, -όν (από √<i>ΛΥΚ</i>)·<br /><b class="num">I. 1.</b> [[φωτεινός]], [[λαμπρός]], [[καθαρός]], λέγεται για το φως του ήλιου, σε Όμηρ., Σοφ.· λέγεται και για μεταλλικές επιφάνειες, [[λέβης]], σε Ομήρ. Ιλ.· επίσης, λευκὴ [[γαλήνη]], [[γαλήνη]] εύθραστη σαν [[γυαλί]], σε Ομήρ. Οδ.· λέγεται για το [[νερό]], γενικά, λαμπρό, διαυγές, διαφανές, σε Όμηρ., Ευρ.<br /><b class="num">2.</b> μεταφ., [[καθαρός]], [[απλός]], [[σαφής]], [[ευκρινής]], [[αντιληπτός]], λέγεται για συγγραφείς, σε Ανθ.<br /><b class="num">II. 1.</b> λέγεται για το [[χρώμα]], [[λευκός]], [[άσπρος]], σε Όμηρ. κ.λπ.· λευκὸν [[ἅρμα]] = λεύκιππον, σε Ευρ.<br /><b class="num">2.</b> χρησιμ. για την ανθρώπινη [[επιδερμίδα]], [[λευκή]], απαλή και ωραία, σε Όμηρ., Τραγ.· επίσης, με τη [[σημασία]] της απογύμνωσης, [[πούς]], σε Ευρ., πρβλ. [[λευκόπους]]· [[έπειτα]] σαν [[σημάδι]] θηλυπρέπειας, [[κατάλευκος]], [[ωχρός]], [[χλωμός]], [[ασθενής]], σε Αριστοφ., Ξεν.· <i>λευκαὶ [[φρένες]]</i>, σε Πίνδ., πιθ., μανιασμένες, εξοργισμένες.<br /><b class="num">3.</b> λευκὸς [[χρυσός]], [[ωχρός]] [[χρυσός]], [[χρυσός]] σε [[κράμα]] (όχι [[καθαρός]]), δηλ. [[χρυσός]] αναμεμειγμένος με [[ασήμι]] (πιθ. το ίδιο με το [[ἤλεκτρον]]), αντίθ. προς το χρυσὸς [[ἄπεφθος]], σε Ηρόδ.<br /><b class="num">4.</b> λευκὸν [[ἦμαρ]] νυκτὸς ἐκ μελαγχίμου, [[ημέρα]] χαράς [[μετά]] από [[νύχτα]] πένθους, σε Αισχύλ. | |lsmtext='''λευκός:''' -ή, -όν (από √<i>ΛΥΚ</i>)·<br /><b class="num">I. 1.</b> [[φωτεινός]], [[λαμπρός]], [[καθαρός]], λέγεται για το φως του ήλιου, σε Όμηρ., Σοφ.· λέγεται και για μεταλλικές επιφάνειες, [[λέβης]], σε Ομήρ. Ιλ.· επίσης, λευκὴ [[γαλήνη]], [[γαλήνη]] εύθραστη σαν [[γυαλί]], σε Ομήρ. Οδ.· λέγεται για το [[νερό]], γενικά, λαμπρό, διαυγές, διαφανές, σε Όμηρ., Ευρ.<br /><b class="num">2.</b> μεταφ., [[καθαρός]], [[απλός]], [[σαφής]], [[ευκρινής]], [[αντιληπτός]], λέγεται για συγγραφείς, σε Ανθ.<br /><b class="num">II. 1.</b> λέγεται για το [[χρώμα]], [[λευκός]], [[άσπρος]], σε Όμηρ. κ.λπ.· λευκὸν [[ἅρμα]] = λεύκιππον, σε Ευρ.<br /><b class="num">2.</b> χρησιμ. για την ανθρώπινη [[επιδερμίδα]], [[λευκή]], απαλή και ωραία, σε Όμηρ., Τραγ.· επίσης, με τη [[σημασία]] της απογύμνωσης, [[πούς]], σε Ευρ., πρβλ. [[λευκόπους]]· [[έπειτα]] σαν [[σημάδι]] θηλυπρέπειας, [[κατάλευκος]], [[ωχρός]], [[χλωμός]], [[ασθενής]], σε Αριστοφ., Ξεν.· <i>λευκαὶ [[φρένες]]</i>, σε Πίνδ., πιθ., μανιασμένες, εξοργισμένες.<br /><b class="num">3.</b> λευκὸς [[χρυσός]], [[ωχρός]] [[χρυσός]], [[χρυσός]] σε [[κράμα]] (όχι [[καθαρός]]), δηλ. [[χρυσός]] αναμεμειγμένος με [[ασήμι]] (πιθ. το ίδιο με το [[ἤλεκτρον]]), αντίθ. προς το χρυσὸς [[ἄπεφθος]], σε Ηρόδ.<br /><b class="num">4.</b> λευκὸν [[ἦμαρ]] νυκτὸς ἐκ μελαγχίμου, [[ημέρα]] χαράς [[μετά]] από [[νύχτα]] πένθους, σε Αισχύλ. | ||
}} | }} | ||
{{etym | {{etym |