Anonymous

Ask at the forum if you have an Ancient or Modern Greek query!

μέγας: Difference between revisions

From LSJ

μέγας (view source)

Revision as of 14:15, 3 October 2022

No change in size ,  3 October 2022
m
Text replacement - "(?s)(\n{{ls\n\|lstext.*}})(\n{{.*}})(\n{{elru.*}})" to "$3$1$2"
m (Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{bailly.*}}\n)" to "$2$1")
m (Text replacement - "(?s)(\n{{ls\n\|lstext.*}})(\n{{.*}})(\n{{elru.*}})" to "$3$1$2")
Line 15: Line 15:
{{bailly
{{bailly
|btext=μεγάλη, [[μέγα]];<br /><i>voc. seul. au masc.</i> μεγάλε ; <i>gén.</i> μεγάλου, ης, ου ; <i>dat.</i> μεγάλῳ, ῃ, ῳ ; <i>acc.</i> μέγαν, μεγάλην, [[μέγα]];<br /><i>plur.</i> μεγάλοι, αι, α, <i>etc. ; duel</i> μεγάλω, α, ω, <i>etc.</i><br />grand;<br /><b>I.</b> <i>au propre</i>;<br /><b>1</b> grand de taille ; grand et fort ; <i>particul.</i> parvenu à sa croissance;<br /><b>2</b> <i>en parl. de choses</i> haut, élevé;<br /><b>3</b> long;<br /><b>4</b> large, spacieux;<br /><b>II.</b> <i>p. anal.</i> ;<br /><b>1</b> fort <i>en parl. de force physique</i> : [[μέγας]] [[ἄνεμος]] IL grand vent ; μεγάλη [[ἰαχή]] IL grand cri ; μεγάλη [[βίη]] IL grande force ; <i>p. anal.</i> [[μέγας]] [[λόγος]] ESCHL, [[μέγας]] [[μῦθος]] SOPH bruit qui a pris <i>ou</i> prend de la force, bruit répandu ; <i>adv.</i> • [[μέγα]] φωνεῖν ESCHL parler fort ; [[μέγα]] [[βοᾶν]] IL crier fort ; <i>fig. en parl. de force morale ; en parl. de divinités</i> [[μεγάλα]] [[θεά]] SOPH les deux grandes déesses (Déméter et Perséphonè) ; βασιλεὺς ὁ [[μέγας]] HDT, βασιλεὺς [[μέγας]] ESCHL le grand roi, <i>càd</i> le roi de Perse ; <i>postér. surn. de certains rois</i> ; [[μέγας]] ηὐξήθη DÉM, ἤρθη [[μέγας]] DÉM il s'accrut et devint puissant, il s'éleva et devint puissant ; [[οἱ]] μεγάλοι [[Δαναοί]] SOPH les chefs grecs ; <i>adv.</i> • [[μέγα]] χαίζεσθαι IL se réjouir grandement ; [[μεγάλα]] δυστυχεῖν ESCHL être grandement malheureux ; μέγ’ [[ἔξοχος]] IL tout à fait supérieur ; [[μέγα]] [[πλούσιος]] HDT très riche ; μέγ’ [[ἄνευθε]] IL bien loin ; <i>abs.</i> κατὰ [[μέγα]] <i>ou</i> [[μεγάλα]] ATT grandement, fortement ; [[μέγα]] [[μάλα]] IL très fort ; [[λίην]] [[μέγα]] OD une chose impossible;<br /><b>2</b> important, grave ATT : [[μέγα]] ἐστὶ [[εἴς]] [[τι]] XÉN <i>ou</i> [[πρός]] [[τι]] XÉN cela est important pour qch;<br /><b>3</b> <i>en mauv. part</i> grand, haut, hautain, fier : [[μέγα]] [[εἰπεῖν]] OD <i>ou</i> λέγειν PLAT parler avec hauteur <i>ou</i> jactance ; [[μέγα]] φρονεῖν IL avoir des sentiments d'orgueil;<br /><i>Cp.</i> [[μείζων]], ων, ον, <i>gén.</i> ονος : plus grand, <i>càd</i> :<br /><b>I.</b> <i>au propre</i>;<br /><b>1</b> plus grand de taille;<br /><b>2</b> plus fort, plus lourd ; <i>(fig. en parl. de la voix) adv.</i> • [[μεῖζον]] διαλέγεσθαι PLUT s'entretenir d'une voix plus forte;<br /><b>II.</b> <i>avec idée de temps</i> plus long, de plus longue durée;<br /><b>III.</b> <i>fig.</i> <b>1</b> plus élevé, de plus haut rang, plus puissant;<br /><b>2</b> plus grave, plus important;<br /><b>IV.</b> <i>Dans tous les sens préc.</i>, [[μείζων]] <i>se construit</i>;<br /><b>1</b> avec le gén. : [[μείζων]] [[σαυτοῦ]] EUR plus grand que toi-même;<br /><b>2</b> avec ἤ ATT ; avec ἢ [[κατά]] : μέζονες ἢ κατ’ ἀνθρώπων φύσιν HDT de plus haute taille que des hommes ordinaires ; μείζω ἢ κατ’ ἄνθρωπον PLAT des choses (une fortune, des desseins, des pensées, <i>etc.</i>) trop hautes pour un homme ; avec ἢ [[ὡς]] DÉM <i>ou</i> ἢ [[ὥστε]] HDT trop grand pour que;<br /><i>Sp.</i> [[μέγιστος]], η, ον : très grand, le plus grand, <i>càd</i> :<br /><b>1</b> très grand, très puissant ; <i>adv.</i> • μέγιστον ATT <i>ou</i> • μέγιστα ATT très grandement : [[ὡς]] μέγιστα SOPH le plus grandement possible, le mieux possible;<br /><b>2</b> très grave, très important ATT ; <i>particul. pour marquer une transition</i> : καὶ τὸ μέγιστον THC, τὸ δὲ μέγιστον THC, μέγιστον [[δέ]] THC et le plus important, et ce qu’il y a de plus grave, c'est que ; <i>adv.</i> • τὰ μέγιστα SOPH le plus grandement ; • μέγιστα SOPH très grandement.<br />'''Étymologie:''' R. Μεγ, être grand ; cf. <i>lat.</i> magnus, magis, <i>etc. ; skr.</i> mahat, maha « grand ».
|btext=μεγάλη, [[μέγα]];<br /><i>voc. seul. au masc.</i> μεγάλε ; <i>gén.</i> μεγάλου, ης, ου ; <i>dat.</i> μεγάλῳ, ῃ, ῳ ; <i>acc.</i> μέγαν, μεγάλην, [[μέγα]];<br /><i>plur.</i> μεγάλοι, αι, α, <i>etc. ; duel</i> μεγάλω, α, ω, <i>etc.</i><br />grand;<br /><b>I.</b> <i>au propre</i>;<br /><b>1</b> grand de taille ; grand et fort ; <i>particul.</i> parvenu à sa croissance;<br /><b>2</b> <i>en parl. de choses</i> haut, élevé;<br /><b>3</b> long;<br /><b>4</b> large, spacieux;<br /><b>II.</b> <i>p. anal.</i> ;<br /><b>1</b> fort <i>en parl. de force physique</i> : [[μέγας]] [[ἄνεμος]] IL grand vent ; μεγάλη [[ἰαχή]] IL grand cri ; μεγάλη [[βίη]] IL grande force ; <i>p. anal.</i> [[μέγας]] [[λόγος]] ESCHL, [[μέγας]] [[μῦθος]] SOPH bruit qui a pris <i>ou</i> prend de la force, bruit répandu ; <i>adv.</i> • [[μέγα]] φωνεῖν ESCHL parler fort ; [[μέγα]] [[βοᾶν]] IL crier fort ; <i>fig. en parl. de force morale ; en parl. de divinités</i> [[μεγάλα]] [[θεά]] SOPH les deux grandes déesses (Déméter et Perséphonè) ; βασιλεὺς ὁ [[μέγας]] HDT, βασιλεὺς [[μέγας]] ESCHL le grand roi, <i>càd</i> le roi de Perse ; <i>postér. surn. de certains rois</i> ; [[μέγας]] ηὐξήθη DÉM, ἤρθη [[μέγας]] DÉM il s'accrut et devint puissant, il s'éleva et devint puissant ; [[οἱ]] μεγάλοι [[Δαναοί]] SOPH les chefs grecs ; <i>adv.</i> • [[μέγα]] χαίζεσθαι IL se réjouir grandement ; [[μεγάλα]] δυστυχεῖν ESCHL être grandement malheureux ; μέγ’ [[ἔξοχος]] IL tout à fait supérieur ; [[μέγα]] [[πλούσιος]] HDT très riche ; μέγ’ [[ἄνευθε]] IL bien loin ; <i>abs.</i> κατὰ [[μέγα]] <i>ou</i> [[μεγάλα]] ATT grandement, fortement ; [[μέγα]] [[μάλα]] IL très fort ; [[λίην]] [[μέγα]] OD une chose impossible;<br /><b>2</b> important, grave ATT : [[μέγα]] ἐστὶ [[εἴς]] [[τι]] XÉN <i>ou</i> [[πρός]] [[τι]] XÉN cela est important pour qch;<br /><b>3</b> <i>en mauv. part</i> grand, haut, hautain, fier : [[μέγα]] [[εἰπεῖν]] OD <i>ou</i> λέγειν PLAT parler avec hauteur <i>ou</i> jactance ; [[μέγα]] φρονεῖν IL avoir des sentiments d'orgueil;<br /><i>Cp.</i> [[μείζων]], ων, ον, <i>gén.</i> ονος : plus grand, <i>càd</i> :<br /><b>I.</b> <i>au propre</i>;<br /><b>1</b> plus grand de taille;<br /><b>2</b> plus fort, plus lourd ; <i>(fig. en parl. de la voix) adv.</i> • [[μεῖζον]] διαλέγεσθαι PLUT s'entretenir d'une voix plus forte;<br /><b>II.</b> <i>avec idée de temps</i> plus long, de plus longue durée;<br /><b>III.</b> <i>fig.</i> <b>1</b> plus élevé, de plus haut rang, plus puissant;<br /><b>2</b> plus grave, plus important;<br /><b>IV.</b> <i>Dans tous les sens préc.</i>, [[μείζων]] <i>se construit</i>;<br /><b>1</b> avec le gén. : [[μείζων]] [[σαυτοῦ]] EUR plus grand que toi-même;<br /><b>2</b> avec ἤ ATT ; avec ἢ [[κατά]] : μέζονες ἢ κατ’ ἀνθρώπων φύσιν HDT de plus haute taille que des hommes ordinaires ; μείζω ἢ κατ’ ἄνθρωπον PLAT des choses (une fortune, des desseins, des pensées, <i>etc.</i>) trop hautes pour un homme ; avec ἢ [[ὡς]] DÉM <i>ou</i> ἢ [[ὥστε]] HDT trop grand pour que;<br /><i>Sp.</i> [[μέγιστος]], η, ον : très grand, le plus grand, <i>càd</i> :<br /><b>1</b> très grand, très puissant ; <i>adv.</i> • μέγιστον ATT <i>ou</i> • μέγιστα ATT très grandement : [[ὡς]] μέγιστα SOPH le plus grandement possible, le mieux possible;<br /><b>2</b> très grave, très important ATT ; <i>particul. pour marquer une transition</i> : καὶ τὸ μέγιστον THC, τὸ δὲ μέγιστον THC, μέγιστον [[δέ]] THC et le plus important, et ce qu’il y a de plus grave, c'est que ; <i>adv.</i> • τὰ μέγιστα SOPH le plus grandement ; • μέγιστα SOPH très grandement.<br />'''Étymologie:''' R. Μεγ, être grand ; cf. <i>lat.</i> magnus, magis, <i>etc. ; skr.</i> mahat, maha « grand ».
}}
{{elru
|elrutext='''μέγας:''' [[μεγάλη]], [[μέγα]] (gen. μεγάλου, [[μεγάλης]], μεγάλου; compar. [[μείζων]] - NT тж. μεζότερος, superl. [[μέγιστος]])<br /><b class="num">1)</b> [[большой]], [[огромный]] ([[σθένος]] Hom.; [[πλοῦτος]] Aesch.); огромный, многочисленный ([[ἀγέλη]] NT); рослый ([[καλός]] τε μ. τε Hom.); крупный ([[σῦς]] Hom.; [[αἰετός]] Pind.);<br /><b class="num">2)</b> [[взрослый]]: [[ὅτε]] μ. [[ἐσσί]] Hom. так как ты (уже) взрослый;<br /><b class="num">3)</b> [[высокий]] ([[οὐρανός]], [[πύργος]], [[ὄρος]] Hom.; [[δένδρον]] NT);<br /><b class="num">4)</b> [[широкий]], [[обширный]] ([[πέλαγος]], [[αἰγιαλός]] Hom.); просторный, вместительный ([[αὐλή]] Hom.);<br /><b class="num">5)</b> [[длинный]] или [[глубокий]] ([[τάφρος]] Hom.);<br /><b class="num">6)</b> [[сильный]], [[мощный]] ([[ἄνεμος]], [[ἰαχή]] Hom.; [[σεισμός]] NT); громкий, немолкнущий ([[μῦθος]] Soph.);<br /><b class="num">7)</b> [[великий]] ([[Ζεύς]] Aesch.): μεγάλαι θεαί Soph. великие богини, т. е. Деметра и Персефона; μ. [[βασιλεύς]] Aesch., Xen. великий царь (обычно - Ксеркс); οἱ μεγάλοι [[Δαναοί]] Soph. данайские вожди;<br /><b class="num">8)</b> [[важный]], [[значительный]] (εἴς или πρός τι Xen.; ἐπαγγέλματα NT);<br /><b class="num">9)</b> [[высокопарный]], [[пышный]]: μὴ [[μέγα]] λέγε Plat. не говори громких слов;<br /><b class="num">10)</b> [[высокомерный]], [[гордый]]: φρονεῖ, ὡς [[γυνή]], [[μέγα]] Soph. (Иокаста) полна женской гордости - см. тж. [[μείζων]], [[μέγιστον]] и [[μέγιστος]].
}}
}}
{{ls
{{ls
Line 42: Line 45:
{{lsm
{{lsm
|lsmtext='''μέγᾰς:''' [[μεγάλη]][ᾱ], μέγᾰ, γεν. <i>μεγάλου</i>, <i>-ης</i>, <i>-ου</i>, δοτ. <i>μεγάλῳ</i>, <i>-ῃ</i>, <i>-ῳ</i>, αιτ. <i>μέγᾰν</i>, <i>μεγάλην</i>, <i>μέγᾰ</i>, κλητ. <i>μέγαλε</i>· δυϊκ. <i>μεγάλω</i>, <i>-α</i>, <i>-ω</i>, πληθ. <i>μεγάλοι</i>, <i>-αι</i>, <i>-α</i> κ.λπ.<br /><b class="num">Α. I. 1.</b> σχετική [[έννοια]], αντίθ. προς το [[μικρός]], [[σμικρός]], [[μεγάλος]], [[σπουδαίος]], λέγεται για την κοινωνική [[στάθμη]] του ανθρώπου, ψηλός, σε Όμηρ.· λέγεται για γυναίκες, [[καλή]] τε [[μεγάλη]] τε, σε Ομήρ. Οδ.· επίσης, [[σπουδαίος]], πλήρως ανεπτυγμένος, λέγεται γι' αυτόν του οποίου η [[ηλικία]] φαίνεται από το [[ανάστημα]], στον ίδ., Αισχύλ.<br /><b class="num">2.</b> [[τεράστιος]], [[απέραντος]], ψηλός, [[οὐρανός]], [[ὄρος]], [[πύργος]], σε Όμ.<br /><b class="num">3.</b> [[αχανής]], [[εκτεταμένος]], [[ευρύς]], [[πέλαγος]], <i>αίγιαλός</i>, κ.λπ., στον ίδ.<br /><b class="num">II. 1.</b> λέγεται για κοινωνική [[ιεράρχηση]], [[σπουδαίος]], [[ισχυρός]], [[δυνατός]], λέγεται για θεούς, σε Όμηρ. κ.λπ.· [[μεγάλη]] [[θεά]], χρησιμοποιείται για τη [[Δήμητρα]] και την [[Περσεφόνη]], σε Σοφ.· [[μέγας]] ηὐξήθη, εξελίχθηκε σε σπουδαίο, σε Δημ.· βασιλεὺς ὁ [[μέγας]], δηλ. ο [[βασιλιάς]] της Περσίας, le grand Monarque, σε Ηρόδ.· βασιλεὺς [[μέγας]], σε Αισχύλ.· ὁ [[μέγας]] ἐπικληθεὶς [[Ἀντίοχος]], ο Μέγας, σε Πολύβ.<br /><b class="num">2.</b> [[κραταιός]], [[ισχυρός]], [[βίαιος]], κ.λπ.· [[ἄνεμος]], [[λαῖλαψ]], σε Όμηρ.· λέγεται για ιδιότητες, [[πάθη]], κ.λπ., στον ίδ.<br /><b class="num">3.</b> χρησιμοποιείται για ήχους, [[βροντερός]], [[δυνατός]], στον ίδ. κ.λπ.· μὴ φώνει [[μέγα]], σε Σοφ.· [[αλλά]], [[μέγας]] [[λόγος]], επικρατούσα φημολογία, σε Αισχύλ.<br /><b class="num">4.</b> [[τρανός]], [[ισχυρός]], αυτός που τον εκτιμούν, [[σημαντικός]], <i>μέγαἔργον</i>, σε Ομήρ. Οδ.· [[μέγα]] ποιεῖσθαί τι, [[εκτιμώ]] [[κάτι]] ως [[πολύ]] σημαντικό, σε Ηρόδ.· <i>καὶτὸ μέγιστον</i>, και (αυτό που είναι) το σπουδαιότερο, σε Θουκ.<br /><b class="num">5.</b> με αρνητική [[σημασία]], υπερεκτιμημένος, <i>μέγαεἰπεῖν</i>, [[κομπορρημονώ]], [[λίην]] [[μέγα]] [[εἰπεῖν]], σε Ομήρ. Οδ.· [[μέγα]], [[μεγάλα]] φρονεῖν, έχω υψηλό [[φρόνημα]], είμαι [[αναιδής]], σε Σοφ., Ευρ.· [[μεγάλα]] πνεῖν, σε Ευρ. <b>Β. I.</b> επίρρ. [[μεγάλως]] [ᾰ], σπουδαία, [[δυνατά]], υπερβολικά, Λατ. [[magnopere]], σε Όμηρ., Αισχύλ.<br /><b class="num">II. 1.</b> ουδ. ενικ. και πληθ., [[μέγα]] και [[μεγάλα]] ως επίρρ., [[πάρα]] [[πολύ]], υπερβολικά, σε Όμηρ.· με ρήματα που δηλώνουν ήχο, μεγαλοφώνως, [[δυνατά]], στον ίδ.· επίσης στους Αττ.<br /><b class="num">2.</b> λέγεται για [[τόπο]], χώρο, [[μακριά]], [[μέγα]] [[ἄνευθε]], [[πολύ]] [[μακριά]], σε Ομήρ. Ιλ. κ.λπ.· με συγκρ. και υπερθ. [[μακράν]], με [[μεγάλη]] [[διαφορά]], μέγ' [[ἀμείνων]], [[ἄριστος]], [[φέρτατος]], σε Όμηρ. <b>Γ.</b> Βαθμοί σύγκρισης:<br /><b class="num">1.</b> συγκρ. [[μείζων]] (αντί <i>μεγίων</i>), <i>-ον</i>, γεν. <i>-ονος</i>, σε Όμηρ., Αττ.· Ιων. [[μέζων]], <i>-ον</i>, σε Ηρόδ.· μεταγεν., επίσης <i>[[μειζότερος]]</i>, σε Καινή Διαθήκη· μεγαλύτερος, σπουδαιότερος, σε Όμηρ., κ.λπ.· επίσης, [[πολύ]] [[μεγάλος]], [[πάρα]] [[πολύς]], περισσότερο από [[αρκετός]], σε Πλάτ.· επίρρ. [[μειζόνως]], σε Ευρ.· Ιων. [[μεζόνως]], σε Ηρόδ. κ.λπ.· επίσης, το ουδ. ως επίρρ., [[μεῖζον]] σθένειν, σε Σοφ. κ.λπ.<br /><b class="num">2.</b> υπερθ. [[μέγιστος]], <i>-η</i>, <i>-ον</i>, σε Όμηρ.· το ουδ. ως επίρρ. <i>μέγιστον ἰσχύειν</i>, σε Σοφ.· με άλλον έναν υπερθ., μέγιστον [[ἔχθιστος]], σε Ευρ.· επίσης στον πληθ., <i>χαῖρ' ὡς μέγιστα</i>, σε Σοφ.
|lsmtext='''μέγᾰς:''' [[μεγάλη]][ᾱ], μέγᾰ, γεν. <i>μεγάλου</i>, <i>-ης</i>, <i>-ου</i>, δοτ. <i>μεγάλῳ</i>, <i>-ῃ</i>, <i>-ῳ</i>, αιτ. <i>μέγᾰν</i>, <i>μεγάλην</i>, <i>μέγᾰ</i>, κλητ. <i>μέγαλε</i>· δυϊκ. <i>μεγάλω</i>, <i>-α</i>, <i>-ω</i>, πληθ. <i>μεγάλοι</i>, <i>-αι</i>, <i>-α</i> κ.λπ.<br /><b class="num">Α. I. 1.</b> σχετική [[έννοια]], αντίθ. προς το [[μικρός]], [[σμικρός]], [[μεγάλος]], [[σπουδαίος]], λέγεται για την κοινωνική [[στάθμη]] του ανθρώπου, ψηλός, σε Όμηρ.· λέγεται για γυναίκες, [[καλή]] τε [[μεγάλη]] τε, σε Ομήρ. Οδ.· επίσης, [[σπουδαίος]], πλήρως ανεπτυγμένος, λέγεται γι' αυτόν του οποίου η [[ηλικία]] φαίνεται από το [[ανάστημα]], στον ίδ., Αισχύλ.<br /><b class="num">2.</b> [[τεράστιος]], [[απέραντος]], ψηλός, [[οὐρανός]], [[ὄρος]], [[πύργος]], σε Όμ.<br /><b class="num">3.</b> [[αχανής]], [[εκτεταμένος]], [[ευρύς]], [[πέλαγος]], <i>αίγιαλός</i>, κ.λπ., στον ίδ.<br /><b class="num">II. 1.</b> λέγεται για κοινωνική [[ιεράρχηση]], [[σπουδαίος]], [[ισχυρός]], [[δυνατός]], λέγεται για θεούς, σε Όμηρ. κ.λπ.· [[μεγάλη]] [[θεά]], χρησιμοποιείται για τη [[Δήμητρα]] και την [[Περσεφόνη]], σε Σοφ.· [[μέγας]] ηὐξήθη, εξελίχθηκε σε σπουδαίο, σε Δημ.· βασιλεὺς ὁ [[μέγας]], δηλ. ο [[βασιλιάς]] της Περσίας, le grand Monarque, σε Ηρόδ.· βασιλεὺς [[μέγας]], σε Αισχύλ.· ὁ [[μέγας]] ἐπικληθεὶς [[Ἀντίοχος]], ο Μέγας, σε Πολύβ.<br /><b class="num">2.</b> [[κραταιός]], [[ισχυρός]], [[βίαιος]], κ.λπ.· [[ἄνεμος]], [[λαῖλαψ]], σε Όμηρ.· λέγεται για ιδιότητες, [[πάθη]], κ.λπ., στον ίδ.<br /><b class="num">3.</b> χρησιμοποιείται για ήχους, [[βροντερός]], [[δυνατός]], στον ίδ. κ.λπ.· μὴ φώνει [[μέγα]], σε Σοφ.· [[αλλά]], [[μέγας]] [[λόγος]], επικρατούσα φημολογία, σε Αισχύλ.<br /><b class="num">4.</b> [[τρανός]], [[ισχυρός]], αυτός που τον εκτιμούν, [[σημαντικός]], <i>μέγαἔργον</i>, σε Ομήρ. Οδ.· [[μέγα]] ποιεῖσθαί τι, [[εκτιμώ]] [[κάτι]] ως [[πολύ]] σημαντικό, σε Ηρόδ.· <i>καὶτὸ μέγιστον</i>, και (αυτό που είναι) το σπουδαιότερο, σε Θουκ.<br /><b class="num">5.</b> με αρνητική [[σημασία]], υπερεκτιμημένος, <i>μέγαεἰπεῖν</i>, [[κομπορρημονώ]], [[λίην]] [[μέγα]] [[εἰπεῖν]], σε Ομήρ. Οδ.· [[μέγα]], [[μεγάλα]] φρονεῖν, έχω υψηλό [[φρόνημα]], είμαι [[αναιδής]], σε Σοφ., Ευρ.· [[μεγάλα]] πνεῖν, σε Ευρ. <b>Β. I.</b> επίρρ. [[μεγάλως]] [ᾰ], σπουδαία, [[δυνατά]], υπερβολικά, Λατ. [[magnopere]], σε Όμηρ., Αισχύλ.<br /><b class="num">II. 1.</b> ουδ. ενικ. και πληθ., [[μέγα]] και [[μεγάλα]] ως επίρρ., [[πάρα]] [[πολύ]], υπερβολικά, σε Όμηρ.· με ρήματα που δηλώνουν ήχο, μεγαλοφώνως, [[δυνατά]], στον ίδ.· επίσης στους Αττ.<br /><b class="num">2.</b> λέγεται για [[τόπο]], χώρο, [[μακριά]], [[μέγα]] [[ἄνευθε]], [[πολύ]] [[μακριά]], σε Ομήρ. Ιλ. κ.λπ.· με συγκρ. και υπερθ. [[μακράν]], με [[μεγάλη]] [[διαφορά]], μέγ' [[ἀμείνων]], [[ἄριστος]], [[φέρτατος]], σε Όμηρ. <b>Γ.</b> Βαθμοί σύγκρισης:<br /><b class="num">1.</b> συγκρ. [[μείζων]] (αντί <i>μεγίων</i>), <i>-ον</i>, γεν. <i>-ονος</i>, σε Όμηρ., Αττ.· Ιων. [[μέζων]], <i>-ον</i>, σε Ηρόδ.· μεταγεν., επίσης <i>[[μειζότερος]]</i>, σε Καινή Διαθήκη· μεγαλύτερος, σπουδαιότερος, σε Όμηρ., κ.λπ.· επίσης, [[πολύ]] [[μεγάλος]], [[πάρα]] [[πολύς]], περισσότερο από [[αρκετός]], σε Πλάτ.· επίρρ. [[μειζόνως]], σε Ευρ.· Ιων. [[μεζόνως]], σε Ηρόδ. κ.λπ.· επίσης, το ουδ. ως επίρρ., [[μεῖζον]] σθένειν, σε Σοφ. κ.λπ.<br /><b class="num">2.</b> υπερθ. [[μέγιστος]], <i>-η</i>, <i>-ον</i>, σε Όμηρ.· το ουδ. ως επίρρ. <i>μέγιστον ἰσχύειν</i>, σε Σοφ.· με άλλον έναν υπερθ., μέγιστον [[ἔχθιστος]], σε Ευρ.· επίσης στον πληθ., <i>χαῖρ' ὡς μέγιστα</i>, σε Σοφ.
}}
{{elru
|elrutext='''μέγας:''' [[μεγάλη]], [[μέγα]] (gen. μεγάλου, [[μεγάλης]], μεγάλου; compar. [[μείζων]] - NT тж. μεζότερος, superl. [[μέγιστος]])<br /><b class="num">1)</b> [[большой]], [[огромный]] ([[σθένος]] Hom.; [[πλοῦτος]] Aesch.); огромный, многочисленный ([[ἀγέλη]] NT); рослый ([[καλός]] τε μ. τε Hom.); крупный ([[σῦς]] Hom.; [[αἰετός]] Pind.);<br /><b class="num">2)</b> [[взрослый]]: [[ὅτε]] μ. [[ἐσσί]] Hom. так как ты (уже) взрослый;<br /><b class="num">3)</b> [[высокий]] ([[οὐρανός]], [[πύργος]], [[ὄρος]] Hom.; [[δένδρον]] NT);<br /><b class="num">4)</b> [[широкий]], [[обширный]] ([[πέλαγος]], [[αἰγιαλός]] Hom.); просторный, вместительный ([[αὐλή]] Hom.);<br /><b class="num">5)</b> [[длинный]] или [[глубокий]] ([[τάφρος]] Hom.);<br /><b class="num">6)</b> [[сильный]], [[мощный]] ([[ἄνεμος]], [[ἰαχή]] Hom.; [[σεισμός]] NT); громкий, немолкнущий ([[μῦθος]] Soph.);<br /><b class="num">7)</b> [[великий]] ([[Ζεύς]] Aesch.): μεγάλαι θεαί Soph. великие богини, т. е. Деметра и Персефона; μ. [[βασιλεύς]] Aesch., Xen. великий царь (обычно - Ксеркс); οἱ μεγάλοι [[Δαναοί]] Soph. данайские вожди;<br /><b class="num">8)</b> [[важный]], [[значительный]] (εἴς или πρός τι Xen.; ἐπαγγέλματα NT);<br /><b class="num">9)</b> [[высокопарный]], [[пышный]]: μὴ [[μέγα]] λέγε Plat. не говори громких слов;<br /><b class="num">10)</b> [[высокомерный]], [[гордый]]: φρονεῖ, ὡς [[γυνή]], [[μέγα]] Soph. (Иокаста) полна женской гордости - см. тж. [[μείζων]], [[μέγιστον]] и [[μέγιστος]].
}}
}}
{{etym
{{etym
Retrieved from "https://lsj.gr/wiki/Special:MobileDiff/2681828"