πάλι: Difference between revisions

{{pape

|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0447.png Seite 447]] poet. spätere abgekürzte Form für [[πάλιν]]; Anacr. 47, 10; Diosc. 6 (XII, 71) u. öfter in der Anth.

}}

{{ls

{{grml

|mltxt=(ΑΜ [[πάλι]] και [[πάλιν]])<br /><b>επίρρ.</b><br /><b>1.</b> ([[χρονικό]]) εκ νέου, [[ξανά]], [[άλλη]] μια [[φορά]] (α. «[[πάλι]] με χρόνους με καιρούς, [[πάλι]] δικά μας θά 'ναι» β. «καὶ εἰσῆλθε [[πάλιν]] εἰς τὴν συναγωγήν», ΚΔ)<br /><b>2.</b> (τοπικό) [[πίσω]] (α. «θα σού δώσω [[πάλι]] όσα δανείστηκα» β. «[[πάλιν]] χώρει μηδ' ἔσιθι ἐς τὸ ἱρὸν», <b>Ηρόδ.</b>)<br /><b>3.</b> (ως αντιθ. σύνδ.) εξάλλου, αντιθέτως («εσύ μπορεί να τον ανέχεσαι, εγώ [[πάλι]] δεν [[θέλω]] [[ούτε]] να τον [[βλέπω]]»)<br /><b>4.</b> με τη [[σειρά]], αμοιβαίως («[[πάλιν]] δὲ Κῡρος ἠρώτα», <b>Ξεν.</b>).<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Το επίρρ. [[πάλιν]] έχει προέλθει πιθ. από την αιτ. ενός αμάρτυρου ουσ. <i>πάλις</i> με σημ. «[[στροφή]] [[γύρισμα]], [[περιστροφή]]» το οποίο θα αναγόταν στη συνεσταλμένη [[βαθμίδα]] της ρίζας <i>πελ</i>- του [[πέλομαι]] «περιφέρομαι» (<b>πρβλ.</b> [[πόλος]]). Η επιρρμ. [[χρήση]] αυτής της αιτ. προήλθε από εκφράσεις, όπως η [[πάλιν]] ἰέναι</i>, [[πάλιν]] βαίνειν</i> (για ανάλογα επιρρ. προερχόμενα από αιτ. ουσιαστικών <b>πρβλ.</b> [[δίκην]], [[χάριν]]). Η [[άποψη]] ότι το -ν του επιρρ. [[είναι]] εφελκυστικό δεν θεωρείται πιθανή. Τέλος, το επίρρ. [[πάλιν]] απαντά ως α΄ συνθετικό σε μεγάλο αριθμό συνθ. με τη [[μορφή]] <i>πολι</i>(<i>ν</i>)-, [[αλλά]] και με τις μορφές <i>παλιγ</i>-, <i>παλιλ</i>-, <i>παλιμ</i>-, <i>παλιρ</i>-, <i>παλισ</i>-, οι οποίες προέρχονται από την [[αφομοίωση]] του -ν [[προς]] το αρκτικό [[σύμφωνο]] του β' συνθετικού.<br /><b><span style="color: brown;">ΣΥΝΘ.</span></b> (Α' συνθετικό) [[παλιγγενεσία]], [[παλιλλογώ]], [[παλιμβάκχειος]], [[παλίμπαις]], [[παλίμψηστος]], <i>παλινδρομη</i>, [[παλίνδρομος]], [[παλινοδώ]], [[παλινωδώ]], [[παλίρροια]]<br /><b>αρχ.</b><br />[[παλιγγέλως]], [[παλιγγενής]], <i>παλί</i>(<i>γ</i>)<i>γλωσσος</i>, <i>παλί</i>(<i>γ</i>)<i>γναμπτος</i>, [[παλίγγνωστος]], [[παλιγγραφία]], [[παλιγκαπηλεύω]], [[παλιγκινής]], [[παλίγκλαστος]], [[παλιγκλινής]], [[παλίγκοτος]], [[παλίγκραιπνος]], [[παλιγκρισία]], [[παλίγκτησις]], [[παλίγκτιστος]], [[παλίγκυρτος]], [[παλίγξεστος]], [[παλίδορκος]], [[παλίλληπτος]], [[παλίλλογος]] (II) [[παλίλλυτος]], [[παλιμβαλής]], [[παλίμβαμος]], [[παλίμβιος]], [[παλιμβλαστής]], [[παλίμβλαστος]], [[παλιμβληθείς]], <i>παλί</i>(<i>μ</i>)<i>βολος</i>, [[παλιμβορέας]], [[παλιμμαχώ]], [[παλιμμεταβολή]], [[παλιμμήκης]], [[παλίμπηγα]], [[παλίμπηξις]], [[παλίμπισσα]], [[παλιμπλάζομαι]], [[παλιμπλανής]], [[παλιμπλεκής]], [[παλίμπλους]], [[παλίμπλυτος]], <i>παλίμπτωτος</i>, [[παλιμπνόη]], [[παλίμπνοιος]], [[παλίμπνους]], [[παλίμποινος]], [[παλίμπορος]], [[παλιμπότης]], [[παλίμποτον]], [[παλιμπράτης]], [[παλίμπρατος]], [[παλιμπροδότης]], [[παλιμπρυμνηδόν]], [[παλίμπρυμνος]], [[παλιμπυγηδόν]], [[παλιμπώλης]], [[παλίμπωλος]], [[παλίμφοιτος]], [[παλίμφρων]], [[παλιμφυής]], [[παλίμψυχος]], [[παλινάγγελος]], [[παλινάγρετος]], [[παλιναίρετος]], [[παλιναυξής]], [[παλιναυτόμολος]], [[παλινδαής]], [[παλίνδικος]], [[παλινδίνητος]], [[παλινδινία]], [[παλινδίωξις]], [[παλινδορία]], [[παλινδρομής]], [[παλινδωμήτωρ]], [[παλίνεδρος]], [[παλινέμπορος]], [[παλίνζωος]], [[παλινηνεμία]], [[παλινίδρυσις]], [[παλινλιθηγία]], [[παλινόρμενος]], <i>παλί</i>(<i>ν</i>)<i>νοστος</i>, <i>παλί</i>(<i>ν</i>)<i>σκιος</i>, [[παλινσκοπιά]], [[παλίνσοος]], [[παλινστατώ]], [[παλινστομώ]], [[παλινστραφής]], [[παλίνστρεπτος]] [[παλινστρόβητος]], [[παλινσύλλεκτος]], [[παλίντιτος]], [[παλιντοκία]], [[παλίντονος]], [[παλιντράπελος]], [[παλιντριβής]], [[παλίντριψ]], [[παλιντροπή]], [[παλιντροπία]], [[παλιντυπής]] [[παλιντυχής]], [[παλίνωρος]], [[παλιρρόθιος]], [[παλίρροιβδος]], [[παλίρροπος]], [[παλίρρους]], [[παλίρροχθος]], [[παλιρρύμη]], [[παλίρρυτος]], [[παλίσσυρτος]], [[παλίσσυτος]], [[παλιτραχηλίζω]], [[παλίωξις]]<br /><b>αρχ.-μσν.</b><br />[[παλιγκάπηλος]], [[παλιμπετής]], [[παλιμπόρευτος]], [[παλίμπους]], [[παλίμφημος]], [[παλινόρμητος]], [[παλίνορσος]], [[παλίνστροφος]], [[παλίντροπος]]<br /><b>μσν.</b><br />[[παλιλλεξίαι]], [[παλίμπεμπτος]], [[παλίννοσος]], [[παλίντοκος]], [[παλίπνοια]], [[παλίρρευσις]]<br /><b>νεοελλ.</b><br />[[παλικινησία]], <i>παλι</i>(<i>λ</i>)<i>λαλία</i>, [[παλίλλογος]] (Ι), [[παλιμφρασία]], [[παλινθέρμανση]], [[παλινορθώνω]]. (Β' συνθετικό) <b>αρχ.</b> [[ανάπαλιν]], [[έμπαλιν]], <i>εξέμπαλιν</i>, [[πάμπαλιν]], [[τραπέμπαλιν]]<br /><b>νεοελλ.</b><br /><i>τἀνάπαλιν</i>].<br />η<br /><b>γλωσσ.</b> μεσαιωνική ινδοάρια [[γλώσσα]] βορειοϊνδικής προέλευσης, που αποτελεί [[γλώσσα]] του βουδιστικού κανόνα Θεραβάντα και της βουδιστικής [[ιερής]] φιλολογίας, αλλ. παλική [[γλώσσα]].

}}