ἀκούω: Difference between revisions

{{bailly

|btext=<i>f.</i> ἀκούσομαι, <i>ao.</i> [[ἤκουσα]], <i>pf.</i> [[ἀκήκοα]], <i>pqp.</i> [[ἠκηκόειν]], <i>att.</i> [[ἠκηκόη]];<br /><i>Pass. f.</i> ἀκουσθήσομαι, <i>ao.</i> [[ἠκούσθην]], <i>pf.</i> ἄκουσμαι, <i>pqp.</i> ἠκούσμην;<br /><i>A.</i> entendre :<br /><b>I.</b> <i>en gén. avec un gén. de <i>pers.</i> et un gén. ou un acc. de chose</i> : ἀ. πατρός OD entendre parler de son père ; ἀκούειν [[περί]] τινος ATT entendre parler de qqn <i>ou</i> de qch ; [[εἰ]] [[δέ]] [[κε]] τεθνηῶτος ἀκούσῃς OD si tu apprenais qu’il fût mort ; ἀκούει τοὺς πολεμίους προσιόντας XÉN il apprend que l'ennemi s'avance ; ἀκούειν αὐτὸν ὄλβιον [[εἶναι]] IL apprendre qu’il est heureux;<br /><b>II.</b> <i>p. suite</i><br /><b>1</b> entendre dire, savoir par ouï-dire : ἤκουε καλὸν κἀγαθὸν αὐτὸν [[εἶναι]] XÉN il entendait dire qu’il était parfait ; <i>abs.</i> ἔξοιδ’ ἀκούων SOPH je le sais pour l'entendre dire ; εἴ που ἀκούεις OD peut-être le sais-tu par ouï-dire ? (<i>lat.</i> fando audire);<br /><b>2</b> apprendre <i>en gén.</i><br /><b>3</b> entendre, comprendre : κλύοντες [[οὐκ]] [[ἄκουον]] ESCHL entendant, ils ne comprenaient pas;<br /><b>B.</b> prêter l'oreille à, écouter, <i>d'où</i><br /><b>1</b> déférer à, exaucer, <i>gén., rar. dat.</i><br /><b>2</b> obéir à, gén.;<br /><b>C.</b> entendre parler de soi en bien <i>ou</i> en mal, avoir une réputation bonne <i>ou</i> mauvaise : [[εὖ]] ἀκούειν être loué (<i>cf. lat.</i> bene, male audire) ; καλὰ ἀκούειν XÉN recevoir des éloges ; αἰσχρὰ ἀκούειν SOPH, [[κακῶς]] ἀκούειν PLUT, [[φλαύρως]] ἀκούειν HDT être décrié <i>ou</i> blâmé ; ἀκούειν [[πρός]] τινος [[κακῶς]] HDT, [[κακῶς]] ἀκούειν [[ὑπό]] τινος LYS être décrié par qqn ; [[κακῶς]] ἀκούειν [[ἐπί]] τινι PLUT avoir mauvaise réputation à cause de qqn ; ἀκούειν [[οὕτως]] δεινὸν [[πρᾶγμα]] LYS être accusé d'un crime tellement abominable ; [[εὖ]] ἀκούειν [[περί]] τινος HDT être loué pour qch ; κόλακες καὶ ἐχθροὶ καὶ πάντα ἤκουον DÉM ils s'entendaient appeler flatteurs et ennemis et tout ce qu’on voudra ; <i>qqf accompagné de l'inf.</i> ἤκουον [[εἶναι]] πρῶτοι HDT ils passaient pour être les premiers;<br /><i><b>Moy.</b></i> ἀκούομαι (<i>impf.</i> ἠκουόμην) entendre, écouter, gén..<br />'''Étymologie:''' ἀ- prosth., R. ΚοϜ &gt; κου- et κο-, faire attention, cf. [[κοέω]] -- DELG anc. explication : de *ἀκ-ουσ-jω tendre l'oreille, de ἀκ- et [[οὖς]] ; explic. actuelle : <i>got.</i> hausjan « entendre » ; cf. [[κοέω]].

}}

{{ls

{{lsm

|lsmtext='''ἀκούω:''' (√<i>ΑΚΟϜ</i>), [ᾰ]· Επικ. παρατ. [[ἄκουον]]· μέλ. [[ἀκούσομαι]] (Ενεργ. [[τύπος]] <i>ἀκούσω</i> μόνο σε μεταγεν. συγγραφείς)· αόρ. αʹ [[ἤκουσα]], Επικ. [[ἄκουσα]]· παρακ. [[ἀκήκοα]], Λακων. [[ἄκουκα]]· υπερσ. [[ἠκηκόειν]]· αρχ. Αττ. [[ἠκηκόη]], Ιων. [[ἀκηκόειν]] — Μέσ., Επικ. παρατ. <i>ἀκούετο</i>, αόρ. αʹ <i>ἠκουσάμην</i> — Παθ. μέλ. <i>ἀκουσθήσομαι</i>, αόρ. αʹ [[ἠκούσθην]], παρακ. [[ἤκουσμαι]]·<br /><b class="num">I. 1.</b> [[ακούω]], σε Όμηρ. κ.λπ. — Συντάσσεται [[κυρίως]] με αιτ.του πράγματος που ακούστηκε, με γεν. του προσώπου από το οποίο ακούστηκε [[κάτι]], [[ταῦτα]] Καλυψοῦς [[ἤκουσα]], σε Ομήρ. Οδ.· η γεν. προσ. μπορεί να παραληφθεί, <i>ἀκήκοας λόγον</i>, σε Σοφ. ή και η αιτ. πράγμ., <i>ἄκουε τοῦ θανόντος</i>, στον ίδ.· [[συχνά]] όμως με γεν. πράγμ., έχω ακούσει για [[κάτι]].<br /><b class="num">2.</b> με γεν. αντικειμ., [[ακούω]] για, [[ακούω]] να λένε για, <i>ἀκ. πατρός</i>, σε Ομήρ. Οδ.· ομοίως και με αιτ., στο ίδ.· ομοίως, ἀκ. [[περί]] τινος.<br /><b class="num">3.</b> το [[πρόσωπο]] από το οποίο γίνεται αντιληπτό [[κάτι]] παίρνει πρόθ., ἀκούειν τι ἀπό, <i>ἔκ</i>, [[παρά]], [[πρός]] τινος, σε Ομήρ. Ιλ., Αττ.<br /><b class="num">II.</b> [[γνωρίζω]] εξ ακοής, [[εἴ που]] ἀκούεις, σε Ομήρ. Οδ.· ομοίως και σε Πλάτ. κ.λπ.<br /><b class="num">III.</b> απόλ., [[ακούω]], [[προσέχω]], [[δίνω]] [[προσοχή]], στην [[αρχή]], στο [[ξεκίνημα]] διακήρυξης ή αγγέλματος ἀκούετε [[λεῴ]], ακούστε προσεκτικά, άνθρωποι.<br /><b class="num">IV.</b>αφουγκράζομαι, [[προσέχω]] σε, [[δίνω]] [[προσοχή]], σε Ομήρ. Ιλ.<br /><b class="num">2.</b> [[υπακούω]], με γεν. ή σπανιότερα με δοτ., στο ίδ.<br /><b class="num">3.</b> [[ακούω]] και [[καταλαβαίνω]], [[εννοώ]], <i>κλύοντες οὐκ ἤκουον</i>, σε Αισχύλ.<br /><b class="num">V.</b> με Παθ. [[σημασία]] μαζί με επίρρ., [[ακούω]] τον εαυτό μου να αποκαλείται με θετικό ή αρνητικό τρόπο, όπως το Λατ. audire, [[κακῶς]] ἀκ. [[πρός]] τινος, κακολογούμαι από κάποιον, σε Ηρόδ.· <i>εὖ</i>, [[κακῶς]], <i>ἄριστα ἀκ</i>., Λατ. [[bene]], [[male]] audire, στον ίδ., Αττ.<br /><b class="num">2.</b> με ουσ., ἀκούειν [[κακός]], [[καλός]], σε Σοφ., Πλάτ.· <i>κόλακες ἀκούουσι</i>, σε Δημ.<br /><b class="num">3.</b> με αιτ. πράγμ., <i>ἀκ. [[κακά]]</i>, [[ακούω]] να λέγονται [[κακά]] [[εναντίον]] μου από κάποιον, σε Αριστοφ.· <i>φήμας κακὰς ἤκουσεν</i>, σε Ευρ.

}}

{{etym