Anonymous

Ask at the forum if you have an Ancient or Modern Greek query!

ἀμήχανος: Difference between revisions

From LSJ

ἀμήχανος (view source)

Revision as of 17:20, 3 October 2022

No change in size ,  3 October 2022
m
Text replacement - "(?s)(\n{{ls\n\|lstext.*}})(\n{{.*}})(\n{{elru.*}})" to "$3$1$2"
m (Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{bailly.*}}\n)" to "$2$1")
m (Text replacement - "(?s)(\n{{ls\n\|lstext.*}})(\n{{.*}})(\n{{elru.*}})" to "$3$1$2")
Line 18: Line 18:
{{bailly
{{bailly
|btext=ος, ον :<br /><b>I.</b> sans moyens (d'action, de vivre, <i>etc.</i>);<br /><b>1</b> qui est dans l'embarras : [[σέο]] [[ἀμήχανος]] OD (je suis) impuissante en ce qui te regarde, <i>càd</i> pour l'aide dont tu auras besoin;<br /><b>2</b> qui ne sait pas se tirer d'une difficulté, inhabile;<br /><b>II.</b> dont on ne peut venir à bout, <i>d'où</i><br /><b>1</b> impraticable, impossible : παραρρητοῖσι ἀμήχανός ἐσσι πίθεσθαι IL il n’y a pas moyen de te faire obéir aux avertissements ; ὁδὸς [[ἀμ]]. εἰσελθεῖν XÉN route où il est impossible de s'engager ; τὰ ἀμήχανα l'impossible ; ἀμήχανόν ἐστι avec l'inf., il est impossible de;<br /><b>2</b> contre qui <i>ou</i> contre quoi l'on ne peut rien, qui est sans ressource, sans remède, irrémédiable ; <i>en parl. de pers.</i> infatigable;<br /><b>3</b> que l'on ne peut atteindre, égaler <i>ou</i> concevoir, extraordinaire, prodigieux, inconcevable ; [[ἀμήχανος]] τὸ [[πλῆθος]], τὸ [[μέγεθος]] extraordinaire par le nombre, par la grandeur ; ἀμήχανον [[ὅσον]] χρόνον prodigieusement longtemps (<i>litt.</i> inconcevable combien longtemps).<br />'''Étymologie:''' [[ἀ]], [[μηχανή]].
|btext=ος, ον :<br /><b>I.</b> sans moyens (d'action, de vivre, <i>etc.</i>);<br /><b>1</b> qui est dans l'embarras : [[σέο]] [[ἀμήχανος]] OD (je suis) impuissante en ce qui te regarde, <i>càd</i> pour l'aide dont tu auras besoin;<br /><b>2</b> qui ne sait pas se tirer d'une difficulté, inhabile;<br /><b>II.</b> dont on ne peut venir à bout, <i>d'où</i><br /><b>1</b> impraticable, impossible : παραρρητοῖσι ἀμήχανός ἐσσι πίθεσθαι IL il n’y a pas moyen de te faire obéir aux avertissements ; ὁδὸς [[ἀμ]]. εἰσελθεῖν XÉN route où il est impossible de s'engager ; τὰ ἀμήχανα l'impossible ; ἀμήχανόν ἐστι avec l'inf., il est impossible de;<br /><b>2</b> contre qui <i>ou</i> contre quoi l'on ne peut rien, qui est sans ressource, sans remède, irrémédiable ; <i>en parl. de pers.</i> infatigable;<br /><b>3</b> que l'on ne peut atteindre, égaler <i>ou</i> concevoir, extraordinaire, prodigieux, inconcevable ; [[ἀμήχανος]] τὸ [[πλῆθος]], τὸ [[μέγεθος]] extraordinaire par le nombre, par la grandeur ; ἀμήχανον [[ὅσον]] χρόνον prodigieusement longtemps (<i>litt.</i> inconcevable combien longtemps).<br />'''Étymologie:''' [[ἀ]], [[μηχανή]].
}}
{{elru
|elrutext='''ἀμήχᾰνος:''' дор. ἀμάχᾰνος 2 (μᾱ)<br /><b class="num">1)</b> [[бессильный]], [[беспомощный]], [[неспособный]] (ἀ. καὶ [[ἄτεχνος]] Plat.; ἀ. εἴς τι Eur.): ἐγὼ [[σέο]] ἀ. Hom. я не в силах помочь тебе; ἀ. τῇ πόλει Arph. не умеющий быть полезным государству; ἀ. πρὸς τὸν βίον Arst. неприспособленный к жизни; [[ἔφυν]] ἀ. ποιεῖν τι Soph. я от природы не в состоянии сделать что-л.; ἀμήχανόν τινα ποιεῖν или τιθέναι Plat. поставить кого-л. в [[затруднительное положение]];<br /><b class="num">2)</b> [[непреодолимый]], [[неотвратимый]] ([[συμφορά]] Eur.);<br /><b class="num">3)</b> [[непроходимый]] ([[ὁδός]] Xen., Plut.);<br /><b class="num">4)</b> [[неразрывный]] ([[δεσμά]] HH);<br /><b class="num">5)</b> [[неутолимый]] ([[ἄλγος]] Soph.);<br /><b class="num">6)</b> [[неизлечимый]], [[безнадежный]] (νόσοι Soph.);<br /><b class="num">7)</b> [[непреклонный]], [[несговорчивый]], [[неуступчивый]], [[своенравный]] ([[Ζεύς]], Ἣρη, [[Ἀχιλλεύς]] Hom.): ἀ. παραρρητοῖσι πιθέσθαι Hom. [[не поддающийся]] (никаким) [[уговорам]];<br /><b class="num">8)</b> [[непоправимый]] (ἔργα Hom.; [[δόλος]] Hes.);<br /><b class="num">9)</b> [[невозможный]], [[неисполнимый]] ([[ἀμήχανον]] τελέσσαι Hom.): ἀ. ἐκμαθεῖν Soph. [[непостижимый]];<br /><b class="num">10)</b> [[неуловимый]] (в своем значении), [[непонятный]] ([[ὄνειρος]] Hom.);<br /><b class="num">11)</b> [[невообразимый]], [[невероятный]], [[неописуемый]], [[необычайный]] (μεγέθη, ἡδοναί Plat., Plut.): ἀ. τὸ [[πλῆθος]] Xen. или ἀ. πλήθει Plat. [[бесчисленный]], [[несметный]]; ἀ. [[ὅσος]] Plat. [[невероятно]] [[большой]], [[необыкновенный]].
}}
}}
{{ls
{{ls
Line 30: Line 33:
{{lsm
{{lsm
|lsmtext='''ἀμήχᾰνος:''' Δωρ. [[ἀμάχανος]], <i>-ον</i>, ([[μηχανή]]),<br /><b class="num">I. 1.</b> αυτός που έχει [[έλλειψη]] μέσων ή πόρων, που βρίσκεται σε αδιέξοδο, <i>τινος</i>, για [[κάτι]], σε Ομήρ. Οδ.· <i>ἀμ. εἴς τι</i>, [[στενόχωρος]] ως προς [[κάτι]], σε Ευρ.<br /><b class="num">2.</b> με απαρ., μη γνωρίζοντας τί να πράξει, [[ανίκανος]] να πράξει, σε Σοφ., Δημ. κ.λπ.<br /><b class="num">II.</b> με Παθ. [[σημασία]]:<br /><b class="num">1.</b> [[απραγματοποίητος]], [[δύσκολος]], [[αδύνατος]], με απαρ.· <i>ἀμήχανός ἐσσι πιθέσθαι</i>, σε Ομήρ. Ιλ.· ὁδὸς ἀμ. [[εἰσελθεῖν]], [[δρόμος]] [[δύσκολος]] στη [[διάβαση]], σε Ξεν.· <i>ἀμήχανόν ἐστι</i>, με απαρ., είναι αδύνατο, σε Ηρόδ. κ.λπ.· απόλ., <i>ἀμήχανα</i>, ακατόρθωτα, αδύνατα, σε Αισχύλ. κ.λπ.<br /><b class="num">2.</b> αυτό [[έναντι]] του οποίου δε μπορεί να γίνει [[τίποτα]], [[ακατανίκητος]], λέγεται για τους θεούς, σε Ομήρ. Ιλ.· λέγεται για πράγματα, <i>ἀμήχανα ἔργα</i>, στενοχώρια που δε βρίσκει [[γιατρειά]] ή [[βοήθεια]], στο ίδ., Ησίοδ., Τραγ.· λέγεται για όνειρα, [[ανεξήγητος]], [[ανερμήνευτος]], σε Ομήρ. Οδ.<br /><b class="num">3.</b> [[ακατάληπτος]], [[άπειρος]], [[άμετρος]], σε Πλάτ.· <i>ἀμήχανον εὐδαιμονίας</i>, υπέρτατη [[ευτυχία]], στον ίδ.· [[συχνά]] με αιτ., [[ἀμήχανος]] τὸ [[μέγεθος]], τὸ [[κάλλος]], τὸ [[πλῆθος]], δηλ. [[ασύλληπτος]] ως προς το [[μέγεθος]] κ.λπ., στον ίδ., σε Ξεν.· ο Πλάτ. [[συχνά]] προσθέτει τις αναφ. αντων. [[οἷος]], [[ὅσος]] και <i>ὡς</i>, όπως, ἀμήχανον [[ὅσον]] χρόνον, μια ασύλληπτη [[διάρκεια]] του χρόνου· [[ἀμηχάνως]] ὡς εὖ, υπερβολικά, εξαισίως [[καλά]].
|lsmtext='''ἀμήχᾰνος:''' Δωρ. [[ἀμάχανος]], <i>-ον</i>, ([[μηχανή]]),<br /><b class="num">I. 1.</b> αυτός που έχει [[έλλειψη]] μέσων ή πόρων, που βρίσκεται σε αδιέξοδο, <i>τινος</i>, για [[κάτι]], σε Ομήρ. Οδ.· <i>ἀμ. εἴς τι</i>, [[στενόχωρος]] ως προς [[κάτι]], σε Ευρ.<br /><b class="num">2.</b> με απαρ., μη γνωρίζοντας τί να πράξει, [[ανίκανος]] να πράξει, σε Σοφ., Δημ. κ.λπ.<br /><b class="num">II.</b> με Παθ. [[σημασία]]:<br /><b class="num">1.</b> [[απραγματοποίητος]], [[δύσκολος]], [[αδύνατος]], με απαρ.· <i>ἀμήχανός ἐσσι πιθέσθαι</i>, σε Ομήρ. Ιλ.· ὁδὸς ἀμ. [[εἰσελθεῖν]], [[δρόμος]] [[δύσκολος]] στη [[διάβαση]], σε Ξεν.· <i>ἀμήχανόν ἐστι</i>, με απαρ., είναι αδύνατο, σε Ηρόδ. κ.λπ.· απόλ., <i>ἀμήχανα</i>, ακατόρθωτα, αδύνατα, σε Αισχύλ. κ.λπ.<br /><b class="num">2.</b> αυτό [[έναντι]] του οποίου δε μπορεί να γίνει [[τίποτα]], [[ακατανίκητος]], λέγεται για τους θεούς, σε Ομήρ. Ιλ.· λέγεται για πράγματα, <i>ἀμήχανα ἔργα</i>, στενοχώρια που δε βρίσκει [[γιατρειά]] ή [[βοήθεια]], στο ίδ., Ησίοδ., Τραγ.· λέγεται για όνειρα, [[ανεξήγητος]], [[ανερμήνευτος]], σε Ομήρ. Οδ.<br /><b class="num">3.</b> [[ακατάληπτος]], [[άπειρος]], [[άμετρος]], σε Πλάτ.· <i>ἀμήχανον εὐδαιμονίας</i>, υπέρτατη [[ευτυχία]], στον ίδ.· [[συχνά]] με αιτ., [[ἀμήχανος]] τὸ [[μέγεθος]], τὸ [[κάλλος]], τὸ [[πλῆθος]], δηλ. [[ασύλληπτος]] ως προς το [[μέγεθος]] κ.λπ., στον ίδ., σε Ξεν.· ο Πλάτ. [[συχνά]] προσθέτει τις αναφ. αντων. [[οἷος]], [[ὅσος]] και <i>ὡς</i>, όπως, ἀμήχανον [[ὅσον]] χρόνον, μια ασύλληπτη [[διάρκεια]] του χρόνου· [[ἀμηχάνως]] ὡς εὖ, υπερβολικά, εξαισίως [[καλά]].
}}
{{elru
|elrutext='''ἀμήχᾰνος:''' дор. ἀμάχᾰνος 2 (μᾱ)<br /><b class="num">1)</b> [[бессильный]], [[беспомощный]], [[неспособный]] (ἀ. καὶ [[ἄτεχνος]] Plat.; ἀ. εἴς τι Eur.): ἐγὼ [[σέο]] ἀ. Hom. я не в силах помочь тебе; ἀ. τῇ πόλει Arph. не умеющий быть полезным государству; ἀ. πρὸς τὸν βίον Arst. неприспособленный к жизни; [[ἔφυν]] ἀ. ποιεῖν τι Soph. я от природы не в состоянии сделать что-л.; ἀμήχανόν τινα ποιεῖν или τιθέναι Plat. поставить кого-л. в [[затруднительное положение]];<br /><b class="num">2)</b> [[непреодолимый]], [[неотвратимый]] ([[συμφορά]] Eur.);<br /><b class="num">3)</b> [[непроходимый]] ([[ὁδός]] Xen., Plut.);<br /><b class="num">4)</b> [[неразрывный]] ([[δεσμά]] HH);<br /><b class="num">5)</b> [[неутолимый]] ([[ἄλγος]] Soph.);<br /><b class="num">6)</b> [[неизлечимый]], [[безнадежный]] (νόσοι Soph.);<br /><b class="num">7)</b> [[непреклонный]], [[несговорчивый]], [[неуступчивый]], [[своенравный]] ([[Ζεύς]], Ἣρη, [[Ἀχιλλεύς]] Hom.): ἀ. παραρρητοῖσι πιθέσθαι Hom. [[не поддающийся]] (никаким) [[уговорам]];<br /><b class="num">8)</b> [[непоправимый]] (ἔργα Hom.; [[δόλος]] Hes.);<br /><b class="num">9)</b> [[невозможный]], [[неисполнимый]] ([[ἀμήχανον]] τελέσσαι Hom.): ἀ. ἐκμαθεῖν Soph. [[непостижимый]];<br /><b class="num">10)</b> [[неуловимый]] (в своем значении), [[непонятный]] ([[ὄνειρος]] Hom.);<br /><b class="num">11)</b> [[невообразимый]], [[невероятный]], [[неописуемый]], [[необычайный]] (μεγέθη, ἡδοναί Plat., Plut.): ἀ. τὸ [[πλῆθος]] Xen. или ἀ. πλήθει Plat. [[бесчисленный]], [[несметный]]; ἀ. [[ὅσος]] Plat. [[невероятно]] [[большой]], [[необыкновенный]].
}}
}}
{{mdlsj
{{mdlsj
Retrieved from "https://lsj.gr/wiki/Special:MobileDiff/2691950"