3,274,754
edits
m (Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{bailly.*}}\n)" to "$2$1") |
m (Text replacement - "(?s)(\n{{ls\n\|lstext.*}})(\n{{.*}})(\n{{elru.*}})" to "$3$1$2") |
||
Line 18: | Line 18: | ||
{{bailly | {{bailly | ||
|btext=<i>impf.</i> ἀνῆγον, <i>etc.</i><br /><b>A.</b> ([[ἀνά]], de bas en haut);<br /><b>I.</b> conduire en haut :<br /><b>1</b> faire monter;<br /><b>2</b> conduire par mer, mener un vaisseau en mer, gagner le large;<br /><b>3</b> conduire de la côte dans l'intérieur d'un pays, <i>particul. dans l'Asie centrale</i>;<br /><b>4</b> amener, acc.;<br /><b>5</b> amener en haut ; rejeter par en haut, vomir <i>ou</i> cracher;<br /><b>6</b> déployer (une troupe de combattants) : ἐπὶ [[κέρας]] [[τὰς]] [[νέας]] HDT déployer la flotte en demi-cercle;<br /><b>II.</b> lever, élever : [[κάρα]] SOPH lever la tête ; παιᾶνα SOPH entonner le péan ; <i>fig.</i> τινα [[εἰς]] τιμήν PLUT élever qqn à une dignité;<br /><b>III.</b> élever, construire ; <i>p. ext.</i> diriger : χορόν un chœur, une danse ; θυσίαν, ἑορτήν célébrer un sacrifice, une fête;<br /><b>B.</b> ([[ἀνά]], en arrière, <i>ou</i> de nouveau);<br /><b>I.</b> emmener : γυναῖκ’ [[ἐξ]] ἀπίης γαίης IL emmener une femme d'une terre lointaine ; Λυσίμαχον ἐκέλευον ἀναγαγόντα παραδοῦναι αὐτοὺς τοῖς Ἕνδεκα XÉN ils ordonnaient à Lysimaque de les emmener et de les livrer aux Onze;<br /><b>II.</b> ramener : ἀνήγαγον [[αὖτις]] [[Ἄργος]] [[ἐς]] ἱπποβότον IL je le ramenai dans Argos, nourricière des coursiers ; <i>intr. en apparence (s.e.</i> ἑαυτόν <i>ou</i> πόδα) : revenir sur ses pas, faire retraite ; ἐπὶ πόδα [[ἀν]]. battre en retraite pas à pas, <i>ou</i> en faisant face à l'ennemi ; <i>fig.</i> ramener, renouveler (un souvenir);<br /><b>III.</b> calculer en remontant à une époque antérieure;<br /><b>IV.</b> relever : [[ἡμέρα]] κλίνει [[τε]] [[κἀνάγει]] [[πάλιν]] [[τἀνθρώπεια]] SOPH un jour abaisse et relève les affaires humaines ; <i>particul.</i> reconstruire;<br /><i><b>Moy.</b></i> ἀνάγομαι, gagner le large ; <i>p. anal.</i> se mettre en mouvement, se préparer.<br />'''Étymologie:''' [[ἀνά]], [[ἄγω]]. | |btext=<i>impf.</i> ἀνῆγον, <i>etc.</i><br /><b>A.</b> ([[ἀνά]], de bas en haut);<br /><b>I.</b> conduire en haut :<br /><b>1</b> faire monter;<br /><b>2</b> conduire par mer, mener un vaisseau en mer, gagner le large;<br /><b>3</b> conduire de la côte dans l'intérieur d'un pays, <i>particul. dans l'Asie centrale</i>;<br /><b>4</b> amener, acc.;<br /><b>5</b> amener en haut ; rejeter par en haut, vomir <i>ou</i> cracher;<br /><b>6</b> déployer (une troupe de combattants) : ἐπὶ [[κέρας]] [[τὰς]] [[νέας]] HDT déployer la flotte en demi-cercle;<br /><b>II.</b> lever, élever : [[κάρα]] SOPH lever la tête ; παιᾶνα SOPH entonner le péan ; <i>fig.</i> τινα [[εἰς]] τιμήν PLUT élever qqn à une dignité;<br /><b>III.</b> élever, construire ; <i>p. ext.</i> diriger : χορόν un chœur, une danse ; θυσίαν, ἑορτήν célébrer un sacrifice, une fête;<br /><b>B.</b> ([[ἀνά]], en arrière, <i>ou</i> de nouveau);<br /><b>I.</b> emmener : γυναῖκ’ [[ἐξ]] ἀπίης γαίης IL emmener une femme d'une terre lointaine ; Λυσίμαχον ἐκέλευον ἀναγαγόντα παραδοῦναι αὐτοὺς τοῖς Ἕνδεκα XÉN ils ordonnaient à Lysimaque de les emmener et de les livrer aux Onze;<br /><b>II.</b> ramener : ἀνήγαγον [[αὖτις]] [[Ἄργος]] [[ἐς]] ἱπποβότον IL je le ramenai dans Argos, nourricière des coursiers ; <i>intr. en apparence (s.e.</i> ἑαυτόν <i>ou</i> πόδα) : revenir sur ses pas, faire retraite ; ἐπὶ πόδα [[ἀν]]. battre en retraite pas à pas, <i>ou</i> en faisant face à l'ennemi ; <i>fig.</i> ramener, renouveler (un souvenir);<br /><b>III.</b> calculer en remontant à une époque antérieure;<br /><b>IV.</b> relever : [[ἡμέρα]] κλίνει [[τε]] [[κἀνάγει]] [[πάλιν]] [[τἀνθρώπεια]] SOPH un jour abaisse et relève les affaires humaines ; <i>particul.</i> reconstruire;<br /><i><b>Moy.</b></i> ἀνάγομαι, gagner le large ; <i>p. anal.</i> se mettre en mouvement, se préparer.<br />'''Étymologie:''' [[ἀνά]], [[ἄγω]]. | ||
}} | |||
{{elru | |||
|elrutext='''ἀνάγω:'''<br /><b class="num">1)</b> вести наверх; приводить (τινὰ εἰς Ὄλυμπον Eur.; πελταστὰς πρὸς τὸ [[ὄρος]] Xen.; ἐπὶ τὰ [[ἄκρα]] τῆς χώρας Plut.): ζώοντά τινα ἐς τὴν ὄψιν τινὸς ἀναγαγεῖν Her. доставить кого-л. живым к кому-л.; ἀναχθέντος [[αὐτοῦ]] Plut. когда он был приведен (на суд);<br /><b class="num">2)</b> воен. [[выводить]], [[развертывать]] (τὴν φάλαγγα Plut.): ἀ. ἐπὶ [[κέρας]] τὰς [[νέας]] Her. выводить корабли в кильватерной колонне; τὸ δεξιὸν [[κέρας]] εἰς κύκλωσιν ἀ. Plut. совершать охват правым флангом; [[ἄχρι]] τινὸς ἀ. ἑαυτὸν ταῖς ἐλπίσι Plut. простирать свои надежды или притязания на что-л.;<br /><b class="num">3)</b> [[устраивать]]: ἀ. χορόν Hes., Thuc., Eur. водить хоровод;<br /><b class="num">4)</b> [[выводить в открытое море]] ([[νῆας]] Her.);<br /><b class="num">5)</b> тж. med. [[выплывать]], [[отплывать]] (πρὸς τὴν ἤπειρον, ἐπὶ τὰς ἄλλας νήσους Her.; ὁλκὰς ἀναγομένη ἐπ᾽ Ἰωνίας Thuc.);<br /><b class="num">6)</b> med. [[собираться]], [[готовиться]]: [[ὁρῶν]] αὐτὸν ἀναγόμενον ὡς ἀδολεσχήσοντα περί τινος Plat. видя, что он собирается пуститься в разговоры о чем-то; εἰς τοὺς παρόντας ὡς λέξων τι ἀνήγετο Xen. он приготовился сказать кое-что присутствующим;<br /><b class="num">7)</b> [[привозить]], [[приносить]] (εἰς τὴν Ἀκρόπολίν τι Plat.);<br /><b class="num">8)</b> [[уводить]], [[увозить]] (γυναῖκ᾽ ἐξ ἀπίης γαίης Hom.; κτέατα [[Τρωΐαθεν]] Pind.; τοὺς ξυνειλημμένους Xen.): ἀναχθεὶς ἐξ Ἰλίου Aesch. отплывший из Илиона;<br /><b class="num">9)</b> [[приводить назад]], [[возвращать]] (τινὰ ἐς [[Ἄργος]] Hom.): ἐντὸς ἐξαμήνου ἀ. Plat. (о недоброкачественном товаре) возвращать до истечения шести месяцев;<br /><b class="num">10)</b> [[возводить]], [[воздвигать]], [[строить]] (τὴν πόλιν, τὸν χάρακα Plut.);<br /><b class="num">11)</b> [[поднимать]] ([[κάρα]] Soph.; [[ὄμμα]] [[ἄνω]] Plat.; перен. κωκυτόν Eur.): τὸν Νεῖλον ἀ. Luc. поднимать уровень воды в Ниле;<br /><b class="num">12)</b> [[возвышать]] (τινὰ εἰς [[μεγάλα]] πράγματα καὶ τιμάς Plut.): ἀναγαγεῖν τὴν φωνήν Plut. возвысить голос;<br /><b class="num">13)</b> [[начинать]]: παιᾶνα ἀνάγετε Soph. запойте пеан;<br /><b class="num">14)</b> [[восстанавливать]], [[вспоминать]], [[возобновлять]] (πολύδακρυν ἀδονάν Eur.);<br /><b class="num">15)</b> [[предоставлять на усмотрение или на решение]], [[передавать]] (τι εἴς τινα Arst., Dem.);<br /><b class="num">16)</b> [[приносить]], [[совершать]] (θυσίας Her.);<br /><b class="num">17)</b> [[справлять]], [[праздновать]] (τὴν ὁρτὴν τῇ Ἴσι Her.);<br /><b class="num">18)</b> [[извергать]]: [[πλῆθος]] αἵματος ἀνήγαγε Plut. у него открылось сильное кровотечение;<br /><b class="num">19)</b> [[вести]], [[проводить]] (τάφρον περὶ τὸ [[τεῖχος]] Plut.);<br /><b class="num">20)</b> [[приводить]] (логически): τὸν λόγον ἐπ᾽ ἀρχὴν ἀ. Plat. свести к принципу, т. е. принципиально обосновать положение; εἰς γνωριμώτερον ἀ. Arst. свести (неизвестное) к более известному; ὡς εἰς ἐλάχιστον ἀ. Dem. сводить к минимуму; εἰς χιλίων ταλάντων [[κεφάλαιον]] ἀναγαγεῖν Plut. свести к тысяче талантов; ἀ. τι πρός τι Plut. сопоставлять что-л. с чем-л.; ἀ. τι εἰς ἡμέραν καὶ ὥραν Plut. определять день и час чего-л.; ἀ. τι εἰς [[παρασπόνδημα]] Polyb. представлять что-л. как нарушение союзного договора; ἀνάγεσθαι εἰς τὸν θεόν Plut. быть приписываемым божеству; ἀ. τι εἰς ἄκραν ἀσφάλειαν Plut. делать что-л. совершенно безопасным;<br /><b class="num">21)</b> [[уходить]], [[отступать]]: [[σκοταῖος]] ἀναγαγών Xen. уйдя с наступлением темноты; ἀ. ἐπὶ [[πόδα]] Xen. или ἐπὶ [[σκέλος]] Arph. отступать с лицом, обращенным к неприятелю, т. е. медленно, незаметно; ἀ. εἰς [[τοὐπίσω]] Plat. сделать шаг назад. | |||
}} | }} | ||
{{ls | {{ls | ||
Line 39: | Line 42: | ||
{{lsm | {{lsm | ||
|lsmtext='''ἀνάγω:''' μέλ. <i>-άξω</i>, αόρ. βʹ <i>ἀνήγαγον</i>·<br /><b class="num">Α. I. 1.</b> [[οδηγώ]] από ένα χαμηλότερο [[σημείο]] σ' ένα ψηλότερο, σε Θέογν. κ.λπ.<br /><b class="num">2.</b> [[οδηγώ]] στην ανοιχτή [[θάλασσα]], [[μεταφέρω]] μέσω θαλάσσης, σε Όμηρ. κ.λπ.· <i>ἀν. ναῦν</i>, [[βάζω]] [[πλοίο]] στη [[θάλασσα]], σε Ηρόδ.· απόλ. με την [[ίδια]] [[σημασία]], στον ίδ.· — είναι περισσότερο συνήθες στη Μέσ.<br /><b class="num">3.</b> [[φέρνω]] από την [[ακτή]] προς την [[ενδοχώρα]], σε Ομήρ. Οδ., Ηρόδ.· [[ιδίως]] από την Μικρά Ασία στην Κεντρική Ασία, σε Ξεν.<br /><b class="num">4.</b> [[σηκώνω]], [[φέρνω]] από τους νεκρούς, σε Ησίοδ., Αισχύλ.<br /><b class="num">5.</b> <i>ἀν. χορόν</i>, [[διευθύνω]], [[οδηγώ]] χορό, σε Ησίοδ., Ευρ. κ.λπ.· επίσης, <i>ἀν. ὁρτήν</i>, [[πανηγυρίζω]] [[εορτή]], [[εορτάζω]], σε Ηρόδ.<br /><b class="num">6.</b> [[ανασηκώνω]], [[εγείρω]], [[κάρα]], τὸ [[ὄμμα]], σε Σοφ. κ.λπ.<br /><b class="num">7.</b> <i>ἀν. παιᾶνα</i>, [[υψώνω]] τον παιάνα, στον ίδ.<br /><b class="num">8.</b> με διάφορες σημασίες, ἀν. [[αἷμα]], [[ξερνώ]] [[αίμα]], σε Πλούτ.· <i>ἀν. ποταμόν</i>, [[ανυψώνω]] το [[νερό]] του ποταμού (πάνω από τις όχθες του), σε Λουκ.· <i>ἀν. [[φάλαγγα]]</i>, όπως το <i>ἀναπτύσσειν</i>, σε Πλούτ.· [[προσάγω]] φυλακισμένο για [[ανάκριση]], σε Ξεν. κ.λπ.<br /><b class="num">II. 1.</b> [[επαναφέρω]], σε Όμηρ. κ.λπ.<br /><b class="num">2.</b> [[ανάγω]] [[κάτι]] σε [[κάτι]] [[άλλο]], σε Δημ.<br /><b class="num">3.</b> [[ανοικοδομώ]], σε Πλούτ.<br /><b class="num">4.</b> [[υπολογίζω]] ή [[λογαριάζω]], στον ίδ.<br /><b class="num">5.</b> αμτβ. (ενν. <i>ἑαυτόν</i>), [[αποσύρω]], αποτραβιέμαι, [[υποχωρώ]], [[οπισθοχωρώ]], σε Ξεν.· ἐπὶ [[πόδα]] ἀν., [[υποχωρώ]] με [[πρόσωπο]] προς τον εχθρό.<br /><b class="num">6.</b> [[μειώνω]] σε [[ποσότητα]], [[συστέλλω]], σε Δημ. <b>Β. 1.</b> Μέσ. και Παθ., ανοίγομαι στη [[θάλασσα]], [[σαλπάρω]], σε Ομήρ. Ιλ. κ.λπ.· <i>ἀναχθῆναι</i>, σε Ηρόδ.· <i>ἀναχθείς</i>, σε Αισχύλ.<br /><b class="num">2.</b> μεταφ., καθίσταμαι [[έτοιμος]], προετοιμάζομαι, <i>ὡς ἐρωτήσων</i>, σε Πλάτ. | |lsmtext='''ἀνάγω:''' μέλ. <i>-άξω</i>, αόρ. βʹ <i>ἀνήγαγον</i>·<br /><b class="num">Α. I. 1.</b> [[οδηγώ]] από ένα χαμηλότερο [[σημείο]] σ' ένα ψηλότερο, σε Θέογν. κ.λπ.<br /><b class="num">2.</b> [[οδηγώ]] στην ανοιχτή [[θάλασσα]], [[μεταφέρω]] μέσω θαλάσσης, σε Όμηρ. κ.λπ.· <i>ἀν. ναῦν</i>, [[βάζω]] [[πλοίο]] στη [[θάλασσα]], σε Ηρόδ.· απόλ. με την [[ίδια]] [[σημασία]], στον ίδ.· — είναι περισσότερο συνήθες στη Μέσ.<br /><b class="num">3.</b> [[φέρνω]] από την [[ακτή]] προς την [[ενδοχώρα]], σε Ομήρ. Οδ., Ηρόδ.· [[ιδίως]] από την Μικρά Ασία στην Κεντρική Ασία, σε Ξεν.<br /><b class="num">4.</b> [[σηκώνω]], [[φέρνω]] από τους νεκρούς, σε Ησίοδ., Αισχύλ.<br /><b class="num">5.</b> <i>ἀν. χορόν</i>, [[διευθύνω]], [[οδηγώ]] χορό, σε Ησίοδ., Ευρ. κ.λπ.· επίσης, <i>ἀν. ὁρτήν</i>, [[πανηγυρίζω]] [[εορτή]], [[εορτάζω]], σε Ηρόδ.<br /><b class="num">6.</b> [[ανασηκώνω]], [[εγείρω]], [[κάρα]], τὸ [[ὄμμα]], σε Σοφ. κ.λπ.<br /><b class="num">7.</b> <i>ἀν. παιᾶνα</i>, [[υψώνω]] τον παιάνα, στον ίδ.<br /><b class="num">8.</b> με διάφορες σημασίες, ἀν. [[αἷμα]], [[ξερνώ]] [[αίμα]], σε Πλούτ.· <i>ἀν. ποταμόν</i>, [[ανυψώνω]] το [[νερό]] του ποταμού (πάνω από τις όχθες του), σε Λουκ.· <i>ἀν. [[φάλαγγα]]</i>, όπως το <i>ἀναπτύσσειν</i>, σε Πλούτ.· [[προσάγω]] φυλακισμένο για [[ανάκριση]], σε Ξεν. κ.λπ.<br /><b class="num">II. 1.</b> [[επαναφέρω]], σε Όμηρ. κ.λπ.<br /><b class="num">2.</b> [[ανάγω]] [[κάτι]] σε [[κάτι]] [[άλλο]], σε Δημ.<br /><b class="num">3.</b> [[ανοικοδομώ]], σε Πλούτ.<br /><b class="num">4.</b> [[υπολογίζω]] ή [[λογαριάζω]], στον ίδ.<br /><b class="num">5.</b> αμτβ. (ενν. <i>ἑαυτόν</i>), [[αποσύρω]], αποτραβιέμαι, [[υποχωρώ]], [[οπισθοχωρώ]], σε Ξεν.· ἐπὶ [[πόδα]] ἀν., [[υποχωρώ]] με [[πρόσωπο]] προς τον εχθρό.<br /><b class="num">6.</b> [[μειώνω]] σε [[ποσότητα]], [[συστέλλω]], σε Δημ. <b>Β. 1.</b> Μέσ. και Παθ., ανοίγομαι στη [[θάλασσα]], [[σαλπάρω]], σε Ομήρ. Ιλ. κ.λπ.· <i>ἀναχθῆναι</i>, σε Ηρόδ.· <i>ἀναχθείς</i>, σε Αισχύλ.<br /><b class="num">2.</b> μεταφ., καθίσταμαι [[έτοιμος]], προετοιμάζομαι, <i>ὡς ἐρωτήσων</i>, σε Πλάτ. | ||
}} | }} | ||
{{mdlsj | {{mdlsj |