3,274,216
edits
ἥσσων: Difference between revisions
From LSJ
m
Text replacement - "(?s)(\n{{ls\n\|lstext.*}})(\n{{.*}})(\n{{elru.*}})" to "$3$1$2"
m (Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{bailly.*}}\n)" to "$2$1") |
m (Text replacement - "(?s)(\n{{ls\n\|lstext.*}})(\n{{.*}})(\n{{elru.*}})" to "$3$1$2") |
||
| Line 15: | Line 15: | ||
{{bailly | {{bailly | ||
|btext=ων, ον, <i>gén.</i> ονος;<br /><b>I.</b> <i>adj.</i> inférieur à, moindre que, plus faible que, <i>d'où</i><br /><b>1</b> inférieur <i>en gén.</i> τινός, à qqn, qui se laisse vaincre par qqn ; τινος ῥώμῃ HDT inférieur en vigueur à qqn ; τινος ἔς [[τι]], inférieur en qch, <i>ou avec l'acc.</i> : [[ἥσσων]] τὸν [[νοῦν]] SOPH (j’étais alors) trop faible de raison ; avec un inf. : τινος θεῖν HDT, ἱππεύειν XÉN inférieur à qqn pour la course, pour l'équitation ; <i>abs.</i> τὸ [[λίαν]] [[ἧσσον]], EUR le trop peu, l'insuffisance;<br /><b>2</b> inférieur dans un combat, plus faible, vaincu : [[ἥσσων]] ναυμαχίῃ HDT vaincu dans un combat naval;<br /><b>3</b> qui se laisse vaincre <i>ou</i> abattre : γαστρὸς ἢ οἴνου ἢ αφροδισίων ἢ πόνου ἢ ὕπνου XÉN par la gourmandise <i>ou</i> par le vin <i>ou</i> par les plaisirs des sens <i>ou</i> par la fatigue <i>ou</i> par le sommeil ; [[ἥττων]] [[τοῦ]] ἔρωτος SOPH qui se laisse vaincre par l'amour ; incapable de résister à, gén.;<br /><b>II.</b> <i>neutre adv.</i> • [[ἧσσον]], moins : ἧσσόν [[τι]] THC un peu moins ; [[οὐχ]] [[ἧσσον]], οὐδὲν [[ἧσσον]] <i>ou</i> ἧττον, non moins, néanmoins.<br />'''Étymologie:''' Cp. de [[ἦκα]], cf. [[ἥκιστα]]. | |btext=ων, ον, <i>gén.</i> ονος;<br /><b>I.</b> <i>adj.</i> inférieur à, moindre que, plus faible que, <i>d'où</i><br /><b>1</b> inférieur <i>en gén.</i> τινός, à qqn, qui se laisse vaincre par qqn ; τινος ῥώμῃ HDT inférieur en vigueur à qqn ; τινος ἔς [[τι]], inférieur en qch, <i>ou avec l'acc.</i> : [[ἥσσων]] τὸν [[νοῦν]] SOPH (j’étais alors) trop faible de raison ; avec un inf. : τινος θεῖν HDT, ἱππεύειν XÉN inférieur à qqn pour la course, pour l'équitation ; <i>abs.</i> τὸ [[λίαν]] [[ἧσσον]], EUR le trop peu, l'insuffisance;<br /><b>2</b> inférieur dans un combat, plus faible, vaincu : [[ἥσσων]] ναυμαχίῃ HDT vaincu dans un combat naval;<br /><b>3</b> qui se laisse vaincre <i>ou</i> abattre : γαστρὸς ἢ οἴνου ἢ αφροδισίων ἢ πόνου ἢ ὕπνου XÉN par la gourmandise <i>ou</i> par le vin <i>ou</i> par les plaisirs des sens <i>ou</i> par la fatigue <i>ou</i> par le sommeil ; [[ἥττων]] [[τοῦ]] ἔρωτος SOPH qui se laisse vaincre par l'amour ; incapable de résister à, gén.;<br /><b>II.</b> <i>neutre adv.</i> • [[ἧσσον]], moins : ἧσσόν [[τι]] THC un peu moins ; [[οὐχ]] [[ἧσσον]], οὐδὲν [[ἧσσον]] <i>ou</i> ἧττον, non moins, néanmoins.<br />'''Étymologie:''' Cp. de [[ἦκα]], cf. [[ἥκιστα]]. | ||
}} | |||
{{elru | |||
|elrutext='''ἥσσων:''' атт. [[ἥττων]], ион. [[ἕσσων]] 2, gen. ονος (compar. к [[κακός]] и [[μικρός]], при superl. [[ἥκιστος]])<br /><b class="num">1)</b> [[более слабый]], [[уступающий]]: αἴθ᾽ [[ὅσον]] ἥ. [[εἰμί]], [[τόσον]] [[σέο]] [[φέρτερος]] [[εἴην]] Hom. если бы я был сильнее тебя настолько, насколько я (в действительности) слабее; [[πλῆθος]] μὲν οὐκ ἐλάσσονες τῶν Περσέων, ῥώμῃ δὲ ἕσσονες Her. (мидяне были) по численности не ниже персов, но уступали (им) в силе; αἱ κάμηλοι ἵππων οὐκ ἕσσονες ἐς ταχυτῆτα εἰσίν Her. верблюды не уступают лошадям в скорости; τὸν [[νοῦν]] ἥ. Soph. менее разумный; ἥ. ἱππεύειν Xen. менее искусный в верховой езде; ἥ. τῇ ναυμαχίη Her. более слабый в морском бою;<br /><b class="num">2)</b> [[побеждаемый]] или [[побежденный]]: τὰ τῶν ἡττόνων Xen. имущество побежденных;<br /><b class="num">3)</b> [[не умеющий совладать]], [[покорный]], [[подвластный]], [[легко соблазняющийся]]: ἥ. γαστρός Xen. склонный к чревоугодию; ἥ. πόνου и τῶν πόνων Xen. не умеющий бороться с усталостью, мало выносливый; ἥ. τῶν ἡδονῶν Plat. не умеющий устоять перед наслаждениями; ἡ [[φύσις]] καὶ νόσων ἥ. καὶ [[γήρως]] Lys. природа, подверженная и болезням и старости;<br /><b class="num">4)</b> [[меньший]] (πλείονα μὲν ἀκούειν, ἥττονα δὲ λέγειν Diog. L.). - см. тж. [[ἧσσον]]. | |||
}} | }} | ||
{{ls | {{ls | ||
| Line 30: | Line 33: | ||
{{lsm | {{lsm | ||
|lsmtext='''ἥσσων:''' [[ἧσσον]], γεν. <i>-ονος</i>, Αττ. [[ἥττων]], Ιων. [[ἕσσων]], συγκρ. του [[κακός]] ή του [[μικρός]] ([[αλλά]] σχηματισμένο από το [[ἦκα]], [[ήσυχα]], απαλά, [[επομένως]] ο [[αρχικός]] [[τύπος]] ήταν <i>ἡκίων</i>, με υπερθ. [[ἥκιστος]]).<br /><b class="num">I. 1.</b> με γεν. προσ., λιγότερος, [[κατώτερος]], ασθενέστερος, λιγότερο [[γενναίος]], σε Όμηρ. κ.λπ.· με απαρέμφ., [[ἕσσων]] θεῖν, όχι τόσο [[καλός]] στο [[τρέξιμο]], σε Ηρόδ.· <i>οὐδενὸς ἥσσωνγνῶναι</i>, [[ανώτερος]] από όλους στην [[κρίση]], σε Θουκ.<br /><b class="num">2.</b> απόλ., λέγεται για την πιο αδύναμη [[πλευρά]]· ἥσσους [[γενέσθαι]], ισοδύναμο του <i>ἡττηθῆναι</i>, στον ίδ.· τὰ [[τῶν]] ἡττόνων, η [[περιουσία]] των ηττηθέντων, σε Ξεν.· λέγεται επίσης για πράγματα, <i>τὸν ἥττω λόγον κρείττω ποιεῖν</i>, «κάνοντας να φανεί ο [[χειρότερος]] [[λόγος]] σαν ο [[καλύτερος]]», σε Πλάτ.<br /><b class="num">II.</b> με γεν. πράγμ., υποκύπτοντας σε [[κάτι]], [[γίνομαι]] [[υπόδουλος]] σε [[κάτι]]· <i>ἔρωτος</i>, σε Σοφ.· <i>κέρδους</i>, σε Αριστοφ. κ.λπ.· γενικά, υποτασσόμενος σε [[κάτι]], [[ανίκανος]] ως προς την [[αντίσταση]]· <i>τοῦ πεπρωμένου</i>, σε Ευρ.<br /><b class="num">III.</b> ουδ., [[ἧσσον]], Αττ. <i>ἧττον</i>, ως επίρρ., λιγότερο, σε Ομήρ. Οδ., Θουκ. κ.λπ.· [[συχνά]] με [[άρνηση]] που προηγείται, οὐχ [[ἧσσον]], οὐδ' [[ἧσσον]], όχι λιγότερο, [[εξίσου]], σε Αισχύλ. κ.λπ. | |lsmtext='''ἥσσων:''' [[ἧσσον]], γεν. <i>-ονος</i>, Αττ. [[ἥττων]], Ιων. [[ἕσσων]], συγκρ. του [[κακός]] ή του [[μικρός]] ([[αλλά]] σχηματισμένο από το [[ἦκα]], [[ήσυχα]], απαλά, [[επομένως]] ο [[αρχικός]] [[τύπος]] ήταν <i>ἡκίων</i>, με υπερθ. [[ἥκιστος]]).<br /><b class="num">I. 1.</b> με γεν. προσ., λιγότερος, [[κατώτερος]], ασθενέστερος, λιγότερο [[γενναίος]], σε Όμηρ. κ.λπ.· με απαρέμφ., [[ἕσσων]] θεῖν, όχι τόσο [[καλός]] στο [[τρέξιμο]], σε Ηρόδ.· <i>οὐδενὸς ἥσσωνγνῶναι</i>, [[ανώτερος]] από όλους στην [[κρίση]], σε Θουκ.<br /><b class="num">2.</b> απόλ., λέγεται για την πιο αδύναμη [[πλευρά]]· ἥσσους [[γενέσθαι]], ισοδύναμο του <i>ἡττηθῆναι</i>, στον ίδ.· τὰ [[τῶν]] ἡττόνων, η [[περιουσία]] των ηττηθέντων, σε Ξεν.· λέγεται επίσης για πράγματα, <i>τὸν ἥττω λόγον κρείττω ποιεῖν</i>, «κάνοντας να φανεί ο [[χειρότερος]] [[λόγος]] σαν ο [[καλύτερος]]», σε Πλάτ.<br /><b class="num">II.</b> με γεν. πράγμ., υποκύπτοντας σε [[κάτι]], [[γίνομαι]] [[υπόδουλος]] σε [[κάτι]]· <i>ἔρωτος</i>, σε Σοφ.· <i>κέρδους</i>, σε Αριστοφ. κ.λπ.· γενικά, υποτασσόμενος σε [[κάτι]], [[ανίκανος]] ως προς την [[αντίσταση]]· <i>τοῦ πεπρωμένου</i>, σε Ευρ.<br /><b class="num">III.</b> ουδ., [[ἧσσον]], Αττ. <i>ἧττον</i>, ως επίρρ., λιγότερο, σε Ομήρ. Οδ., Θουκ. κ.λπ.· [[συχνά]] με [[άρνηση]] που προηγείται, οὐχ [[ἧσσον]], οὐδ' [[ἧσσον]], όχι λιγότερο, [[εξίσου]], σε Αισχύλ. κ.λπ. | ||
}} | }} | ||
{{mdlsj | {{mdlsj | ||
