Anonymous

ὑπολείπω: Difference between revisions

From LSJ
m
Text replacement - "(?s)(\n{{ls\n\|lstext.*}})(\n{{.*}})(\n{{elru.*}})" to "$3$1$2"
m (Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{bailly.*}}\n)" to "$2$1")
m (Text replacement - "(?s)(\n{{ls\n\|lstext.*}})(\n{{.*}})(\n{{elru.*}})" to "$3$1$2")
Line 15: Line 15:
{{bailly
{{bailly
|btext=<i>f.</i> ὑπολείψω, <i>ao.</i> ὑπέλιπον, <i>etc.</i><br /><b>I.</b> <i>tr.</i> <b>1</b> laisser dessous <i>ou</i> au fond, laisser de reste : ἃ ὑπέλειπον ἔδοντες OD ce qu’ils avaient laissé (la veille) de nourriture ; <i>Pass.</i> être laissé, rester;<br /><b>2</b> laisser derrière soi : τινα πολέμιον THC qqe ennemi ; <i>Pass.</i> être laissé en arrière, rester en arrière : [[τοῦ]] στόλου HDT de l'expédition, <i>càd</i> ne pas y prendre part ; <i>en gén.</i> être placé en arrière : [[τοῦ]] στόματος XÉN du front de l'armée ; <i>avec idée de temps</i> [[ὁπόταν]] νὺξ ὑπολειφθῇ SOPH lorsque la nuit s'est écoulée <i>litt.</i> a été laissée en arrière ; <i>abs.</i> rester en arrière, rester seul : [[ἐν]] μεγάρῳ OD dans son palais ; <i>fig.</i> ἀρωγῆς ὑπολειφθῆναι ESCHL être privé d’un secours <i>litt.</i> rester en arrière d’un secours ; <i>fig.</i> être en arrière de, être inférieur à, gén. ; <i>avec idée de temps</i> πόλεμον τοῖς παισί THC laisser <i>ou</i> léguer une guerre à ses enfants;<br /><b>II.</b> <i>intr.</i> venir à manquer à, acc.;<br /><i><b>Moy.</b></i> ὑπολείπομαι;<br /><b>1</b> laisser de reste, réserver pour soi : ὑπ. περὶ ἑαυτόν HDT garder (une certaine quantité d’eau) ; ὑπ. ἀναφοράν DÉM se réserver un moyen d’échapper;<br /><b>2</b> laisser derrière soi : μηδεμίην [[τῶν]] [[νεῶν]] HDT ne laisser aucun navire en arrière.<br />'''Étymologie:''' [[ὑπό]], [[λείπω]].
|btext=<i>f.</i> ὑπολείψω, <i>ao.</i> ὑπέλιπον, <i>etc.</i><br /><b>I.</b> <i>tr.</i> <b>1</b> laisser dessous <i>ou</i> au fond, laisser de reste : ἃ ὑπέλειπον ἔδοντες OD ce qu’ils avaient laissé (la veille) de nourriture ; <i>Pass.</i> être laissé, rester;<br /><b>2</b> laisser derrière soi : τινα πολέμιον THC qqe ennemi ; <i>Pass.</i> être laissé en arrière, rester en arrière : [[τοῦ]] στόλου HDT de l'expédition, <i>càd</i> ne pas y prendre part ; <i>en gén.</i> être placé en arrière : [[τοῦ]] στόματος XÉN du front de l'armée ; <i>avec idée de temps</i> [[ὁπόταν]] νὺξ ὑπολειφθῇ SOPH lorsque la nuit s'est écoulée <i>litt.</i> a été laissée en arrière ; <i>abs.</i> rester en arrière, rester seul : [[ἐν]] μεγάρῳ OD dans son palais ; <i>fig.</i> ἀρωγῆς ὑπολειφθῆναι ESCHL être privé d’un secours <i>litt.</i> rester en arrière d’un secours ; <i>fig.</i> être en arrière de, être inférieur à, gén. ; <i>avec idée de temps</i> πόλεμον τοῖς παισί THC laisser <i>ou</i> léguer une guerre à ses enfants;<br /><b>II.</b> <i>intr.</i> venir à manquer à, acc.;<br /><i><b>Moy.</b></i> ὑπολείπομαι;<br /><b>1</b> laisser de reste, réserver pour soi : ὑπ. περὶ ἑαυτόν HDT garder (une certaine quantité d’eau) ; ὑπ. ἀναφοράν DÉM se réserver un moyen d’échapper;<br /><b>2</b> laisser derrière soi : μηδεμίην [[τῶν]] [[νεῶν]] HDT ne laisser aucun navire en arrière.<br />'''Étymologie:''' [[ὑπό]], [[λείπω]].
}}
{{elru
|elrutext='''ὑπολείπω:'''<br /><b class="num">1)</b> тж. med. оставлять, pass. оставаться: ἃ ὑπέλειπον ἔδοντες Hom. то, что оставили обедающие, т. е. остатки обеда; ὀλίγοι τινὲς αὐτῶν ὑπολειφθέντες Her. те немногие, которые остались из них; ἐγὼ ὑπολείψομαι [[αὐτοῦ]] Hom. я останусь здесь; οὐδὲν ὑπολείπεται, ἄλλ᾽ ἢ ποιεῖν τι Plat. не остается ничего, как сделать что-л.; ὑ. ἑαυτῷ ἀναφοράν Dem. оставлять себе лазейку; ὑπολιπεῖν τι τοῖς παισί Thuc. оставить что-л. детям (в наследство); ὑπολιπέσθαι τι εἰς τὸν [[ὕστερον]] λόγον Dem. приберечь что-л. к концу речи;<br /><b class="num">2)</b> [[оставлять без внимания]], [[обходить]], [[пропускать]]: ἐξ ὧν ἂν ἐγὼ ὑπολίπω Lys. на основании каких-л. упущенных мною фактов;<br /><b class="num">3)</b> pass. [[оставаться позади]], [[отставать]]: ὑπολείπεσθαι τοῦ στόλου Her. отстать от похода, т. е. дезертировать; οἱ ὑπολειφθέντες Xen. отставшие (от своих отрядов); ὑπολείπεσθαι τοῦ στόματος τῶν ὁπλιτῶν Xen. быть позади головной колонны гоплитов; ὑπολείπεσθαι τῇ ἡλικίᾳ Arst. быть моложе годами; τῆς ἀρωγῆς ὑπολειφθέντες Aesch. не принявшие участие в ратном деле;<br /><b class="num">4)</b> тж. pass. приходить к концу, кончаться ([[ὁπόταν]] νὺξ ὑπολειφθῇ Soph.): ἔλεγε [[Γοργίας]], ὅτι οὐχ ὑπολείπει αὐτὸν ὁ [[λόγος]] Arst. Горгий говорил, что (никогда) не ощущает недостатка в словах; [[τρίχες]] ὑπολείπουσιν Arst. волосы выпадают.
}}
}}
{{ls
{{ls
Line 33: Line 36:
{{lsm
{{lsm
|lsmtext='''ὑπολείπω:''' μέλ. <i>-ψω</i>,<br /><b class="num">I.</b> [[αφήνω]] [[κάτι]] ως [[υπόλοιπο]], [[περίσσευμα]], σε Ομήρ. Οδ., Θουκ. κ.λπ.<br /><b class="num">2.</b> λέγεται για πράγματα, αποδεικνύομαι [[λίγος]], δεν είμαι [[αρκετός]], ὑπολείψει [[ὑμᾶς]] ἡ [[μισθοφορά]], σε Λυσ.<br /><b class="num">II. 1.</b> Παθ., με Μέσ. μέλ. [[υπολείπομαι]], [[μένω]] [[πίσω]], σε Όμηρ., Ηρόδ.<br /><b class="num">2.</b> λέγεται για πράγματα, [[παραμένω]] σε ισχύ, σε Θουκ.<br /><b class="num">3.</b> [[μένω]] [[πίσω]], σε Ομήρ. Οδ.· με γεν., <i>ὑπολείπεσθαι τοῦ στόλου</i>, [[μένω]] [[πίσω]] στην [[εκστρατεία]], δηλ. δεν [[παίρνω]] [[μέρος]], δεν [[συμμετέχω]] σ' αυτήν, σε Ηρόδ.<br /><b class="num">4.</b> [[μένω]] [[πίσω]] σ' έναν αγώνα δρόμου, σε Αριστοφ.· λέγεται για στρατιώτες που βραδυπορούν στην [[πορεία]] ενός στρατεύματος, [[αργοπορώ]], [[καθυστερώ]], [[χρονοτριβώ]], [[βραδυπορώ]], σε Ξεν.· [[ὑπολείπω]] μικρὸν τοῦ στόματος, [[μένω]] λίγο πιο [[πίσω]] από τη [[γραμμή]] του μετώπου, στον ίδ.<br /><b class="num">5.</b> μεταφ., είμαι [[κατώτερος]] από κάποιον, <i>τινός</i>, σε Αριστ.<br /><b class="num">6.</b> απόλ., [[αποτυγχάνω]], [[φθάνω]] στο [[τέλος]] μου, [[τελειώνω]], σε Σοφ.·[[ὁπόταν]]..νὺξ ὑπολειφθῇ, όταν η [[νύχτα]] φύγει, σε Αριστ.<br /><b class="num">III.</b> Μέσ., [[αφήνω]] [[πίσω]] μου, σε Ηρόδ.· <i>ὑπολείπεσθαι αἰτίαν</i>, [[αφήνω]] [[αιτία]] κατηγορίας [[πίσω]] [[εναντίον]] μου με το να [[νομίζω]] ότι, σε Θουκ.
|lsmtext='''ὑπολείπω:''' μέλ. <i>-ψω</i>,<br /><b class="num">I.</b> [[αφήνω]] [[κάτι]] ως [[υπόλοιπο]], [[περίσσευμα]], σε Ομήρ. Οδ., Θουκ. κ.λπ.<br /><b class="num">2.</b> λέγεται για πράγματα, αποδεικνύομαι [[λίγος]], δεν είμαι [[αρκετός]], ὑπολείψει [[ὑμᾶς]] ἡ [[μισθοφορά]], σε Λυσ.<br /><b class="num">II. 1.</b> Παθ., με Μέσ. μέλ. [[υπολείπομαι]], [[μένω]] [[πίσω]], σε Όμηρ., Ηρόδ.<br /><b class="num">2.</b> λέγεται για πράγματα, [[παραμένω]] σε ισχύ, σε Θουκ.<br /><b class="num">3.</b> [[μένω]] [[πίσω]], σε Ομήρ. Οδ.· με γεν., <i>ὑπολείπεσθαι τοῦ στόλου</i>, [[μένω]] [[πίσω]] στην [[εκστρατεία]], δηλ. δεν [[παίρνω]] [[μέρος]], δεν [[συμμετέχω]] σ' αυτήν, σε Ηρόδ.<br /><b class="num">4.</b> [[μένω]] [[πίσω]] σ' έναν αγώνα δρόμου, σε Αριστοφ.· λέγεται για στρατιώτες που βραδυπορούν στην [[πορεία]] ενός στρατεύματος, [[αργοπορώ]], [[καθυστερώ]], [[χρονοτριβώ]], [[βραδυπορώ]], σε Ξεν.· [[ὑπολείπω]] μικρὸν τοῦ στόματος, [[μένω]] λίγο πιο [[πίσω]] από τη [[γραμμή]] του μετώπου, στον ίδ.<br /><b class="num">5.</b> μεταφ., είμαι [[κατώτερος]] από κάποιον, <i>τινός</i>, σε Αριστ.<br /><b class="num">6.</b> απόλ., [[αποτυγχάνω]], [[φθάνω]] στο [[τέλος]] μου, [[τελειώνω]], σε Σοφ.·[[ὁπόταν]]..νὺξ ὑπολειφθῇ, όταν η [[νύχτα]] φύγει, σε Αριστ.<br /><b class="num">III.</b> Μέσ., [[αφήνω]] [[πίσω]] μου, σε Ηρόδ.· <i>ὑπολείπεσθαι αἰτίαν</i>, [[αφήνω]] [[αιτία]] κατηγορίας [[πίσω]] [[εναντίον]] μου με το να [[νομίζω]] ότι, σε Θουκ.
}}
{{elru
|elrutext='''ὑπολείπω:'''<br /><b class="num">1)</b> тж. med. оставлять, pass. оставаться: ἃ ὑπέλειπον ἔδοντες Hom. то, что оставили обедающие, т. е. остатки обеда; ὀλίγοι τινὲς αὐτῶν ὑπολειφθέντες Her. те немногие, которые остались из них; ἐγὼ ὑπολείψομαι [[αὐτοῦ]] Hom. я останусь здесь; οὐδὲν ὑπολείπεται, ἄλλ᾽ ἢ ποιεῖν τι Plat. не остается ничего, как сделать что-л.; ὑ. ἑαυτῷ ἀναφοράν Dem. оставлять себе лазейку; ὑπολιπεῖν τι τοῖς παισί Thuc. оставить что-л. детям (в наследство); ὑπολιπέσθαι τι εἰς τὸν [[ὕστερον]] λόγον Dem. приберечь что-л. к концу речи;<br /><b class="num">2)</b> [[оставлять без внимания]], [[обходить]], [[пропускать]]: ἐξ ὧν ἂν ἐγὼ ὑπολίπω Lys. на основании каких-л. упущенных мною фактов;<br /><b class="num">3)</b> pass. [[оставаться позади]], [[отставать]]: ὑπολείπεσθαι τοῦ στόλου Her. отстать от похода, т. е. дезертировать; οἱ ὑπολειφθέντες Xen. отставшие (от своих отрядов); ὑπολείπεσθαι τοῦ στόματος τῶν ὁπλιτῶν Xen. быть позади головной колонны гоплитов; ὑπολείπεσθαι τῇ ἡλικίᾳ Arst. быть моложе годами; τῆς ἀρωγῆς ὑπολειφθέντες Aesch. не принявшие участие в ратном деле;<br /><b class="num">4)</b> тж. pass. приходить к концу, кончаться ([[ὁπόταν]] νὺξ ὑπολειφθῇ Soph.): ἔλεγε [[Γοργίας]], ὅτι οὐχ ὑπολείπει αὐτὸν ὁ [[λόγος]] Arst. Горгий говорил, что (никогда) не ощущает недостатка в словах; [[τρίχες]] ὑπολείπουσιν Arst. волосы выпадают.
}}
}}
{{mdlsj
{{mdlsj