Anonymous

Ask at the forum if you have an Ancient or Modern Greek query!

amoveo: Difference between revisions

From LSJ
No change in size ,  19 October 2022
m
Text replacement - "(?s)({{Lewis.*}}\n)({{.*}}\n)({{LaEn.*}}$)" to "$3 $1$2"
(1)
m (Text replacement - "(?s)({{Lewis.*}}\n)({{.*}}\n)({{LaEn.*}}$)" to "$3 $1$2")
Line 1: Line 1:
{{LaEn
|lnetxt=amoveo amovere, amovi, amotus V TRANS :: move/take/put away, remove, steal; banish, cause to go away; withdraw, retire
}}
{{Lewis
{{Lewis
|lshtext=<b>ā-mŏvĕo</b>: mōvi, mōtum, 2, v. a.,<br /><b>I</b> to [[remove]] from, to [[put]] or [[take]] [[away]], to [[withdraw]] (esp. [[with]] [[effort]] or [[trouble]]; syn.: [[dimoveo]], [[abduco]], [[averto]], [[arceo]], [[repello]]): [[proprie]] amovetur [[saxum]] de [[loco]], [[Don]]. ad Ter. Ad. 4, 2, 14; cf.: amoveamus lapidem de [[ore]] putei, Vulg. Gen. 29, 8; v. [[amolior]].<br /><b>I</b> In gen. ([[class]].): me [[exinde]] amovit [[loco]]. Plaut. Truc. 1, 1, 64: Ubi erit empta, ut [[aliquo]] ex urbe (eam) amoveas, id. Ep. 2, 2, 94: testem hanc [[quom]] abs te amoveris, Ter. Hec. 4, 4, 72: Age, [[tamen]] ego hunc amovebo, id. Ad. 4, 2, 14: illum ex istis locis amove, Cic. Att. 1, 12: juvenes amoverunt eum, Vulg. Act. 5, 6: lex Porcia virgas ab omnium civium corpore amovit, Cic. Rab. Perd. 4, 12: Ille est [[amotus]], Plaut. Bacch. 4, 8, 64: amoto custode, Prop. 1, 11, 15: amotis longius ceteris, Curt. 7, 1: [[alia]] amovimus ab hostium oculis, Liv. 5, 51: imagines ex bibliothecis amovere, Suet. Calig. 34; id. Caes. 68; id. Ner. 47.—Hence: se amovere, to [[retire]], [[withdraw]]: te [[hinc]] amove, [[off]] [[with]] [[you]]! Ter. Phorm. 3, 3, 33: e coetu se amovissent, Liv. 3, 38: qui [[memet]] finibus [[umquam]] amōrim Ausoniae, Sil. 17, 224: statuit [[repente]] recedere seque e [[medio]] [[quam]] longissime amovere, Suet. Tib. 10.—Trop. of [[abstract]] ideas, to [[put]] [[away]], [[cast]] [[off]], etc.: segnitiem amove, Plaut. As. 2, 1, 6: suspitionem ab [[aliquo]], id. Trin. 3, 3, 54: socordiamque ex pectore, id. Ps. 1, 2, 11; so, crapulam, id. ib. 5, 1, 35: amoto metu, Ter. And. 1, 2, 10: qui istum amorem ex [[animo]] amoveas, id. ib. 2, 1, 7: opinionem, id. ib. 3, 2, 30: misericordiam, Vulg. 2 Macc. 6, 16: amove malitiam a carne, ib. Eccl. 11, 10: [[bellum]], Liv. 5, 35: amoto quaeramus [[seria]] [[ludo]], jesting [[aside]], Hor. S. 1, 1, 27 al.—Poet., of [[time]], to [[take]] [[with]] itself: quaecumque vetustate amovet [[aetas]], * Lucr. 1, 225.—<br /><b>II</b> Esp.<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>A</b> In and [[after]] the Aug. per., to [[take]] [[away]] by [[stealth]], to [[steal]] (euphemist. for furari, [[furtum]] facere): boves Per dolum amotas, Hor. C. 1, 10, 10: si [[filia]] familiares res amoverit, Dig. 25, 2, 3: aliquid ex heredidate, ib. 29, 2, 70 al.—<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>B</b> In [[post]]-Aug. [[prose]] (perh. [[only]] in Tac.), to [[banish]]: [[amotus]] Cercinam [[quattuordecim]] annis [[exilium]] toleravit, Tac. A. 1, 53: in insulam, id. ib. 4, 31: Cretam, id. ib. 4, 21: aemulationis suspectos per [[nomen]] obsidum amovere, id. ib. 13, 9; 14, 57.
|lshtext=<b>ā-mŏvĕo</b>: mōvi, mōtum, 2, v. a.,<br /><b>I</b> to [[remove]] from, to [[put]] or [[take]] [[away]], to [[withdraw]] (esp. [[with]] [[effort]] or [[trouble]]; syn.: [[dimoveo]], [[abduco]], [[averto]], [[arceo]], [[repello]]): [[proprie]] amovetur [[saxum]] de [[loco]], [[Don]]. ad Ter. Ad. 4, 2, 14; cf.: amoveamus lapidem de [[ore]] putei, Vulg. Gen. 29, 8; v. [[amolior]].<br /><b>I</b> In gen. ([[class]].): me [[exinde]] amovit [[loco]]. Plaut. Truc. 1, 1, 64: Ubi erit empta, ut [[aliquo]] ex urbe (eam) amoveas, id. Ep. 2, 2, 94: testem hanc [[quom]] abs te amoveris, Ter. Hec. 4, 4, 72: Age, [[tamen]] ego hunc amovebo, id. Ad. 4, 2, 14: illum ex istis locis amove, Cic. Att. 1, 12: juvenes amoverunt eum, Vulg. Act. 5, 6: lex Porcia virgas ab omnium civium corpore amovit, Cic. Rab. Perd. 4, 12: Ille est [[amotus]], Plaut. Bacch. 4, 8, 64: amoto custode, Prop. 1, 11, 15: amotis longius ceteris, Curt. 7, 1: [[alia]] amovimus ab hostium oculis, Liv. 5, 51: imagines ex bibliothecis amovere, Suet. Calig. 34; id. Caes. 68; id. Ner. 47.—Hence: se amovere, to [[retire]], [[withdraw]]: te [[hinc]] amove, [[off]] [[with]] [[you]]! Ter. Phorm. 3, 3, 33: e coetu se amovissent, Liv. 3, 38: qui [[memet]] finibus [[umquam]] amōrim Ausoniae, Sil. 17, 224: statuit [[repente]] recedere seque e [[medio]] [[quam]] longissime amovere, Suet. Tib. 10.—Trop. of [[abstract]] ideas, to [[put]] [[away]], [[cast]] [[off]], etc.: segnitiem amove, Plaut. As. 2, 1, 6: suspitionem ab [[aliquo]], id. Trin. 3, 3, 54: socordiamque ex pectore, id. Ps. 1, 2, 11; so, crapulam, id. ib. 5, 1, 35: amoto metu, Ter. And. 1, 2, 10: qui istum amorem ex [[animo]] amoveas, id. ib. 2, 1, 7: opinionem, id. ib. 3, 2, 30: misericordiam, Vulg. 2 Macc. 6, 16: amove malitiam a carne, ib. Eccl. 11, 10: [[bellum]], Liv. 5, 35: amoto quaeramus [[seria]] [[ludo]], jesting [[aside]], Hor. S. 1, 1, 27 al.—Poet., of [[time]], to [[take]] [[with]] itself: quaecumque vetustate amovet [[aetas]], * Lucr. 1, 225.—<br /><b>II</b> Esp.<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>A</b> In and [[after]] the Aug. per., to [[take]] [[away]] by [[stealth]], to [[steal]] (euphemist. for furari, [[furtum]] facere): boves Per dolum amotas, Hor. C. 1, 10, 10: si [[filia]] familiares res amoverit, Dig. 25, 2, 3: aliquid ex heredidate, ib. 29, 2, 70 al.—<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>B</b> In [[post]]-Aug. [[prose]] (perh. [[only]] in Tac.), to [[banish]]: [[amotus]] Cercinam [[quattuordecim]] annis [[exilium]] toleravit, Tac. A. 1, 53: in insulam, id. ib. 4, 31: Cretam, id. ib. 4, 21: aemulationis suspectos per [[nomen]] obsidum amovere, id. ib. 13, 9; 14, 57.
Line 7: Line 10:
{{Georges
{{Georges
|georg=ā-[[moveo]], mōvī, mōtum, ēre, [[von]] irgendwo [[weg]]- od. [[fortbewegen]], [[weg]]- od. [[fortschaffen]], [[beiseite]] [[schaffen]], [[entfernen]], [[entziehen]] (Ggstz. admovere), I) eig.: A) im allg.: a) lebl. Objj.: [[neque]] in amovendo [[neque]] in exportando frumento, Cic.: [[sacra]] avecta in finitimas urbes amovimus ab hostium oculis, Liv.: am. cotidianum [[victum]] ab alqo, Nep.: nefandos ignes [[procul]] delubris, Liv.: scripta et imagines ex bibliothecis, Suet.: [[Porcia]] [[lex]] virgas ab omnium civium Rom. corpore amovit, Cic.: [[locus]] a conspectu [[amotus]], Liv.: u. poet. [[von]] der [[Zeit]], quaecumque vetustate amovet [[aetas]], das [[was]] die [[Zeit]] [[allmählich]] wegnimmt, Lucr. 1, 225. – b) Pers.: alqm [[loco]], Plaut.: alqm [[aliqua]] ex urbe, Plaut.: alqm ex istis locis, Cic.: alqm ab altaribus, Liv.: exercitum Rom. ab urbe circumsessa, Liv.: testem hanc a se, Ter.: omnibus arbitris [[procul]] amotis, Sall.: [[tantum]] ab [[iniuria]] se [[abesse]] rati, [[quantum]] e coetu congressuque impotentium hominum se amovissent, Liv.: u. am. se finibus Ausoniae, Sil.: u. bl. am. custodem, Prop.: custodes (Theaterwache), Tac.: amoto patre, in Abwesenheit [[des]] Vaters, Tac. – dah. in der Umgangsspr., se amovere = [[sich]] [[fortmachen]], [[sich]] aus dem Staube [[machen]], [[sich]] [[schieben]], [[sich]] trollen, [[sich]] [[drücken]], se [[hinc]], Ter. Phorm. 566: se e [[medio]], Suet. Tib. 10: se [[rus]], Plaut. most. 74. – B) insbes.: a) (euphem. = furari) [[einen]] [[Gegenstand]][[wegnehmen]], [[mitgehen]] [[lassen]], [[beiseite]] [[schaffen]], [[entwenden]], boves per dolum amotae, Hor.: amotā et pyxide veneni, Suet. – b) (euphem. = relegare) eine [[Person]] vom Hofe [[auf]] eine [[Insel]] [[entfernen]] = [[verweisen]], [[verbannen]], Cretam, Tac.: in insulam, Tac. – II) übtr.: A) im allg.: etw. Unangenehmes, Störendes, Nachteiliges usw. [[wegschaffen]], [[beseitigen]], [[entfernen]], [[abwenden]], [[abwälzen]], [[von]] [[sich]] [[fern]] [[sein]] [[lassen]], a foribus maximam molestiam, Plaut.: suspicionem ab adulescente, socordiam ex pectore, [[benehmen]], Plaut.: a se [[non]] [[crimen]], [[sed]] culpam ipsam, Cornif. rhet.: [[enixe]] ab se culpam, Liv.: [[principio]] [[atque]] studio [[amotus]] [[puerilis]] est [[animus]], kindische Neigungen abgelegt, Plaut.: lamentationes, eiulationes, metum, Ter.: [[bellum]], Liv. B) insbes.: a) lebl. Objj.: α) etw. in der [[Rede]] usw. [[weg]]- od. [[beiseite]] [[lassen]], aus dem Spiele [[lassen]], [[amolior]] et [[amoveo]] [[nomen]] [[meum]], Liv.: u. amoto quaeramus [[seria]] [[ludo]], [[Spaß]] [[beiseite]]! Hor. – β) etw. [[als]] [[nachteilig]] einwirkend [[fernhalten]], [[comitas]] adsit, [[assentatio]] [[procul]] amoveatur, Cic. – sensum doloris mei a [[sententia]] dicenda amovebo, [[nicht]] [[einwirken]] [[lassen]] [[auf]] das [[Urteil]], Cic.: libidinem [[autem]], [[odium]], invidiam cupiditatesque amovere, Cic.: [[metus]] est [[nonnumquam]] amovendus... [[nonnumquam]] adhibendus, Quint. – b) eine Pers. [[von]] einem [[Posten]] usw. [[entfernen]], Saturninum quaestorem a sua frumentaria procuratione, Cic. de har. resp. 43 ([[dagegen]] Sall. Cat. 23, 1 [[jetzt]] senatu moverunt, u. Val. Max. 2, 7, 5 [[jetzt]] senatu movit): [[censor]] libertinos tribubus amovit, stieß aus usw., Aur. Vict. [[vir]]. ill. 32, 2. – / Synk. Perf.-[[Form]] amorim, Sil. 17, 223. – vulg. [[Fut]]. amoveam, Itala 2. regg. 7, 15 [[bei]] Augustin. de civ. dei 17, 8, 1.
|georg=ā-[[moveo]], mōvī, mōtum, ēre, [[von]] irgendwo [[weg]]- od. [[fortbewegen]], [[weg]]- od. [[fortschaffen]], [[beiseite]] [[schaffen]], [[entfernen]], [[entziehen]] (Ggstz. admovere), I) eig.: A) im allg.: a) lebl. Objj.: [[neque]] in amovendo [[neque]] in exportando frumento, Cic.: [[sacra]] avecta in finitimas urbes amovimus ab hostium oculis, Liv.: am. cotidianum [[victum]] ab alqo, Nep.: nefandos ignes [[procul]] delubris, Liv.: scripta et imagines ex bibliothecis, Suet.: [[Porcia]] [[lex]] virgas ab omnium civium Rom. corpore amovit, Cic.: [[locus]] a conspectu [[amotus]], Liv.: u. poet. [[von]] der [[Zeit]], quaecumque vetustate amovet [[aetas]], das [[was]] die [[Zeit]] [[allmählich]] wegnimmt, Lucr. 1, 225. – b) Pers.: alqm [[loco]], Plaut.: alqm [[aliqua]] ex urbe, Plaut.: alqm ex istis locis, Cic.: alqm ab altaribus, Liv.: exercitum Rom. ab urbe circumsessa, Liv.: testem hanc a se, Ter.: omnibus arbitris [[procul]] amotis, Sall.: [[tantum]] ab [[iniuria]] se [[abesse]] rati, [[quantum]] e coetu congressuque impotentium hominum se amovissent, Liv.: u. am. se finibus Ausoniae, Sil.: u. bl. am. custodem, Prop.: custodes (Theaterwache), Tac.: amoto patre, in Abwesenheit [[des]] Vaters, Tac. – dah. in der Umgangsspr., se amovere = [[sich]] [[fortmachen]], [[sich]] aus dem Staube [[machen]], [[sich]] [[schieben]], [[sich]] trollen, [[sich]] [[drücken]], se [[hinc]], Ter. Phorm. 566: se e [[medio]], Suet. Tib. 10: se [[rus]], Plaut. most. 74. – B) insbes.: a) (euphem. = furari) [[einen]] [[Gegenstand]][[wegnehmen]], [[mitgehen]] [[lassen]], [[beiseite]] [[schaffen]], [[entwenden]], boves per dolum amotae, Hor.: amotā et pyxide veneni, Suet. – b) (euphem. = relegare) eine [[Person]] vom Hofe [[auf]] eine [[Insel]] [[entfernen]] = [[verweisen]], [[verbannen]], Cretam, Tac.: in insulam, Tac. – II) übtr.: A) im allg.: etw. Unangenehmes, Störendes, Nachteiliges usw. [[wegschaffen]], [[beseitigen]], [[entfernen]], [[abwenden]], [[abwälzen]], [[von]] [[sich]] [[fern]] [[sein]] [[lassen]], a foribus maximam molestiam, Plaut.: suspicionem ab adulescente, socordiam ex pectore, [[benehmen]], Plaut.: a se [[non]] [[crimen]], [[sed]] culpam ipsam, Cornif. rhet.: [[enixe]] ab se culpam, Liv.: [[principio]] [[atque]] studio [[amotus]] [[puerilis]] est [[animus]], kindische Neigungen abgelegt, Plaut.: lamentationes, eiulationes, metum, Ter.: [[bellum]], Liv. B) insbes.: a) lebl. Objj.: α) etw. in der [[Rede]] usw. [[weg]]- od. [[beiseite]] [[lassen]], aus dem Spiele [[lassen]], [[amolior]] et [[amoveo]] [[nomen]] [[meum]], Liv.: u. amoto quaeramus [[seria]] [[ludo]], [[Spaß]] [[beiseite]]! Hor. – β) etw. [[als]] [[nachteilig]] einwirkend [[fernhalten]], [[comitas]] adsit, [[assentatio]] [[procul]] amoveatur, Cic. – sensum doloris mei a [[sententia]] dicenda amovebo, [[nicht]] [[einwirken]] [[lassen]] [[auf]] das [[Urteil]], Cic.: libidinem [[autem]], [[odium]], invidiam cupiditatesque amovere, Cic.: [[metus]] est [[nonnumquam]] amovendus... [[nonnumquam]] adhibendus, Quint. – b) eine Pers. [[von]] einem [[Posten]] usw. [[entfernen]], Saturninum quaestorem a sua frumentaria procuratione, Cic. de har. resp. 43 ([[dagegen]] Sall. Cat. 23, 1 [[jetzt]] senatu moverunt, u. Val. Max. 2, 7, 5 [[jetzt]] senatu movit): [[censor]] libertinos tribubus amovit, stieß aus usw., Aur. Vict. [[vir]]. ill. 32, 2. – / Synk. Perf.-[[Form]] amorim, Sil. 17, 223. – vulg. [[Fut]]. amoveam, Itala 2. regg. 7, 15 [[bei]] Augustin. de civ. dei 17, 8, 1.
}}
{{LaEn
|lnetxt=amoveo amovere, amovi, amotus V TRANS :: move/take/put away, remove, steal; banish, cause to go away; withdraw, retire
}}
}}