ἀλκυονίδες ἡμέραι: Difference between revisions

{{pape

|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0100.png Seite 100]] αἱ, att. ἁλκ., sc. ἁλκυόνειοι ἡμέραι, ἀλκυονίδες ἡμέραι, halkyonische Tage, die vierzehn Wintertage, während welcher der Eisvogel sein Nest baut, um welche Zeit das Meer ohne Stürme ist, Ar. Av. 1594, daher Symbol tiefer Ruhe; vgl. Arist. H. A. 5; Alciphr. 1, 1 u. Schol. Ar. Ran. 1305, wo sie ἁλκυονίτιδες ἡμέραι heißen.

}}

{{bailly

}}

{{grml

|lsmtext='''ἀλκῠονίδες:''' αἱ (με ή [[χωρίς]] το <i>ἡμέραι</i>), οι δεκατέσσερις χειμωνιάτικες μέρες, κατά τη [[διάρκεια]] των οποίων η [[αλκυόνα]] χτίζει τη [[φωλιά]] της και η [[θάλασσα]] είναι ήρεμη, οι [[αλκυονίδες]] ημέρες, παροιμ. για την αδιατάρακτη [[γαλήνη]], σε Αριστοφ.

}}

{{wkpde

|wkdetx=Als halkyonische Tage bezeichnete man im antiken Griechenland einen Zeitraum von vierzehn Tagen im Dezember um die Wintersonnenwende. Die halkyonischen Tage wurden wegen des gewöhnlich schönen Wetters und der Windstille geschätzt, das Meer war in dieser Zeit ruhig und gut befahrbar. Der Name halkyonisch geht zurück auf den Eisvogel (griechisch halkyon oder alkyon); man nahm an, dass die Brutzeit des Eisvogelweibchens in diesen Zeitraum fällt. In der gehobenen Umgangssprache wird der Ausdruck „halkyonische Tage“ metaphorisch für eine schöne und gelassene kurze Zeit benutzt.

Eine Studie, die die Stabilität der Anwesenheit der Halkyonischen Tage im 5. und 4. Jahrhundert vor Christus untersucht, weitet den Zeitraum vom 15. Dezember bis zum 15. Februar aus mit Schwerpunkt vom 15. bis 31. Januar.

}}

Μία άλλη εκδοχή θέλει τις Αλκυονίδες κόρες του Γίγαντα Αλκυονέα, επτά στον αριθμό, οι οποίες μετά το φόνο του πατέρα τους σκοτώθηκαν πηδώντας στη θάλασσα, και μεταμορφώθηκαν στη συνέχεια από την Αμφιτρίτη στα πουλιά αλκυόνες. Υπάρχει και άλλη εκδοχή, κατά την οποία η Αλκυόνη και οι έξι αδελφές τις μεταμορφώθηκαν στον αστερισμό των Πλειάδων. Οι Πλειάδες μεσουρανούν τον Ιανουάριο, όταν και γεννάει η αλκυόνα. Την αναφορά την κάνει ο Αριστοτέλης στο έργο του Περί ζώων ιστοριών, όπου αναφέρει ότι ο αλκυόνη γεννά επτά μέρες τα αβγά και επτά τα μεγαλώνει, κατά τις οποίες μέρες ο Δίας παραχώρησε τις αλκυονίδες μέρες, αναφέροντας ότι δεν συμβαίνουν παντού αλκυονίδες μέρες, αλλά στην περιοχή της Σικελίας πάντα. Ο αριθμός των Πλειάδων, επτά, ή εννιά μαζί με τους γονείς τους ή και 14 ορατές με γυμνό μάτι, ταυτίζεται με τον αριθμό των αλκυονίδων ημερών, επτά, ή 14 όπως ήταν αρχικά, επτά πριν το χειμερινό ηλιοστάσιο και επτά μετά από αυτό. Γι’ αυτό και τα διαφορετικά πρόσωπα της Αλκυόνης κόρης του Αίολου και της Αλκυόνης κόρης του Αλκυονέα μπορεί να σχετίζονται, και τουλάχιστον η μυθολογία τους αλληλοσυνδέεται.

H εμφάνιση των αλκυονίδων ημερών σήμερα αναφέρεται στο διάστημα 15 Δεκεμβρίου με 15 Φεβρουαρίου, διάστημα το οποίο περιέχει τη μυθολογική σύνδεση και των 14 ημερών γύρω από το ηλιοστάσιο το Δεκέμβριο, και το μύθο των Πλειάδων και την περίοδο επώασης των αβγών των αλκυόνων τον Ιανουάριο. Όσο για τον ορισμό του φαινομένου από μετεωρολογικής πλευράς, εμφανίζονται στατιστικά κατά το παραπάνω διάστημα και ιδιαίτερα το δεύτερο μισό του Ιανουαρίου, άλλοτε λίγες και άλλοτε περισσότερες, και χαρακτηρίζονται από σχετική άπνοια, ηλιοφάνεια με έως 15 ή και 20 βαθμούς και μικρή νεφοκάλυψη. Η εξήγηση του φαινομένου είναι επειδή παρατηρείται η ίδια βαρομετρική πίεση λόγω της εξισορρόπησης των βαρομετρικών πιέσεων μεταξύ της Βόρειας Ευρώπης και της περιοχής της Ελλάδας και της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, που έχει ως αποτέλεσμα μια αντί-κυκλωνική κατάσταση με άπνοια και καλοκαιρία, ενώ μπορεί να ειδωθεί ως φυσιολογικό φαινόμενο απλά λόγω της θέσης της Ελλάδας στα νοτιοανατολικά, που έχει ως αποτέλεσμα σε κάποιες μέρες του χειμώνα να παρατηρείται ηλιοφάνεια και καλοκαιρία. Πρόσφατη έρευνα έδειξε ότι οι αλκυονίδες μέρες ήταν ένα σταθερό μετεωρολογικό φαινόμενο κατά τον 5ο και 4ο αιώνα προ Χριστού, κατά το διάστημα 15 Ιανουαρίου με 15 Φεβρουαρίου.