3,277,119
edits
m (pape replacement) |
mNo edit summary |
||
(13 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=amvlys | |Transliteration C=amvlys | ||
|Beta Code=a)mblu/s | |Beta Code=a)mblu/s | ||
|Definition=[[ἀμβλεῖα]], [[ἀμβλύ]], < | |Definition=[[ἀμβλεῖα]], [[ἀμβλύ]],<br><span class="bld">A</span> [[blunt]], [[dulled]], [[with edge taken off]] or [[with point taken off]], properly of a [[sharp]] [[instrument]], opp. [[ὀξύς]], Pl.''Ly.''215e, ''Tht.''†65d; [[ἀμβλεῖα γωνία]] [[obtuse]] [[angle]], Id.''Ti.''55a; [[ἀμβλεῖα]], ἡ, ''[[sc.]]'' [[γωνία]], Arist.''Mech.''855a10, etc.; ἀμβλεῖα [[πλευρά]] = side [[adjacent]] to such [[angle]], Hero ''*Geom''.12.35, etc.<br><span class="bld">2</span> of light, [[dim]], [[faint]], [[ὄρθρος]] Ion ap.Phot.p.89R.<br><span class="bld">3</span> metaph., [[dim]], [[faint]], of sight, ἀμβλὺ [[ὁρᾶν]], [[ἀμβλύτερον]] [[βλέπειν]], [[Plato|Pl.]]''[[Theaetetus|Tht.]]''174e, [[Aristotle|Arist.]]''[[De Partibus Animalium|PA]]'' 656b36, al.; of [[hearing]], τῆς ἀκοῆς οὔσης ἀμβλυτέρας αἰσθήσεως ἢ τῆς ὄψεως ''Pr.''886b32; of the feelings or mind, ἀμβλυτέρᾳ τῇ ὀργῇ [[less keen]], Th. 3.38; [[ἀμβλύτερον]] [[ποιεῖν]] τι = [[less]] [[vigorous]], Id.2.65. Adv. [[ἀμβλέως]] Archig. ap. Orib.8.2: Comp., v. supr.<br><span class="bld">b</span> [[dull]], [[monotonous]], τὠμβλὺ τῆς ζόης Herod.3.52.<br><span class="bld">c</span> of persons, in A.''Eu.''238, of Orestes purified, [[having lost the edge]] of [[guilt]]: mostly, [[dull]], [[spiritless]], [[having lost keenness of feeling]], E.''Fr.''821; ἀμβλύτερος τὴν φύσιν [[duller]], [[Xenophon|X.]]''[[Memorabilia|Mem.]]''3.9.3; ἀμβλύς [[εἴς]], [[περί]], or [[πρός τι]] [[dull]] or [[sluggish]] in a thing, Plu. ''Cat.Ma.''24, ''Alc.''30, [[Diodorus Siculus|D.S.]]11.43 (Comp.): abs., Th.2.40. Adv., Comp. [[ἀμβλυτέρως]] J.''AJ''19.2.5.<br><span class="bld">II</span> Act., [[making dull]], [[darkening]], of a [[cloud]], ''AP''7.367(Antip.). | ||
}} | }} | ||
{{DGE | {{DGE | ||
|dgtxt= | |dgtxt=ἀμβλεῖα, ἀμβλύ<br /><b class="num">I</b> <b class="num">1</b>[[romo]], [[sin filo]] de instrumentos agudos o cortantes, op. [[ὀξύ]] Pl.<i>Ly</i>.215e, D.C.71.29.3, de los dientes, Arist.<i>HA</i> 501<sup>b</sup>13<br /><b class="num">•</b>de una nariz [[chata]] Arist.<i>Phgn</i>.811<sup>a</sup>32<br /><b class="num">•</b>de la cabeza de una serpiente [[roma]], [[achatada]] Nic.<i>Th</i>.374<br /><b class="num">•</b>fig. de los sentidos [[sin agudeza]], [[poco agudo]] [[ἀκοή]] Arist.<i>Pr</i>.886<sup>b</sup>32, [[αἴσθησις]] Agatharch.99, τύραννον ἀμβλύτερον κατὰ τὰς ὄψεις Hegesand.9, ἑκάστη τῶν ἄλλων αἰσθήσεων Ph.2.35<br /><b class="num">•</b>subst. [[τὸ ἀμβλύ]] = la [[cortedad]] ἐν χυμοῖς καὶ ἐν ὄγκοις Arist.<i>Top</i>.106<sup>a</sup>33<br /><b class="num">•</b>ἐπίστασθαι ἔστι μὲν ὀξύ, ἔστι δὲ ἀμβλύ hay un saber agudo y otro romo</i> Pl.<i>Tht</i>.165d.<br /><b class="num">2</b> geom. [[obtuso]] [[γωνία]] Pl.<i>Ti</i>.55a, Eucl.1<i>Def</i>.11, Plb.4.43.9, 34.6.3, ἀ. πλευρά lado del ángulo obtuso</i> Hero <i>Geom</i>.12.35 (p.250.36), κεραῖαι los cuernos de la luna, Arat.785<br /><b class="num">•</b>subst. ἡ ἀμβλεῖα [[el ángulo obtuso]] Arist.<i>Mech</i>.855<sup>a</sup>11, Ph.1.23.<br /><b class="num">II</b> fig.<br /><b class="num">1</b> [[flojo]], [[débil]] de cosas κἂν ὄνομα κἂν ῥῆμα παρακείμενον ἀμβλυτέραν ποιῇ τὴν πρὸς τὸ χεῖρον ἀπαγωγήν Plu.2.22b, τὸ θερμόν Plu.2.686f, [[βίος]] Man.1.214, φαντασίαι Ph.2.27<br /><b class="num">•</b>[[flojo]], [[débil]], [[sin brillo]] ὄρθρος Io <i>Trag</i>.53b, φλόξ Luc.<i>Am</i>.40, πυρὸς φύσις Plu.2.933d<br /><b class="num">•</b>[[poco claro]], [[turbio]] de la sangre, Plu.2.651d.<br /><b class="num">2</b> de pers. o sentimientos [[abatido]], [[débil]] ὁ δὲ ἀντοφείλων ἀμβλύτερος el que debe (el favor) es (un amigo) más débil e.d. menos fiable</i> Th.2.40, ἀμβλύτεροι ἤδη ὄντες estando más abatidos</i> Th.2.65<br /><b class="num">•</b>ποιεῖν ἀμβλύτερον [[debilitar]], [[desanimar]] τά τε ἐν τῷ στρατοπέδῳ ἀμβλύτερα ἐποίουν Th.2.65, τοὺς Σπαρτιάτας ἀμβλυτέρους ποιήσας πρὸς τὸ κωλύειν [[Diodorus Siculus|D.S.]]11.43, (Ζηλυβριανούς) τοὺς μὲν ἀμβλυτέρους ἐποίησε πρὸς τὴν μάχην Plu.<i>Alc</i>.30<br /><b class="num">•</b>θυμός Pi.<i>Fr</i>.124d, ὀργή Th.3.38, χέρα ... ἀμβλύν purificado en sus manos</i>, no peligroso</i> de Orestes, A.<i>Eu</i>.238.<br /><b class="num">3</b> de pers. [[torpe]], [[romo]], [[obtuso]] νῦν δ' [[ἀμβλύς]] εἰμι καὶ κατηρτυκὼς κακῶν E.<i>Fr</i>.821, ἀμβλύτεροι τὴν φύσιν X.<i>Mem</i>.3.9.3, πρὸς δρόμον <i>AP</i> 11.431 (Luc.), εἰς τὰ πολιτικά Plu.<i>Cat.Ma</i>.24, περὶ τὴν κρίσιν ὁ δῆμος ἀμβλύτερος ... γένηται Plu.<i>Alc</i>.19, [[Ἀννίβας]] [[Diodorus Siculus|D.S.]]25.19<br /><b class="num">•</b>de abstr. [[gris]], [[monótono]] de la vejez τὠμβλὺ τῆς ζοῆς Herod.3.52.<br /><b class="num">III</b> [[que nubla]] νέφος <i>AP</i> 7.367 (Antip.Thess.).<br /><b class="num">IV</b> adv. <br /><b class="num">1</b> ἀμβλύ o ἀμβλύτερον usados como adv. [[sin claridad]], [[confusamente]] τελευτῶν δὲ ἀμβλύτερον terminando (una explicación) confusamente</i> Pl.<i>Plt</i>.273b, ἀμβλὺ ὁρῶν καὶ ἀκούων Pl.<i>Euthd</i>.281e<br /><b class="num">•</b>ἀμβλύ, ἀμβλύτερον o ἀμβλύτατα c. ὁρᾶν [[ser corto de vista]], [[tener vista borrosa]] Pl.<i>Tht</i>.174e, <i>R</i>.596a, <i>Lg</i>.715d, Arist.<i>GA</i> 780<sup>a</sup>26, Plu.2.579c<br /><b class="num">•</b>c. βλέπειν Arist.<i>PA</i> 657<sup>b</sup>36.<br /><b class="num">2</b> [[ἀμβλέως]] = [[débilmente]] Archig. en Orib.8.2.6.<br /><b class="num">3</b> [[ἀμβλυτέρως]] = [[torpemente]] ἐπιπονεῖν I.<i>AI</i> 19.206. | ||
}} | }} | ||
{{bailly | {{bailly | ||
|btext=εῖα, ύ;<br />émoussé ; <i>p. ext.</i> sans vigueur, faible ; <i>au mor.</i> ἀμβλύτερος τὴν φύσιν XÉN d'une nature dégénérée ; ἀμβλυτέρα [[ὀργή]] THC colère émoussée ; ἀμβλὺς | |btext=εῖα, ύ;<br />émoussé ; <i>p. ext.</i> sans vigueur, faible ; <i>au mor.</i> ἀμβλύτερος τὴν φύσιν XÉN d'une nature dégénérée ; ἀμβλυτέρα [[ὀργή]] THC colère émoussée ; ἀμβλὺς πρός τι, [[εἴς]] τι, [[περί]] τι sans énergie pour qch.<br />'''Étymologie:''' p. *ἀμλύς, de ἀ- prosth. et R. Μαλ amollir ; cf. [[μαλακός]]. | ||
}} | |||
{{pape | |||
|ptext=εῖα, ύ (nach Arist. <i>Top</i>. 1.15 <span class="ggns">Gegensatz</span> von [[ὀξύς]] [[sowohl]] bei [[ὄγκος]] als bei [[χυμός]]), <i>[[stumpf]]</i>, <span class="ggns">Gegensatz</span> von [[scharf]], [[ὀξύς]], Plat. <i>Theaet</i>. 165d; <i>Lys</i>. 215e; ὀδόντες Ael. <i>H.A</i>. 4.40; vom [[Gesichte]]: <i>[[schwach]]-, [[stumpfsichtig]]</i>, ἀμβλὺ ὁρᾶν Plat. <i>Theaet</i>. 174e; in der [[Geometrie]], vom [[Winkel]], im superl. ἀμβλυτάτη τῶν γωνιῶν <i>Tim</i>. 55a; ἀμβλὺς [[χέρας]], [[dessen]] [[Blutschuld]] <i>nicht mehr [[frisch]]</i> ist, Aesch. <i>Eum</i>. 229. Bei Thuc. ἀμβλύτερος, <span class="ggns">Gegensatz</span> βεβαιότερος, <i>saumseliger und [[unzuverlässiger]]</i>, 2.40. Bei Plat. <i>Polit</i>. 273b, dem ἀκριβέστερον [[entgegen]], <i>[[weniger]] [[scharf]] [[ausgeprägt]], [[schlechter]]</i>; ἀμβλὺς τὴν φύσιν, von schlechten [[Naturanlagen]], <i>[[stumpfsinnig]]</i>, im <span class="ggns">Gegensatz</span> von [[εὐφυής]], Xen. <i>Mem</i>. 3.9.3; vgl. Thuc. 2.40, 65; περὶ τὴν κρίσιν ἀμβλύτερος, <i>[[weniger]] [[streng]]</i>, Plut. <i>Alc</i>. 16; πρὸς τὸν δρόμον, träg zum [[Wettlauf]], Luc. <i>ep</i>. 10 (XI.431); τῇ τιμῇ, <i>lau</i> in Ehrenbezeigungen, Plut. <i>Cat. min</i>. 71; vgl. <i>C.Gracch</i>. 8. | |||
}} | }} | ||
{{elru | {{elru | ||
|elrutext='''ἀμβλύς:''' εῖα, ύ<br /><b class="num">1 | |elrutext='''ἀμβλύς:''' εῖα, ύ<br /><b class="num">1</b> [[тупой]], [[не острый]] (ὀδόντες Arst.; [[γωνία]] Plat.): ἀμβλὺ θήγειν τι Anth. наточить что-л. тупое;<br /><b class="num">2</b> тупой, неспособный; вялый, бездеятельный (πρός τι Diod., Plut., Anth., περί и εἴς τι Plut.): ἀμβλύτερος τὴν φύσιν Xen. менее одаренный от природы;<br /><b class="num">3</b> [[притупившийся]], [[ослабленный]] ([[ὀργή]] Thuc.): ἀ. τῇ πρός τινα εὐνοία Plut. охладевший к кому-л.; ἀ. χέρα Aesch. искупивший преступление своих рук;<br /><b class="num">4</b> [[притупляющий]], [[ослабляющий]], [[помрачающий]] (ὀφθαλμούς Anth.). | ||
}} | }} | ||
{{ls | {{ls | ||
Line 32: | Line 35: | ||
}} | }} | ||
{{etym | {{etym | ||
|etymtx=-εῖα, -ύ<br />Grammatical information: adj.<br />Meaning: | |etymtx=-εῖα, -ύ<br />Grammatical information: adj.<br />Meaning: [[blunt; dim]], [[faint (of sight)]] (ion. att.).<br />Derivatives: [[ἀμβλυώσσω]] (<b class="b3">-ώττω</b>) [[be short-sighted]] (Hp.), from <b class="b3">*ἀμβλυ-ωψ</b>, cf. <b class="b3">ἀμβλυ-ωπός</b>, also [[ἀμβλωπός]], [[ἀμβλῶψ]]; Schwyzer 733 ζ, Sommer Nominalkomp. 3ff.,<br />Origin: XX [etym. unknown]<br />Etymology: [[ἀμβλύς]] can be from <b class="b3">*ἀμλ-ύς</b>. The connection with [[ἀμαλός]] is a mere guess which explains nothing. Perhaps to <b class="b3">ἀμβλ(ακ)ίσκω</b> (not from <b class="b2">*h₂mlh₃us</b> with Rix, MSS 27, 1970, 90, which would give <b class="b3">*αμαλυς</b>). One also tried to compare [[ἀμαλδύνω]]. | ||
}} | }} | ||
{{mdlsj | {{mdlsj | ||
|mdlsjtxt= | |mdlsjtxt=<b class="num">I.</b> [[blunt]], dulled, with the [[edge]] taken off, of a [[sharp]] [[instrument]], Plat., etc.:—metaph. [[dull]], dim, of [[sight]], ἀμβλὺ ὁρᾶν, βλέπειν Plat.; of the feelings, ἀμβλυτέραι τῆι ὀργῆι with [[anger]] [[less]] [[keen]], Thuc.; ἀμβλύτερον ποιεῖν τι [[less]] [[vigorous]], Thuc.<br /><b class="num">2.</b> in Aesch. Eum. of [[Orestes]], having [[lost]] the [[edge]] of [[guilt]]: but of persons, [[generally]], [[dull]], [[spiritless]], having [[lost]] the [[keenness]] of one's feelings, Thuc.<br /><b class="num">II.</b> act. darkening, of a [[cloud]], Anth. Hence | ||
}} | }} | ||
{{FriskDe | {{FriskDe | ||
Line 45: | Line 48: | ||
{{mantoulidis | {{mantoulidis | ||
|mantxt=(=ὁ [[μή]] [[ὀξύς]], [[ἀδύνατος]]). Πιθανόν ἀπό τή ρίζα μαλἀπ' ὅπου προέρχεται καί τό [[μαλακός]]. Παράγωγα ἀπό ἴδια ρίζα: [[ἀμβλύνω]], [[ἀμβλύτης]], [[ἀμβλυντήρ]]. | |mantxt=(=ὁ [[μή]] [[ὀξύς]], [[ἀδύνατος]]). Πιθανόν ἀπό τή ρίζα μαλἀπ' ὅπου προέρχεται καί τό [[μαλακός]]. Παράγωγα ἀπό ἴδια ρίζα: [[ἀμβλύνω]], [[ἀμβλύτης]], [[ἀμβλυντήρ]]. | ||
}} | }} |