Anonymous

πατρῷος: Difference between revisions

From LSJ
m
pape replacement
m (Text replacement - "shd. " to "should ")
m (pape replacement)
Line 14: Line 14:
}}
}}
{{elnl
{{elnl
|elnltext=πατρῷος -ῷον en -ῷος -ῴα -ῶον ep. Ion. πατρώιος -ωίη –ώιον [πατήρ] van de vader:; μῆλα... πατρώια de schapen van hun vader Od. 12.136; φόνους πατρῴους moord op zijn vader Soph. El. 779; subst.:; τὰ πατρώια belangen van de vader Hdt. 3.53.4; beschermer van vader, [[epithet]] van Zeus. voorvaderlijk, geërfd:; σκῆπτρον πατρώιον voorvaderlijke scepter Il. 2.46; γαῖα πατρωΐη vaderland Od. 13.188; δύο δ’ αἰὲν ἔχον πατρώϊα ἔργα en twee hielden zich steeds bezig met de familielanderijen Od. 2.22; πατρῴα δόξα roem der voorvaderen Xen. Hell. 7.5.16; subst. πατρώϊα erfdeel.
|elnltext=πατρῷος -ῷον en -ῷος -ῴα -ῶον ep. Ion. πατρώιος -ωίη –ώιον [πατήρ] van de vader:; μῆλα... πατρώια de schapen van hun vader Od. 12.136; φόνους πατρῴους moord op zijn vader Soph. El. 779; subst.:; τὰ πατρώια belangen van de vader Hdt. 3.53.4; beschermer van vader, [[epithet]] van Zeus. voorvaderlijk, geërfd:; σκῆπτρον πατρώιον voorvaderlijke scepter Il. 2.46; γαῖα πατρωΐη vaderland Od. 13.188; δύο δ’ αἰὲν ἔχον πατρώϊα ἔργα en twee hielden zich steeds bezig met de familielanderijen Od. 2.22; πατρῴα δόξα roem der voorvaderen Xen. Hell. 7.5.16; subst. πατρώϊα erfdeel.
}}
}}
{{elru
{{elru
Line 26: Line 26:
}}
}}
{{lsm
{{lsm
|lsmtext='''πατρῷος:''' -α, -ον και -ος, -ον, Ιων. [[πατρώϊος]], -η, -ον ([[πατήρ]])·<br /><b class="num">I.</b> αυτός που ανήκει ή προέρχεται από τον [[πατέρα]] κάποιου, προερχόμενος ή κληρονομημένος από αυτόν, Λατ. [[paternus]], σε Όμηρ. κ.λπ.· [[ξεῖνος]] [[πατρώϊος]], [[παλιός]] [[πατρικός]] [[φίλος]], σε Ομήρ. Ιλ.· [[γαῖα]] πατρωΐη, η [[πατρίδα]] κάποιου, στον ίδ.· <i>πατρώϊα</i>, η πατρική [[κληρονομιά]] κάποιου, στον ίδ. κ.λπ.· πατρῷα [[δόξα]], κληρονομική [[δόξα]], σε Ξεν.· <i>Ζεὺςπατρῷος</i>, επίσης ο [[θεός]] που προστατεύει τα [[πατρικά]] δικαιώματα, σε Αριστοφ.<br /><b class="num">II.</b> όπως το [[πάτριος]], αυτός που προέρχεται ή ανήκει στον [[πατέρα]] κάποιου, σε Πίνδ., Σοφ.· <i>τὰ πατρώϊα</i>, τα δικαιώματα του [[πατέρα]], αντίθ. προς τα <i>μητρώια</i>, σε Ηρόδ.
|lsmtext='''πατρῷος:''' -α, -ον και -ος, -ον, Ιων. [[πατρώϊος]], -η, -ον ([[πατήρ]])·<br /><b class="num">I.</b> αυτός που ανήκει ή προέρχεται από τον [[πατέρα]] κάποιου, προερχόμενος ή κληρονομημένος από αυτόν, Λατ. [[paternus]], σε Όμηρ. κ.λπ.· [[ξεῖνος]] [[πατρώϊος]], [[παλιός]] [[πατρικός]] [[φίλος]], σε Ομήρ. Ιλ.· [[γαῖα]] πατρωΐη, η [[πατρίδα]] κάποιου, στον ίδ.· <i>πατρώϊα</i>, η πατρική [[κληρονομιά]] κάποιου, στον ίδ. κ.λπ.· πατρῷα [[δόξα]], κληρονομική [[δόξα]], σε Ξεν.· <i>Ζεὺςπατρῷος</i>, επίσης ο [[θεός]] που προστατεύει τα [[πατρικά]] δικαιώματα, σε Αριστοφ.<br /><b class="num">II.</b> όπως το [[πάτριος]], αυτός που προέρχεται ή ανήκει στον [[πατέρα]] κάποιου, σε Πίνδ., Σοφ.· <i>τὰ πατρώϊα</i>, τα δικαιώματα του [[πατέρα]], αντίθ. προς τα <i>μητρώια</i>, σε Ηρόδ.
}}
}}
{{ls
{{ls
Line 39: Line 39:
{{WoodhouseReversedUncategorized
{{WoodhouseReversedUncategorized
|woodrun=[[ancestral]], [[of a father]], [[of one's fathers]], [[of one's native land]]
|woodrun=[[ancestral]], [[of a father]], [[of one's fathers]], [[of one's native land]]
}}
{{pape
|ptext=[[attisch]] auch 2 Endg., poet. und ion. [[πατρώϊος]], <i>[[väterlich]], vom [[Vater]] [[herrührend]], vom [[Vater]] [[ererbt]], [[überkommen]]</i> (Ammon. [[unterscheidet]] πατρῷα τὰ ἐκ πατέρων εἰς υἱοὺς χωροῦντα, πατρικοὶ δὲ ἢ φίλοι ἢ ξένοι, πάτρια δὲ τὰ τῆς πόλεως ἔθη; vgl. <i>B.A</i>. 297 und [[Hermann]] ad Eur. <i>Med</i>. p. 362), bes. von Gütern und [[Besitztum]], [[σκῆπτρον]], [[τέμενος]], [[ἔγχος]], <i>Il</i>. 2.46, 19.387, 90.391, ὅ τοι γενεῇ πατρώϊόν ἐστιν, <i>Od</i>. 1.387, [[öfter]], [[immer]] in der gedehnten Form, auch im fem, εὕδων ἐν γαίῃ πατρωίῃ, <i>Od</i>. 13.188; πατρώϊον οἶκον, Hes. <i>O</i>. 374, ἀέθλων πατρωΐων, Pind. <i>P</i>. 4.220, γαῖαν πατρωΐαν, <i>Ol</i>. 7.75, und [[öfter]], auch πατρῴων οἴκων, <i>N</i>. 9.14, πατρῴας γᾰς, <i>P</i>. 4.290, und so [[öfter]], bes. im fem. Auch dieTragg. haben [[beide]] Formen, [[obwohl]] die kürzere vorherrscht, πατρωΐους δύας, πατρόϊον [[μόρον]], Aesch. <i>Ch</i>. 437; τὸν πατρῷον ἐς [[θρόνον]] καθέζετο, <i>Prom</i>. 228, und [[öfter]] in ähnlichen [[Verbindungen]], aber auch μιαίνων παρθενοσφάγοισιν ῥεέθροις πατρῴους [[χέρας]], <i>Ag</i>. 203. <i>seine väterlichen [[Hände]]</i>; Soph. [[κτῆσις]], <i>El</i>. 1282, θρόνοι, 260, [[δόμος]] und ä., auch οὐ πατρῴαν τὴν τέχνην ἐκόμπασας, 1492; πατρῴων ὁρκίων μεανημένος, <i>des vom [[Vater]] abgenommenen Eides, [[Trach]]</i>. 1213, γνώμης πατρῴας πάντ' [[ὄπισθεν]] [[ἑστάναι]], <i>Ant</i>. 640, aber φόνοι πατρῷοι ist <i>der am [[Vater]] verübte Mord, O.C</i>. 994, <i>El</i>. 769, πατρῷ' ὁρῶσα πήματα, <i>das Leid des Vaters</i>, 250. In καθηρέθη παρῷος [[Οἰχαλία]], Soph. <i>[[Trach]]</i>. 478, ist <i>das vom [[Vater]] besessene, regierte Öch. bezeichnet</i>, vgl. πατρῷον [[ἄστυ]] γῆς [[ἔχει]] <i>O.R</i>. 1450; <i>Ant</i>. 928; und so ὦ πατρῴα γῆ θεοί τ' ἐγχώριοι, <i>El</i>. 67, und [[öfter]]; vgl. [[ποῦ]] γῆς; πατρῴας εἴτε βαρβάρου, <i>[[Trach]]</i>. 235; auch Zeus heißt in [[Beziehung]] auf [[Herakles]] [[πατρῷος]], 287, 750; [[allgemeiner]] ὦ θεοὶ πατρῷοι, <i>El</i>. 403, <i>Phil</i>. 921, <i>die von den Vätern [[überkommen]] sind, die alten [[Götter]] des Geschlechtes</i>; vgl. Ar. <i>Vesp</i>. 388; ἔστι [[σοι]] [[Ζεύς|Ζεὺς]] [[πατρῷος]]; Plat. <i>[[Euthyd]]</i>. 302b; Xen. <i>Hell</i>. 2.4.21, <i>Cyr</i>. 1.6.1 und Sp., wie Plut. <i>Alc</i>. 2; εἴ τι κήδει τῶν πατρῴων ἀλφίτων, Ar. <i>Nub</i>. 106; in [[Prosa]]: [[οἰκία]], Plat. <i>[[Charm]]</i>. 157e; [[κλῆρος]], <i>Legg</i>. XI.923d; aber auch ἤθη, IX.855a; [[ἀρχή]], [[οἰκία]], [[χώρα]], Xen. <i>An</i>. 1.7.6, 3.1.11, 7.2.34; στρατηγήματα, <i>Mem</i>. 3.5.22; πατρῴα [[δόξα]], <i>Hell</i>. 7.5.16; τὰ πατρῷα, <i>das väterliche Erbe</i>, oft bei den Rednern, Arist. <i>Pol</i>. 5.4 und Sp. – Ἡμῖν πατρώϊόν ἐστι, Her. 9.27, vgl. [[πάτριος]] und [[πατρικός]].<br>[Die [[mittlere]] [[Silbe]] findet sich bei att. Dichtern [[zuweilen]] kurz [[gebraucht]], vgl. Eur. <i>Hec</i>. 78, <i>[[Troad]]</i>. 164, <i>[[Bacch]]</i>. 1367, <i>El</i>. 1315, in Anapästen, und <i>Alc</i>. 259, im [[Choriambus]].]
}}
}}