Πυκνός: Difference between revisions

|ptext=att. gen. von [[Πνύξ]].<br />und poet. [[πυκινός]],<br><b class="num">a</b> von der [[Beschaffenheit]] einer [[Masse]], <i>[[dicht]], fest, derb</i>, im <span class="ggns">Gegensatz</span> des [[Lockern]] und [[Losen]]; [[θώρηξ]], <i>Il</i>. 15.529; ἀσπίδα ῥινοῖσιν πυκινήν, 13.804; [[χλαῖνα]] πυκνὴ καὶ [[μεγάλη]], <i>Od</i>. 14.521; [[λέχος]], <i>Il</i>. 9.621, <i>Od</i>. 7.340, 23.177, eigtl. wohl von [[dichter]], festgeschüttelter [[Streu]] od. festgestopftem Bett; καὶ μαλακόν, <i>Il</i>. 14.349; [[νέφος]], 5.751, 8.395; [[νεφέλη]], 16.288; πυκνὰ νέφεα, Hes. <i>O</i>. 555; [[ὀστοῦν]], Plat. <i>Tim</i>. 75a; πυκνὰ καὶ βαρέα, 52e, und [[sonst]]; καὶ λεῖα, <i>Rep</i>. VI.510a; χρυσοῦ πυκνότερον ὄν, <i>Tim</i>. 59b; σπάρτα, Xen. <i>An</i>. 4.7.15.<br><b class="num">b</b> von der [[Verbindung]] einzelner [[Teile]] zu einem Ganzen, <i>[[dicht]] [[gedrängt]], in [[dichten]] [[Scharen]], nahe [[beisammen]]</i>, im <span class="ggns">Gegensatz</span> des Zerstreuten, Vereinzelten, weit aus [[einander]] Liegenden; ὀδόντες, σταυροί, πυκνοὶ καὶ [[θαμέες]], <i>Od</i>. 12.92, 14.12; πυκιναὶ φάλαγγες, πυκναὶ [[στίχες]], <i>[[dichte]] [[Scharen]], Il</i>. 4.281, 7.61 und [[sonst]]; Hes. <i>Th</i>. 935; βέλεα, <i>Il</i>. 11.576, λίθοι, 16.212, <i>in [[dichter]] [[Menge]] [[abgeschossen]], [[geworfen]]</i>; πυκινῇσιν λιθάδεσσιν, <i>Od</i>. 23.193; aber πυκνοῖσιν λάεσσιν, <i>mit [[dicht]] gehäuften Steinen, Il</i>. 24.798; πυκνὰ [[καρήατα]], <i>[[dicht]] gedrängte [[Köpfe]], Kopf an Kopf [[gedrängt]]</i>, 11.309; σταυροί, 24.453; auch mit dem dat., πυκνοὶ [[ἐφέστασαν]] ἀλλήλοις, <i>[[dicht]] an [[einander]] [[gedrängt]]</i>, 13.133, 16.217, <i>Od</i>. 5.480; πυκνὰ πτερά, <i>[[dicht]] gefiederte [[Flügel]], Il</i>. 11.454, 23.879, <i>Od</i>. 5.53 und [[sonst]]; bes. vom [[dichten]] [[Laube]], [[dichter]] [[Waldung]]: ὄζοι, <i>Il</i>. 21.245; θάμνοι, <i>Od</i>. 5.471; πέταλα, 19.520; [[ὕλη]], <i>Il</i>. 18.320, <i>Od</i>. 6.128; [[λόχμη]], 19.439; [[δρυμά]], <i>Il</i>. 11.1.18; – σύες πυκινοὺς κευθμῶνας ἔχοντες, <i>Od</i>. 10.283, was man auch zu c) [[ziehen]] kann; vgl. Hes. <i>O</i>. 534; – πυκνοὺς θεοπρόπους ἴαλλεν, Aesch. <i>Prom</i>. 661; πυκνοῖς ὄσσοις δεδορκώς, 681, <i>[[häufig]]</i>, und <i>[[öfter]]</i>; πυκιναῖς δρόσοις, Soph. <i>Aj</i>. 1178; πυκνῇ νιφάδι, Eur, <i>Andr</i>. 1130; und in [[Prosa]]: πυκναῖς [[θριξί]], Plat. <i>Prot</i>. 321a; <i>[[häufig]]</i>, τοῖς ἐρωτήμασι τοῦ ξυνθήματος πυκνοῖς χρώμενοι, Thuc. 7.44; ἡ εἰωθυῖά [[μοι]] μαντικὴ ἡ τοῦ δαιμονίου [[πάνυ]] πυκνὴ ἦν, Plat. <i>Apol</i>. 40a, und [[öfter]]; δένδρα, Xen. <i>An</i>. 4.8.2; [[φάλαγξ]], 2.3.3, wie Pol. πυκνοτέρας ἢ πρόσθεν τὰς σημαίας καθιστάνων, 3.113.3. – In der [[Musik]] <i>das [[wiederholte]] [[Angeben]] [[desselben]] Tones</i>.<br><b class="num">c</b> <i>fest [[zusammengefügt]], [[verschlossen]]</i>; [[δόμος]], <i>Il</i>. 10.267, 12.301, <i>Od</i>. 6.134 und [[sonst]]; [[χηλός]], 13.68; θύραι, <i>Il</i>. 14.167. – Übh. <i>[[tüchtig]] in [[seiner]] Art</i>; πυκινὸν [[ἄχος]], <i>ein tüchtiges, großes Leid, Il</i>. 16.599, vgl. <i>Od</i>. 11.88; so [[ἄτη]], <i>Il</i>. 24.480; μελεδῶναι, <i>Od</i>. 19.516; dah. übertragen auf den [[Geist]], πυκιναὶ φρένες, <i>Il</i>. 14.294, [[ursprünglich]] = <i>dichtes, [[festes]] [[Zwerchfell]], was als der Sitz eines tüchtigen Verstandes galt</i>; Διὸς πυκινὸς [[νόος]], 15.461, wie Archil. 60; [[φρήν]], Eur. <i>I.A</i>. 67; Ar. <i>Ach</i>. 420; [[μήδεα]], <i>Il</i>. 3.208; πυκινὰ φρεσὶ μήδε' ἔχοντες, 24.282; <i>Od</i>. 19.353; πυκινὴ [[βουλή]], <i>Il</i>. 2.55, 9.76; [[ἐφετμή]], <i>[[verständig]]</i>, 18.216; [[μῦθος]], <i>ein tüchtiges, verständiges Wort, Od</i>. 3.23, wie πυκινὸν [[ἔπος]], <i>Il</i>. 11.788; dah. liegt auch [[schlaues]], vorsichtiges [[Verbergen]] der [[Absicht]] [[darin]], wie πυκινὸς [[λόχος]], 24.779, vgl. <i>Od</i>. 11.525, ἠμὲν ἀνακλῖναι ἠδ' ἐπιθεῖναι, [[wobei]] man an den eigentlichen Ort des Hinterhalts, das [[Versteck]] [[denken]] muß; so auch [[δόλος]], <i>Il</i>. 6.187. – Ähnl. bei den folgdn Dichtern; πυκινῷ θυμῷ, Pind. <i>P</i>. 4.73; πυκινὰν μῆτιν, 4.58; πυκναῖς βουλαῖς, <i>I</i>. 6.8; auch von [[Menschen]], <i>klug, [[verschlagen]]</i>, Σίσυφον πυκνότατον παλάμαις, <i>Ol</i>. 13.52; vgl. Soph. [[μάλα]] τοι ἄπορα πυκινοῖς [[ἐνιδεῖν]] [[πάθη]], <i>Phil</i>. 843; πυκνότατον [[κίναδος]], Ar. <i>Av</i>. 429; auch in [[Prosa]], καὶ τοῦτο πυκνῆς διανοίας ἐχόμενον ἐφθέγξατο, Plat. <i>Rep</i>. VIII.568a.<br><span class="ggns">• Adv.</span> <b>a)</b> [[πυκινῶς]] und nach Hom. [[πυκνῶς]], bes. θύραι, σανίδες [[πυκινῶς]] ἀραρυῖαι, <i>[[dicht]], fest [[verbunden]], fest [[verschlossen]], Il</i>. 9.475, <i>Od</i>. 2.344 und oft; und übertragen, [[πυκινῶς]] [[ἀκάχημαι]], <i>ich betrübe mich [[tüchtig]], sehr, Il</i>. 19.312, <i>Od</i>. 19.95 und [[sonst]]; [[πυκινῶς]] ὑποθήσομαι, <i>[[nachdrücklich]], [[bedächtig]] [[ermahnen]], [[raten]]</i> (s. ob. 2), <i>Il</i>. 21.293, <i>Od</i>. 1.279; [[πυκνῶς]] ποικίλους λόγους ἀνεῦρεν, Ar. <i>Th</i>. 438.<br><b class="num">b</b> eben so [[πυκνόν]] und [[πυκνά]], πυκινόν und [[πυκινά]] [[gebraucht]], <i>[[dicht]], [[häufig]]</i>; πήρην πυκνὰ ῥωγαλέην, <i>Od</i>. 13.438, 17.198; πυκνὰ ἑκατέρωσ' ἀποβλέπειν, Plat. <i>Rep</i>. VI.501b; und Komparat., νῦν δὲ σὲ χρὴ πυκνότερον [[δεῦρο]] [[ἰέναι]], <i>Rep</i>. I.328d, wie πυκνότερον [[ἐνταυθοῖ]] παρέρχεται Dem. 41.24; und übertragen, πυκινόν περ [[ἀχεύων]] <i>Od</i>. 11.88, ἀνεστενάχιζε <i>Il</i>. 10.9, πυκνὰ [[μάλα]] στενάχων 18.318, ἐμοὶ πυκινὰ φρονέοντι <i>Od</i>. 9.445.