ὄμμα: Difference between revisions

|Full diacritics=ὄμμᾰ

|Definition=Aeol. [[ὄππα]] Sapph.2.11 : τό :—<br><span class="bld">A</span> [[eye]], poet. word, rare in Prose (Th.2.11, Pl.''Ti.''45c, al., X.''Cyr.''8.7.26, ''Mem.''1.4.6, al., Thphr.''Sens.'' 50, al., Polystr.''Herc.''346p.81V., ''BGU''713.9 (i A.D.), ''IG''42(1).121.121 (Epid.)) : Hom. and Hes. only use pl., κατὰ χθονὸς ὄμματα πήξας Il.3.217; ὕπνον ἐπ' ὄμμασι χεῦε Od.5.492, etc. : sg. in Pi.''N.''10.63 and Trag. (v. infr.) :—Phrases : [[ὀρθοῖς ὄμμασιν ὁρᾶν τινα]] = [[look]] [[straight]] at, S.''OT''1385; ἀναβλέψαι ὀρθ. ὄμμ. X.''HG''7.1.30; ἐξ ὀμμάτων ὀρθῶν S.''OT''528; also οὐκ οἶδ' ὄμμασιν ποίοις βλέπων πατέρα ποτ' ἂν προσεῖδον = how I could have looked him in the face, ib.1371, cf. Aeschin.3.121; ὁρᾶν τινα ἐν ὄμμασι S.''Tr.''241; ποῖον ὄμμα πατρὶ δηλώσω; Id.''Aj.''462; τέοισί με χρὴ ὄμμασι . . [[φαίνεσθαι]]; Hdt.1.37; [[λαμπρὸς ὄμματι]] [[radiant]] in [[look]] or [[expression]], S.''OT''81; ἄλλοσ' ὄμμα θἀτέρᾳ δὲ νοῦν ἔχειν Id.''Tr.''272; προσέσχον ὄμμα = turned their [[eye]]s on him, E.''HF''931; [[ἐς σὸν ἐλθεῖν ὄ]]. come within [[sight]] of thee, Id.''Heracl.'' 887; [[κατ' ὄμματα]] = [[before one's eyes]], S.''Ant.''760; [[κατ' ὄμμα ἐλθεῖν]] = [[face to face]], E.''Andr.''1064; [[κατ' ὄμμα στῆναι]] = [[in full sight]], [[openly]], ib.1117; opp. [[νύκτωρ]], Id.''Ba.''469; [[κρατιστεύω|κρατιστεύων]] [[κατ' ὄμμα]] in [[eye-sight]], of the Sun, S.''Tr.''102 (lyr.) (but λαμπρὰ καὶ κατ' ὄμμα καὶ φύσιν is dub. in 379); [[πρευμενοῦς ἀπ' ὄμματος ἰδέσθαι]] = [[look kindly on]], A.''Supp.''210; πεύθομαι δ' ἀπ' ὀμμάτων νόστον Id.''Ag.''988(lyr.); [[ὡς ἀπ' ὀμμάτων]] = to [[judge by the eye]], S.''OC''15, cf. E.''Med.''216; [[ἐν ὄμμασι]] = [[before one's eyes]], A.''Pers.''604; [[ἐν τοῖς ὄμμασι]] Th.2.11; ἐπ' ὀμμάτων E. ''Supp.''1153 (lyr.); so [[παρ' ὄμμα]], εἰ δ' ἦν παρ' ὄμμα [[θάνατος]] ib.484; [[ἐξ ὀμμάτων]] = [[out of sight]], Id.''IA''743; ἄπειμ' ἐξ ὀμμάτων Phryn.Trag.21; πρὸ ὀμμάτων [[τίθεσθαι]], πρὸ ὀμμάτων [[ποιεῖν]], Arist.''Po.''1455a23, ''Rh.''1386a34; πρὸ ὀμμάτων [[θέσις]] Polystr.l.c.<br><span class="bld">2</span> metaph., τὸ τῆς ψυχῆς ὄμμα Pl.''R.''533d, Iamb.''Protr.'' 21.[[κδ']].<br><span class="bld">II</span> the [[eye]] of [[heaven]], i.e. the [[sun]], ὄμμα αἰθέρος Ar.''Nu.''285, cf. E.''IT''194 (anap.); but [[ὄμμα νυκτός]] is a periphrasis for [[night]] (v. infr. v), [[ἕως]] . . νυκτὸς ὄμμ' ἀφείλετο (sc. τὴν μάχην) A.''Pers.''428; ὅταν δὲ νυκτὸς ὄμμα λυγαίας [[μόλῃ]] = the [[dark]] [[night]], E.''IT''110; νυκτὸς ὄμμα τῆς μελαμπέπλου Alex.89; cf. [[ὀφθαλμός]] ''III'', [[βλέφαρον]] ''ΙΙ''.<br><span class="bld">III</span> generally, [[light]]: hence, metaph., [[that which brings light]], [[ὄμμα ξείνοισι]] = a [[light]] to [[stranger]]s, Pi.''P.''5.56; ὄμμα δόμων νομίζω δεσπότου [[παρουσία]]ν A.''Pers.'' 169; [[ἄελπτος|ἄελπτον]] ὄμμ' ἐμοὶ [[φήμη]]ς ἀνασχὸν τῆσδε S.''Tr.''203.<br><span class="bld">2</span> metaph., anything [[dear]] or [[precious]], as the [[apple]] of an [[eye]], ὄμμα γὰρ πάσης χθονὸς . . ἐξίκοιτ' ἄν A.''Eu.''1025.<br><span class="bld">IV</span> [[face]] or [[human]] [[form]], ὦ [[δυσθέατος|δυσθέατον]] ὄμμα S.''Aj.''1004; ἐμπαίει τί μοι ψυχῇ [[ξυνήθης|ξύνηθες]] ὄμμα Id.''El.''903; τὸ [[ἐρωτικός|ἐρωτικὸν]] ὄμμα Pl.''Phdr.''253e : as [[periphrasis]] of the person, [[ὄμμα πελείας]], = [[πελεία]], S.''Aj.'' 140 (anap.); [[ὄμμα νύμφας]], = [[νύμφα]], Id.''Tr.''527 (lyr.); [[ξύναιμον ὄμμα]] = [[ξυναίμων]], Id.''Aj.''977; ὦ [[ταυρόμορφος|ταυρόμορφον]] ὄμμα Κηφισοῦ, = ὦ ταυρόμορφε Κηφισέ, E.''Ion'' 1261; v. supr. ''ΙΙ'' and cf. [[ὄνομα]] IV.<br><span class="bld">V</span> [[ὄμμα τυκτόν]] = [[eyehole]] in a [[helmet]], Nonn.''D.''22.62.

|elrutext='''ὄμμα:''' ατος τό<br /><b class="num">1</b> [[око]], [[глаз]]: κατὰ χθονὸς ὄμματα πήξας Hom. опустив глаза в землю, потупив взор; πρὸ ὀμμάτων τίθεσθαι или ποιεῖν Arst. поставить перед глазами, т. е. наглядно представить (себе); ποῖον ὄμμα δηλώσω πατρί; Soph. с какими глазами покажусь я отцу?; ὄμμα αἰθέρος Arph. небесное око, т. е. солнце; νυκτὸς ὄμμα Eur. око ночи, т. е. луна, но тж. Aesch. лик ночи, т. е. ночная тьма;<br /><b class="num">2</b> [[взор]], [[взгляд]]: ἐξ ὀμμάτων ὀρθῶν Soph. с открытым взором, т. е. не смущаясь; τὸ τῆς ψυχῆς ὄμμα Plat. духовный взор; ὄμμα [[δός]] Soph. взгляни на меня;<br /><b class="num">3</b> перен. [[свет]], [[сияние]], [[блеск]], [[украшение]]: ὄμμα δόμων δεσπότου [[παρουσία]] Aesch. краса дома - присутствие хозяина; ὄμμα χθονὸς Θησῇδος Aesch. цвет Тесеевой земли;<br /><b class="num">4</b> (в описаниях) милый, дорогой, прекрасный: ξύναιμον ὄμμα Soph. милый брат; ὄμμα Κηφίσου Eur. почтенный Кефис;<br /><b class="num">5</b> [[вид]], [[зрелище]] (δυσθέατον ὄμμα Soph.): κατ᾽ ὄμμα [[στῆναι]] Eur. быть у всех на виду.