3,273,006
edits
δαπάνη: Difference between revisions
From LSJ
m
Text replacement - "(?s)({{trml.*}}\n)({{.*}}$)" to "$2 $1"
m (Text replacement - "(*UTF)(*UCP)(<\/b>) ([a-zA-ZÀ-ÿŒ'œ ]+) :<br" to "$1 $2 :<br") |
m (Text replacement - "(?s)({{trml.*}}\n)({{.*}}$)" to "$2 $1") |
||
| (14 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
| Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=dapani | |Transliteration C=dapani | ||
|Beta Code=dapa/nh | |Beta Code=dapa/nh | ||
|Definition=ἡ, < | |Definition=ἡ,<br><span class="bld">A</span> [[cost]], [[expenditure]], Hes.''Op.''723, al.; <b class="b3">δαπάνη χρυσοῦ καὶ ἀργύρου, δαπάνη χρημάτων</b>, Th.1.129, 3.13; <b class="b3">κούφα δαπάνα</b> the [[cost]] is [[little]], c. inf., E.''Ba.''893 (lyr.); εἰς κενὸν ἡ δαπάνη ''IG''14.1746.10: also in plural, Th.6.15; δαπάναι ἐλπίδων Pi.I..4 (5).57.<br><span class="bld">II</span> [[money]] [[spent]], [[ἵππος|ἵππων]] on [[horse]]s, ib.3(4).47; δαπάνην [[παρέχειν]] = [[money for spending]], [[Herodotus|Hdt.]]1.41; [[ξυμφέρειν]] Th.1.99; ὅπως μὴ ἡ εἰς τὸν ἐνιαυτὸν κειμένη δαπάνη εἰς τὸν μῆνα δαπανᾶται X.''Oec.''7.36.<br><span class="bld">III</span> [[extravagance]], ἡ ἐν τῇ φύσει δαπάνη Aeschin.3.218. | ||
}} | }} | ||
{{DGE | {{DGE | ||
|dgtxt=(δᾰπάνη) -ης, ἡ<br /><b class="num">• Alolema(s):</b> dór. | |dgtxt=(δᾰπάνη) -ης, ἡ<br /><b class="num">• Alolema(s):</b> dór. [[δαπάνα]] Pi.<i>I</i>.3/4.47, E.<i>Ba</i>.893<br /><b class="num">• Prosodia:</b> [-πᾰ-]<br /><b class="num">I</b> <b class="num">1</b>[[coste]], [[gastos]] (δαιτός) Hes.<i>Op</i>.723, τὸ ... [[λυτήριον]] [[δαπανᾶν]] μέλος χαριέν el alegre canto [[compensador]] de sus gastos</i> Pi.<i>P</i>.5.106, cf. <i>I</i>.5.57, ἐν καιρῷ δὲ καὶ δ. (χρηστή) Democr.B 229, χρυσοῦ καὶ ἀργύρου Th.1.129, δ. ἵππων gasto en caballos</i> Pi.l.c., ὀλίγης δαπάνης con poco gasto</i> Theopomp.Hist.253, cf. <i>AP</i> 11.230 (Pall.), εἰς ἑτέραν καταθέσθαι δαπάνην [[LXX]] 2<i>Ma</i>.4.19, τῆς εἰς ταῦτα δαπάνης I.<i>BI</i> 1.605, εἰς θηλυκὰ πρόσωπα Vett.Val.182.1, ἡ εἰς τὸν θερμὸν περίπατον δ. <i>Epigr.Anat</i>.25.1995.60.31 (Nisa, imper.), ἰς κενὸν ἡ δ. <i>IUrb.Rom</i>.1245.10 (III/IV d.C.), cf. <i>AP</i> 11.8, τὰς δαπάνας συναιρῶν asumiendo el [[conjunto]] de los gastos</i>, <i>IClaros</i> 1.M.2.14 (II a.C.), οὐδένα λόγον δαπάνας ποιουμένα sin [[llevar]] [[cuenta]] de los gastos</i>, e.d. sin [[reparar]] en gastos</i>, <i>IG</i> 5(2).266.7 (Mantinea I a.C.), cf. <i>BGU</i> 466.1 (II/III d.C.), <i>Eu.Luc</i>.14.28, αἱ βιοτικαὶ δαπάναι los gastos de manutención</i>, <i>IG</i> 2<sup>2</sup>.1043.28 (I a.C.), στρατιωτικαὶ δαπάναι gastos militares</i> Iust.<i>Nou</i>.8.10.2, 41.2, 50.2, ἡ τοῦ οἴκου [[δαπάνη]] Iust.<i>Nou</i>.3 praef.<br /><b class="num">•</b>fig. κούφα γὰρ δ. νομίζειν pues poco cuesta creer</i> E.l.c.<br /><b class="num">2</b> [[dinero para gastar]], [[recursos]] παρέχων πᾶσαν δαπάνην proporcionando dinero para todo tipo de gastos</i> Hdt.1.41, ἀπὸ τῆς δαπάνης ἣν ἐκεῖνοι ξυμφέροιεν de los gastos a que ellos contribuían</i> Th.1.99, ἡ εἰς τὸν ἐνιαυτὸν κειμένη δ. los recursos previstos para un año</i> X.<i>Oec</i>.7.36, cf. Plu.<i>Arist</i>.1, <i>PFlor</i>.140.10 (III d.C.), τὰν δὲ δαπάναν δόμεν τὸν ταμίαν <i>IE</i> 15.11 (II a.C.), ἐξ ἰδίων δαπανῶν a sus propias expensas</i>, <i>IMaced</i>.72.3 (Elimea II/III d.C.), cf. <i>ID</i> 1519.18 (II a.C.), tb. mismo sent. δαπάναις ἰδίαις <i>MAMA</i> 7.273 (Frigia), ταῖς [[ἐμαυτοῦ]] δαπάναις a costa mía</i>, <i>PWash.Univ</i>.15.10 (V d.C.), [[ἀλλοτρίᾳ δαπάνῃ]] = [[a costa de otro]]</i>, <i>AP</i> 11.4 (Parmen.).<br /><b class="num">3</b> [[prodigalidad]] οὐκ ἀναγκαζόμενος ὑπὸ τῆς ἐν τῇ φύσει δαπάνης no obligado por mi [[prodigalidad]] [[natural]]</i> Aeschin.3.218.<br /><b class="num">II</b> fig.<br /><b class="num">1</b> [[lo destinado a ser gastado o consumido]], [[pasto]] σητῶν δ. [[pasto]] de polillas ref. a algo [[fatuo]] o [[perecedero]]</i>, Gr.Naz.M.35.960D, 877B, [[δαπάνη]]· [[τροφή]] Hsch., πόσην χρῆ τῷ πυρὶ προαποθέσθαι δαπάνην = cuanto era [[preciso]] [[destinar]] a ser [[consumido]] por el [[fuego]]</i> [[cósmico]] en la [[creación]], Basil.<i>Hex</i>.3.5<br /><b class="num">•</b>[[consumición]], [[destrucción]], [[corrupción]] τί δὲ τὸ πῦρ; ἡ τοῦ κούφου [[δαπάνη]] ¿y qué (significa) el [[fuego]]? la [[destrucción]] de la [[vanidad]]</i> Gr.Naz.M.36.352D, cf. M.269C.<br /><b class="num">2</b> medic. [[consunción]] ἐπὶ δαπάνῃ καὶ συντήξει τῆς [[πιμελή|πιμελῆς]] Steph.<i>in Hp.Progn</i>.116.23, σαρκῶν Steph.<i>in Hp.Progn</i>.224.31.<br /><b class="num">• Etimología:</b> Deriv. de la r. de [[δάπτω]] q.u. | ||
}} | }} | ||
{{pape | {{pape | ||
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0522.png Seite 522]] ἡ (vgl. [[δάπτω]]), die Ausgabe, der Aufwand, Hes. O. 721, im üblen Sinne; Pind. I. 3, 47 u. öfter; auch im plur., Thuc. 1, 83, wie Folgde; auch Mittel zum Aufwand, z. B. δαπάνας [[ἐξευρίσκειν]] Plat. Rep. VIII, 550 d; vgl. Legg. IV, 718 a; – Verschwendung, ἡ ἐν τῇ φύσει [[δαπάνη]], der natürliche Hang zur Verschwendung, Aesch. 3, 218. | |ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0522.png Seite 522]] ἡ (vgl. [[δάπτω]]), die [[Ausgabe]], der [[Aufwand]], Hes. O. 721, im üblen Sinne; Pind. I. 3, 47 u. öfter; auch im plur., Thuc. 1, 83, wie Folgde; auch Mittel zum Aufwand, z. B. δαπάνας [[ἐξευρίσκειν]] Plat. Rep. VIII, 550 d; vgl. Legg. IV, 718 a; – [[Verschwendung]], ἡ ἐν τῇ φύσει [[δαπάνη]], der natürliche Hang zur [[Verschwendung]], Aesch. 3, 218. | ||
}} | }} | ||
{{bailly | {{bailly | ||
|btext=ης (ἡ) :<br /><b>I.</b> [[dépense]] :<br /><b>1</b> [[argent dépensé]], [[dépense]];<br /><b>2</b> ressources pour des dépenses, argent à | |btext=ης (ἡ) :<br /><b>I.</b> [[dépense]] :<br /><b>1</b> [[argent dépensé]], [[dépense]];<br /><b>2</b> [[ressources pour des dépenses]], [[argent à dépenser]] ; δαπάνην παρέχειν HDT fournir de l'argent pour la dépense ; δαπάνην ξυμφέρειν THC contribuer à la dépense;<br /><b>II.</b> [[goût pour la dépense]], [[prodigalité]].<br />'''Étymologie:''' [[δάπτω]]. | ||
}} | }} | ||
{{elnl | {{elnl | ||
| Line 23: | Line 23: | ||
}} | }} | ||
{{elru | {{elru | ||
|elrutext='''δᾰπάνη:''' дор. δᾰπάνα (πᾰ) ἡ<br /><b class="num">1</b> [[расходование]], [[расход]], [[трата]], Hes., Pind.: δ. или δαπάναι τινός Pind., Thuc., Arst. расход чего-л. или на что-л.; οἰκηΐη [[ἀνδρῶν]] δαπάνῃ Her. со снаряженным на собственный счет войском; κούφα δαπάνα νομίζειν Eur. нетрудно понять;<br /><b class="num">2</b> [[деньги на расходы]], [[средства]] (δαπάνην παρέχειν Her.; δαπάνας ἐξευρίσκειν Plat.);<br /><b class="num">3</b> [[расточительность]] (ἡ ἐν τῇ φύσει δ. Aeschin.). | |elrutext='''δᾰπάνη:''' дор. [[δαπάνα|δᾰπάνα]] (πᾰ) ἡ<br /><b class="num">1</b> [[расходование]], [[расход]], [[трата]], Hes., Pind.: δ. или δαπάναι τινός Pind., Thuc., Arst. расход чего-л. или на что-л.; οἰκηΐη [[ἀνδρῶν]] δαπάνῃ Her. со снаряженным на собственный счет войском; κούφα δαπάνα νομίζειν Eur. нетрудно понять;<br /><b class="num">2</b> [[деньги на расходы]], [[средства]] (δαπάνην παρέχειν Her.; δαπάνας ἐξευρίσκειν Plat.);<br /><b class="num">3</b> [[расточительность]] (ἡ ἐν τῇ φύσει δ. Aeschin.). | ||
}} | }} | ||
{{StrongGR | {{StrongGR | ||
| Line 60: | Line 60: | ||
{{mantoulidis | {{mantoulidis | ||
|mantxt=(=[[ἔξοδο]]). Ἀπό ρίζα δαπ- τοῦ [[δάπτω]] (=[[καταβροχθίζω]]).<br><b>Παράγωγα:</b> [[δαπανάω]] -ῶ, [[δαπάνημα]], [[δαπάνησις]], [[δαπανηρός]], [[δαπανητικός]], [[πολυδάπανος]]. Δές γιά περισσότερα παράγωγα στό [[ρῆμα]] [[δάπτω]]. | |mantxt=(=[[ἔξοδο]]). Ἀπό ρίζα δαπ- τοῦ [[δάπτω]] (=[[καταβροχθίζω]]).<br><b>Παράγωγα:</b> [[δαπανάω]] -ῶ, [[δαπάνημα]], [[δαπάνησις]], [[δαπανηρός]], [[δαπανητικός]], [[πολυδάπανος]]. Δές γιά περισσότερα παράγωγα στό [[ρῆμα]] [[δάπτω]]. | ||
}} | |||
{{lxth | |||
|lthtxt=''[[impensa]]'', [[expense]], [[cost]], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:1.33.2/ 1.33.2], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:1.83.2/ 1.83.2], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:1.99.3/ 1.99.3], (<i>de tributis sociorum</i> <i>concerning the tribute of the allies</i>). [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:1.129.3/ 1.129.3], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:2.77.2/ 2.77.2], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:3.13.3/ 3.13.3], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:3.31.1/ 3.31.1], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:3.46.2/ 3.46.2], (''[[expensam pecuniam]]'', [[money laid out]]). [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:6.15.3/ 6.15.3], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:6.16.6/ 6.16.6], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:6.31.3/ 6.31.3], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:7.28.4/ 7.28.4], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:8.37.4/ 8.37.4], [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:8.46.2/ 8.46.2]. [https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:Thuc.%208.46.2/ 8.46.2][https://scaife.perseus.org/reader/urn:cts:greekLit:tlg0003.tlg001.perseus-grc2:8.109.1/ 8.109.1]. | |||
}} | |||
{{trml | |||
|trtx====[[cost]]=== | |||
Arabic: تَكْلِفَة, كُلْفَة; Armenian: ծախս; Assamese: দাম; Asturian: costu; Basque: kostu; Belarusian: кошт, каштоўнасць, вартасць; Bulgarian: разноски, стойност, разход; Catalan: cost, despesa; Chamicuro: iso'no; Cherokee: ᏧᎬᏩᎶᏗ; Chinese Mandarin: 費用／费用, 成本, 花費／花费; Cornish: còst; Czech: náklad; Danish: omkostninger; Dutch: [[kost]]; Finnish: kustannus, kulu, hinta; French: [[coût]], [[frais]]; Friulian: cost; Gallo: cóstauncz; Galician: custo, custa, custas; Georgian: ფასი; German: [[Kosten]]; Gothic: 𐌰𐌽𐌳𐌰𐍅𐌰𐌹𐍂𐌸𐌹; Greek: [[κόστος]], [[δαπάνη]], [[τίμημα]], [[αντίτιμο]]; Ancient Greek: [[δαπάνη]]; Hebrew: עלות; Hindi: दाम, क़ीमत; Hungarian: költség; Irish: costas; Italian: [[costo]], [[spesa]]; Japanese: 費用; Khmer: ថ្លៃ; Korean: 비용; Kurdish Central Kurdish: بەھا, نرخ; Latin: [[pretium]], [[sumptus]], [[impendium]], [[impensa]]; Latvian: maksa, cena, dārdzība; Macedonian: вредност; Mongolian: өртөг; Norman: couôtage, couôtement; Norwegian Bokmål: omkostninger; Nynorsk: kostnad; Persian: هزینه, قیمت; Plautdietsch: Kost, Priess; Polish: koszt; Portuguese: [[custo]]; Romagnol: prëz; Romanian: cost; Russian: [[расходы]], [[стоимость]]; Scottish Gaelic: cosgais, cosg; Serbo-Croatian: trošak; Slovak: náklad; Slovene: stroški; Spanish: [[costo]], [[gasto]], [[costa]]; Swahili: gharama; Swedish: kostnad; Tagalog: halaga; Tajik: қимат, хазина; Tocharian B: pīto, wyai; Turkish: masraf; Tuvan: өртек; Ukrainian: кошт, вартість; Urdu: دام, قیمت | |||
===[[costliness]]=== | |||
Finnish: kalleus; Greek: [[ακρίβεια]]; Ancient Greek: [[δαπάνη]], [[δαπανηρία]], [[πολυτέλεια]], [[πολυτελείη]], [[πολυτεληΐη]], [[τιμιότης]]; Irish: costasacht, daoire, luachmhaireacht, ardchostas; Latin: [[caritas]]; Manx: ard-leagh; Serbo-Croatian Cyrillic: скупо̀ћа; Roman: skupòća | |||
===[[destruction]]=== | |||
Arabic: تَدْمِير, هَدْم, تَلَف; Belarusian: руйнаванне, разбурэнне, знішчэнне; Bulgarian: разрушение, унищожение; Catalan: destrucció; Chinese Mandarin: 毀滅, 毁灭, 破壞, 破坏; Czech: destrukce, zničení; Danish: ødelæggelse; Dutch: [[vernietiging]]; Esperanto: detruo; Finnish: tuhoaminen, hävitys, hävittäminen; French: [[destruction]]; Galician: destrución; Georgian: განადგურება; German: [[Zerstörung]], [[Vernichtung]]; Gothic: 𐍆𐍂𐌰𐌻𐌿𐍃𐍄𐍃, 𐌵𐌹𐍃𐍄𐌴𐌹𐌽𐍃; Greek: [[καταστροφή]], [[συντριβή]], [[αφανισμός]], [[χαλασμός]], [[κατεδάφιση]], [[κατάλυση]]; Ancient Greek: [[ἅλωσις]], [[ἀμαύρωσις]], [[ἀναίρεσις]], [[ἀναστασία]], [[ἀνάστασις]], [[ἀναστάτωσις]], [[ἀπόλειψις]], [[ἀποτυμπανισμός]], [[ἀποφθορά]], [[ἀποφθορή]], [[ἀπώλεια]], [[ἄρσις]], [[ἀφάνεια]], [[ἀφανία]], [[ἀφάνισις]], [[ἀφανισμός]], [[δανοτής]], [[δαπάνη]], [[δῄωσις]], [[διακοπή]], [[διάλυσις]], [[διασκέδασις]], [[διαφθορά]], [[διαφθορή]], [[διαφορά]], [[εἴσπτωσις]], [[ἐκρίζωσις]], [[ἐκτριβή]], [[ἔκτριψις]], [[ἐξάλειψις]], [[ἔξαρσις]], [[ἐξαφάνισις]], [[ἐξαφανισμός]], [[ἐξολέθρευμα]], [[ἐξολέθρευσις]], [[ἐξώλεια]], [[ἐπαναίρεσις]], [[ἔπαρσις]], [[ἐπιτριβή]], [[ἐρήμωσις]], [[θραῦμα]], [[θραῦσις]], [[καθαίρεσις]], [[κατακονή]], [[κατακονά]], [[κατάλυσις]], [[καταστροφή]], [[καταφθορά]], [[κοπή]], [[λοιγός]], [[ὀλέθρευσις]], [[ὄλεθρος]], [[σύντριψις]], [[τὸ δαπανητικόν]], [[φθαρσία]], [[φθορά]], [[φθορή]], [[φθόρος]]; Hausa: ɓarna; Hebrew: הריסה, הרס, הַשְׁמָדָה, חֻרְבָּן; Hindi: नाश, विनाश; Icelandic: eyðilegging; Irish: loitiméireacht, líomhadh, eirleach, urbhaidh, argain; Italian: [[distruzione]]; Japanese: 破壊, 破棄, 湮滅; Korean: 파괴(破壞), 멸망(滅亡); Kurdish Central Kurdish: ناھێشتن, وێرانی; Latin: [[exitium]], [[clades]]; Macedonian: уништување; Malayalam: സംഹാരം, നശിപ്പിക്കൽ; Maori: whakangaromanga, whakamōtītanga, turakanga; Norwegian Bokmål: ødeleggelse; Pali: atipāta; Persian: تخریب; Polish: niszczenie, zniszczenie, destrukcja; Portuguese: [[destruição]]; Romanian: distrugere; Russian: [[разрушение]], [[уничтожение]]; Sanskrit: नाश, विनाश, भङ्ग, संहार, निधन, ध्वंस, विभङ्ग, विध्वंश, विघटन; Scottish Gaelic: milleadh; Serbo-Croatian Cyrillic: уништење; Roman: uništénje; Slovak: zničenie; Slovene: uničenje; Sorbian Lower Sorbian: pótopjenje, wopusćenje; Spanish: [[destrucción]]; Swahili: uharibifu; Swedish: förstörelse, ödeläggelse; Tajik: тахриб; Tocharian B: nkelñe; Turkish: izmihlal, harap etme, tahribat, yıkma, yok etme; Ugaritic: 𐎕𐎎𐎚; Ukrainian: руйнування, знищення; Welsh: aball; Yiddish: אומקום | |||
}} | }} | ||
