ἀναφέρω: Difference between revisions

|dgtxt=<b class="num">• Alolema(s):</b> poét. ἀμφ- Pi.<i>N</i>.11.38<br /><b class="num">• Morfología:</b> [fut. [[ἀνοίσω]], pero ἀνενεγκῶ <i>PRyl</i>.233.8 (II d.C.); aor. ἀνήνεγκαμεν And.3.7, ἀνένεικα <i>Od</i>.11.625, inf. [[ἀνοῖσαι]] Hdt.1.157, cret. ἀνενεκκῖν <i>ICr</i>.2.25.1.7 (Sulia III/IV d.C.); perf. part. ἀνηνεχυῖαν Hsch.]<br /><b class="num">A</b> tr.<br /><b class="num">I</b> c. mov. hacia arriba<br /><b class="num">1</b> en gener. [[sacar]], [[subir]], [[llevar o traer arriba]] (Κέρβερον) ἐξ Ἀΐδαο <i>Od</i>.11.625, ἐκ τῆς ἰλύος ψῆγμα Hdt.4.195, χίλια τάλαντα εἰς τὴν ἀκρόπολιν And.3.7, Aeschin.2.174<br /><b class="num">•</b>[[subir]], [[alzar]] ἔξωθεν δὲ τῆς ῥινὸς ... ἀμφιλαμβάνοντα τοῖσι δακτύλοισι ... ἀναφέρειν εἰς τὸ [[ἄνω]] Hp.<i>Art</i>.37, ἐπὶ τὸ τέγος ... τινας Men.<i>Sam</i>.45, αὐτοὺς εἰς ὄρος ὑψηλόν <i>Eu.Matt</i>.17.1<br /><b class="num">•</b>en v. pas. ἡ δὲ ψάμμος ἡ ἀναφερομένη Hdt.3.102, πολλὰ χρήματα εἰς τὴν πόλιν ἀνενεχθέντα X.<i>Vect</i>.5.12 (pero εἰς ἀκρόπολιν ἀνενεχθῆναι deber al estado</i> porque los nombres de los deudores eran inscritos en la acrópolis, D.58.19), Γανυμήδην ... ὑπὸ Διὸς εἰς Ὄλυμπον ἀνενεχθῆναι X.<i>Smp</i>.8.30<br /><b class="num">•</b>tb. en v. med. [[subir]] sus propios bienes ἀπικόμενος δὲ ἐς αὐτὴν καὶ ἀνενεικάμενος τὰ ἔχων ἐξεχώρησε Hdt.3.148, ἐς τὸ Κωρύκιον [[ἄντρον]] ἀνηνείκαντο Hdt.8.36<br /><b class="num">•</b>[[levantar]] τοὺς ὤμους ... ἀναφερομένους Chrys.M.57.263.<br /><b class="num">2</b> [[subir]], [[llevar tierra adentro]] παρὰ βασιλέα Δαρεῖον ἐς Σοῦσα Hdt.6.30, ἐκ πόλεως Δαυιδ [[LXX]] 3<i>Re</i>.8.1.<br /><b class="num">3</b> de lágrimas, sangre [[derramar]], [[echar]] ἑτοιμότερα γέλωτος ἀνέφερον λίβη A.<i>Ch</i>.447, αἵματος πλῆθος Plu.<i>Cleom</i>.15<br /><b class="num">•</b>de sonidos [[emitir]] φωνὰς ... ἐνθουσιώδεις Plu.2.433c, βαρεῖς ... στεναγμούς Plu.<i>Alex</i>.52<br /><b class="num">•</b>en v. med. λιγέως ἀνενείκατο μῦθον A.R.3.463, ἀδινὴν δ' ἀνενείκατο φωνήν A.R.3.635<br /><b class="num">•</b>fig. [[producir]] ἀρχαῖαι δ' ἀρεταὶ ἀμφέροντ' ... ἀνδρῶν σθένος Pi.<i>N</i>.11.38.<br /><b class="num">II</b> c. mov. hacia arriba fig.<br /><b class="num">1</b> en uso relig., c. ac. de sacrificios, ofrendas, etc. y a veces dat. o prep. + ac. del dios, etc. [[ofrendar]], [[sacrificar]] ἑαυτόν <i>Ep.Hebr</i>.7.27, θυσίας [[LXX]] <i>Le</i>.17.5, θυσίας ... τῷ κυρίῳ [[LXX]] 1<i>Es</i>.5.49, 2<i>Ma</i>.3.35, ὕμνους ... τῷ εὐοδώσαντι [[LXX]] 2<i>Ma</i>.10.7, ὑπὲρ τῶν ἰδίων ἁμαρτιῶν θυσίας <i>Ep.Hebr</i>.7.27, ὁλοκαρπώσεις ἐπὶ τὸ θυσιαστήριον [[LXX]] <i>Ge</i>.8.20, cf. Iust.Phil.<i>Dial</i>.118.2.<br /><b class="num">2</b> en uso gener. político, c. ac. de cosas o acciones diversas y c. iguales constr. pero referidas al estado, magistrados, etc. [[elevar]], [[presentar ante]], [[someter]] βουλεύματα ... ἐς τὸ κοινόν Hdt.3.80, una petición <i>PCair.Isidor</i>.76.2 (IV d.C.)<br /><b class="num">•</b>raro de pers., en v. pas. εἴς τε τὴν τιμωρίαν ἀναφερόμενον Antipho Soph.B 44A.6.20<br /><b class="num">•</b>[[dar cuenta]], [[informar]], [[hacer un informe]] τὰ ἐκ τῆς ἐκκλησίας Decr. en D.18.75, τοὺς λόγους ἔς τε τὰς ἀρχὰς καὶ τὸν δῆμον Th.5.28, τά τε μ[έτ] ρ[α] καὶ γειτνίας καὶ ἀξίας <i>PTeb</i>.14.11 (II a.C.)<br /><b class="num">•</b>en v. pas. ἀναφερομένης ... ἐν ὑπολόγῳ γῆς tierra exenta de impuestos según el informe</i>, <i>PTeb</i>.10.3 (II a.C.), esp. abs. ἀνενείκαντος δὲ τοῦ Ὀτάνεω Hdt.3.70, ἐς πλεῦνας Hdt.3.71, παρ' ἑωυτόν Hdt.1.47, εἰς τὴν βουλήν <i>IUrb.Rom</i>.341.15, ἀνήνεικαν ἐς Σάρδις llevaron (la respuesta) a Sardes</i> Hdt.1.91, πρὸς τούσδε Pl.<i>Ti</i>.26a, πρὸς τὴν σύγκλητον Plu.<i>Marc</i>.5<br /><b class="num">•</b>c. περί y gen. συμβουλῆς πέρι ἐς θεὸν [[ἀνοῖσαι]] Hdt.1.157, περὶ μὲν σπονδέων Hdt.7.149, περὶ τούτων πρὸς τὴν σύγκλητον Plu.<i>Cam</i>.7<br /><b class="num">•</b>c. dat. περὶ πάντων ... τῷ βασιλεῖ D.S.15.41, περὶ [[αὐτοῦ]] τῷ ... ἡγεμόνι <i>PFlor</i>.33.9 (IV d.C.), Ἡρακλείῳ <i>PRyl</i>.233.8 (II d.C.), cf. <i>PFay</i>.129.8, τῷ βασιλεῖ Κονσταντίνῳ Ath.Al.<i>Apol.Sec</i>.65.1.<br /><b class="num">3</b> de impuestos, etc. [[pagar]], [[ingresar]] εἰς τὸ βασιλικὸν ὀλυ(ρῶν) (ἀρτάβας) <i>PHib</i>.50.2 (III a.C.), τὸν σῖτον ... ὅσομ μὲν ἀνενηνόχασιν <i>PHib</i>.42.5 (III a.C.)<br /><b class="num">•</b>en v. pas. ἀρχὴ πρὸς ἣν οἱ πρόσοδοι τῶν κοινῶν ἀναφέρονται Arist.<i>Pol</i>.1321^b32<br /><b class="num">•</b>abs. [[hacer un ingreso]] εἰς τὸ κοινόν D.41.8, cf. 11, τῷ δήμῳ Philonid.4a.<br /><b class="num">4</b> en gener., c. ac. de abstr. y dat. o prep. y ac. de pers. [[atribuir]], [[hacer recaer sobre]], [[hacer responsable]] ἐς Φοῖβον ... τὴν ἁμαρτίαν E.<i>Or</i>.76, cf. <i>Ba</i>.29, τὴν αἰτίαν εἰς ἐκείνους Lys.22.8, cf. Str.15.1.24, ἐπ' ἐκείνους ... τὰς τῶν δικαστηρίων γνώσεις D.18.224, cf. Aeschin.3.215, Pl.<i>Phd</i>.76d, τὸ Τροίας μῖσος ... πατρί E.<i>Or</i>.432, (φίλοι) οἷς τὰς ἀπολογίας ἀνοίσει amigos a los que invocará para su defensa</i> Lys.12.81<br /><b class="num">•</b>en v. pas. de atribuciones literarias τῶν εἰς Μητρόδωρον ἀναφερομένων Ὑποθηκῶν Phld.<i>Epicur</i>. en <i>Herc</i>.1005.8, <τὴν> εἰς αὐτὸν ἀναφερομένην Ἀστρολογίαν Plu.2.403a.<br /><b class="num">5</b> c. adv. o prep. y ac. neutr. o abstr. [[someter]], [[sujetar a una norma o patrón]], [[referir]] ποῖ δίκην ἀνοίσομεν ...; ¿a qué pauta referiremos la justicia?</i> E.<i>Io</i> 253, cf. en v. pas. Arist.<i>EN</i> 1101^b19<br /><b class="num">•</b>abs. [[hacer referencia]], [[remitir]] (οὔτε σταθμόν) πρὸς ὃ ἀναφέρων εἴσῃ τὸ ἀκριβές Hp.<i>VM</i> 9, εἰς ἀξιόχρεων ὑμῖν τὸν λέγοντα [[ἀνοίσω]] voy a remitiros a alguien de garantía que lo dice</i> Pl.<i>Ap</i>.20e<br /><b class="num">•</b>[[remitirse]] κἀκεῖσε ἀεὶ ἀναφέροντες Pl.<i>R</i>.484C, cf. Pl.<i>Phdr</i>.237d.<br /><b class="num">III</b> c. idea de ‘[[hacia atrás]]’<br /><b class="num">1</b> [[llevar hacia atrás]], [[hacer retroceder]] ἐς τοὔπισθεν ... πόδα E.<i>Ph</i>.1410, mar. el remo τὰς κώπας Th.2.84, en v. pas. τῆς εἰρεσίας ἀναφερομένης Plu.<i>Demetr</i>.53, cf. <i>Ant</i>.26.<br /><b class="num">2</b> [[hacer remontar]] ἡ μήτηρ ἀνέφερε τὸ γένος εἰς Ἄλαν Σερβίλιον Plu.<i>Brut</i>.1.<br /><b class="num">IV</b> c. idea de ‘[[de nuevo]]’<br /><b class="num">1</b> [[hacer volver]], [[traer del exilio]] Διὸς υἱοῦ ... τὸ σπέρμα ἐκ τῆς ἀλλοτρίας ἐς τὴν ἑαυτῶν ἀ. Th.5.16.<br /><b class="num">2</b> [[restaurar]], [[devolver a su estado normal]], [[llevar de nuevo]] πόλιν ἐκ πονηρῶν τῶν πραγμάτων Th.8.97, πρὸς ἐλευθερίαν τὸν δῆμον ἀνενεγκεῖν Memn.40.3.<br /><b class="num">3</b> [[reconfortar]], [[reanimar]] λυπούμενον Ἡρακλῆς Ach.Tat.3.8.5, ἑαυτούς Ael.<i>NA</i> 13.12.<br /><b class="num">4</b> [[reconsiderar]], [[recordar]], [[traer a la memoria]], [[evocar]] τὰς πράξεις Isoc.5.32, Σατο[ρνῖ] λον <i>PUniv.Giss</i>.21.10 (II d.C.), ὥσπερ δι' ὀνείρων ἀμαυρὸν αὐτῶν τὸ [[εἶδος]] ἀ. <i>Hom.Clem</i>.M.2.308C<br /><b class="num">•</b>c. gen. τῶν κακῶν App.<i>BC</i> 1.121, ὧν ὑπ' ἀνάγκης ἠδικήθη ..., νῦν ἀναφέρειν App.<i>Pun</i>.93, cf. 112<br /><b class="num">•</b>abs. Pl.<i>Lg</i>.829e, Plu.2.607e.<br /><b class="num">5</b> [[reproducir]], [[tener un parecido]] ἀναφέρειν ἐνίους πρὸς τὸν ἀνδριάντα τοῦ Βρούτου τὴν ὁμοιότητα τῆς ἰδέας que algunos (de la familia) tenían semejanza de aspecto con la estatua de Bruto</i> Posidon.256.<br /><b class="num">V</b> sin mov. [[llevar encima]], [[sobrellevar]], [[soportar]] τοὺς κινδύνους Th.3.38, διαβολάς Plb.1.36.3, πόλεμον Plb.4.45.9, τὰς ἁμαρτίας [[LXX]] <i>Is</i>.53.12, <i>Ep.Hebr</i>.9.28, Ath.Al.M.26.144A.<br /><b class="num">B</b> intr.<br /><b class="num">I</b> <b class="num">1</b>de un camino [[subir]], [[dirigirse hacia arriba]] τὴν εἰς τὸν Πειραιᾶ ἁμαξιτὸν ἀναφέρουσαν X.<i>HG</i> 2.4.10, τὴν πλατεῖαν τὴν ἀπὸ τῆς Βαθείας ἀναφέρουσαν Plb.8.29.1, φάραγξ ἁ ἀναφέρουσα παρὰ τὰ ἐργάσιμα <i>IPr</i>.37.161<br /><b class="num">•</b>astr. en v. med. [[elevarse sobre el horizonte]], [[ascender]] Plb.9.15.8, Hypsicl.80<br /><b class="num">•</b>en gener., en v. med. [[elevarse]], [[ascender]] τὰ ἀναφερόμενα θερμὰ ἐκ τοῦ ὕδατος Arist.<i>Cael</i>.313^a23, εἰς τὸν οὐρανόν <i>Eu.Luc</i>.24.51, cf. Plu.<i>Num</i>.2, Ath.Al.M.26.932A<br /><b class="num">•</b>fig. [[ascender]], [[pasar de un estado a otro superior]] ἐκ μὲν ἀνθρώπων εἰς ἥρωας ... ἀναφέρεσθαι Plu.<i>Rom</i>.28, cf. Chrys.M.58.533.<br /><b class="num">2</b> en v. med. [[exhalar suspiros]], [[hablar entre sollozos]] μνησάμενος δ' ἁδινῶς ἀνενείκατο <i>Il</i>.19.314, ἀνενεικάμενόν τε καὶ ἀναστενάξαντα Hdt.1.86, πολλάκις δὲ ἀναφερόμενον Pl.<i>Ax</i>.365a, ἀνεφερόμην ... ἀναμνησθεὶς Πλάτωνος D.Chr.36.29<br /><b class="num">•</b>[[respirar entrecortadamente]] al recobrarse del llanto, esp. de los niños, Gal.19.80.<br /><b class="num">II</b> en v. med.<br /><b class="num">1</b> [[inscribirse]], [[alistarse]] en el ejército ἀναφερόμενος ἦν ἐν Παννωνίας ἀνωτέρας <i>IGLS</i> 523 (Siria IV d.C.), στρατι[ώτ] ης ἀναφερό[μενος] ἐν κάστροις Διον[υ] σιάδος <i>PGen</i>.48.2 (IV d.C.).<br /><b class="num">2</b> [[referirse]] ἐπὶ τὰς περὶ τούτων ἀταραξίας Phld.<i>Herc</i>.1251.11.14, πρὸς τοὺς κακῶς λύοντας Alex.Aphr.<i>in SE</i> 127.8, εἰς αὐτὸν ἀναφέρεται ... ἡ [[ἄμπελος]] Meth.<i>Symp</i>.10.5.<br /><b class="num">III</b> <b class="num">1</b>[[remontarse]] προγόνων ... ἀναφερόντων εἰς Ἡρακλέα Pl.<i>Tht</i>.175a, en v. med. τὸ δ' Ἡρακλέους τε γένος ... εἰς Περσέα ... ἀναφέρεται Pl.<i>Alc</i>.1.120e.<br /><b class="num">2</b> en v. med. [[originarse]], [[proceder]] ἐκ γὰρ ταύτης ᾗπερ ἐκ πηγῆς ... ἀναφέρεσθαι pues (sucede que) de ella proceden como de una fuente (todos los designios)</i>, Plb.6.2.10.<br /><b class="num">IV</b> [[volver en sí]], [[recobrarse]] τῶ πόματι ἀνέφερον Hdt.3.22, cf. Hp.<i>Aph</i>.2.43, D.16.31, ἐκ τοῦ τραύματος D.H.4.67, ἐκ τῶν ὕπνων Plu.<i>Cam</i>.23, ἐκ τοσούτων ... κυμάτων Eun.<i>Hist</i>.p.227<br /><b class="num">•</b>fig. [[revivir]] ἐκ τῶν παρόντων ἀνέφερε τις ἐλπὶς [[ἀμυδρά]] Plu.<i>Alc</i>.38<br /><b class="num">•</b>en v. med.-pas. ἐπὶ χρόνον [[ἄφθογγος]] ἦν· μόγις δὲ δή κοτε ἀνενειχθείς Hdt.1.116, cf. Theopomp.Com.66, Men.<i>Fr</i>.369, <i>Sic</i>.368.