φρήν: Difference between revisions

|Definition=ἡ, gen. [[φρενός]], pl. [[φρένες]], gen. [[φρενῶν]], dat. [[φρεσί]]: older dat. pl. [[φρασί]] (ν) <span class="title">IG</span>12.971 (vi B. C.), <span class="bibl">Pi.<span class="title">N.</span>3.62</span>, <span class="title">BMus.Inscr.</span>909 (Halic., i B. C.): (v. sub fin.): <span class="sense"><span class="bld">I</span> [[diaphragm]], [[midriff]], κραδία φρένα λακτίζει <span class="bibl">A.<span class="title">Pr.</span>881</span> (anap.); elsewhere always in plural, ἔνθα φρένες ἔρχαται ἀμφ' ἁδινὸν κῆρ <span class="bibl">Il.16.481</span>, cf. <span class="bibl">Hp. <span class="title">VM</span>22</span>, <span class="bibl"><span class="title">Art.</span>41</span>; <b class="b3">τὰς φρένας διάφραγμα εἰς τὸ μέσον αὐτῶν</b> (sc. <b class="b3">τοῦ θώρακος καὶ τοῦ κύτους</b>) τιθέντες <span class="bibl">Pl.<span class="title">Ti.</span>70a</span>; τοῦτο δὲ τὸ διάζωμα καλοῦσί τινες φρένας, ὃ διορίζει τόν τε πλεύμονα καὶ τὴν καρδίαν <span class="bibl">Arist.<span class="title">PA</span>672b11</span>, cf. <span class="bibl"><span class="title">HA</span>496b11</span>, <span class="bibl">506a6</span>; also, in Hom., more vaguely, πρὸς στῆθος ὅθι φρένες ἧπαρ ἔχουσι <span class="bibl">Od.9.301</span>; μένεος φρένες ἀμφὶ μέλαιναι πίμπλαντ' <span class="bibl">Il.1.103</span>, al.; φρένας . . εἰς αὐτὰς τυπείς <span class="bibl">A.<span class="title">Pr.</span>363</span>, cf. <span class="bibl"><span class="title">Eu.</span>159</span> (lyr.). </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> [[heart]], as seat of the passions, e.g. of fear, τρομέοντο δέ οἱ φρένες ἐντός <span class="bibl">Il.10.10</span>; of [[joy]] and [[grief]], φρένα τέρπεσθαι φόρμιγγι <span class="bibl">9.186</span>; γάνυται φρένα [[ποιμήν]] <span class="bibl">13.493</span>; τί σε φρένας ἵκετοπένθος; <span class="bibl">1.362</span>; ἄχος πύκασε φρένας <span class="bibl">8.124</span>; ἔρως φρένας ἀμφεκάλυψε <span class="bibl">3.442</span>; of anger, <span class="bibl">Od.6.147</span>; of courage, ἕνα φρεσὶ θυμὸν ἔχοντες <span class="bibl">Il. 13.487</span>; ἐς φρένα θυμὸς ἀγέρθη <span class="bibl">22.475</span>, cf. <span class="bibl">8.202</span>, etc.; of bodily appetites, such as [[hunger]], etc., <span class="bibl">11.89</span>: the shades of the dead are without it, ψυχὴ καὶ εἴδωλον, ἀτὰρ φρένες οὐκ ἔνι πάμπαν <span class="bibl">23.104</span> (exc. the shade of [[Teiresias]], <span class="bibl">Od.10.493</span>): so generally in Poets, φρενὸς ἔνδοθεν ἄλγεα κεῖται Sol. ap. <span class="bibl">Arist.<span class="title">Ath.</span>5.2</span>; κῆλα δαιμόνων θέλγει φρένας <span class="bibl">Pi.<span class="title">P.</span>1.12</span>; [[φόβος]] μ' ἔχει φρένας <span class="bibl">A.<span class="title">Supp.</span>379</span>; μαινομένα φρενί <span class="bibl">Id.<span class="title">Th.</span>484</span> (lyr.); στυγεῖν μιᾷ φρενί <span class="bibl">Id.<span class="title">Eu.</span>986</span> (lyr.); Διὸς γὰρ δυσπαραίτητοι φ. <span class="bibl">Id.<span class="title">Pr.</span>34</span>; [[ἐκ φρενός]] = [[from one's very heart]], [[ὁ ἐκ φρενὸς λόγος]] a [[sincere]] [[speech]], <span class="bibl">Id.<span class="title">Ch.</span>107</span>; [[ἐτύμως]] δακρυχέων ἐκ φρενός <span class="bibl">Id.<span class="title">Th.</span>919</span> (lyr.); <b class="b3">οὐκ ἀπ' ἄκρας φρενός</b> not [[superficially]] and [[carelessly]], <span class="bibl">Id.<span class="title">Ag.</span>805</span> (anap.); <b class="b3">φρενὸς ἐκ φιλίας</b> ib.<span class="bibl">1515</span> (anap.), cf. <span class="bibl">546</span>; [[φῦσαι φρένας]] = to [[produce a haughty spirit]], <span class="bibl">S.<span class="title">El.</span>1463</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">3</span> [[mind]], as seat of the mental faculties, perception, thought, ἔγνω ᾗσιν ἐνὶ φ. <span class="bibl">Il.22.296</span>; μή μοι ταῦτα νόει φρεσί <span class="bibl">9.600</span>; <b class="b3">μετὰ φρεσὶ μερμηρίξαι, βάλλεσθαι</b>, <span class="bibl">Od.10.438</span>, <span class="bibl">Il.9.434</span>; ἴδμεν ἐνὶ φρεσίν <span class="bibl">2.301</span>; <b class="b3">τῷ γὰρ ἐπὶ φρεσί θῆκε</b> [[put]] in his [[mind]], [[suggest]]ed it, <span class="bibl">1.55</span>; σφῶϊν δ' ὧδε θεῶν τις ἐνὶ φρεσὶ ποιήσειεν <span class="bibl">13.55</span>; <b class="b3">ἐν φρεσὶ θέσθε ἕκαστος</b> ib.<span class="bibl">121</span>, cf. <span class="bibl">1.297</span>, etc.; <b class="b3">φρένας παραπεῖσαι, πείθειν</b>, <span class="bibl">7.120</span>, <span class="bibl">16.842</span>; <b class="b3">ἐπιγνάμπτει φρένας</b> ([[varia lectio|v.l.]] for [[νόον]]) ἐσθλῶν <span class="bibl">9.514</span>; Διὸς ἐτράπετο φρήν <span class="bibl">10.45</span>; <b class="b3">ἀνὴρ φρένας ἀφνειός</b> [[rich]] (only) in his [[imagination]], <span class="bibl">Hes.<span class="title">Op.</span>455</span>; <b class="b3">ὀρθᾷ, ἐλευθέρᾳ φρενί</b>, <span class="bibl">Pi.<span class="title">O.</span>8.24</span>, <span class="bibl"><span class="title">P.</span>2.57</span>; φρένες γὰρ αὐτοῦ θυμὸν ᾠακοστρόφουν <span class="bibl">A.<span class="title">Pers.</span> 767</span>; ἡ γλῶσσ' ὀμώμοχ', ἡ δὲ φ. ἀνώμοτος <span class="bibl">E.<span class="title">Hipp.</span>612</span>; κατὰ φρένα καὶ κατὰ θυμόν <span class="bibl">Il.1.193</span>, al.: pl., [[wits]], Κύκλωπα περὶ φρένας ἤλυθε οἶνος <span class="bibl">Od.9.362</span>, cf.<span class="bibl">454</span>, <span class="bibl">18.331</span>; πλήγη φρένας ἂς πάρος εἶχεν <span class="bibl">Il.13.394</span>; ἐκ γὰρ πλήγη φρένας <span class="bibl">16.403</span>; βλάπτε φρένας Ζεὺς ἡμετέρας <span class="bibl">15.724</span>; ἐξ… τοι θεοὶ φρένας ὤλεσαν <span class="bibl">7.360</span>; <b class="b3">φρένας ἄφρων, φρένας ἠλέ</b> or [[ἠλεέ]], <span class="bibl">4.104</span>, <span class="bibl">15.128</span>, <span class="bibl">Od.2.243</span>: of losing one's [[wits]], <b class="b3">φρενῶν ἀφεστάναι, ἐκστῆναι, μεθεστάναι</b>, <span class="bibl">S.<span class="title">Ph.</span>865</span>, <span class="bibl">E.<span class="title">Or.</span>1021</span>, <span class="bibl"><span class="title">Ba.</span>944</span>; τὰς φρένας [[ἐκβάλλειν]] <span class="bibl">S.<span class="title">Ant.</span>648</span>; ἔξω φρενῶν <span class="bibl">Pi.<span class="title">O.</span>7.47</span>; φρενῶν οὐκ ἔνδον ὤν <span class="bibl">E.<span class="title">Heracl.</span> 709</span>; φρενῶν κεκομμένος <span class="bibl">A.<span class="title">Ag.</span>479</span> (lyr.); κενός <span class="bibl">S.<span class="title">Ant.</span>754</span>; τητώμενοι <span class="bibl">Id.<span class="title">El.</span>1326</span>; [[ἔξεδρος|ἔξεδροι]], [[παράκοπος|παράκοποι]], <span class="bibl">E.<span class="title">Hipp.</span>935</span>, <span class="bibl"><span class="title">Ba.</span>33</span>; ποῦ ποτ' εἶ φρενῶν; <span class="bibl">S.<span class="title">El.</span>390</span>; φρένες διάστροφοι <span class="bibl">A.<span class="title">Pr.</span>673</span>, <span class="bibl">S.<span class="title">Aj.</span>447</span>; μαργότης φρενῶν <span class="bibl">Id.<span class="title">Fr.</span>846</span>; [[ἀνακίνησις]] φρενῶν <span class="bibl">Id.<span class="title">OT</span>727</span>, etc.; of persons in their senses, ἐπήβολος φρενῶν <span class="bibl">Id.<span class="title">Ant.</span>492</span>; ἀνδρὸς νοῦν ἔχοντος καὶ φρένας <span class="bibl">Ar.<span class="title">Ra.</span>535</span> (lyr.) (so in later Prose, οἱ φρένας ἔχοντες <span class="bibl">Phld.<span class="title">Po.</span>5.19</span>, <span class="title">Rh.</span>1.240S.; <b class="b3">οἱ τῶν σοφιστῶν τὰς κοινὰς φρένας ἔχοντες</b> ib.202S.); also ἔσω φρενῶν λέγειν <span class="bibl">A.<span class="title">Ag.</span>1052</span>; γράφου φρενῶν ἔσω <span class="bibl">S.<span class="title">Ph.</span>1325</span>; τῆς λεπτότητος τῶν φρένων <span class="bibl">Ar.<span class="title">Nu.</span>153</span>; [[φρένες]], opp. [[σῶμα]], <span class="bibl">Hdt.3.134</span>; so αἱ σάρκες αἱ κεναὶ φρενῶν <span class="bibl">E.<span class="title">El.</span>387</span>; attributed to animals, μετὰ φρεσὶ γίγνεται ἀλκή <span class="bibl">Il.4.245</span>, cf. <span class="bibl">16.157</span>, etc.—The word is not common in early Prose, τίς αὐτῶν νόος ἢ φρήν; <span class="bibl">Heraclit.104</span>; [[συμφορὰ τῶν φρένων]], i.e. [[madness]], <span class="bibl">And.2.7</span>; παραλλάττει τῶν φρένων <span class="bibl">Lys.<span class="title">Fr.</span>90</span>; καρποῦ μὲν [[ἀφθονία]] φρενῶν δὲ [[ἀφορία]] <span class="bibl">X.<span class="title">Smp.</span>4.55</span>; νοῦς καὶ φρένες <span class="bibl">D.18.324</span>, cf. <span class="bibl">25.33</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">4</span> [[will]], [[purpose]], οὔ τι Διὸς βέομαι φρεσίν <span class="bibl">Il.15.194</span>; σῆς ἀπεστάτουν φ. <span class="bibl">S.<span class="title">Ant.</span>993</span>, cf.<span class="bibl"><span class="title">OC</span>1182</span>.—In usage there is little or no distinction observable between sg. and pl., but the sg. is not found in Prose (exc. Heraclit. [[l.c.]]) or Com. (exc. in paratrag., <span class="bibl">Ar. <span class="title">Ra.</span>886</span>).</span>

|sltr=[[φρήν]] ([[φρήν]], φρενός, φρενί, φρένα, [[φρήν]], φρένες, φρενῶν, φρᾰσί（ν), φρένεσσιν, φρεσίν) <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>a</b> pl., [[midriff]] ὁ καρτερὸς [[Αἴας]] ἔπαξε διὰ φρενῶν λευρὸν [[ξίφος]] (N. 7.26) <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>b</b><br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>I</b> s., [[spirit]], [[soul]] [[τίνα]] βάλλομεν ἐκ μαλθακᾶς [[αὖτε]] φρενὸς εὐκλέας ὀιστοὺς ἱέντες; (O. 2.90) [[νέκταρ]] χυτόν, γλυκὺν καρπὸν φρενός (i. e. τὸν ὕμνον) (O. 7.8) ὀρθᾷ διακρίνειν φρενὶ δυσπαλές (O. 8.24) ἀνάγνωτέ μοι Ἀρχεστράτου παῖδα, [[πόθι]] φρενὸς ἐμᾶς γέγραπται (O. 10.2) ἐλευθέρᾳ φρενὶ (P. 2.57) αἰδοιότατον [[γέρας]] τεᾷ [[τοῦτο]] μειγνύμενον φρενί (i. e. τίν, φρονίμῳ ὄντι, Fennel) (P. 5.19) ἀταρβεῖ φρενί (P. 5.51) Μεσσανίου δὲ γέροντος δονηθεῖσα φρὴν βόασε παῖδα ὅν (P. 6.36) [[γλυκεῖα]] δὲ φρὴν καὶ συμπόταισιν ὁμιλεῖν (P. 6.52) πράσσει γὰρ ἔργῳ μὲν [[σθένος]], βουλαῖσι δὲ [[φρήν]] (ὁ [[νοῦς]] Σ.) (N. 1.27) ([[ῥῆμα]]) [[ὅ τι]] κε σὺν Χαρίτων τύχᾳ [[γλῶσσα]] φρενὸς ἐξέλοι βαθείας (N. 4.8) Ζεῦ πάτερ, [[τῶν]] μὰν [[ἔραται]] φρενί, [[σιγᾷ]] οἱ [[στόμα]] (N. 10.29) “ἔα, [[φρήν]], κυπάρισσον, ἔα δὲ νομὸν Περιδάιον (Pae. 4.50) ἐκ φρεν[ός (supp. Snell) Πα. 7A. 5. καλάμῳ συνάγεν θρόον μήδεσί τε φρενὸς ὑμετέραν [[χάριν]] (Pae. 9.37) οὐ γὰρ ἔσθ' [[ὅπως]] τὰ [[θεῶν]] βουλεύματ ἐρευνάσει βροτέᾳ φρενί fr. 61. 4. ]ασίᾳ φρενί fr. 173. 5. βροτεᾶν φρένα κράτιστον φρενῶν (sc. χρυσόν: conicias [[κέντρον]], Snell) fr. 222. 3.<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>II</b> pl., wits, senses δαμέντα φρένας ἱμέρῳ (O. 1.41) ἀμφὶ δ' ἀνθρώπων φρασὶν ἀμπλακίαι κρέμανται (O. 7.24) αἱ δὲ φρενῶν ταραχαὶ παρέπλαγξαν καὶ σοφόν (O. 7.30) καὶ παρέλκει πραγμάτων ὀρθὸν ὁδὸν [[ἔξω]] φρενῶν (sc. [[λάθα]]) (O. 7.47) [[σάφα]] δαεὶς ἅ τε οἱ πατέρων ὀρθαὶ φρένες ἐξ ἀγαθῶν ἔχρεον (O. 7.91) κουφότεραι γὰρ ἀπειράτων φρένες (O. 8.61) κῆλα δὲ καὶ δαιμόνων θέλγει φρένας (P. 1.12) μαινομέναις φρασὶν (P. 2.26) ὁ δὲ [[Ῥαδάμανθυς]] εὖ πέπραγεν [[ὅτι]] φρενῶν [[ἔλαχε]] καρπὸν ἀμώμητον (P. 2.73) ἀμπλακίαισι φρενῶν (P. 3.13) θναταῖς φρασὶν (Boeckh: φρεσὶν codd.) (P. 3.59) τὸν δ' ἀμφέποντ αἰεὶ φρασὶν δαίμον ἀσκήσω (P. 3.108) “[[τῶν]] δ' ἐλάθοντο φρένες” (P. 4.41) “Πελίαν ἄθεμιν λευκαῖς πιθήσαντα φρασὶν” (P. 4.109) “ἐντὶ μὲν θνατῶν φρένες ὠκύτεραι [[κέρδος]] αἰνῆσαι” (P. 4.139) αὐτὰν ἐν φρασὶ καιομέναν (P. 4.219) “φόβῳ δ' οὐ κεχείμανται φρένες” (P. 9.32) καὶ γὰρ ἑτέροις ἑτέρων ἔρωτες ἔκνιξαν φρένας (P. 10.60) [[οὐδέ]] [[μίν]] ποτε [[φόβος]] [[ἀνδροδάμας]] ἔπαυσεν ἀκμὰν φρενῶν (N. 3.39) ἐν φρασὶ πάξαιθ' [[ὅπως]] σφίσι μὴ [[κοίρανος]] μόλοι (N. 3.62) σύνεσιν [[οὐκ]] ἀποβλάπτει φρενῶν (sc. [[Μοῖρα]]) (N. 7.60) πατρὶ δ' Ἀδράστοιο Λυγκεῖ τε φρενῶν καρπὸν εὐθείᾳ συνάρμοξεν δίκᾳ ( [[experience]], Fennel) (N. 10.12) [[ὅτι]] φθονεραὶ θνατῶν φρένας ἀμφικρέμανται ἐλπίδες (I. 2.43) εἴ [[τις]] [[ἀνδρῶν]] κατέχει φρασὶν αἰανῆ κόρον (I. 3.2) πλαγίαις δὲ φρένεσσιν [[οὐχ]] [[ὁμῶς]] πάντα χρόνον θάλλων ὁμιλεῖ (sc. [[ὄλβος]]) (I. 3.5) [[γλῶσσα]] δ' [[οὐκ]] [[ἔξω]] φρενῶν (i. e. his words are at [[one]] [[with]] his thoughts) (I. 6.72) τυφλα[ὶ γὰ]ρ [[ἀνδρῶν]] φρένες Πα. 7B. 18. ἀέξονται φρένας ἀμπελίνοις τόξοις δαμέντες fr. 124. 11.<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>c</b> [[soul]] of the [[dead]] θανόντων μὲν ἐνθάδ' αὐτίκ ἀπάλαμνοι φρένες ποινὰς ἔτεισαν (O. 2.58) <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>d</b> fragg. ]έναν φρε[ν (supp. Lobel) fr. 169. 22. ]λισφρασι[ P. Oxy. 1792, fr. 4.

|ftr='''φρήν''': -ενός (poet. seit Il.)<br />{phrḗn}<br />'''Forms''': pl. φρένες, -ενῶν, Dat. auch -ασί (altatt. Epigr. VI^a, Pi.)<br />'''Grammar''': f.<br />'''Meaning''': [[Zwerchfell]], auch als Sitz aller Seelentätigkeit, [[Sinn]], [[Seele]], [[Geist]], [[Verstand]], [[Herz]] (seit Il.).<br />'''Composita''': Kompp., z.B. [[φρενοβλαβής]] [[am Verstande verletzt]], [[töricht]], [[wahnsinnig]] (Hdt., Eup. u.a.), [[φρενήρης]] [[bei Sinnen]] (Hdt. usw.; Leumann Hom. Wörter 66), [[μετάφρενον]] n. [[was hinter dem Zwerchfell liegt]], [[der obere Teil des Rückens]], [[der Rücken]] (vorw. ep. seit Il.; Sommer Nominalkomp. 115 m. A.1). — Mit Abtönung, unbeschränkt produktiv, -φρων, z.B. [[ἄφρων]] [[von Sinnen]], [[töricht]] (seit Il.) mit [[ἀφραίνω]], [[ἀφρονέω]], [[ἀφροσύνη]] u.a., [[εὔφρων]], ep. ἐΰ-φρων [[mit fröhlichem Sinn]], [[heiter]], [[erfreuend]], [[freundlich]] (seit Il.) mit εὐφραίνομαι, -αίνω, [[ἐϋφρονέων]] (Ptz.), [[εὐφροσύνη]] usw. (ausführlich über den Gebrauch bei Hom. Latacz Zum Wortfeld "Freude" [1966] 161ff.); zu [[εὐφρόνη]] [[Nacht]] s. bes.; [[πρόφρων]] "mit dem Geist nach vorn’, [[aus eigenem Antrieb]], [[geneigt]], [[wohlwollend]] (ep. poet. seit Il.), f. [[πρόφρασσα]] nach ἕκασσα (Hom.); [[σώφρων]] s. [[σῶς]].<br />'''Derivative''': Ableitungen. 1. [[φρενῖτις]] (sc. [[νόσος]]) f. [[Geisteskrankheit]], [[Wahnsinn]], [[Gehirnentzündung]] mit -ιτικός (Mediz. seit Hp. u.a.). -ιτιάω, -ιτίασις, -ιτίζω, -ιτισμός (sp.; Redard 103). 2. -όω [[zur Vernunft bringen]], [[belehren]] (Trag. u.a.) mit -ώσει· νουθετήσει und -ωτήριον· [[παραίνεσις]] H. — 3. [[φρονέω]] (κατα-, παρα-, συν-u.a.) [[gesinnt sein]], [[denken]], [[verständig sein]] (seit Il.). aus den zahlreichen Denominativa (Dekomposita) verselbständigt: [[ἀφρονέω]], [[ὁμοφρονέω]] usw. (: ἄ-, [[ὁμόφρων]]); ausführlich Leumann Hom. Wörter 115ff., dazu Ruijgh L’élém. ach. 105f. Davon [[φρόνημα]] (κατα- u.a.), -ηματίας, -ηματώδης, -ηματίζομαι. -ηματισμός; -ησις (κατα-, παρα- u.a.), -ητικός. Auch, als Rückbildung: 4. [[φρόνις]] f. [[Einsicht]], [[Kunde]] (γ 244, δ 258, Lyk., Opp.), woneben das gewöhnliche [[φρόνιμος]] [[einsichtsvoll]], [[verständig]] (ion. att.; Arbenz 35 u. 38); PN Φρονίμη Mutter des Battos, des Gründers von Kyrene (Hdt. 4, 154), mit -ιμότης, -ιμώδης, -ιμεύομαι, -ίμευμα, -ίμευσις (sp.); somit [[φρόνις]] Rückbildung aus [[φρόνιμος]], das seinerseits zu [[φρονέω]] wie [[δόκιμος]] zu [[δοκέω]] u.a. (Leumann a. O.)? — Dazu noch mit τ-Suffix: 5. der PN Φρόντις, -ιν, -ιδι m. u. f. (γ 282, ''P'' 40; dazu Picard Rev. Arch. 6. sér. 16, 5ff.; wie [[μάντις]], [[πόρτις]]). 6. [[φροντίζω]] (ἐκ-, συν- u.a.) [[sinnen]], [[nachdenken]], [[sorgen]], [[besorgen]] (seit Thgn., Sapph.), das zu [[φρονέω]] gebildet sein kann nach Vorbildern wie [[ἐρατίζω]] (: [[ἐρατός]]): [[ἔραμαι]], φαντάζομαι ([[ἄφαντος]], -[[φάντης]]): φαίνομαι, φανῆναι, [[ὀνοτάζω]] (: [[ὀνοτός]]): [[ὄνομαι]]; zu den Verba auf -τάζω, -[[τίζω]] noch Schwyzer 706. Wenn diese Analyse richtig ist, gesellt sich zu [[φροντίζω]] als Rückbildung 7. [[φροντίς]], -ίδος f. [[Nachdenken]], [[Sorge]], [[Besorgnis]] (Simon., Pi., A. usw.). Anders über [[φροντίς]] Georgacas Glotta 36, 188: aus *φροντρίς (zu *φροντήρ) dissimiliert. Von [[φροντίζω]] noch [[φρόντισμα]], -τισις, -τιστής, -τίστρια, -τιστήριον, -τιστικός. — Für sich steht φρανίζειν· σωφρονίζειν H.; alte Schwundstufe wie [[φρασί]], [[ἀφραίνω]] ? — Zu [[φρήν]] im Verhältnis zu [[πραπίδες]], [[θυμός]], [[ψυχή]] usw. v. Wilamowitz Die Heimkehr des Odysseus (1927) 191 ff., Lorentzatos Αθηνᾶ 35, 3ff.; auch Magnien REGr. 40, 117ff. (von Wahrmann Glotta 19, 214 abgelehnt), Onians The origins of Eur. thought 23 ff. (mit kühnen, z.T. unwahrscheinlichen Interpretationen), Harrison The Phoenix 14, 64ff. u. 73ff.<br />'''Etymology''': Zur Bildung vgl. die Körperteilbenennungen [[αὐχήν]], -ένος, [[ἀδήν]], -ένος und das ablautlose [[σπλήν]], -ηνός. Ein Rest der Schwundstufe ist im Dat. pl. [[φρασί]] (älter auch *φρανός usw.? Schwyzer 569) und in den Jotverben vom Typus [[ἀφραίνω]] erhalten. — Ohne überzeugende Etymologie. Semantisch bestechend ist die Verknüpfung mit [[φράσσω]] [[umzäunen]], [[sperren]] (Bréal MSL 15, 343; ähnlich schon Sonne KZ 12, 296; von Kretschmer Glotta 3, 339 abgelehnt). Die Etymologie setzt jedoch voraus, erstens daß φρακ-(φραγ-) in [[φράσσω]] die Schwundstufe eines nasalierten *φρεγκ- (< idg. *''bhrenk''-) repräsentiert (so schon Zupitza KZ 36, 56 und Wiedemann BB 27, 231 ff. mit unhaltbaren Folgerungen), zweitens daß ein dehnstufiger asigmatischer Nom. *''bhrēnk'' schon früh, nach Verlust des auslautenden Gutturals, in die ''n''-Stämme eingegliedert wäre. Ein ähnliches Problem bietet [[σπλήν]] (s.d.) gegenüber σπλάγχνα. —Andere Versuche: zu [[πορφύρω]], [[φύρω]] (Brugmann Curt. Stud. 9, 376 A.); zu awno. ''grunr'' [[Verdacht]] (Fick 1,417); zu got. ''brunjo'' ’[[θώραξ]]’ (Wiedemann BB 27, 236ff.); weitere Lit. bei Bq. Noch anders Machek Stud. in hon. Dečev 54: zu čech. ''bránice'' [[Häutchen]], [[das die Leber umschließt]] (mit Ablehnung der naheliegenden Verbindung mit ''brániti'' [[schützen]]); ''bran''wäre — φρων-. — An [[φρήν]] [[Sinn]] schließt sich semantisch ungesucht φράζομαι [[sinnen]] mit dem akt. (kausativen) Aor. [[πέφραδε]] (so schon Doederlein, Fick u. a., s. Wiedemann a. O.). Eine mit -δ- erweiterte Schwundstufe φραδ- hat manche Gegenstücke (s. [[φράζομαι]]), weshalb diese Etymologie auch formal ohne Bedenken ist.<br />'''Page''' 2,1041-1043