3,274,752
edits
διάνοια: Difference between revisions
From LSJ
m
Text replacement - "(?s)({{elru\n\|elrutext.*}}\n)({{.*}}\n)({{pape.*}})" to "$3 $1$2"
m (Text replacement - "(sc. " to "(''sc.'' ") |
m (Text replacement - "(?s)({{elru\n\|elrutext.*}}\n)({{.*}}\n)({{pape.*}})" to "$3 $1$2") |
||
| Line 18: | Line 18: | ||
{{elnl | {{elnl | ||
|elnltext=διάνοια -ας, ἡ [διανοέω] het denken, gedachten:; μετὰ... τὴν διάνοιαν ταύτην na die gedachten Hdt. 1.46.2; ὁ μὲν ἐντὸς τῆς ψυχῆς πρὸς αὑτὴν διάλογος... τοῦτ’ αὐτὸ ἡμῖν ἐπωνομάσθη διάνοια het inwendige gesprek van de ziel met zichzelf... dat is door ons ‘[[denken]]’ genoemd Plat. Sph. 263e; met ἐπί + dat.: ἀλλ᾽οὐκ ἐπὶ τούτῳ τὴν διάνοιαν ἔσχον daarop waren mijn gedachten niet gericht Isocr. 5.14. denkvermogen, verstand. idee, gedachte:; ἀπὸ τῆς αὐτῆς διανοίας vanuit dezelfde gedachte Dem. 18.210; met AcI:; ἥδε διάνοια μηδ᾽ ἂν θεόν μιν μηδένα δύνασθαι παῦσαι τῆς βασιληίης deze gedachte, namelijk dat zelfs geen enkele god hem zou kunnen doen stoppen met zijn koningschap Hdt. 2.169.2; met inf. subst.: τοῦ ὑπαπιέναι τὴν διάνοιαν ἔχειν van plan zijn te vertrekken Thuc. 5.9.6. betekenis:. τῶν ὀνομάτων van woorden Plat. Crat. 418a. | |elnltext=διάνοια -ας, ἡ [διανοέω] het denken, gedachten:; μετὰ... τὴν διάνοιαν ταύτην na die gedachten Hdt. 1.46.2; ὁ μὲν ἐντὸς τῆς ψυχῆς πρὸς αὑτὴν διάλογος... τοῦτ’ αὐτὸ ἡμῖν ἐπωνομάσθη διάνοια het inwendige gesprek van de ziel met zichzelf... dat is door ons ‘[[denken]]’ genoemd Plat. Sph. 263e; met ἐπί + dat.: ἀλλ᾽οὐκ ἐπὶ τούτῳ τὴν διάνοιαν ἔσχον daarop waren mijn gedachten niet gericht Isocr. 5.14. denkvermogen, verstand. idee, gedachte:; ἀπὸ τῆς αὐτῆς διανοίας vanuit dezelfde gedachte Dem. 18.210; met AcI:; ἥδε διάνοια μηδ᾽ ἂν θεόν μιν μηδένα δύνασθαι παῦσαι τῆς βασιληίης deze gedachte, namelijk dat zelfs geen enkele god hem zou kunnen doen stoppen met zijn koningschap Hdt. 2.169.2; met inf. subst.: τοῦ ὑπαπιέναι τὴν διάνοιαν ἔχειν van plan zijn te vertrekken Thuc. 5.9.6. betekenis:. τῶν ὀνομάτων van woorden Plat. Crat. 418a. | ||
}} | |||
{{pape | |||
|ptext=(auch διανοία, bei alten Dichtern. nach Ael. Dion. bei Eust.), ἡ,<br><b class="num">1</b> <i>das [[Nachdenken]], die [[Denkkraft]], der [[Verstand]], [[Geist]]</i>, im <span class="ggns">Gegensatz</span> von [[σῶμα]], Plat. <i>Tim</i>. 88a, <i>Theaet</i>. 173e, <i>Rep</i>. II.371d; ὁ τῆς διανοίας [[λογισμός]], <i>Phaed</i>. 79a; vgl. Xen. <i>Mem</i>. 3.12.6, 4.8.1. Bei Isocr. 4.50, [[Ἕλλην]] [[ὄνομα]] τῆς διανοίας, οὐ τοῦ γένους, steht [[nachher]] [[dafür]] [[παίδευσις]]. – <i>[[Denkart]], [[Gesinnung]]</i>, ὁ ἐντὸς τῆς ψυχῆς πρὸς αὑτὴν [[διάλογος]], nach Plat. <i>Soph</i>. 263e; ὤλοντ' ἀσεβεῖ διανοίᾳ Aesch. <i>Spt</i>. 831; νεανικοὶ καὶ μεγαλοπρεπεῖς τὰς διανοίας Plat. <i>Rep</i>. VI.503c; Xen. <i>Apol</i>. 2.<br><b class="num">2</b> <i>[[Vorhaben]], [[Entschluß]]</i>; Her. 8.97; Thuc. oft, διάνοιαν ἔχειν, sequ. inf., = διανοοῦμαι, 5.9; ἦν αὐτῶν ἡ δ. κακώσειν 4.58; πρὸς τῷ φιλεῖν τὴν διάνοιαν ἔχων Anaxipp. Ath. IX.404 (v. 37); – <i>das [[Gedachte]], der [[Gedanke]]</i>, auch plur.; πολλαὶ καὶ καλαὶ διάνοιαι περὶ Ὁμήρου Plat. <i>Ion</i> 530d; τὴν διάνοιαν ἔχειν ἐπί τινι, auf etwas [[bedacht]] sein, Isocr. 5.14. <span class="ggns">Gegensatz</span> [[λόγος]], 4.130.<br><b class="num">3</b> <i>Sinn, [[Bedeutung]] eines [[Wortes]]</i>; ὀνομάτων, Plat. <i>Crat</i>. 418a; <i>Critia</i>. 113a; Lys. 10.7. Vgl. noch Arist. <i>poet</i>. 6, <i>anim</i>. 3.10, <i>metaph</i>. 5.1. | |||
}} | }} | ||
{{elru | {{elru | ||
| Line 48: | Line 51: | ||
{{mantoulidis | {{mantoulidis | ||
|mantxt=(=[[σκέψη]], [[σκοπός]], διανόηση, [[ἔννοια]]). Ἀπό τό [[ρῆμα]] διανόομαι – οῦμαι (=[[σκέπτομαι]]) (διά + [[νοῦς]]), ἀπό ὅπου καί τά παράγωγα: [[διανόημα]], [[διανόησις]], [[διανοητέον]], [[διανοητός]], [[ἀδιανόητος]], [[διανοητικός]]. | |mantxt=(=[[σκέψη]], [[σκοπός]], διανόηση, [[ἔννοια]]). Ἀπό τό [[ρῆμα]] διανόομαι – οῦμαι (=[[σκέπτομαι]]) (διά + [[νοῦς]]), ἀπό ὅπου καί τά παράγωγα: [[διανόημα]], [[διανόησις]], [[διανοητέον]], [[διανοητός]], [[ἀδιανόητος]], [[διανοητικός]]. | ||
}} | }} | ||
