Anonymous

ὕδωρ: Difference between revisions

From LSJ
No change in size ,  30 November 2022
m
Text replacement - "(?s)({{elru\n\|elrutext.*}}\n)({{.*}}\n)({{pape.*}})" to "$3 $1$2"
m (Text replacement - "(*UTF)(*UCP)(\(=)(\w+)(\))" to "$1$2$3")
m (Text replacement - "(?s)({{elru\n\|elrutext.*}}\n)({{.*}}\n)({{pape.*}})" to "$3 $1$2")
Line 12: Line 12:
{{bailly
{{bailly
|btext=ὕδατος (τό) :<br />eau :<br /><b>I.</b> <i>en gén.</i><br /><b>II.</b> <i>particul.</i> :<br /><b>1</b> [[eau de mer]];<br /><b>2</b> [[eau de fleuve]], [[de rivière]];<br /><b>3</b> [[eau de source]];<br /><b>4</b> eau potable ; <i>◊ [[proverb|prov.]]</i> [[ὕδωρ]] πίνειν boire de l'eau, <i>càd</i> être insipide <i>ou</i> inerte, être incapables de grandes pensées, de grands sentiments, <i>etc.</i><br /><b>5</b> [[eau pour se laver]];<br /><b>6</b> [[eau pour se baigner]];<br /><b>7</b> eau, comme élément, <i>p. opp. à</i> [[γῆ]] : γῆν καὶ [[ὕδωρ]] αἰτεῖν HDT demander la terre et l'eau, en signe de domination ; γῆν καὶ [[ὕδωρ]] διδόναι HDT donner la terre et l'eau, <i>càd</i> se soumettre ; <i>◊ [[proverb|prov.]]</i> καθ’ ὕδατος γράφειν LUC écrire sur l'eau, <i>càd</i> faire de vains efforts, se donner une peine inutile;<br /><b>8</b> [[eau de pluie]];<br /><b>9</b> eau de la clepsydre (v. [[κλεψύδρα]]) : [[ἐν]] [[τῷ]] ἐμῷ ὕδατι DÉM pendant l'écoulement de mon eau, <i>càd</i> pendant le temps qui m'était mesuré par la clepsydre ; ἀποδιδόναι τινὶ τὸ [[ὕδωρ]] DÉM donner la parole à qqn ; ὑπὲρ τὸ ἐγχεόμενον [[ὕδωρ]] au delà de l'eau versée, <i>càd</i> du temps accordé;<br /><b>10</b> sueur : [[ἐν]] ὕδατι βρέχεσθαι HDT être mouillé, inondé de sueur.<br />'''Étymologie:''' R. Ὑδ, mouiller ; cf. <i>lat.</i> unda, <i>skr.</i> udnás, <i>hitt.</i> wadar, <i>got.</i> wato &gt; wazzar &gt; Wasser, water.
|btext=ὕδατος (τό) :<br />eau :<br /><b>I.</b> <i>en gén.</i><br /><b>II.</b> <i>particul.</i> :<br /><b>1</b> [[eau de mer]];<br /><b>2</b> [[eau de fleuve]], [[de rivière]];<br /><b>3</b> [[eau de source]];<br /><b>4</b> eau potable ; <i>◊ [[proverb|prov.]]</i> [[ὕδωρ]] πίνειν boire de l'eau, <i>càd</i> être insipide <i>ou</i> inerte, être incapables de grandes pensées, de grands sentiments, <i>etc.</i><br /><b>5</b> [[eau pour se laver]];<br /><b>6</b> [[eau pour se baigner]];<br /><b>7</b> eau, comme élément, <i>p. opp. à</i> [[γῆ]] : γῆν καὶ [[ὕδωρ]] αἰτεῖν HDT demander la terre et l'eau, en signe de domination ; γῆν καὶ [[ὕδωρ]] διδόναι HDT donner la terre et l'eau, <i>càd</i> se soumettre ; <i>◊ [[proverb|prov.]]</i> καθ’ ὕδατος γράφειν LUC écrire sur l'eau, <i>càd</i> faire de vains efforts, se donner une peine inutile;<br /><b>8</b> [[eau de pluie]];<br /><b>9</b> eau de la clepsydre (v. [[κλεψύδρα]]) : [[ἐν]] [[τῷ]] ἐμῷ ὕδατι DÉM pendant l'écoulement de mon eau, <i>càd</i> pendant le temps qui m'était mesuré par la clepsydre ; ἀποδιδόναι τινὶ τὸ [[ὕδωρ]] DÉM donner la parole à qqn ; ὑπὲρ τὸ ἐγχεόμενον [[ὕδωρ]] au delà de l'eau versée, <i>càd</i> du temps accordé;<br /><b>10</b> sueur : [[ἐν]] ὕδατι βρέχεσθαι HDT être mouillé, inondé de sueur.<br />'''Étymologie:''' R. Ὑδ, mouiller ; cf. <i>lat.</i> unda, <i>skr.</i> udnás, <i>hitt.</i> wadar, <i>got.</i> wato &gt; wazzar &gt; Wasser, water.
}}
{{pape
|ptext=τό, gen. ὕδατος, dat. ep. auch ὕδει, Hes. <i>O</i>. 61, wozu Callim. fr. 466 den nom. [[ὕδος]] [[gemacht]] hat (ὕω), <i>das [[Wasser]]</i>, eigtl. <i>[[Regenwasser]]</i>, wie <i>Il</i>. 16.385 und Pind. οὐρανίων ὑδάτων ὀμβρίων, παίδων Νεφέλας, <i>Ol</i>. 10.2; und so auch [[später]], ὗσαι ὕδατι Her. 1.87; γίγνεται, ἐπιγίγνεται [[ὕδωρ]], 8.12, 13; τὸ [[ὕδωρ]] τὸ γιγνόμενον τῆς νυκτός, Thuc. 2.5, vgl. 4.75; τῶν ἐκ Διὸς ὑδάτων, Plat. <i>Legg</i>. VI.761a; τοῖς Διὸς [[ὕδασι]] χρώμενος, <i>Critia</i>. 113e; auch ὑδωρ ἐξ οὐρανοῦ πολὺ ἦν, Xen. <i>An</i>. 4.2.2; vgl. Thuc. 2.77; Arr. <i>An</i>. 3.3.6; dah. [[Ζεύς]] od. ὁ θεὸς ποιεῖ ὑδωρ, <i>macht [[Wasser]], läßt [[regnen]]</i>, Ar. <i>Vesp</i>. 261; und absol. ὕδατα ποιεῖ, <i>es macht [[Wasser]], regnet</i>, Theophr.; ὕδατα ἀστραπαῖα, <i>[[Gewitterregen]]</i>, Plut. <i>Symp</i>. 4.2.1. – <i>[[Quell]]- und Flußwasser</i>; Καφισίων ὑδάτων, Pind. <i>Ol</i>. 14.1; Διρκαίων, <i>P</i>. 9.88, wie Aesch. <i>Spt</i>. 289 und [[sonst]]; – <i>[[Meerwasser]]</i>; πλατὺ [[ὕδωρ]], Her. 2.108; ἁλμυρόν, Thuc. 4.26; – ganz [[allgemein]], im <span class="ggns">Gegensatz</span> von γῆ, Aesch. <i>Suppl</i>. 23 und A.; – τὸ κατὰ χειρὸς [[ὕδωρ]], <i>[[Waschwasser]]</i> (= [[χέρνιψ]]), zum [[Waschen]] der [[Hände]] vor der [[Mahlzeit]], Ar. <i>Vesp</i>. 1216, vgl. <i>Av</i>. 464. – [[sprichwörtlich]] ἐν ὕδατι γράφειν, Plat. <i>Phaedr</i>. 276c; καθ' ὕδατος γράφειν, Luc. <i>Catapl</i>. 21. – In der Vbdg ἐν ὕδατι βρέχεσθαι, Her. 3.104, für <i>[[Schweiß]]</i>, [[unser]] »wie aus dem [[Wasser]] [[gezogen]] sein«.<br>Bei den att. Rednern bes. das [[Wasser]] der [[Wasseruhr]], [[wonach]] dem vor [[Gericht]] Sprechenden die Zeit [[zugemessen]] wurde; dah. πρὸς τὸ αὐτὸ [[ὕδωρ]] [[εἰπεῖν]], <i>in derselben [[Redezeit]] [[vortragen]]</i>, Dem. 27.12; [[πᾶν]] [[ὕδωρ]] ἀναλώσωμεν, Din. 2.6; τὸ [[ὕδωρ]] τοῖς ἄλλοις κατηγόροις παρόλλυμι, 1.114; ἐν μικρῷ μέρει τοῦ παντὸς ὕδατος, <i>in einem kleinen [[Teile]] der ganzen [[Redezeit]]</i>, Dem. 29.9; ἐν τῷ ἐμῷ ὕδατι, <i>in der mir durch die [[Wasseruhr]] zugemessenen Zeit</i>, 18.139; ἐὰν τὸ [[ὕδωρ]] ἐγχωρῇ, <i>wenn die Zeit ausreicht</i>, 44.45; Plat. sagt κατεπείγει γὰρ [[ὕδωρ]] [[ῥέον]], <i>Theaet</i>. 172d, πρὸς [[ὕδωρ]] σμικρόν 201b. – Den plur. ὕδατα hat Hom. nur <i>Od</i>. 13.109; bei den Folgdn, wie Her. 4.140, [[häufiger]], von allen großen oder fließenden Gewässern.<br>[Υ wird von Hom. an in der [[Hebung]] des Hexameters in allen [[Casus]] [[häufig]] lang [[gebraucht]], und so auch in den abgeleiteten Wörtern, bei den Att. ist es aber wieder kurz.]
}}
}}
{{elru
{{elru
Line 51: Line 54:
{{elmes
{{elmes
|esmgtx=τό 1 [[agua]] ἐν ἀγγείῳ ὀστρακίνῳ ἀνενεγκὼν καὶ ἐμβαλὼν εἰς τὸ ὕδωρ τὰ τετριμμένα <b class="b3">en un recipiente de cerámica trae agua e introduce en ella lo triturado</b> P II 38 a) para libaciones σπονδὴν τέλεσον ἀπὸ οἶνου καὶ μέλιτος καὶ γάλακτος καὶ ὀμβρίου ὕδατος <b class="b3">completa la libación con vino, miel, leche y agua de lluvia</b> P I 287 βαλὼν μὲν γάλα, οἶνον, ὕ. ἐν καινῷ ἀγγείῳ <b class="b3">vierte leche, vino y agua en un recipiente nuevo</b> P XIII 1015 λαβὼν ἄγγος χαλκοῦν ... βάλε ὕ., ἐὰν μὲν τοὺς ἐπουρανίους θεοὺς κλῄζῃ, ζήνιον <b class="b3">toma un recipiente de bronce y vierte agua de lluvia si vas a invocar a los dioses del cielo</b> P IV 224 ἀναλάμβανε ὕδατι ὀμβρίμῳ <b class="b3">mézclalo con agua de lluvia</b> SM 90 fr.D.3 b) para aspersiones ἄρας δὲ τὸ ὕ. τὸ ἀπὸ τῆς πνίξεως ῥᾶνον ἐπὶ τῷ σταδίῳ <b class="b3">toma el agua del ahogamiento y haz aspersiones en el estadio</b> P III 41 P III 43 ἐπιλεγέτω ὕδατι θαλασσίῳ ῥαίνων ... πρὸς ἐπιπομπάς <b class="b3">que recite (unos versos de Homero) haciendo aspersiones con agua de mar, contra encantamientos</b> P IV 2158 λαβὼν ἄγγος καλλάϊνον βάλε ὕ. καὶ ζμύρναν καὶ κυνοκεφάλιον βοτάνην <b class="b3">toma un recipiente turquesa y pon en él agua, mirra y boca de dragón</b> P V 198 χολὴν αἴγειαν μετὰ ὕδατος μεταμείξας σκόρπισον <b class="b3">mezcla hiel de cabra con agua y haz una aspersión</b> P VII 152 c) para hacer tinta ἔστιν δὲ καὶ τοῦ μελανίου ἡ σκευή· ... ἀρτεμισίας μονοκλώνου καρδίας ζʹ, ἴβεως Ἑρμαϊκῆς πτερὰ ζʹ, ὕ. πηγαῖον <b class="b3">esta es la preparación de la tinta: siete médulas de artemisa de un solo tallo, siete alas de ibis de Hermes, agua de una fuente</b> P I 246 χρῆσαι ἐλαίῳ ἀναπτικῷ καὶ ὕδατι ποταμίῳ καθαρῷ <b class="b3">emplea aceite de quemar y agua de río pura</b> P IV 3250 λαβὼν ... χυλὸν ἀρτεμισίας μονοκλώνου καὶ κιννάβαρι καὶ ὕ. ὄμβριμον καὶ πάντα λειώσας ... γράφε <b class="b3">toma jugo de artemisa de un solo tronco, cinabrio y agua de lluvia, machácalo todo y escribe</b> P VII 224 P VIII 72 d) para deificar λαβὼν αἴλουρον ἐκποίησον Ἑσιῆν ἐμβαλὼν τὸ σῶμα ἐς τὸ ὕ. <b class="b3">toma un gato y deifícalo metiendo su cuerpo en el agua</b> P III 2 λαβὼν μυγαλὸν ἐκθέωσον πηγαίῳ ὕδατι <b class="b3">toma una musaraña y deifícala en agua de manantial</b> P IV 2456 λαβὼν κανθάρους σεληνιακοὺς δύο ἐκθέωσον ὕδατι ποταμίῳ <b class="b3">toma dos escarabajos lunares y deifícalos en agua de río</b> P IV 2457 e) para fialomancias ἁγνεύσας ἡμέρας ζʹ καὶ λαβὼν φιάλην λευκὴν πλῆσον ὕδατος <b class="b3">habiéndote mantenido puro durante siete días, toma un cuenco blanco y llénalo de agua</b> P IV 3210 P LXII 49 f) para tener visiones λαβὼν ἀγγεῖον χαλκοῦν <καὶ> βαλὼν εἰς αὐτὸ ὕδωρ ὄμβριμον <b class="b3">toma un recipiente de bronce y pon en él agua de lluvia</b> P VII 319 g) en ofrendas παράθες παρὰ τὸν τρίποδα δέπαστρον ἢ κόγχην ἔχουσαν ὕδωρ καθαρόν <b class="b3">coloca al lado del trípode una copa o una concha con agua pura</b> P III 301 h) para ungirse ἔγχρισον δὲ τὸν δεξιὸν ὀφθαλμὸν μεθ' ὕδατος πλοίου νεναυαγηκότος καὶ τὸν εὐώνυμον στίμι κοπτικὸν μετὰ τοῦ αὐτοῦ ὕδατος <b class="b3">úngete el ojo derecho con agua procedente de un barco que haya naufragado y el izquierdo con antimonio cóptico mezclado con la misma agua</b> P V 67 i) para beber ἀπόκλυσον τὸν χάρτην ἐς ὕ. πηγαῖον ἀπὸ ζʹ πηγῶν καὶ πίε αὐτὸ ἐπὶ ἡμέρας ζʹ <b class="b3">sumerge el rollo de papiro en agua de manantial procedente de siete fuentes y bébelo durante siete días</b> P I 234 j) para lavar μετὰ δὲ τὸ γλυφῆναι πλύνας αὐτὸ νίτρῳ καὶ ὕδατι χάλασον αὐτὸ εἰς βιαίου αἷμα <b class="b3">después de haber grabado, lávala con natrón y agua y mójala con sangre de uno muerto violentamente</b> P IV 2886 σκίλλαν εἰς ὕ. χλιαρὸν βρέξας δὸς αὐτῷ νίψασθαι <b class="b3">moja una cebolla en agua caliente y dásela para que se lave</b> P VII 177 k) para borrar un dibujo ὅτε δὲ βούλει λῦσαι, ἐξαλείψας πηγαίῳ ὕδατι τὰ ἐπὶ τῶν πτερύγων καταγραφέντα ἀπόλυσον τὸ ὀρνύφιν <b class="b3">cuando quieras liberarlo, borra con agua de una fuente lo dibujado sobre las alas y libera al pájaro</b> P XII 382 l) como señal ἐὰν ναί, δεῖξόν μοι φυτὸν καὶ ὕ., εἰ δὲ μήγε, πῦρ καὶ σίδηρον <b class="b3">si es sí, muéstrame una planta y agua, si es no, fuego y hierro</b> P VII 254 P VII 259 εἰ γίνεται πρὸς ἐξαίτησιν καλόν, δεῖξόν μοι ὕ. <b class="b3">si el momento es bueno para la petición, muéstrame agua</b> P XXIIb 30 SM 79 18 2 [[agua]] con valor sagrado νερτέριαί τε πύλαι καὶ Λήθης ἱερὸν ὕ. <b class="b3">las puertas infernales y el agua sagrada del Leteo</b> P IV 2535 σαῖς τε θελημοσύναις περιμίγνυται ἱερὸν ὕ. <b class="b3">por tu voluntad se mezcla el agua sagrada</b> P IV 2922 αἴρει (Ὄσιρις) τὸ ψυχρὸν ὕ. καὶ ἀναπαύσεται ὑμῶν τὰς ψυχάς <b class="b3">Osiris trae el agua fría y dará descanso a vuestras almas (en un conjuro a démones) </b> SM 45 13  
|esmgtx=τό 1 [[agua]] ἐν ἀγγείῳ ὀστρακίνῳ ἀνενεγκὼν καὶ ἐμβαλὼν εἰς τὸ ὕδωρ τὰ τετριμμένα <b class="b3">en un recipiente de cerámica trae agua e introduce en ella lo triturado</b> P II 38 a) para libaciones σπονδὴν τέλεσον ἀπὸ οἶνου καὶ μέλιτος καὶ γάλακτος καὶ ὀμβρίου ὕδατος <b class="b3">completa la libación con vino, miel, leche y agua de lluvia</b> P I 287 βαλὼν μὲν γάλα, οἶνον, ὕ. ἐν καινῷ ἀγγείῳ <b class="b3">vierte leche, vino y agua en un recipiente nuevo</b> P XIII 1015 λαβὼν ἄγγος χαλκοῦν ... βάλε ὕ., ἐὰν μὲν τοὺς ἐπουρανίους θεοὺς κλῄζῃ, ζήνιον <b class="b3">toma un recipiente de bronce y vierte agua de lluvia si vas a invocar a los dioses del cielo</b> P IV 224 ἀναλάμβανε ὕδατι ὀμβρίμῳ <b class="b3">mézclalo con agua de lluvia</b> SM 90 fr.D.3 b) para aspersiones ἄρας δὲ τὸ ὕ. τὸ ἀπὸ τῆς πνίξεως ῥᾶνον ἐπὶ τῷ σταδίῳ <b class="b3">toma el agua del ahogamiento y haz aspersiones en el estadio</b> P III 41 P III 43 ἐπιλεγέτω ὕδατι θαλασσίῳ ῥαίνων ... πρὸς ἐπιπομπάς <b class="b3">que recite (unos versos de Homero) haciendo aspersiones con agua de mar, contra encantamientos</b> P IV 2158 λαβὼν ἄγγος καλλάϊνον βάλε ὕ. καὶ ζμύρναν καὶ κυνοκεφάλιον βοτάνην <b class="b3">toma un recipiente turquesa y pon en él agua, mirra y boca de dragón</b> P V 198 χολὴν αἴγειαν μετὰ ὕδατος μεταμείξας σκόρπισον <b class="b3">mezcla hiel de cabra con agua y haz una aspersión</b> P VII 152 c) para hacer tinta ἔστιν δὲ καὶ τοῦ μελανίου ἡ σκευή· ... ἀρτεμισίας μονοκλώνου καρδίας ζʹ, ἴβεως Ἑρμαϊκῆς πτερὰ ζʹ, ὕ. πηγαῖον <b class="b3">esta es la preparación de la tinta: siete médulas de artemisa de un solo tallo, siete alas de ibis de Hermes, agua de una fuente</b> P I 246 χρῆσαι ἐλαίῳ ἀναπτικῷ καὶ ὕδατι ποταμίῳ καθαρῷ <b class="b3">emplea aceite de quemar y agua de río pura</b> P IV 3250 λαβὼν ... χυλὸν ἀρτεμισίας μονοκλώνου καὶ κιννάβαρι καὶ ὕ. ὄμβριμον καὶ πάντα λειώσας ... γράφε <b class="b3">toma jugo de artemisa de un solo tronco, cinabrio y agua de lluvia, machácalo todo y escribe</b> P VII 224 P VIII 72 d) para deificar λαβὼν αἴλουρον ἐκποίησον Ἑσιῆν ἐμβαλὼν τὸ σῶμα ἐς τὸ ὕ. <b class="b3">toma un gato y deifícalo metiendo su cuerpo en el agua</b> P III 2 λαβὼν μυγαλὸν ἐκθέωσον πηγαίῳ ὕδατι <b class="b3">toma una musaraña y deifícala en agua de manantial</b> P IV 2456 λαβὼν κανθάρους σεληνιακοὺς δύο ἐκθέωσον ὕδατι ποταμίῳ <b class="b3">toma dos escarabajos lunares y deifícalos en agua de río</b> P IV 2457 e) para fialomancias ἁγνεύσας ἡμέρας ζʹ καὶ λαβὼν φιάλην λευκὴν πλῆσον ὕδατος <b class="b3">habiéndote mantenido puro durante siete días, toma un cuenco blanco y llénalo de agua</b> P IV 3210 P LXII 49 f) para tener visiones λαβὼν ἀγγεῖον χαλκοῦν <καὶ> βαλὼν εἰς αὐτὸ ὕδωρ ὄμβριμον <b class="b3">toma un recipiente de bronce y pon en él agua de lluvia</b> P VII 319 g) en ofrendas παράθες παρὰ τὸν τρίποδα δέπαστρον ἢ κόγχην ἔχουσαν ὕδωρ καθαρόν <b class="b3">coloca al lado del trípode una copa o una concha con agua pura</b> P III 301 h) para ungirse ἔγχρισον δὲ τὸν δεξιὸν ὀφθαλμὸν μεθ' ὕδατος πλοίου νεναυαγηκότος καὶ τὸν εὐώνυμον στίμι κοπτικὸν μετὰ τοῦ αὐτοῦ ὕδατος <b class="b3">úngete el ojo derecho con agua procedente de un barco que haya naufragado y el izquierdo con antimonio cóptico mezclado con la misma agua</b> P V 67 i) para beber ἀπόκλυσον τὸν χάρτην ἐς ὕ. πηγαῖον ἀπὸ ζʹ πηγῶν καὶ πίε αὐτὸ ἐπὶ ἡμέρας ζʹ <b class="b3">sumerge el rollo de papiro en agua de manantial procedente de siete fuentes y bébelo durante siete días</b> P I 234 j) para lavar μετὰ δὲ τὸ γλυφῆναι πλύνας αὐτὸ νίτρῳ καὶ ὕδατι χάλασον αὐτὸ εἰς βιαίου αἷμα <b class="b3">después de haber grabado, lávala con natrón y agua y mójala con sangre de uno muerto violentamente</b> P IV 2886 σκίλλαν εἰς ὕ. χλιαρὸν βρέξας δὸς αὐτῷ νίψασθαι <b class="b3">moja una cebolla en agua caliente y dásela para que se lave</b> P VII 177 k) para borrar un dibujo ὅτε δὲ βούλει λῦσαι, ἐξαλείψας πηγαίῳ ὕδατι τὰ ἐπὶ τῶν πτερύγων καταγραφέντα ἀπόλυσον τὸ ὀρνύφιν <b class="b3">cuando quieras liberarlo, borra con agua de una fuente lo dibujado sobre las alas y libera al pájaro</b> P XII 382 l) como señal ἐὰν ναί, δεῖξόν μοι φυτὸν καὶ ὕ., εἰ δὲ μήγε, πῦρ καὶ σίδηρον <b class="b3">si es sí, muéstrame una planta y agua, si es no, fuego y hierro</b> P VII 254 P VII 259 εἰ γίνεται πρὸς ἐξαίτησιν καλόν, δεῖξόν μοι ὕ. <b class="b3">si el momento es bueno para la petición, muéstrame agua</b> P XXIIb 30 SM 79 18 2 [[agua]] con valor sagrado νερτέριαί τε πύλαι καὶ Λήθης ἱερὸν ὕ. <b class="b3">las puertas infernales y el agua sagrada del Leteo</b> P IV 2535 σαῖς τε θελημοσύναις περιμίγνυται ἱερὸν ὕ. <b class="b3">por tu voluntad se mezcla el agua sagrada</b> P IV 2922 αἴρει (Ὄσιρις) τὸ ψυχρὸν ὕ. καὶ ἀναπαύσεται ὑμῶν τὰς ψυχάς <b class="b3">Osiris trae el agua fría y dará descanso a vuestras almas (en un conjuro a démones) </b> SM 45 13  
}}
{{pape
|ptext=τό, gen. ὕδατος, dat. ep. auch ὕδει, Hes. <i>O</i>. 61, wozu Callim. fr. 466 den nom. [[ὕδος]] [[gemacht]] hat (ὕω), <i>das [[Wasser]]</i>, eigtl. <i>[[Regenwasser]]</i>, wie <i>Il</i>. 16.385 und Pind. οὐρανίων ὑδάτων ὀμβρίων, παίδων Νεφέλας, <i>Ol</i>. 10.2; und so auch [[später]], ὗσαι ὕδατι Her. 1.87; γίγνεται, ἐπιγίγνεται [[ὕδωρ]], 8.12, 13; τὸ [[ὕδωρ]] τὸ γιγνόμενον τῆς νυκτός, Thuc. 2.5, vgl. 4.75; τῶν ἐκ Διὸς ὑδάτων, Plat. <i>Legg</i>. VI.761a; τοῖς Διὸς [[ὕδασι]] χρώμενος, <i>Critia</i>. 113e; auch ὑδωρ ἐξ οὐρανοῦ πολὺ ἦν, Xen. <i>An</i>. 4.2.2; vgl. Thuc. 2.77; Arr. <i>An</i>. 3.3.6; dah. [[Ζεύς]] od. ὁ θεὸς ποιεῖ ὑδωρ, <i>macht [[Wasser]], läßt [[regnen]]</i>, Ar. <i>Vesp</i>. 261; und absol. ὕδατα ποιεῖ, <i>es macht [[Wasser]], regnet</i>, Theophr.; ὕδατα ἀστραπαῖα, <i>[[Gewitterregen]]</i>, Plut. <i>Symp</i>. 4.2.1. – <i>[[Quell]]- und Flußwasser</i>; Καφισίων ὑδάτων, Pind. <i>Ol</i>. 14.1; Διρκαίων, <i>P</i>. 9.88, wie Aesch. <i>Spt</i>. 289 und [[sonst]]; – <i>[[Meerwasser]]</i>; πλατὺ [[ὕδωρ]], Her. 2.108; ἁλμυρόν, Thuc. 4.26; – ganz [[allgemein]], im <span class="ggns">Gegensatz</span> von γῆ, Aesch. <i>Suppl</i>. 23 und A.; – τὸ κατὰ χειρὸς [[ὕδωρ]], <i>[[Waschwasser]]</i> (= [[χέρνιψ]]), zum [[Waschen]] der [[Hände]] vor der [[Mahlzeit]], Ar. <i>Vesp</i>. 1216, vgl. <i>Av</i>. 464. – [[sprichwörtlich]] ἐν ὕδατι γράφειν, Plat. <i>Phaedr</i>. 276c; καθ' ὕδατος γράφειν, Luc. <i>Catapl</i>. 21. – In der Vbdg ἐν ὕδατι βρέχεσθαι, Her. 3.104, für <i>[[Schweiß]]</i>, [[unser]] »wie aus dem [[Wasser]] [[gezogen]] sein«.<br>Bei den att. Rednern bes. das [[Wasser]] der [[Wasseruhr]], [[wonach]] dem vor [[Gericht]] Sprechenden die Zeit [[zugemessen]] wurde; dah. πρὸς τὸ αὐτὸ [[ὕδωρ]] [[εἰπεῖν]], <i>in derselben [[Redezeit]] [[vortragen]]</i>, Dem. 27.12; [[πᾶν]] [[ὕδωρ]] ἀναλώσωμεν, Din. 2.6; τὸ [[ὕδωρ]] τοῖς ἄλλοις κατηγόροις παρόλλυμι, 1.114; ἐν μικρῷ μέρει τοῦ παντὸς ὕδατος, <i>in einem kleinen [[Teile]] der ganzen [[Redezeit]]</i>, Dem. 29.9; ἐν τῷ ἐμῷ ὕδατι, <i>in der mir durch die [[Wasseruhr]] zugemessenen Zeit</i>, 18.139; ἐὰν τὸ [[ὕδωρ]] ἐγχωρῇ, <i>wenn die Zeit ausreicht</i>, 44.45; Plat. sagt κατεπείγει γὰρ [[ὕδωρ]] [[ῥέον]], <i>Theaet</i>. 172d, πρὸς [[ὕδωρ]] σμικρόν 201b. – Den plur. ὕδατα hat Hom. nur <i>Od</i>. 13.109; bei den Folgdn, wie Her. 4.140, [[häufiger]], von allen großen oder fließenden Gewässern.<br>[Υ wird von Hom. an in der [[Hebung]] des Hexameters in allen [[Casus]] [[häufig]] lang [[gebraucht]], und so auch in den abgeleiteten Wörtern, bei den Att. ist es aber wieder kurz.]
}}
}}