τέλος: Difference between revisions

|btext=<i>ion.</i> -εος, <i>att.</i> -ους (τό) :<br /><b>I.</b> achèvement, accomplissement, réalisation : [[εἰ]] γὰρ ἐπ’ [[ἀρῇσιν]] [[τέλος]] ἡμετέρῃσι γένοιτο OD si nos prières se réalisaient ; <i>par périphr.</i> θανάτοιο [[τέλος]] IL <i>c.</i> [[θάνατος]] ; νόστοιο [[τέλος]] OD <i>c.</i> [[νόστος]] ; μύθου [[τέλος]] IL <i>c.</i> [[μῦθος]] ; [[τέλος]] γάμοιο OD <i>c.</i> [[γάμος]];<br /><b>II.</b> résultat, suite, conséquence : [[τέλος]] δ’ [[οὔπω]] [[τι]] [[πέφανται]] IL il ne s'est encore produit aucun résultat ; [[τί]] μὰν ἀφήσει [[τέλος]] ; SOPH quel événement cela présage-t-il ? [[τί]] [[ἔσται]] τὸ [[τέλος]] τῶν γινομένων τούτων [[ἐμοί]] ; HDT quelles suites cela aura-t-il pour moi ? [[τέλος]] διδόναι XÉN accorder une heureuse issue ; [[τῷ]] τέλει πίστιν φέρων SOPH mettant sa confiance dans l'issue ; ἶσον τεῖναι πολέμου [[τέλος]] IL égaliser le dénouement, <i>càd</i> accorder une fortune égale dans le combat ; [[εἵως]] [[κε]] [[τέλος]] πολέμοιο [[κιχείω]] IL jusqu’à ce que je sois arrivé au terme de la guerre ; [[ἐν]] δ’ ἐμοὶ [[τέλος]] αὐτοῖν γένοιτο τῆσδε τῆς μάχης [[πέρι]] SOPH puisse dépendre de moi l'issue de ce combat engagé entre eux deux;<br /><b>III.</b> fin, terme : [[τοῦ]] βίου τὸ [[τέλος]] XÉN fin de la vie, mort ; [[τέλος]] [[τοῦ]] [[ζῆν]] SOPH <i>ou abs.</i> [[τέλος]] <i>m. sign.</i> ; [[τέλος]] ἔχειν être au bout, être fini, terminé, achevé, être en pleine vigueur, avoir force de loi ; [[τέλος]] [[λαβεῖν]] prendre fin, arriver au terme ; <i>au pf.</i> être passé ISOCR, se terminer, s'accomplir ; [[τέλος]] γίγνεταί τινος HDT, [[τέλος]] γίγνεται XÉN qch se termine ; [[τέλος]] ποιεῖσθαι XÉN achever qch ; [[ἐς]] [[τέλος]] τινὸς [[ἐλθεῖν]] EUR, [[τέλος]] τινὸς [[ἱκέσθαι]] IL être parvenu à la fin de qch ; [[τέλος]] ἐπιθεῖναί τινι mettre fin à qch, exécuter, réaliser qch ; <i>rar. en ce sens plur.</i> τέλη les dernières déclarations <i>ou</i> manifestations ; [[εὖ]] μὲν ἀρχὰς εἶπας, [[εὖ]] δὲ καὶ τέλη EUR tu as excellemment parlé au début comme à la fin ; <i>adv.</i> • [[τέλος]] à la fin, enfin, en dernier lieu ; [[τέλος]] [[Δαρεῖος]] [[ἐν]] ἀπορίῃσι εἴχετο HDT Darius vint enfin à être dans l'embarras ; • [[τέλος]] [[δέ]] enfin ; • [[τέλος]] μέντοι <i>m. sign.</i> ; • καὶ [[τέλος]] et à la fin ; • [[ἐς]] [[τέλος]] à la fin ; • διὰ τέλους jusqu’à la fin, continuellement, sans relâche, complètement;<br /><b>IV.</b> achèvement, formation complète, plein développement : [[γήρως]] [[τέλος]] EUR la pleine vieillesse ; ἥβης [[τέλος]] EUR éclat, vigueur de la jeunesse;<br /><b>V.</b> la plus haute puissance, plénitude de puissance, juridiction souveraine : [[τέλος]] [[ἔχω]] THC j’ai plein droit, j’ai plein pouvoir ; ὅσοις δικαστῶν τοῦτ’ ἐπέσταλται [[τέλος]] ESCHL tous ceux des juges à qui cette charge souveraine est conférée ; [[τέλος]] δίκης ESCHL droit de décider en justice, droit de juger ; πρὶν [[τέλος]] [[τι]] τούτων ἔχειν THC avant qu'une de ces conditions ait force de loi ; οἱ [[ἐν]] τέλει ceux qui détiennent un plein pouvoir, les hautes autorités, la magistrature, les personnages haut placés ; οἱ [[ἐν]] τέλει ὄντες HDT <i>m. sign.</i> ; οἱ [[ἐν]] τέλει βεβῶτες SOPH, οἱ τὰ τέλη ἔχοντες THC, τὰ τέλη THC <i>m. sign.</i><br /><b>VI.</b> ce qui doit être accompli, <i>d'où</i> :<br /><b>1</b> but : [[τυχεῖν]] [[τοῦ]] τέλους LUC atteindre le but ; πρὸς οὐδὲν [[τέλος]] PLUT vers aucun but ; résolution;<br /><b>2</b> acquittement, paiement : μισθοῖο [[τέλος]] IL paiement du salaire ; <i>particul.</i> taxe, droit de douane ; <i>en gén.</i> coût, dépense, frais : τοῖς οἰκείοις τέλεσι THC, ἰδίοις τέλεσι THC à ses propres frais ; δημοσίοις τέλεσι PLUT aux frais du public ; τέλη [[λύω]] payer les frais ; <i>fig.</i> profit, rapport ; <i>particul.</i> acquittement envers une divinité ; offrande, don ; cérémonie, fête, fête sacrée, mystère ; γαμήλιον [[τέλος]] ESCHL, τὰ νυμφικὰ τέλη SOPH cérémonie de mariage;<br /><b>VII.</b> [[ce qui est complet en soi]] ; troupe, corps, compagnie.<br />'''Étymologie:''' DELG pê apparenté à [[τλάω]], [[τελαμών]].

|txtha=τέλους, τό (cf. [[Curtius]], § 238), from Homer down, the Sept. [[mostly]] for קֵץ;<br /><b class="num">1.</b> [[end]], i. e.<br /><b class="num">a.</b> [[termination]], the [[limit]] at [[which]] a [[thing]] ceases to be, (in the Greek writings [[always]] of the [[end]] of [[some]] [[act]] or [[state]], [[but]] [[not]] of the [[end]] of a [[period]] of [[time]], [[which]] [[they]] [[call]] [[τελευτή]]; in the Scriptures [[also]] of a [[temporal]] [[end]]; an [[end]] in [[space]] is [[everywhere]] called [[πέρας]]): τῆς βασιλείας, ζωῆς, [[τοῦ]] καταργουμένου, τά τέλη τῶν αἰώνων, [[τέλος]] τῶν ἡμερῶν, τῶν [[ἑπτά]] ἐτῶν, [[ἀρχή]] καί [[τέλος]] καί [[μεσότης]] χρόνων [[τέλος]] νόμου [[Χριστός]], Christ has brought the [[law]] to [[all]] [[end]] (πᾶσιν [[Χριστός]] ἀνθρώποις [[τέλος]] [[τοῦ]] βίου [[θάνατος]]. [[Demosthenes]], 1306,25), πάντων τό [[τέλος]], the [[end]] of [[all]] things (i. e. of the [[present]] [[order]] of things), [[ἕως]] τέλους, [[μέχρι]] τέλους, Tr marginal [[reading]] WH brackets the [[clause]]), 14; [[ἄχρι]] τέλους, τό [[τέλος]] denotes the [[end]] of the Messianic pangs (dolores Messiae; [[see]] [[ὠδίν]]) in [[ἀρχή]] ὠδίνων); τό [[τέλος]] in οἱ [[τοῦ]] Χριστοῦ ἐν τῇ [[παρουσία]] [[αὐτοῦ]]), [[εἰς]] [[τέλος]] — to the [[very]] [[end]] apointed for these evils, at the [[end]], at [[last]], [[finally]], Vulg. in novissimo) (i. e. [[lest]] at [[last]] by her [[coming]] she [[wear]] me [[out]]; [[but]] others [[take]] it equivalent to [[Hebrew]] לָנֶצַח (cf. [[lest]] by her [[coming]] to the [[last]] i. e. [[continually]]; [[see]] [[ὑπωπιάζω]], [[under]] the [[end]]); to the [[uttermost]], [[completely]] (cf. [[our]] to the [[very]] [[last]]); [[see]] Westcott, and Weiss (in Meyer 6te Aufl.) at the [[passage]]; Grimm on ἀναπάω, [[under]] the [[end]] ([[Xenophon]], oec. 17,10; [[Hesiod]], Works, 292; [[Herodotus]] 3,40; 9,37; [[Sophocles]] Philippians 409; [[Euripides]], [[Ion]] 1615; Aelian v. h. 10,16); to the ([[procurement]] of [[their]]) [[end]], i. e. to [[destruction]] (A. V. to the [[uttermost]] (cf. references as [[above]])), לְכָלָה, [[τέλος]] ἔχειν, to [[have]] an [[end]], be [[finished]] ([[often]] in Greek writings), [[τέλος]] [[here]] the [[sense]] of [[fulfilment]] (cf. [[τελέω]], 2)); equivalent to to [[perish]], τό δέ [[τέλος]], adverbially, [[finally]] (denique vero): [[Plato]], legg. 6, p. 768b.; καί τό γέ [[τέλος]], ibid. 5, p. 740e.; [[but]] [[generally]] in [[secular]] authors [[τέλος]] in [[this]] [[sense]] wants the [[article]]; cf. Passow, ii, p. 1857a; (Liddell and Scott, [[under]] the [[word]], I:4a.)).<br /><b class="num">b.</b> the [[end]] i. e. the [[last]] in [[any]] [[succession]] or [[series]]: (ἡ) [[ἀρχή]] καί (τό) [[τέλος]], of God, [[who]] by his [[perpetuity]] survives [[all]] things, i. e. [[eternal]], [[that]] by [[which]] a [[thing]] is [[finished]], its [[close]], [[issue]]: [[final]] [[lot]], [[fate]], as if a [[recompense]]: [[with]] a genitive of the [[thing]], [[τοῦ]] κυρίου (genitive of [[author]]), the [[closing]] [[experience]] [[which]] befell Job by God's [[command]], Job 42 ([[especially]] [[verse]] 12)).<br /><b class="num">d.</b> the [[end]] to [[which]] [[all]] things [[relate]], the [[aim]], [[purpose]]: [[Plato]], de rep. 6, p. 494a. down; cf. Fritzsche on Romans, ii., p. 378).<br /><b class="num">2.</b> [[toll]], [[custom]] (i. e. an [[indirect]] [[tax]] on [[goods]]; [[see]] [[φόρος]] and [[κῆνσος]]): [[Xenophon]], [[Plato]], [[Polybius]], [[Aeschines]], [[Demosthenes]], others; 1 Maccabees 11:35).

|lsmtext='''τέλος:''' -εος, τό,<br /><b class="num">I. 1.</b> [[εκπλήρωση]] ή [[συμπλήρωση]] [[κάθε]] πράγματος, Λατ. [[effectus]], δηλ. το [[αποτέλεσμα]] [[αυτού]], η έκβασή του, το τελείωμά του, σε Όμηρ. κ.λπ.· [[τέλος]] πολέμου, η έκβασή του, σε Ομήρ. Ιλ.· [[τέλος]] μύθῳ ἐπίθήσεις, θα δώσεις σκοπό στον λόγο, δηλ. θα κάνεις τον λόγο αποτελεσματικό, στο ίδ.· [[τέλος]] ἐπιγίγνεται ἀρῇσι, οι προσευχές κάποιου εκπληρώνονται, σε Ομήρ. Οδ.· [[τέλος]] ἔχειν, έχω φθάσει στο [[τέλος]], είμαι [[ολοκληρωμένος]] ή [[έτοιμος]], σε Ομήρ. Ιλ.· τέλοςἔχει [[δαίμων]] ὅπᾳ θέλει, η [[θεότητα]] κρατάει το [[αποτέλεσμα]] στην [[εξουσία]] της, σε Ευρ.· [[τέλος]] [[λαβεῖν]], συμπληρώνομαι, τελειώνομαι, σε Πλάτ.<br /><b class="num">2.</b> [[ιδίως]], λέγεται για το [[τέλος]] της ζωής, τὸ [[τέλος]] βίου, σε Σοφ., Ευρ.· και [[χωρίς]] το <i>βίου</i>, το [[τέλος]] της ζωής, ο [[θάνατος]], σε Ηρόδ.<br /><b class="num">3.</b> περιφραστικά σε διάφορες φράσεις, [[τέλος]] θανάτου, το [[σημείο]] ή το όριο του θανάτου, Λατ. [[exitus]] mortis, σε Όμηρ.· ομοίως, [[τέλος]] γάμοιο = [[γάμος]], σε Ομήρ. Οδ. κ.λπ.<br /><b class="num">4.</b> επιρρ. χρήσεις: <b>α)</b> [[τέλος]], εν τέλει, σε Ηρόδ., Θουκ.· ομοίως, <i>εἰς</i> ή ἐς [[τέλος]], σε Ηρόδ.· <i>διὰ τέλους</i>, από την [[αρχή]] [[μέχρι]] το [[τέλος]], για πάντα, εντελώς, σε Τραγ.· <b>β)</b> <i>τέλει</i>, Λατ. [[omnino]], [[καθόλου]], σε Σοφ.<br /><b class="num">II. 1.</b> προκείμενο [[τέλος]], κύρια [[υπόθεση]], μύθου [[τέλος]], σε Ομήρ. Ιλ.<br /><b class="num">2.</b> [[τέλος]] ενέργειας, σε Πλάτ.· απ' όπου, <i>τὸ ἀγαθόν</i>, το μύριο και πρώτιστο [[αγαθό]], το του Κικέρωνα [[finis]] bonorum, σε Αριστ.<br /><b class="num">3.</b> [[τελειότητα]], τέλεια [[ηλικία]], ἀνδρὸς [[τέλος]], τέλεια [[ηλικία]] άνδρα, η ανδρική [[ηλικία]], σε Πλάτ.· <i>τέλοςἔχειν</i> ή <i>λαμβάνειν</i>, είμαι ανεπτυγμένος, στον ίδ.<br /><b class="num">4.</b> τελική [[απόφαση]], [[αποφασιστικότητα]], σε Αισχύλ.<br /><b class="num">5.</b> [[βραβείο]] στους αγώνες, σε Πίνδ.<br /><b class="num">III. 1.</b> υπέρτατη [[εξουσία]], σε Ευρ. κ.λπ.<br /><b class="num">2.</b> [[αρχή]], [[αξίωμα]], <i>οἱ ἐν τέλει</i>, αυτοί που κατέχουν αξιώματα, οι άρχοντες, σε Σοφ., Θουκ. κ.λπ.· <i>οἱ ἐν τέλει βεβῶτες</i>, σε Σοφ.· ακολούθως, τὸ [[τέλος]], η [[κυβέρνηση]], σε Αισχύλ.· τὰ [[τέλη]]</i>, οι άρχοντες, σε Θουκ., Ξεν. κ.λπ.<br /><b class="num">3.</b> γενικά, [[υπούργημα]], [[έργο]], σε Αισχύλ.· <i>ὀμμάτων [[τέλη]]</i>, τα καθήκοντα των οφθαλμών, σε Ευρ.<br /><b class="num">IV.</b>[[σώμα]] στρατιωτών, σε Ομήρ. Ιλ.· <i>ἐν τελέεσσιν</i>, κατά διαιρέσεις, τάξεις ή σώματα, σε Ομήρ. Ιλ.· ομοίως, <i>κατὰ τέλεα</i>, σε Ηρόδ.· <i>δίρρηκα [[τέλη]]</i>, [[τάγμα]] από άρματα, σε Αισχύλ.· λέγεται και για πλοία, [[τρία]] [[τέλη]] τῶν [[νεῶν]], σε Θουκ.<br /><b class="num">V.</b> αυτό που πληρώνεται για κρατικούς σκοπούς, [[φόρος]], [[δασμός]], [[χρέος]], σε Αριστοφ., Πλάτ. κ.λπ.· ἀγορᾶς [[τέλος]], [[φόρος]], σε Αριστοφ.· [[τέλος]] [[πρίασθαι]], <i>πωλεῖν</i>, [[αγοράζω]] [[φόρο]] ή τον [[πουλώ]], σε Δημ., Αισχίν.· αντί <i>λύειν [[τέλη]]</i>, βλ. [[λύω]] V. 2· γενικά, [[δαπάνη]], σε Θουκ.· στην Αθήνα, η [[περιουσία]] για την οποία ο [[πολίτης]] φορολογείτο, Λατ. [[census]]· και ακολούθως, [[τάξη]], [[διαίρεση]] πολιτών, σε Δημ. κ.λπ.<br /><b class="num">VI. 1.</b> στον πληθ., προσφορές ή ιερές τελετές που οφείλονται στους θεούς, σε Τραγ.· [[ιδίως]], λέγεται για τα [[Ελευσίνια]] μυστήρια, σε Σοφ., Ευρ. κ.λπ.<br /><b class="num">2.</b> λέγεται για το γάμο, ως [[συμπλήρωμα]] του ανθρώπινου βίου, σε Αισχύλ., Σοφ.