φράζω: Difference between revisions

|Definition=<span class="bibl">S.<span class="title">Ph.</span>25</span>, etc.: poet. impf. <span class="sense"><span class="bld">A</span> φράζον <span class="bibl">Pi.<span class="title">N.</span>1.61</span>: fut. <b class="b3">φράσω [ᾰ]</b> <span class="bibl">A.<span class="title">Pr.</span>781</span>, etc.: aor. 1 ἔφρᾰσα <span class="bibl"><span class="title">h.Ven.</span>128</span>, <span class="bibl"><span class="title">h.Merc.</span>442</span>, <span class="bibl">Hdt.2.150</span>, etc.; poet. <b class="b3">φράσα [ᾰ]</b> <span class="bibl">Od.11.22</span>, <span class="bibl">A.<span class="title">Ag.</span>231</span> (lyr.); imper. φράσσατε <span class="bibl">Pi. <span class="title">P.</span>4.117</span>: pf. πέφρᾰκα <span class="bibl">Isoc.5.93</span>, <span class="bibl">Phld.<span class="title">Po.</span>5.23</span>: Ep. aor. [[πέφρᾰδον]], [[ἐπέφραδον]] used by Hom. mostly in 3sg., <span class="bibl">Il.14.500</span>, al. (in <span class="bibl">Od.1.273</span>, <span class="bibl">8.142</span>, [[πέφραδε]] is imper.); opt. πεφράδοι <span class="bibl">Il.14.335</span>; inf. [[πεφραδέειν]], [[πεφραδέμεν]], <span class="bibl">Od.19.477</span>, <span class="bibl">7.49</span>; 1sg. [[ἐπέφραδον]] only <span class="bibl">Il.10.127</span>: also aor. 1 part. gen. [[φράδαντος]] dub. in <span class="title">IG</span>5(2).261.15 (Mantinea, vi B. C.):— Med. and Pass., [[φράζομαι]], Ep. imper. [[φράζεο]], [[φράζευ]], <span class="bibl">Il.5.440</span>, <span class="bibl">9.251</span>; inf. φράζεσθαι <span class="bibl">Od.1.294</span>: Ep.3sg. impf. [[φράζετο]], [[φραζέσκετο]], <span class="bibl">11.624</span>, <span class="bibl"><span class="title">h.Ap.</span>346</span>: fut. <b class="b3">φράσομαι [ᾰ]</b> <span class="bibl">Il.15.234</span>, Ep. φράσσομαι <span class="bibl">Od.16.238</span>: aor.1 ἐφρᾰσάμην <span class="bibl">17.161</span>, Ep. φρᾰσάμην <span class="bibl">23.75</span>; 3sg. and pl. [[ἐφράσσατο]], [[φράσσαντο]], <span class="bibl">4.529</span>, <span class="bibl">Il.15.671</span>; imper. φράσαι <span class="bibl">Od.24.331</span>, <span class="bibl">A.<span class="title">Ch.</span>113</span>; Ep. 3sg. subj. φράσσεται <span class="bibl">Od.24.217</span>; Ep. inf. [[φράσσασθαι]] Orac. ap. <span class="bibl">Hdt.3.57</span>: aor. Pass. ἐφράσθην <span class="bibl">Od.19.485</span>, <span class="bibl">Hdt.1.84</span>, <span class="bibl">E.<span class="title">Hec.</span>546</span>: pf. [[πέφρασμαι]] (in med. sense) <span class="bibl">A.<span class="title">Supp.</span>438</span>, (in pass. sense) <span class="bibl">Isoc.15.195</span>; part., προ-πεφραδμένος <span class="bibl">Hes.<span class="title">Op.</span>655</span>.—The aor. Med. is chiefly Ep., also <span class="bibl">Archil.94</span>, <span class="bibl">Sol.5.4</span>, <span class="bibl">34.1</span>, <span class="bibl">A.<span class="title">Ch.</span>113</span>, <span class="bibl">E.<span class="title">Med.</span>653</span> (lyr.):—[[point out]], [[show]] (never [[say]], [[tell]], in Hom. acc. to Aristarch.), ἐς χῶρον ὃν φράσε Κίρκη <span class="bibl">Od.11.22</span>, cf. <span class="bibl">Il.23.138</span>, <span class="bibl">Od.15.424</span>; also, [[show the way to]], [[show where to find]], ᾗ οἱ Ἀθήνη πέφραδε δῖον ὑφορβόν <span class="bibl">14.3</span>, cf. <span class="bibl">8.68</span>; σήματ'... τά οἱ ἔμπεδα πέφραδ' Ὀδυσσεύς [[showed]], <span class="bibl">19.250</span>; <b class="b3">μῦθον πέφραδε πᾶσιν</b> [[show]], [[make known]] the word to all, <span class="bibl">1.273</span>, cf. <span class="bibl">8.142</span>; δεῖξε καὶ ἔφρασε <span class="bibl"><span class="title">h.Ven.</span>128</span>; <b class="b3">φράσσατέ μοι δόμους</b> [[show]] me them, <span class="bibl">Pi.<span class="title">P.</span>4.117</span>; ἔφρασε τὴν ἀτραπόν <span class="bibl">Hdt.7.213</span>; κόποι αὐτόματοι φράζουσι νούσους Hp.<span class="title">Aph.</span> <span class="bibl">2.5</span>; δμώων δή τινα . . μοι φράσον <span class="bibl">Theoc.25.47</span>; τὸ παράδειγμα ὃ ἂν φράζῃ ὁ ἀρχιτέκτων <span class="title">IG</span>22.1668.96: abs., φωνῆσαι μὲν οὐκ εἶχε, τῇ δὲ χειρὶ ἔφραζε <span class="bibl">Hdt.4.113</span>; ἀντὶ φωνῆς φράζε . . χερί <span class="bibl">A.<span class="title">Ag.</span>1061</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> [[show forth]], [[tell]], [[declare]], [[λόγον]], [[ἔπος]], [[ὄνομα]], <span class="bibl">Pi.<span class="title">O.</span>2.60</span>, <span class="bibl">A.<span class="title">Pers.</span>173</span> (troch.), <span class="bibl"><span class="title">Supp.</span>320</span>; φ. τοῖσι ἥκουσι τὰ πρήγματα <span class="bibl">Hdt.6.100</span>; ἑλοῦ γάρ, ἢ πόνωντὰ λοιπά σοι φράσω σαφηνῶς, ἢ τὸν ἐκλύσοντ' ἐμέ <span class="bibl">A.<span class="title">Pr.</span>781</span>; τιπρός τινα <span class="bibl">Hdt.1.68</span>, <span class="bibl">Ar.<span class="title">Nu.</span>359</span> (anap.), etc.: c. dupl. acc., φ. τινά τι <span class="bibl">Isoc. 15.100</span>; τι <span class="bibl">Pl.<span class="title">Phdr.</span>267b</span>; περί τινος <span class="bibl">Isoc.15.117</span> (v. infr.); ἐπί τινος <span class="bibl">Id.<span class="title">Ep.</span>6.8</span>: rarely c. gen., [[tell of]], τῆς μητρὸς ἥκω τῆς ἐμῆς φράσων, ἐν οἷς νῦν ἐστι <span class="bibl">S.<span class="title">Tr.</span>1122</span>: followed by a relat. clause, <b class="b3">φ. ὅτι</b> . . <span class="bibl">Lys.1.23</span>, <span class="bibl">Pl.<span class="title">Phdr.</span>278b</span>, etc.; φ. ὡς δεῖ γεωργεῖν <span class="bibl">X.<span class="title">Oec.</span>16.8</span>; φ. οἷ' ἐπορσύνθη κακά <span class="bibl">A.<span class="title">Pers.</span>267</span>, cf. <span class="bibl"><span class="title">Pr.</span>995</span>, etc.; with double constr., φ. τό τε ὄνομα καὶ ἐν ᾗ κώμῃ οἰκοῦσιν <span class="bibl"><span class="title">PRev.Laws</span> 29.5</span> (iii B. C.): rarely c. part., πεφραδέειν πόσιν ἔνδον ἐόντα <span class="bibl">Od.19.477</span>; οὐκ ἔφραζες σῆς προκείμενον νέκυν γυναικός <span class="bibl">E.<span class="title">Alc.</span>1012</span>: later c. acc. et inf., Phld. [[l.c.]]; [[explain]] (opp. [[λέγω]], which means simply [[speak]], [[say]]), <b class="b3">φράσον ἅπερ γ' ἔλεξας</b> [[declare]], [[explain]] what thou didst say, <span class="bibl">S.<span class="title">Ph.</span>559</span>; φράζε δὴ τί φῄς <span class="bibl">Id.<span class="title">OT</span>655</span>; φράζουσιν ἃ λέγει <span class="bibl">X.<span class="title">An.</span>2.4.18</span>; φράζε λόγῳ <span class="bibl">S.<span class="title">Ph.</span>49</span>, <span class="bibl">Pl.<span class="title">Lg.</span>814c</span>; οὐχ ἁπλῶς εἰπεῖν ἀλλὰ σαφῶς φράσαι περὶ αὐτῶν <span class="bibl">Isoc.15.117</span>, cf. <span class="title">Ep.</span>1.2; σαφῶς φ. τοῖς βουλομένοις συνιέναι <span class="bibl">Aeschin.1.129</span>; of teachers, <span class="bibl">Antipho 6.13</span>, <span class="bibl">Pl.<span class="title">Tht.</span>180b</span>; of oracles, <span class="bibl">Ar.<span class="title">Eq.</span>1048</span>, <span class="bibl"><span class="title">Pl.</span>46</span>, <span class="bibl">Pl.<span class="title">Lg.</span>923a</span>, etc.; of letters, <span class="bibl">Plu.<span class="title">Cic.</span>15</span>: abs., <b class="b3">τοῦτο φράζει ὅτι</b> this [[signifies]] that... <span class="bibl">X.<span class="title">Smp.</span>8.30</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">b</span> [[cultivate style]] or [[phrasing]], opp. <b class="b3">αὐτὸ τὸ γράφειν</b>, <span class="bibl">Duris 1</span> J. </span><span class="sense"><span class="bld">3</span> c. dat. pers. et inf., [[tell]] one to do so and so, ἵνα γάρ σφιν ἐπέφραδον ἠγερέθεσθαι <span class="bibl">Il. 10.127</span>; <b class="b3">δὴ γάρ μοι ἐπέφραδε . . Κίρκη</b> (''[[sc.]]'' [[ἰέναι]]) <span class="bibl">Od.10.549</span>; τοῖς ἀνθρώποισι φ. σιγᾶν <span class="bibl">Ar.<span class="title">Pax</span>98</span> (anap.); τὰ ὅπλα [[ὑπολαβεῖν]] <span class="bibl">Th.6.58</span>, cf. <span class="bibl">3.15</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">4</span> abs., [[give counsel]], [[advise]], [[suggest]], [[δόλος]] ἦν ὁ φράσας <span class="bibl">S.<span class="title">El.</span>197</span> (lyr.). </span><span class="sense"><span class="bld">II</span> Med. and Pass., [[indicate to oneself]], i.e. [[think]] or [[muse upon]], [[consider]], [[ponder]], Ep., Ion., Trag., but not in Att. Prose; εὔκηλος τὰ φράζεαι ἅσσ' ἐθέλῃσθα <span class="bibl">Il.1.554</span>; <b class="b3">φράζεσθαι βουλήν, βουλάς</b>, <span class="bibl">18.313</span>, <span class="bibl">Od.11.510</span>; ἐνὶ φρεσὶ μῆτιν ἀμείνω <span class="bibl">Il.9.423</span>; πάντα μετὰ φρεσίν <span class="bibl">Hes.<span class="title">Op.</span>688</span>; θυμῷ <span class="bibl">Il.16.646</span>; ἐφράσθη καὶ ἐς θυμὸν ἐβάλετο <span class="bibl">Hdt.1.84</span>; πρὸς ταῦτα φράζου [[bethink thee]], <span class="bibl">S.<span class="title">El.</span>383</span>; [[ἀμφὶς φράζω]] = to [[think]] [[differently]], <span class="bibl">Il.2.14</span>: followed by [[εἰ]] c. fut. indic., [[consider]] whether... <span class="bibl">1.83</span>, <span class="bibl">Od.10.192</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> [[purpose]], [[plan]], [[contrive]], <b class="b3">φ. τινὶ κακά, θάνατον, ὄλεθρον</b>, <span class="bibl">2.367</span>, <span class="bibl">3.242</span>, <span class="bibl">13.373</span>; μέγ' ὄνειαρ <span class="bibl">4.444</span>; ἐσθλά <span class="bibl">Il.12.212</span>; φράσσατο Πατρόκλῳ μέγα ἠρίον <span class="bibl">23.126</span>; <b class="b3">φράσσεται ὥς κε νέηται</b> [[will contrive]] how... <span class="bibl">Od.1.205</span>; φ. ὅπως ὄχ' ἄριστα γένοιτο <span class="bibl">3.129</span>, cf. <span class="bibl">S.<span class="title">Aj.</span>1041</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">3</span> c. acc. et inf., [[think]], [[suppose]], [[believe]], [[imagine]] that... <span class="bibl">Od.11.624</span>; οὐκ ἐφράζετο δυνατὸς εἶναι <span class="bibl">Hdt.3.154</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">4</span> [[perceive]], [[observe]], οἷον ἐγὼν οἰωνὸν . . ἐφρασάμην <span class="bibl">Od.17.161</span>; [[τὴν]] (''[[sc.]]'' <b class="b3">τὴν οὐλὴν</b>) ἀπονίζουσα φρασάμην <span class="bibl">23.75</span>; with a part., τὸν δὲ φράσατο προσιόντα <span class="bibl">Il.10.339</span>, cf. <span class="bibl">23.453</span>: later c. gen., χειμῶνος <span class="bibl">Arat.745</span>; πομπᾶς <span class="bibl">Theoc.2.84</span>: rarely c. part., <b class="b3">ψυχὰν Ἀΐδᾳ τελέων οὐ φράζεται</b> [[mark]]s not that he will [[die]], <span class="bibl">Pi.<span class="title">I.</span>1.68</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">5</span> [[watch]], [[guard]], ([[ὀρσοθύρην]]) <span class="bibl">Od.22.129</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">6</span> [[beware of]], <b class="b3">ξύλινον λόχον</b> Orac. ap. <span class="bibl">Hdt. 3.57</span>: freq. in imper., [[φράζευ κύνα]] = [[cave canem]], <span class="bibl">Ar.<span class="title">Eq.</span>1030</span> (hex.); <b class="b3">φράσσαι κυναλώπεκα μή σε δολώσῃ</b> ib.<span class="bibl">1067</span> (hex.); φράζεο δή, μὴ . . μάρψῃ <span class="bibl">Id.<span class="title">Pax</span> 1099</span> (hex.), cf. <span class="bibl">Call.<span class="title">Lav.Pall.</span>52</span>: c. inf., [[φράζου]] μὴ πόρσω [[φωνεῖν]] <span class="bibl">S.<span class="title">El.</span>213</span> (lyr.): abs., [[φράζου]] [[take care]]! <span class="bibl">A.<span class="title">Eu.</span>130</span>. (Perh. cf. Lith girdziù 'I [[hear]]', inf. girdēti.) </span>

|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-1302.png Seite 1302]] [[zeigen]], [[anzeigen]], [[darlegen]], [[angeben]], von Hom. an häufige Homerische Formen: activ. aor. 1. φράσε Odyss. 11, 22, oft redupl. aor. 2., [[ἐπέφραδον]] Iliad. 10, 127, ἐπέφραδεν, [[πέφραδε]], πεφράδοι Iliad. 14, 335, imperat. [[πέφραδε]], πεφραδέμεν Odyss. 7, 49, πεφραδέειν Odyss. 19, 477; medium praes., φράζεαι, φραζώμεθα, imperat. φράζεο, φράζεσθαι u. s. w., imperf., φραζέσθην Odyss. 13, 373, φράζετο Iliad. 16, 646, φραζόμεθα Odyss. 3, 129, aor. 1. ἐφρασάμην, fut., [[φράσσεται]], φράσομαι; pass. aor. in medialer Bedeutung, ἐφράσθης Odyss. 19, 485. 23, 260. Nach Homer aor. 1. activ. häufiger, Hymn. Hom. Ven. 128 Merc. 442 Hesiod. frgm. 29 Pind. I. 4, 38 Herodot. 7, 213; dazu praes. activ., φράζει Herodot. 6, 100, imperf. ἔφραζε 4, 113; perf. πέφρακα Isocrat. Philipp. p. 101; fut. φράσεις Aristoph. Vesp. 335, φράσων Soph. Tr. 1122; perf. med. πέφρασμαι Aeschyl. Suppl. 438; perf. pass. πέφρασται Isocrat. Ἀντιδ. §. 195, τὸ [[μήπω]] πεφρασμένον Isocrat. Περὶ τοῦ ζεύγ. p. 355; praes. pass. μαθεῖν τὰ φραζόμενα καὶ δεικνύμενα Xen. Cyrop. 4, 3,11. Das med. ist in Att. Prosa nicht gebräuchlich. – Das activ. hat bei Hom. nach Aristarchs Ansicht überall die Bedeutung »[[anzeigen]]«, διασημαίνειν, indicare, niemals die Bedeutung »[[sagen]]«, εἰπεῖν, und eben so wenig die Bedeutung des physischen »[[Zeigens]]«. welche denn doch wohl die ursprüngliche gewesen sein wird, und welche man versucht sein könnte in mehreren Homerischen Stellen anzunehmen, z. B. in der berühmten Stelle Iliad. 14, 500 ὁ δὲ φὴ κώδειαν ἀνασχών πέφραδέ τε Τρώεσσι καὶ εὐχόμενος [[ἔπος]] ηὔδα, er hob den Kopf wie eine [[κώδεια]] in die Höhe, [[zeigte]] ihn den Troern und sprach. Man vgl. z. B. Odyss. 7, 22. 29. 49, ὦ [[τέκος]], οὐκ ἄν μοι δόμον ἀνέρος ἡγήσαιο Ἀλκινόου, τοιγὰρ ἐγώ τοι, ξεῖνε πάτερ, δόμον ὅν με κελεύεις δείξω, [[οὗτος]] δή τοι, ξεῖνε πάτερ, [[δόμος]], ὅν με κελεύεις πεφραδέμεν; warum könnte hier πεφραδέμεν nicht das physische »[[zeigen]]« sein? – Daß [[φράζω]] bei Hom. niemals »[[sagen]]« heißt, ist unzweifelhaft. Odyss. 1, 273 heißt μῦθον [[πέφραδε]] πᾶσι »lege Allen den Sachverhalt dar«, »zeige an«, nicht »sprich das Wort«. Aehnlich [[πέφραδε]] μῦθον oder μύθῳ Odyss. 8, 142, welchen Vers übrigens nach Schol l. Didym. Zenodot, Aristophanes Byz. und Aristarch nicht kannten. – Das medium heißt »[[sich Etwas zeigen«]], [[»sich Etwas anzeigen«]], [[d. h. wahrnehmen]], [[finden]], [[erfinden]], [[entdecken]], [[ersinnen, überlegen, denken]]. Man kann dies »wahrnehmen« bei Hom. wohl überall vom rein Geistigen verstehn; doch sind auch hier wieder einige Stellen, wo es vielleicht eben so gut vom Physischen verstanden werden kann, z. B. Iliad. 10, 339 τὸν δὲ φράσατο προσιόντα Ὀδυσεύς. – Iliad. 1, 83 schrieb Zenodot σὺ δὲ φράσον εἴ με σαώσεις, »zeige mir an, ob du mich schützen wirst«, Aristarch dagegen σὺ δὲ φράσαι εἴ με σαώσεις, »überlege es dir, ob du mich schützen wirst«, s. Scholl. Aristonic. Über die ganze Aristarchische Lehre von der Bedeutung des Wortes s. Lehrs Aristarch. ed. 2 p. 84. – Neben δεικνύναι H. h. Ven. 128; ἐς χῶρον, ὃν φράσε [[Κίρκη]] Od. 11, 22; vgl. Il. 23, 138; ᾑ οἱ [[Ἀθήνη]] [[πέφραδε]] [[δῖον]] ὑφορβόν Od. 14, 3; σήματα [[πέφραδε]], 19, 250. 23, 206. 24, 346; τῇ χειρὶ φράζειν, mit der Hand andeuten, ein Zeichen geben, Her. 4, 113; φράσσατέ μοι δόμους, zeiget sie mir, Pind. P. 4, 117; kundmachen, θεοῖσι δὲ πᾶσι μετελθὼν πεφράδοι Il. 14, 335; λόγον τινί, Pind. Ol. 2, 66; εἰ ῥητὸν φράσον Aesch. Prom. 767; σοὶ πρῶτον, Ἰοῖ, πολύδονον πλάνην φράσω 790; Soph. Phil. 49 u. sonst, wie Eur.; in Prosa, ἔφρασαν οὐδὲν τοῖσι ἀγγέλοις Her. 9, 10; ἔφρασέ οἱ τὴν ἀτραπόν 7, 213; φράζει αὐτοῖς πάντα τὰ παρεόντα πρήγματα 6, 100; φράσαι κάλλιστα [[περί]] τινος, Isocr. 2, 41; Plat. Polit. 262 c; τὰ τοιαῦτα τοῖς μαθηταῖς ἐπὶ σχολῆς φράζουσιν Theaet. 180 b; φράζε Λυσίᾳ ὅτι Phaedr. 278 b; [[τόδε]] δέ μοι φράζε ἔτι σαφέστερον Legg. I, 626 b; ἀλλ' ἐγὼ πειράσομαι φράσαι ὅ γέ μοι φαίνεται εἶναι ἡ ῥητορική Gorg. 463 e; Xen. u. A.; ἔπεμψεν ἐπιστολὴν φράζο υσαν ὡς μὴ δέοι Plut. Timol. 7; – c. inf., [[befehlen]], [[hei ]][[ßen]], ἵνα γάρ [[σφιν]] [[ἐπέφραδον]] [[ἠγερέεσθαι]] Il. 10, 127; Od. 8, 68; absolut, c. dat. der Person, δὴ γάρ μοι ἐπέφραδε [[πότνια]] [[Κίρκη]] 10, 549; vgl. Aesch. Eum. 593; [[einen Rath geben]], eingeben, Soph. El. 190; vom Orakel, Ar. Equ. 1037 Plut. 46. – Häufig bei Dichtern und Her. im med. φράζομαι, φραζέσκετο H. h. Apoll. 19. 485, ἐφρασάμην, ἐφράσθην, πέφρασμαι; [[εὔκηλος]] τὰ φράζεαι ἅσσ' ἐθέλῃσθα Il. 1, 554; οὐ γὰρ ἔτ' ἀμ φὶς ἀθάνατοι φράζονται 2, 14, verschiedener Meinung sein; ἐπίφρονι βουλῇ φραζόμεθ' Ἀργείοισιν [[ὅπως]] ὄχ' ἄριστα γένοιτο Od. 3, 129; 17, 279. 20, 43. 23, 122; Aesch. Ch. 111. 585; Soph. Ant. 1035; Eur. u. Ar.; φράζεσθαι βουλάς, Od. 11, 510; θυμῷ Il. 16, 646; ὄφρ' [[ἄλλην]] φράζωνται ἐνὶ φρεσὶ μῆτιν 9, 423; μετὰ φρεσίν Hes. Op. 688; σοὶ κακὰ φράζονται, sie ersinnen dir Übles, Od. 2, 367; φραζέσθην μνηστῆρσιν ὑπερφιάλοισιν ὄλεθρον 13, 373; ἡμῖν φραζομένη θάνατον 24, 127; [[ὄνειαρ]] 4, 444; τινὶ [[ἠρίον]], Einem ein Grabmahl zu setzen beschließen, Il. 23, 126; αὐτὸς ἐγὼ φράσομαι [[ἔργον]] τε [[ἔπος]] τε 15, 234; τὰ μὲν [[νοέω]] καὶ φράσσομαι, ἅσσ' ἂν [[ἐμοί]] περ αὐτῇ μηδοίμην Od. 5, 188; [[φράσσεται]], ὥς κε νέηται 1, 205; [[meinen]], [[sich einbilden]], οὐ γὰρ ἔτ' ἄλλον φράζετο τοῦδέ τί μοι χαλεπώτερον εἶναι [[ἄεθλον]] 11, 624; [[bemerken]], wahrnehmen, τὸν δὲ φράσατο προσιόντα, Il. 10, 339; 15, 671. 23, 450. 453. 24, 352 Od. 17, 161; ἐφράσθη καὶ εἰς θυμὸν ἐβάλετο Her. 1, 84, vgl. 5, 92. 7, 46. 9, 19; – [[erkennen]], einsehen, begreifen, οἱ δ' ἐπεὶ ἀλλήλους [[εἶδον]], φράσσαντό τε πάντα Od. 10, 453; εὖ νυ καὶ αὐτὸς ἐγὼ φράσομαι καὶ εἴσομ' ἑκάστην 19, 501; vgl. 21, 222. 12, 75. 114; τὶ ὀφθαλμοῖς, 24, 217; τὶ θυμῷ, 24, 391; [[beobachten]], im Auge behalten, 22, 129; [[sich wovor hüten]], φράσσασθαι ξύλινον λόχον Orac. bei Her. 3, 57; Pind. I. 1, 68; ἐφράσθη N. 5, 34; λάβε, φράζου Aesch. Eum. 125; c. gen., [[voraussehen]], ahnen, Arat. 744 χειμῶνος ἐφράσσατο.

|btext=<i>f.</i> φράσω, <i>ao.</i> ἔφρασα, <i>pf.</i> πέφρακα;<br /><b>I.</b> <i>primit.</i> mettre dans l'esprit ; faire comprendre, expliquer, indiquer par signe aussi bien que par la parole : σήματα OD indiquer par la parole des signes, des marques (qui montrent qu’on a vu la personne dont on parle) ; διὰ γραμμάτων PLUT faire comprendre <i>ou</i> expliquer par des lettres ; διὰ μαντικῆς XÉN faire comprendre par la divination ; [[τῇ]] χειρί HDT faire comprendre par des signes de la main ; μῦθον πᾶσιν OD expliquer clairement à tous ce qu’on veut dire ; φράσον δ’ [[ἅπερ]] γ’ ἔλεξας SOPH explique ce que tu as dit ; [[τοῦτο]] φράζει XÉN cela signifie ; τινί τι φράζειν, φρ. τι [[πρός]] τινα, φρ. τινά τι expliquer qch à qqn;<br /><b>II.</b> <i>après Homère</i> faire comprendre par la parole :<br /><b>1</b> [[énoncer]], [[exposer]], [[expliquer]], acc.;<br /><b>2</b> [[annoncer]];<br /><b>3</b> [[confier]], [[raconter]];<br /><b>4</b> ordonner : τινί avec l'inf. à qqn de faire qch;<br /><b>5</b> [[conseiller]];<br /><i><b>Moy.</b></i> [[φράζομαι]] <i>(ion. et poét.), f.</i> φράσομαι, <i>ao.</i> ἐφρασάμην <i>et</i> ἐφράσθην, <i>pf.</i> πέφρασμαι : <i>litt.</i> se mettre dans l'esprit <i>ou</i> avoir dans l'esprit, <i>d'où</i> :<br /><b>I.</b> [[penser]] :<br /><b>1</b> penser, être d'avis : [[ἀμφίς]] IL être d'avis différent;<br /><b>2</b> [[penser]], [[réfléchir]] : τι à qch ; θυμῷ IL, ἐνὶ φρεσί IL, μετὰ φρεσίν OD réfléchir dans son cœur ; φρ. βουλήν IL, μῆτιν IL méditer un dessein ; avec [[εἰ]], réfléchir pour décider si;<br /><b>3</b> méditer : τινι κακά OD, θάνατον OD, ὄλεθρον OD des desseins funestes, la mort, la perte de qqn ; τινι [[ἠρίον]] IL d'élever un tombeau à qqn;<br /><b>II.</b> apprendre : τι ATT qch ; [[ἐξ]] ἑτέρων μύθων EUR apprendre par les récits d'autrui;<br /><b>III.</b> [[remarquer]], [[s'apercevoir de]], acc. <i>ou</i> gén. ; avec un acc. accompagné d'un part. : τινα προσιόντα IL remarquer qqn s'approchant;<br /><b>IV.</b> [[considérer]], [[observer]], [[faire attention à]], [[veiller sur]] : τι <i>ou</i> πρός τι être attentif à qch.<br />'''Étymologie:''' R. Φράδ, parler.

|mltxt=<b>(I)</b><br />και δωρ. τ. [[φράσδω]] και κρητ. τ. φράδδω και στους Ταραντίνους [[φράσσω]] Α<br /><b>1.</b> [[δείχνω]], [[υποδεικνύω]] («ἐς χῶρον ὅν φράσε Κίρκη», <b>Ομ. Οδ.</b>)<br /><b>2.</b> [[φανερώνω]], εκφράζομαι («ἐχθρᾷ λόγον φράσαις ἀνάγκᾳ», <b>Πίνδ.</b>)<br /><b>3.</b> [[εξηγώ]], [[διευκρινίζω]] («φράσον, [[ἅπερ]] γ' ἔλεξας», <b>Σοφ.</b>)<br /><b>4.</b> [[σημαίνω]], [[υποδηλώνω]] («τοῦτο δὲ φράζει ὅτι ἥδεται δὲ τ' ἀκούων», <b>Ξεν.</b>)<br /><b>5.</b> [[συμβουλεύω]] («[[δόλος]] ἦν ὁ φράσας, [[ἔρος]] ὁ κτείνας», <b>Σοφ.</b>)<br /><b>6.</b> (μέσ. και παθ.) <i>φράζομαι</i><br />α) [[συλλογίζομαι]] («[[εὔκηλος]] τὰ φράζεαι ἅσσ' ἐθέλησθα», <b>Ομ. Ιλ.</b>)<br />β) [[επινοώ]], [[μηχανεύομαι]] («[[φράσσεται]] ὥς κε νέηται», <b>Ομ. Οδ.</b>)<br />γ) [[φαντάζομαι]], [[υποθέτω]] («οὐ γὰρ ἔτ' ἄλλον φράζετο τοῦδε γέ μοι κρατερώτερον [[εἶναι]] [[ἄεθλον]]», <b>Ομ. Οδ.</b>)<br />δ) [[παρατηρώ]], [[αντιλαμβάνομαι]] («τὸν δὲ φράσσατο προσιόντα», <b>Ομ. Ιλ.</b>)<br />ε) [[παρατηρώ]], παραφυλάγω<br />στ) πληροφορούμαι<br /><b>7.</b> <b>φρ.</b> α) «ἀμφὶς φράζομαι» — [[διχογνωμώ]] (<b>Ομ. Ιλ.</b>)<br />β) «[[φράζω]] τινι τι» και «[[φράζω]] τινα τι» και «[[φράζω]] τι [[πρός]] τινα» — λέω, [[αναφέρω]] σε κάποιον [[κάτι]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Αβέβαιης ετυμολ. Κατά μία [[άποψη]], που θεωρείται μορφολογικά και σημασιολογικά ικανοποιητική, το ρ. [[φράζω]] (<span style="color: red;"><</span> <i>φρᾰδjω</i>) έχει σχηματιστεί από τη συνεσταλμένη [[βαθμίδα]] <i>φρν</i>- της ρίζας της λ. [[φρήν]] με οδοντική [[παρέκταση]] -<i>δ</i>- και ενεστ. [[επίθημα]] -<i>jω</i> (<b>βλ. λ.</b> [[φρην]])].<br /><b>(II)</b><br />[[φράσσω]], ΝΜΑ, και [[λόγιος]] τ. [[φράσσω]] Ν, και [[φράττω]] και ποιητ. τ. [[φράγνυμι]] και [[φάργνυμι]] και τ. μέσ. φαρκτοῦμαι, -όομαι, Α<br /><b>1.</b> [[κατασκευάζω]] φράχτη, [[περικλείω]], [[προστατεύω]] με φράχτη (α. «[[φράζω]] το [[περιβόλι]]» β. «ῥινοῖσι βοῶν φράξαντες ἐπάλξεις», <b>Ομ. Ιλ.</b>)<br /><b>2.</b> [[βάζω]] φραγμό, [[αποφράσσω]], [[εμποδίζω]] τη [[διέλευση]] (α. «έφραξαν τον δρόμο με τα [[μπάζα]]» β. «φράξαντες αὐτῶν τὴν [[ὀπίσω]] φέρουσαν ὁδόν», <b>Ηρόδ.</b>)<br /><b>3.</b> [[κλείνω]] το [[στόμιο]], [[βουλλώνω]] (α. «έφραξε με [[στουπί]] την [[τρύπα]] του βαρελιού» β. «ἔφραξε τὴν [[διώρυγα]] ἡμῶν», πάπ.)<br /><b>4.</b> <b>φρ.</b> α) «[[φράζω]] το [[στόμα]]» και «[[φράττω]] τὸ [[στόμα]]» — [[κάνω]] κάποιον να σιωπήσει<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>1.</b> <b>(αμτβ.)</b> αποφράσσομαι, [[βουλλώνω]] («έφραξε ο [[νεροχύτης]]»)<br /><b>2.</b> (το ουδ. πληθ. μτχ. παρακμ. ως ουσ.) <i>τα φραγμένα</i><br />τα χωράφια που έχουν [[περίφραξη]]<br /><b>3.</b> <b>φρ.</b> «[[φράζω]] το [[στόμα]] κάποιου»<br /><b>μτφ.</b> [[αποστομώνω]]<br /><b>μσν.</b><br />[[περιορίζω]] κάποιον σε έναν χώρο<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[συνάπτω]], [[συναρμολογώ]] («φράξαντες [[δόρυ]] δουρί, [[σάκος]] σάκεϊ», <b>Ομ. Ιλ.</b>)<br /><b>2.</b> <b>μέσ.</b> <i>φράττομαι</i><br />[[ενισχύω]] τα οχυρά μου<br /><b>3.</b> (το αρσ. πληθ. μτχ. παρακμ. ως ουσ.) <i>οἱ πεφραγμένοι</i><br />οι οχυρωμένοι, οι έτοιμοι για [[άμυνα]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Πρόκειται για ρ. αβέβαιης ετυμολ., το οποίο δεν φαίνεται να μπορεί να συνδεθεί με τ. άλλων γλωσσών. Από μορφολογική [[άποψη]], το ρ. [[φράσσω]] (<span style="color: red;"><</span> <i>φρᾰκjω</i>) έχει σχηματιστεί από ένα θ. <i>φρᾰκ</i>-, που ανάγεται πιθ. στη συνεσταλμένη [[βαθμίδα]] <i>bhrk</i>^w- μιας ΙΕ ρίζας, και εμφανίζει ενεστ. [[επίθημα]] -<i>jω</i>. Λόγω της διπλής αντιπροσώπευσης -<i>ᾰρ</i>- / -<i>ρᾰ</i> του φωνηεντικού <i>ř</i> απαντούν [[συχνά]] παρλλ. τ., όπως οι [[φράγμα]] / [[φάργμα]], [[φρακτός]] / [[φαρκτός]], <i>φράξαι</i> / <i>φάρξαι</i>, [[φράξις]] / [[φάρξις]]. Για την [[απόδοση]] του φωνηεντικού ř της ίδιας ρίζας και ως -<i>υρ</i>- / -<i>ρυ</i>- στους τ. [[φύρκος]] και <i>φρύκες</i> (<b>βλ. λ.</b> [[φύρκος]]) <b>πρβλ.</b> και [[σφαῖρα]]: [[σφῦρα]]. Ως [[προς]] το ουρανικό [[σύμφωνο]] του θ., το κλειστό άηχο -<i>κ</i>- τρέπεται στο αντίστοιχο ηχηρό διαρκές -<i>γ</i>- [[μπροστά]] από το έρρινο -<i>μ</i>- στα παρ. [[φράγμα]], [[φραγμός]]. Λόγω της σπουδαιότητας τών παρ. αυτών και του αριθμού τών σύνθ. με β' συνθετικό -<i>φραγμα</i>, <i>το φραγ</i>- εξελίχθηκε σε ανεξάρτητο θ., από το οποίο σχηματίστηκαν το ρ. [[φράγνυμι]], ο αόρ. β' <i>ἐ</i>-<i>φράγ</i>-<i>ην</i> και το μτγν. ουσ. <i>φραγ</i>-<i>ή</i>. Αντίθετα, η παλαιότερη [[σύνδεση]] του ρ. με το λατ. <i>farcio</i> «[[γεμίζω]], [[παραγεμίζω]], [[μπουκώνω]]» προσκρούει σε σημασιολογικές δυσχέρειες, ενώ [[ούτε]] και [[εκείνη]] με τη λ. [[φρήν]] με σημ. «[[διάφραγμα]]» θεωρείται πιθανή. Τέλος, ο νεοελλ. τ. [[φράζω]] έχει σχηματιστεί από τον αόρ. <i>ἔφραξα</i>, [[κατά]] το [[σχήμα]] [[κράζω]]: <i>έκραξα</i>].

|mdlsjtxt=[Root !φραδ]<br /><b class="num">I.</b> to [[point]] out, [[show]], [[indicate]], Hom.; μῦθον [[πέφραδε]] πᾶσιν make [[known]] the [[word]] to all, Od.; ἔφρασε τὴν ἀτραπόν Hdt.; φωνῆσαι μὲν οὐκ εἶχε, τῆι δὲ χειρὶ ἔφραζε Hdt.<br /><b class="num">2.</b> to [[show]] [[forth]], [[tell]], [[declare]], Hdt., [[attic]]: c. gen. to [[tell]] of, Soph., etc.:—it differs from [[λέγω]], as [[telling]], declaring from [[simply]] [[speaking]].<br /><b class="num">3.</b> c. dat. pers. et inf. to [[tell]] one to do so and so, Hom., Thuc.<br /><b class="num">4.</b> absol. to [[give]] [[counsel]], [[advise]], Soph., Aeschin.<br /><b class="num">II.</b> Mid. and Pass. to [[indicate]] to [[oneself]], i. e. to [[think]] or [[muse]] [[upon]], [[consider]], [[ponder]], [[debate]], Hom., etc.; ἐνὶ φρεσὶ μῆτιν ἀμείνω Il.; ἀμφὶς φρ. to [[think]] [[differently]], Il.<br /><b class="num">2.</b> to [[think]] of, [[purpose]], [[contrive]], [[devise]], [[design]], φ. τινι θάνατον Hom.; [[φράσσεται]] ὥς κε νέηται [[will]] [[contrive]] how . ., Od.<br /><b class="num">3.</b> c. acc. et inf. to [[think]], [[suppose]], [[believe]], [[imagine]] that . ., Od., Hdt.<br /><b class="num">4.</b> to [[remark]], [[perceive]], [[observe]], Hom.; c. gen., like [[αἰσθάνομαι]] Theocr.<br /><b class="num">5.</b> to [[watch]], [[guard]], Od.:— to [[beware]] of, Orac. ap. Hdt.; [[φράζευ]] [[κύνα]] [[cave]] canem, Ar.;—c. inf., φράζου μὴ φωνεῖν [[take]] [[heed]] not to [[speak]], Soph.:—so absol. to [[take]] [[heed]], Aesch., Soph.