γάρ: Difference between revisions

|lstext='''γάρ''': [[σύνδεσμος]]· ἀπὸ τοῦ Ὀμήρου καὶ [[ἐφεξῆς]] τὸ κοινότατον αἰτιολογικὸν ἢ συλλογιστικὸν [[μόριον]]· κοινῶς θεωρούμενον ὡς σύνθετον ἐκ τοῦ γε, ἄρα, ὦν τὸ μὲν πρῶτον εἰδοποιεῖ καὶ ὁρίζει, τὸ δὲ δεύτερον ἐπιβάλλει τὴν παραδοχήν· ἂν καὶ [[εἶναι]] μάταιον νὰ πειραθῇ τις νὰ ὁρίσῃ κατὰ ποίαν ἀναλογίαν αἱ δύο αὖται ἔννοιαι ὑπάρχουσιν ἐν τῷ μορίῳ κατὰ τὰς διαφόρους χρήσεις [[αὐτοῦ]], καθ’ ἃς [[εἶναι]]: Ι. ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΟΣ· καὶ τοῦτο, 1) [[ἁπλῶς]] εἰσάγων τὸν λόγον ἢ τὴν αἰτίαν τοῦ προηγουμένου = [[διότι]]· ἀλλ’ [[ὅμως]] ἐν λόγω οἷος ὁ [[Ζεύς|Ζεὺς]] πολλῶν πολίων κατέλυσε κάρηνα…, τοῦ γάρ [[κράτος]] ἐστὶ μέγιστον Ἰλ. Β. 118, κτλ., ἡ [[αἰτιολογία]] ἀναφέρεται [[μᾶλλον]] εἰς [[μέρος]] τι τῆς προηγηθείσης γνώμης ἢ καὶ εἴς τι περιλαμβανόμενον ἀλλὰ μὴ ῥητῶς ἐκφραζόμενον, ἢ εἰς τὴν ὅλην κυρίαν πρότασιν ὡς ὑπάρχει· ἐν τοιαύτῃ περιπτώσει δύναται νὰ ἑρμηνεύηται διὰ τοῦ «βέβαια» ἢ «ὄχι βέβαια» κατὰ τὸ [[εἶδος]] τοῦ λόγου· [[οὕτως]] ἐπὶ ἀποκρίσεων εἰς ἐρωτήσεις προκαλούσας κατάφασιν ἢ ἄρνησιν, [[οὔκουν]]… [[ἀνάγκη]] ἐστί; - [[ἀνάγκη]] γάρ, ἔφη, βέβαια, ἀναμφιβόλως [[εἶναι]] [[ἀνάγκη]], Ξεν. Κύρ. 2.1, 7, πρβλ. § 4 καὶ 12· [[οὕτως]] ἐν ἀποκρίσει, ἔχει γάρ - Πλάτ. Φαίδρ. 268Α· ἱκανὸς γάρ, ἔφη, - συμβαίνει γὰρ, ἔφη, ὁ αὐτ. Πολ. 502Β, C, πρβλ. Ἀπολ. 41Α, κτλ.· [[οὔκουν]] δὴ τὸ [[εἰκός]]… οὐ γάρ· ὁ αὐτ. Φαίδρ. 276C β) [[συχνάκις]] εὕρηται ἀντὶ [[ἐπεὶ]] ἐν τῇ πρώτῃ προτάσει, [[ὥστε]] ἡ [[αἰτιολογία]] προηγεῖται τοῦ αἰτιολογουμένου, [[ὁπότε]] καὶ ἐξηγεῖται ὡς τὸ ἐπεί, (ἀφοῦ, [[ἐπειδὴ]]) ὡς Ἀτρείδη, πολλοί γὰρ τεθνᾶσιν Ἀχαιοί,… τῷ σε χρὴ πόλεμον παῦσαι Ἰλ. Η. 328· τὸ παρ’ Ἡροδότῳ [[χωρίον]] 1. 8 χρόνου δὲ οὐ πολλοῦ διελθόντος (χρῆν γὰρ Κανδαύλῃ γενέσθαι κακῶς) ἔλεγε πρὸς τὸν Γύγην τοιάδε· Γύγη, οὐ γάρ σε [[δοκέω]] πείθεσθαι… (ὧτα γὰρ τυγχάνει, κτλ.), ποίεε [[ὅκως]]…, παρέχει ἀξιοσημείωτον [[παράδειγμα]]· τὸ [[εἶδος]] τοῦτο τῆς παρενθέσεως [[εἶναι]] συχνὸν παρ’ Ἡροδ., πρβλ. 1. 24, 30., 6. 102, κτλ.· [[ἐνίοτε]] καθ’ ἕλξιν τινὰ συγχωνευομένη μετὰ τῆς κυρίας προτάσεως, [[οἷον]] τῇ δὲ κακῶς γὰρ ἔδεε γενέσθαι εἶπε, [[ἀντί]], ἡ δὲ (κακῶς γὰρ οἱ ἔδεε γενέσθαι) εἶπε ὁ αὐτ. 9. 109, πρβλ. 4. 149, 200, Θουκ. 1. 72., 8. 30. - Ἐν ὑποθετ. προτάσεσι τὸ γὰρ [[ἐνίοτε]] ἀκολουθεῖ τῷ ὑποθετικῷ μορίῳ ἀντὶ νὰ ἐνωθῇ πρὸς τὴν κυρίαν πρότασιν, οὐδ’ εἰ γὰρ ἦν τὸ [[πρᾶγμα]] μὴ θεήλατον, ἀκάθαρτον ὑμᾶς εἰκὸς ἧν [[οὕτως]] ἐᾶν, δηλ. οὐδὲ γὰρ, εἰ ἧν…, Σοφ. Ο. Τ. 255. γ) [[ἐνίοτε]] ἐπαναλαμβάνεται, οὐ γὰρ οὖν σιγήσομαι· ἔτικτε γὰρ… ὁ αὐτ. Ο. Κ. 980, πρβλ. Ἀντ. 659 κἐξ., 1255. 2) τίθεται ἐν προτάσεσιν, [[ἔνθα]] παραλείπεται ἐκεῖνο, τοῦ ὁποίου τὸν λόγον δίδει τὸ γάρ, καὶ τὸ ὁποῖον πρέπει νὰ νοηθῇ. α) σύνηθες ἐν τοῖς τραγικοῖς διαλόγοις, [[ἔνθα]] τὸ ναὶ ἢ οὔ εὐκόλως δύναται νὰ νοηθῇ ἐκ τῶν συμφραζομένων, καὶ δῆτ’ ἐτόλμας τούσδ’ ὑπερβαίνειν νόμους; - οὐ γάρ τί μοι [[Ζεύς|Ζεὺς]] ἧν ὁ κηρύξας τάδε, [ναί], [[διότι]] δὲν ἦτο ὁ Ζεύς, κτλ., Σοφ. Ἀντ. 405, πρβλ. Ο. Τ. 102, 339, 433, 626, κτλ.· οὕτω [[συχνάκις]] καὶ παρὰ Πλάτ., ἔστι γὰρ οὕτω ([[μάλιστα]]), [[διότι]] [[οὕτως]] ἔχει, = [[μάλιστα]], βεβαίως, ἴδε Σταλβ. Συμπ. 194Α· ο ὕτω λέγεταί τι καινόν; γένοιτο γὰρ ἂν τι καινότερον ἢ…; ([[μάλιστα]]), [[διότι]] δύναται νὰ ὑπάρξῃ.; Δημ. 43. 8· καὶ ἐν ἀρνητικαῖς προτάσεσιν, ὡς ἐν Ἀριστοφ. Βάτρ. 262, τούτῳ γὰρ οὐ νικήσετε [κράζετε], ἀλλ’ [[ὅμως]] δὲν θὰ ὑπερισχύσητε διὰ τούτου τοῦ μέσου· περὶ τοῦ ἀλλὰ γάρ, ἴδε κατωτ. ΙV. 1. β) [[ὅπου]] τὸ γὰρ κεῖται [[ἁπλῶς]], [[ὅπως]] ἐπιβεβαιώσῃ ἢ ἐνισχύσῃ τι λεχθέν, οἵδ’ οὐκέτ’ [[εἰσί]]· τοῦτο γάρ σε δήξεται, [σοῦ τὸ [[λέγω]]], [[διότι]] θά σε δαγκάσῃ («θὰ σοῦ πονέσῃ»), Εὐρ. Μηδ. 1370· οὕτω μετ’ [[ἐπιφώνημα]], ὦ [[πόποι]]· ἀνάριθμα γὰρ [[φέρω]] πήματα Σοφ. Ο. Τ. 167, πρβλ. Εὐρ. Ἠλ. 857. γ) ἐν ὑποθετικαῖς προτάσεσιν, [[ἔνθα]] ἡ [[πρότασις]] παραλείπεται, ὅτε δύναται νὰ μεταφρασθῇ «ἄλλως», οὐ γὰρ ἂν με ἔπεμπον [[πάλιν]] [ἐνν. εἰ μὴ ἐπίστευον] Ξεν. Ἀν. 7. 6, 33· γίνεται γὰρ ἡ [[κοινωνία]] [[συμμαχία]] Ἀριστ. Πολ. 3. 9, 8· πρβλ. [[ἐπεὶ]] ΙΙ. 3. γ. II. ΕΠΕΞΗΓΗΤΙΚΟΣ, [[ἔνθα]] εἰσάγει πλήρη καὶ λεπτομερῆ ἐξήγησιν τοῦ ἀνωτέρω ἀναφερομένου, καὶ [[οὕτως]] [[εἶναι]] ἐν χρήσει πρὸς ἔναρξιν διηγήσεως, οἶον [[ὅμως]] δὲ λεκτέα ἃ [[γιγνώσκω]]· ἔχει γὰρ ἡ [[χώρα]] πεδία κάλλιστα… [[δηλαδή]], ἡ [[χώρα]]…, Ξεν. Ἀν. 5. 7, 6· [[συχνάκις]] προηγουμένης δεικτικῆς ἀντωνυμίας, [[ἀλλά]] τόδ’ αἰνὸν ἂχος..· Ἕκτωρ γάρ ποτε φήσει Ἰλ. Θ. 148, πρβλ. Ὀδ. Β. 163· μετὰ τὰ ὑπερθετικὰ ὃ δὲ (ἢ τὸ δὲ) μέγιστον, δεινότατον, ὡς παρ’ Ἀριστοφ. Ὄρν. 514· μετὰ τὰς εἰσαγωγικὰς φράσεις, σκέψασθε δέ, δῆλον δέ, [[τεκμήριον]] δέ, [[μαρτύριον]] δέ, κτλ., ἰδίως παρὰ Πλάτ. καὶ τοῖς ῥήτορσιν· ἢ πληρέστερον, τούτου δὲ [[τεκμήριον]]· τόδε γάρ…, Ἡροδ. 2. 58, πρβλ. Θουκ. 1. 2 (δίς), 3, 20, κτλ. ΙΙΙ. ΕΠΙΤΑΚΤΙΚΟΣ, 1) ἐπιτείνων ἐρώτησιν, ὡς τὸ Λατ. nam, πρβλ. τὰ Ἀγγλ. why, what τίς γάρ σε θεῶν ἐμοὶ ἂγγελον ἦκεν; καὶ [[ποῖος]] σὲ ἔστειλε; Ἰλ. Σ. 182· πῶς γὰρ δὴ.., εὔδουσι; Κ. 424· πατροκτονοῦσα γὰρ ξυνοικήσεις ἐμοί; τί; θὰ κατοικήσῃς μετ’ ἐμοῦ; Αἰσχύλ. Χο. 909· καὶ οὕτω [[καθόλου]] προηγουμένων ἐρωτηματικῶν μορίων ἦ γάρ…; [[ἀλήθεια]], ἦτο…; Σοφ. Ο. Τ. 1000, 1039, κτλ.· τί γάρ; quid enim? δηλ. «πρέπει νὰ ἔχῃ οὕτω», ὁ αὐτ. Ο. Κ. 539, 542, 547 κτλ· ἴδε Herm. Vig. ἀρ. 108· κατ’ ἀντίθεσιν πρὸς τὸ πῶς γάρ; [[πόθεν]] γάρ; δὲν [[εἶναι]] δυνατὸν νὰ ἔχῃ οὕτω· - τί γὰρ [[δήποτε]]; quidnam enim? Δημ. 528. 12· ἀλλ’ [[ὡσαύτως]] [[ἄνευ]] μορίου τινός, ὡς Αἰσχύλ. Χο. 927. 2) ἐπιτείνει εὐχήν, μετὰ τῆς εὐκτικῆς, κακῶς γὰρ ἐξόλοιο! [[εἴθε]] νὰ ἀφανισθῇς! Εὐρ. Κύκλ. 261· παρ’ Ὁμήρ. ὡς ἐπὶ τὸ πλεῖστον αἳ γάρ, Ἀττ. εἰ ἢ [[εἴθε]] γάρ, Λατ. utinam· οὕτω καὶ πῶς γάρ, [[εἴθε]] νὰ...· - ἴδε ἐν λ. εἰ VII. 2. β. IV. ΕΝ ΣΥΝΔΥΑΣΜῼ ΜΕΤ’ ΑΛΛΩΝ ΜΟΡΙΩΝ: 1) ἀλλὰ γάρ, [[ἔνθα]] τὸ γὰρ περιέχει τὸν λὸγον προτάσεως, ἥτις πρέπει νὰ νοηθῇ καὶ τεθῇ μεταξὺ τοῦ ἀλλὰ καὶ τοῦ γάρ, ὡς, ἀλλ’ ἐν γὰρ Τρώων πεδίῳ, ἀλλὰ [πολὺ [[διαφόρως]]], [[διότι]]…, Ἰλ. Ο. 739· άλλά γὰρ ἥκουσ’ αἵδ’ ἐπὶ [[πρᾶγος]] πικρόν, ἀλλὰ [σιώπα], [[διότι]].., Αἰσχύλ. Θήβ. 861· ἀλλ’ οὐ γάρ σ’ [[ἐθέλω]]…, ἀλλὰ [πρόσεχε], [[διότι]]…, Ἰλ. Η. 242, πρβλ. Ὀδ. Ξ. 355, κτλ.· - [[πλήρης]] ἡ [[σύνταξις]] εὕρηται παρ’ Ἡροδ. 9. 109, ἀλλ’, οὐ γὰρ ἔπειθε, διδοῖ τὸ [[φᾶρος]], [[ὥστε]] τὸ γὰρ δὲν ἔπρεπε [[κυρίως]] νὰ ἀκολουθῇ τῷ [[ἀλλά]], ὡς παρ’ Ἀττ., ἀλλ’ ἔπρεπε νὰ ἀκολουθῇ τῇ δευτέρᾳ ἀπὸ τῆς ἀρχῆς τῆς προτάσεως λέξει, ὡς παρ’ Ὁμ. ἔνθ’ ἀνωτ. 2) γὰρ ἄρα, [[διότι]] ἀληθῶς, [[διότι]] τῷ ὄντι, Πλάτ. Πρωτ. 309C, 315C. 3) γὰρ δή, [[διότι]] βέβαια, [[διότι]] ὡς γνωστόν, Ἰλ. Β. 301, Ψ. 607, Ἡρόδ. 1. 34. 114, κτλ.· φαμὲν γὰρ δή, [[μάλιστα]], βεβαίως λέγομεν οὕτω, Πλάτ. Θεαιτ. 187Ε, πρβλ. 164D· πρβλ. οὐ γὰρ δή. 4) γάρ νυ Ὀδ. Ξ. 359. 5) γὰρ οὖν, «[[διότι]] τῇ ἀληθείᾳ..», πρὸς βεβαίωσιν ἢ ἐξήγησιν, Ἰλ. Ο. 232, Ἡρόδ. 5. 34, καὶ Ἀττ., ἴδε Πόρσ. Μήδ. 585· φησὶ γὰρ οὖν, «[[μάλιστα]], λέγει βέβαια», Πλάτ. Θεαιτ. 170Α· [[ὡσαύτως]], γὰρ οὖν δὴ ὁ αὐτ. Παρμ. 148C, κτλ.· πρβλ. οὐ γάρ οὖν, τοιγαροῦν. 6) γάρ που, [[διότι]] ὑποθέτω, [[στοχάζομαι]]…, ὁ αὐτ. Πολ. 381C, κτλ.· πρβλ. οὐ γάρ που. 7) γάρ ῥα, ὡς τὸ γὰρ ἄρα, ἴδε παρ’ Ὁμ. 8) γάρ τε, Λατ. etenim, Ἰλ. Ψ. 156· πρβλ. τε. 9) γάρ τοι ποιεῖ τὴν αἰτιολογίαν ἰσχυροτέραν, [[διότι]] βεβαίως…, συχνότατα, ὡς ἐν Εὐρ. Ἑλ. 93, Ἱκέτ. 564· πρβλ. οὐ γάρ τοι, τοιγάρτοι. Β. ΘΕΣΙΣ ΤΟΥ ΜΟΡΙΟΥ: - τὸ γάρ, ὡς τὸ Λατ. enim, [[κυρίως]] τίθεται δεύτερον μετὰ τὴν πρώτην λέξιν ἐν τῇ προτάσει, ἀλλὰ παρὰ ποιηταῖς δύναται νὰ κατέχῃ τὴν τρίτην ἢ τετάρτην θέσιν, [[ὅταν]] αἱ προηγούμεναι λέξεις ίσχυρῶς ἀλλήλαις συνδέωνται, ὡς ὁ μὲν γὰρ… Σοφ. Αἴ. 764· χή [[ναῦς]] γὰρ… ὁ αὐτ. Φ. 527· τό τ’ [[εἰκαθεῖν]] γάρ… ὁ αὐτ. Ἀντ. 1096· τὸ μὴ [[θέμις]] γὰρ… Αἰσχύλ. Χο. 641, πρβλ. 753· [[ἐνίοτε]] [[ὅμως]] καὶ [[ὅπου]] δὲν ὑπάρχει τοιαύτη [[σύνδεσις]] τίθεται τρίτον [[ἕνεκα]] μετρικῶν λόγων (Αἰσχύλ. Ἀγ. 222, 729, Σοφ. Φ. 219), ἢ τέταρτον (Ἀριστοφ. Ὄρν. 1545)· - ἀλλ’ ἡ [[ἐλευθερία]] τῶν μεταγενεστ. κωμικῶν ποιητῶν ἦτο μεγαλειτέρα, [[διότι]] ἔθετον αὐτὸ πέμπτον, (Μένανδ. παρ’ Ἀθην. 132D)· ἕκτον (Ἀντιφ. Αὐτόθι 339Β)· ἔτι δὲ καὶ ἕβδομον (Ἄλεξ. [[αὐτόθι]] 21D, Ἀθηνίων 660Ε). Ὁ Σοφ. μεταχειρίζεται [[ἅπαξ]] τὴν τοιαὺτην ἐλευθερίαν, Φ. 1451 καιρὸς καὶ [[πλοῦς]] ὅδ’ ἐπείγει γὰρ κατὰ πρύμναν. 2) παρεντίθενται μεταξὺ τῆς λέξεως καὶ τοῦ δεικτικοῦ προσχηματισμοῦ -ί, ὡς, νυνγαρὶ ἀντὶ νυνὶ γάρ· ἴδε νῦν.